Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/121 E. 2022/182 K. 01.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/121
KARAR NO : 2022/182

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 14/02/2020
KARAR TARİHİ : 01/03/2022

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekilinin 30.11.2020 Tarihli Dava Dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalının, 16.05.2018 tarih …/… numaralı sözleşmeyi akdettiği, ilgili sözleşme gereğince müvekkili şirketin öncelikli yükümlülüğünün, davalı için KOSGEB 2018 Yılı KOBİGEL Programı (2018-01) kapsamında destek çıkartabilmek amacıyla proje hazırlamak olduğu, müvekkili şirketin, projeyi hazırlamak için gerekli personeli hazır ettiği, davalı şirketle 20’den fazla kez, çoğunlukla davalı şirket adresine giderek görüşmeler yaptığı, gerek e-mail yoluyla gerekse telefon yoluyla sürekli iletişimde kaldığı ve proje hazırlama döneminde üzerine düşen edimleri yerine getirdiği, müvekkil şirket tarafından hazırlanan “Meyve ve Meyve Ürünleri İşleme Tesisimizde Ürün Kalitemizi, Çeşitliliğimizi ve Üretim Kapasitemizi Arttıracak, Maliyetlerimizi Azaltacak Yatırım Projesi” adlı projenin başarılı kabul edilerek desteklenmesine karar verildiği, davalı şirketin gerekli taahhütnameyi (05.12.2018 tarihli taahhütname) imzalayarak projeyi uygulamaya başladığı, sonrasında ise davalı şirketin kendi isteğiyle (davalı şirketin başvuruda sunduğu faaliyet planına uygun proje faaliyetlerini 2 dönem üst üste gerçekleştirmemesi ve satın alım yapmamak vb. nedenlerle kurula sevk edildiği, kurula davet edilen firma yetkilisinin, kurul üyelerine sözlü olarak projeyi uygulamaktan vazgeçtiklerini bildirdiği ve kurulun da bu ifade doğrultusunda karar aldığı, Kosgeb İzmir Güney Müdürlüğü’nün 03.10.2019 tarihli yazısının bu konuyu doğruladığı), bu karar alınmadan önce 1 yıla yakın süre müvekkili şirketin davalı yana hizmet verdiği, zaten müvekkili şirket ile davalı yan arasında imza edilen 10.10.2019 tarihli “Proje İzleme Formu” başlıklı belgeden de, davalı yanın kendi isteğiyle projeyi uygulamaktan vazgeçtiği – çekildiği, müvekkili şirketin ise üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiğinin anlaşıldığı, Uyuşmazlık konularına ilişkin, sözleşmede açık hükümler bulunduğu; Takip konusu sözleşmenin 2. Sayfasında yer alan maddenin; “… 8.500.-Tl. Başarılı projelerin açıklanma tarihinde peşinen ödenecek başarı bedeli…” hükmünü içerdiği, Müvekkili şirket tarafından hazırlanan proje başarılı bulunmuş olmasına rağmen sözleşme gereği ödenmesi gereken başarı bedelinin KDV dahil 4.570.-TL.’lik kısmı ve faizinin müvekkiline ödenmediği. Takip konusu sözleşmenin 3. Sayfasında 3. Maddenin; “… Başarılı bulunduğu ilgili kurum veya ajans tarafından ilan edilen yani onaylanan hibe projesi, Kuruluş (davalı şirket) tarafından uygulanacak olsun veya olmasın; Kuruluş başarı bedelini …’e ödemekle yükümlüdür. Ödemenin gününde yapılmaması halinde Kuruluş, her gecikilen gün için 50.-TL. cezai şart ödemekle yükümlü olduğunu şimdiden kabul eder…” hükmünü içerdiği, başarı bedelinin zamanında ödenmemesi halinde taraflarca kararlaştırılan cezai şartın da müvekkiline ödenmediği, Takip konusu sözleşmenin 4. Sayfasında 9. Maddenin; “… Kuruluş’un (davalı şirket) hibe sözleşmesini imzalaması ve proje uygulama döneminin başlamasından sonra; Kuruluş, herhangi bir nedenle, projenin uygulanmasından vazgeçerse yani projeyi tamamlamaz ise peşin olarak ödenen Başarı Bedeline ilave olarak 9.000.-TL. cezai şart bedelini …’e ödemekle yükümlüdür. Bu durumda ayrıca iş takip bedeli alınmayacaktır.” Hükmünü içerdiği, davalının, hibe sözleşmesinin imzalandığı (yani Kosgeb’e projenin uygulanması için taahhütnamenin verildiği tarihte) 05.12.2018 tarihinde peşin ödemesi gereken iş takibi bedelini de ödemediği ve müvekkili şirketi oyaladığı, davalının, sözleşme hükümlerine uymayarak icra takibi başlatılmasına neden olduğu, Belirtilerek;
Davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamına, alacağın likit olması, itirazın, müvekkilinin haklı alacağını tahsil etmesini geciktirmeye yönelik olması nedeniyle davalı aleyhinde %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesi talep edilmiştir.
Davacı Vekilinin dava dilekçesinde delil olarak; 16.05.2018 tarih …/… numaralı sözleşme, Proje hazırlığını gösterir evraklar, proje bilgi formları, proje izleme formları,
Kosgeb İzmir Güney Müdürlüğü’ne müzekkere yazılarak; KOSGEB 2018 KOBİGEL Programı (2018-01) kapsamında davalı şirketin “Meyve ve Meyve Ürünleri Tesisimizde Ürün Kalitemizi, Çeşitliliğimizi ve Üretim Kapasitemizi Arttıracak, Maliyetler Azaltacak Yatırım Projesi” projesinin başarılı bulunma tarihi ile davalı yana bu hususta yapılan tebligatları, tebligatların tarihlerinin, davalı yanın taahhüt imzaladığı tarihlerin, projenin hangi nedenle sonlandığı hususlarının sorulması, İzmir 6. İcra Müdürlüğü’nün …/… sayılı dosyası, tarafların ticari defterleri, tanık, Bilirkişi incelemesi, yemin ve ikamesi caiz her türlü yasal delile dayanılmıştır.
Davalı Vekilinin 23.03.2021 Tarihli Davaya Cevap Dilekçesi özetle; Davacı firması ile müvekkili şirket arasında Mayıs 2018 tarihinde KOSGEB Kobigel programı kapsamında yapılacak işlem takipleri proje yazılımı vb. işlemler için anılan sözleşmenin imzalandığı, ancak 2018 yılındaki döviz dalgalanmaları ve ekonomik koşullar nedeni ile projenin onaylanmasının 2018 yıl sonunu bulduğu, geciken projeye konu olan maliyetlerin ve fiyatlamaların tamamen değişmesi ve şirketin sözleşme tarihindeki makine teçhizat ihtiyacı ile termin döneminde ortaya çıkan uyuşmazlıklar nedeni ile projede değişiklikler olduğu, değişiklikler KOSGEB tarafından onaylanmadığı için de alımların yapılamadığı, sonrasında, müvekkili firma tarafından KOSGEB’e yapılan başvuruların sonuçsuz kaldığı ve projenin KOSGEB tarafından iptal edildiği, proje iptal edilmesine rağmen davacı firmanın, sözleşmeye istinaden başarı bedeli ve cezai şartları ileri sürerek fazladan tahsilat yapmak istediği, davacı şirketin edimlerini yerine getirmediği, buna rağmen müvekkilinin peşinat ödemelerini ve proje hazırlık ödemelerini gerçekleştirdiği, davacının talep ettiği kısımların fahiş olduğu, cezai şart ve başarı bedeli kısımları için müvekkilinin bir borcu bulunmadığından, faturasız kısımlar için müvekkilinden haksız olarak bedel talep edildiğinden, haksız olarak yapılan takibe itiraz ettikleri, sözleşme konusunun davacı tarafından yerine getirilemediği, müvekkilinin davacıya borcu bulunmadığı, gerçekleştirilemeyen proje, yapılmayan eksik ve geç yapılan çalışılmalar için ödediği peşinat ve kısmi sözleşme bedellerine ilişkin müvekkili şirketin davacıdan alacaklı durumda olduğu,
Belirtilerek; Haksız talepler içeren ve hukuki dayanaktan yoksun olan iş bu davanın reddine, haksız icra takibi ve sonunda açılan iş bu dava için İİK 67 md. Uyarınca, haksız talep edilen alacağın %20 sinden aşağı olmamak üzere icra tazminatına hükmedilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı Vekilinin davaya cevap dilekçesinde delil olarak; İzmir 6. İcra Müdürlüğü’nün …/… sayılı dosyası, Tarafların ticari defterleri, Projeye ilişkin belgeler, Tanık, Bilirkişi, Yemin ve dilekçelerindeki vakıaları ispata yarayan her türlü yasal deliller ile daha sonra taraflarınca temin edilebilecek diğer delillere dayanılmıştır.
İzmir 13. İcra Müdürlüğü’nün …/… Esas Sayılı Dosyasında;
Alacaklı … Danışmanlık … Ltd. Şti. tarafından, borçlu … Gıda … A.Ş. aleyhine 27.11.2019 tarihinde ilamsız icra yoluyla takip başlatılmış;
15.570 Tl. Asıl alacak,
864,27 Tl. İşlemiş faiz
Olmak üzere, 16.434,27.-Tl. toplam tutarında alacak ile takip tarihinden itibaren asıl alacak üzerinden işletilecek, 3095 sayılı kanun gereğince değişen oranlarda işleyecek yasal faiz (Yıllık %18,25) talep edilmiştir.
Ödeme emrinde borcun nedeni olarak;
“16.05.2018 tarihli sözleşme; 4.570.-Tl. KDV dahil başarı bedeli,
9.000.-Tl. 4. Sayfa 9. Madde gereği cezai şart,
2.000.-Tl. 3. Sayfa 3. Madde gereği cezai şart (toplam 15.570.-Tl.)” gösterilmiştir.
Ödeme emrini 03.02.2019 tarihinde tebellüğ eden borçlunun, vekili tarafından aynı tarihte sunulan, borcun tamamına yönelik itirazlarını içeren dilekçe nedeniyle takibin durdurulmasına karar verilmiştir.
Dava; İİK. 67/2 uyarınca açılmış itirazın iptali davasıdır. Dosya içinde İzmir 6. İcra Müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyası getirtilmiş ayrıca taraflar arasındaki 16/05/2018 tarihli …-… numaralı sözleşme, proje hazırlığını gösterir evraklar, proje bilgi formları, proje izleme formları ayrıca Koskeb İzmir Güney Müdürlüğü’nden 28/04/2020 tarihli destek programı bilgileri getirtilmiş ve SMM Bilirkişilerden taraf defterleri üzerilerinde inceleme yapılmış ve itirazlar doğrultusunda 08/01/2022 tarihli bilirkişi heyetinden karar vermemize dayanak teşkil eden rapor alınmış ve tüm dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde, davacı tarafça dava konusu edilen 4.750,00 TL tutarlı başarı bedeli alacağına, proje sürecinin başladığına ilişkin Koskeb Müdürlüğü’nce verilen müzekkere cevabına göre hak kazanıldığı ve davacı tarafın 3. Talebinin sözleşmenin 9. Maddesine dayanmakta olup buna göre, “Kuruluşun Hibe Sözleşmesini İmzalaması ve Proje Uygulama Döneminin başlamasından sonra Kuruluş herhangi bir nedenle projenin uygulanmasından vazgeçer ise yani projeyi tamamlamaz ise peşin olarak ödenen başarı bedeline ilave olarak 9.000,00 TL cezai şart bedelini …’e ödemekle yükümlüdür.” hükmü gereğince Kosgeb Müdürlüğü’nün 02/10/2019 tarihli kurul toplantısında işletme yetkilisinin ekonomik dalgalanma kaynaklı fiyat artışları sebebi ile alımların gerçekleştirilemeyeceğini beyan ettiği ve bunun üzerine projenin sonlandırılmasına karar verildiğinin bildirildiği görülmekte olup bu durumda projenin uygulanmaktan vazgeçilmesine ve bu durumda sözleşmede belirtilen cezai şarta hak kazandığı, nitekim başarı bedelinin ödenmemesi nedeniyle doğacak cezai şarttan farklı olarak projeden vazgeçilmesi halinde doğacak cezai şart bedelinin başarı bedeline ilave olarak ödeneceği açıkça belirtilmiş olup TBK. 179 madde kapsamında, hem başarı bedeli, hem de projeden vazgeçme kaynaklı cezai şartın talep edilmesi mümkün olacak, cezai şart bedel 9.000,00 TL dikkate alındığında TBK. 182 uyarınca aşırı görülmediğinde herhangi bir indirim yapılmayarak davanın kısmen kabulüne dair mahkememizdeki vicdani kanıyı yansıtan aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
Davacının İzmir 6. İcra Müdürlüğünün …/… sayılı takip dosyasına yapmış olduğu, itirazın kısmen iptali ile,
Takibin 4.570,00 TL KDV dahil başarı bedeli,
9.000,00 TL cezai şart bedeli,
Toplam 597,48 TL lik faiz alacağı yönünden, toplamda, 14.167,48 TL lik alacağa yapmış olduğu itirazın iptali ile;
Takibin 13.570,00 TL lik asıl alacağa, takip tarihinden itibaren, yasal faiz uygulanmak suretiyle devamına,
Fazlaya ilişkin talebinin reddine,
Hüküm altına alınan alacak miktarı, bilirkişi raporu ve yargılamayla belirlendiğinden, likit ve hesaplanabilir olmadığından, davacı lehine İİK 67/2 uyarınca, icra inkar tazminatının şartları oluşmadığından, bu talebin REDDİNE,
Reddedilen miktar yönünden, davalı lehine kötü niyet tazminat talebinin şartları oluşmadığından, davalının kötü niyet tazminat talebininde REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 926,96 TL harcın peşin olarak alınan 198,49 TL harçtan düşülmesi ile kalan 728,47‬ TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
3-Davacının yatırmış olduğu 54,40 TL’si başvurma harcı, 198,49 TL’si peşin harç, 7,80 TL vekalet suret harcı olmak üzere toplam 260,69‬ TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu 99,50 TL’si posta-tebligat gideri ve 2.500,00 TL’si bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.599,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre (%86,20 kabul, %13,80 ret) takdiren 2.240,77 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan 358,73‬TL lik kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı yargılama gideri yapmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
6-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 2.266,79‬ TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
8-Dava şartı arabuluculuk ücreti olan ve 6325 sy Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13 maddesi uyarınca tarafların anlaşamamaları nedeniyle Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL’nin davanın kabul-ret oranına göre (%86,20 kabul, %13,80 ret), 1.137,84‬ TL sinin davalıdan, 182,16‬‬ TL sinin davacıdan alınarak HAZİNE’ye gelir kaydına,
9-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın taraflara tebliğinden itibaren 6100 sayılı yasanın 345. Maddesi uyarınca 2 haftalık kesin süresi içerisinde Bölge İstinaf Mahkemesine başvuru yolunun açık olduğu açıkça okunup usulün anlatıldı.01/03/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza