Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/575 Esas
KARAR NO : 2022/1011

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/12/2019
KARAR TARİHİ : 01/12/2022

Yukarıda tarafları yazılı davanın mahkememizde yapılan yargılaması sonunda dava dosyası ve ekleri incelendi;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili; dava dilekçesinde özetle davacı tarafın sahibi olduğu mermer ocağında kullanılmak üzere daha önceden aldığı ve yedinde bulunan 2007 model Komatsu WA 500-3 marka … seri nolu ekskavatörün komple bakım ve revizyonu için davalı …-… İş Makineleri Revizyon San. Tic. Ltd. Şti. ile anlaştığını, onarım yapım ve fiyat listesindeki işlemleri yaptığını, bu işlemler yapılırken makinenin göbeği dağıtılıp toplandığını, dava konusu olan makinenin 11.04.2018 tarihinde davacı tarafa arızalı bir şekilde teslim edildiğini, bu şekilde teslim edilen makinenin sürekli çıkan arızaları nedeniyle, söz konusu davalı firmanın defalarca ocağa geldiğini ve bu firma daha sonra da Antalya’dan yetkili servis olan şirketi çağırdığını, onların da önceden şifahen, sonra da servis formuna yazılı olarak bildirdikleri mevzu olan göbekteki boşluğun alınamamış olduğunu tespit ettiklerini, daha sonra bu onarımı yapılamayan arıza sebebiyle, makine üretici Komatsu, ithalatçı … İş Makineleri’nin yetkili servisi olan … İş Markineleri Servis Yedek Parça San. ve Tic. Ltd. Şti.’nce servise alındığını, bu firmanın da incelemesi ve kontrolü sonucunda da, “göbekte yukarı aşağı ve ileri geri boşluk olduğu tespit edildiğini ve bu husus derhal davalı firmaya bildirilmiş olduğunu, ancak yapılan tüm işlemlere rağmen davalı tarafından davacı tarafa ait zararlar giderilemediğini, bu sebeple buna ilişkin yapılan işteki kötü ifayı gidermek amacıyla makinenin yetkili servisinden makinenin düzgün çalışır hale gelebilmesi için fiyat teklifi alındığını ve 34.715,72 TL makinenin düzgün çalışır hale gelmesi için yapılacak masraf olarak tespit edildiğini, sonrasında makineyi … Makina’ya götürüp davacı tarafın kendilerinin tamir ettirdiğini, davalı tarafın sözleşmeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmediği için ve hasar bedelinin, ayıplı ifasının gecikme faizleriyle birlikte davalı şirketten tahsilini talep ve beyan etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili; cevap dilekçesinde davalı tarafın, dava konusu olan makinenin tamiri bittikten sonra 11.04.2018 tarihinde davacıya sağlam olarak teslim ettiğini, davacı tarafın da, makineyi eksiksiz ve sağlam olarak teslim aldığını yazı ile beyan ederek teslim aldığını, teslim edildikten sonra da makinede yeniden arıza meydana geldiği anda, davalı tarafa bu konu hakkında hiçbir bilgi verilmediğini, arızalı aracında yerinde bakım ve onarımı için davacı tarafın talepte bulunmadığını, yasal süresi içinde ayıp ihbarında bulunmadığı için davacı tarafın bu nedenle firma yedinde hiçbir hak ve alacağının olmadığını, bu nedenle davacının davalıya karşı açmış olduğu haksız ve dayanaksız davanın reddini talep ve beyan etmiştir.
KANITLAR: Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’ne Talimat yazılarak tanık …’in ifadesi alınmıştır.
Denizli Asliye Ticaret Mahkemesi’ne Talimat yazılarak SMMM bilirkişi …’e verilerek dava dışı firma … İş Makineleri Metal Ürünleri Ltd. Şti.’nin defterlerin yerinde incelenmesi suretiyle 22.05.2021 tarihli bilirkişi raporu alınmıştır.
Bilirkişi …’ten davalı şirketin ticari defter kayıtlarına göre 09.07.2021 tarihli bilirkişi kök raporu alınmıştır.
11.04.2018 tarihinde yapılan onarım ve onarım hizmetinin ayıplı olup olmadığı, ayıp bedelinin ne olduğu hususlarında bilirkişi Dr. Öğr. Üyesi …’den 11.03.2022 tarihli bilirkişi kök raporu alınmıştır.
Tarafların itirazı üzerine tekrardan Dr. Öğr. Üyesi …’den 17.10.2022 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
GEREKÇE :
Dava, TBK.’nın 470 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili davasıdır.
Davalı, işin ayıplı olmadığını, davacının kullanım hatasından kaynaklanan zararının kendisinden tahsilinin istenemeyeceğin belirterek davanın reddini savunmuştur.
6098 Sayılı TBK.’nın 470. maddesi, “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmünü; aynı kanunun 471. maddesi, “Yüklenici, üstlendiği edimleri işsahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır.
Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken meslekî ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır.
Yüklenici, meydana getirilecek eseri doğrudan doğruya kendisi yapmak veya kendi yönetimi altında yaptırmakla yükümlüdür. Ancak, eserin meydana getirilmesinde yüklenicinin kişisel özellikleri önem taşımıyorsa, işi başkasına da yaptırabilir.
Aksine âdet veya anlaşma olmadıkça yüklenici, eserin meydana getirilmesi için kullanılacak olan araç ve gereçleri kendisi sağlamak zorundadır.” hükmünü; aynı kanunun 479/1. maddesi ise; “İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur.” hükmünü düzenlemiştir.
6098 sayılı TBK.’nın 97. maddesi de, “Karşılıklı borç yükleyen bir sözleşmenin ifası isteminde bulunan tarafın, sözleşmenin koşullarına ve özelliklerine göre daha sonra ifa etme hakkı olmadıkça, kendi borcunu ifa etmiş ya da ifasını önermiş olması gerekir.” düzenlemesini içermektedir.
TMK.’nın 6. maddesi, “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür.” hükmünü içermekte olup, taraflar iddialarını kanıtlamakla yükümlüdür.
Eser sözleşmesinde ayıba dair hükümler 6098 sayılı TBK.’nın 474-478 maddeleri arasında düzenlenmiştir. İmâl edilen eserde ayıp varsa, iş sahibi tarafından süresi içersinde ayıp ihbarında bulunulması şartıyla dava tarihinde yürürlükte bulunan Borçlar Kanunu’nun 475. maddesinde sayılan seçimlik haklarından birisini kullanabilir. 6098 sayılı TBK.’nın 475. maddesinde ayıp halinde iş sahibine üç seçimlik hak tanınmıştır. Bunlar eserin kullanılamayacak ve kabule zorlanamayacak ölçüde ayıplı ya da sözleşme hükümlerine aykırı olması halinde sözleşmeden dönme, ayıp oranında bedelden indirim isteme ve aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde onarımı isteme ya da onarım bedellerini talep etme hakkıdır.
Eser sözleşmesi ilişkilerinde 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK.’nın 474. maddesi hükümlerine göre iş sahibi açık ayıplarda eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz (makul süre içerisinde) eseri muayene ve açık ayıpları ihbar etmek zorunda olduğu, BK 362 son ve TBK.’nın 472/son maddesi hükümleri gereğince ayıbın gizli olup sonradan ortaya çıkması halinde gecikmeksizin (derhal) ayıbı yükleniciye bildirmek zorunda olduğu, aksi halde eseri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükümleri getirilmiştir. Bu hükümler gereğince gerek açık gerek gizli ayıplarda iş sahibinin ihbar zorunluluğu bulunmakta ise de yüklenici eserdeki işçilik, malzeme ve yapımla ilgili açık ve gizli ayıplardan dolayı sorumluluğu garanti ettiği süre için önceden kabul ettiğinden yüklenici lehine olan iş sahibinin ihbar zorunluluğunu aramaktan vazgeçtiği ve garanti süresi içinde ortaya çıkan bu ayıpları ücretsiz olarak gidermeyi sözleşme tarihinde peşinen kabul ve taahhüt ettiği kabul edilmektedir. İş sahibi ihbar zorunluluğu olmaksızın garanti süresi içinde ortaya çıkan açık ve gizli ayıplarla ilgili zamanaşımı süresi içinde seçimlik haklarını kullanarak yükleniciden ayıpların giderilmesini talep edebileceği gibi, aleyhine dava açabilecek ve iş bedelini ayıp giderim bedeli miktarınca ödemekten kaçınabilecektir (Yargıtay 15. H.D. 19.06.2014 gün, 2013/4976 E. 2014/4282 K. sayılı ilamı ile benzer uygulama ve içtihatları).
Somut olayda; Davacı tarafın sahibi olduğu mermer ocağında kullanılmak üzere daha önceden aldığı ve yedinde bulunan 2007 model Komatsu WA 500-3 marka … seri nolu ekskavatörün komple bakım ve revizyonu için davalı …-… İş Makineleri Revizyon San. Tic. Ltd. Şti. ile anlaştığını, onarım yapım ve fiyat listesindeki işlemleri yaptığını, bu işlemler yapılırken makinenin göbeği dağıtılıp toplandığını, dava konusu olan makinenin 11.04.2018 tarihinde davacı tarafa arızalı bir şekilde teslim edildiğini, bu şekilde teslim edilen makinenin sürekli çıkan arızaları nedeniyle, söz konusu davalı firmanın defalarca ocağa geldiğini ve bu firma daha sonra da Antalya’dan yetkili servis olan şirketi çağırdığını, onların da önceden şifahen, sonra da servis formuna yazılı olarak bildirdikleri mevzu olan göbekteki boşluğun alınamamış olduğunu tespit ettiklerini, daha sonra bu onarımı yapılamayan arıza sebebiyle, makine üretici Komatsu, ithalatçı … İş Makineleri’nin yetkili servisi olan … İş Markineleri Servis Yedek Parça San. ve Tic. Ltd. Şti.’nce servise alındığını, bu firmanın da incelemesi ve kontrolü sonucunda da, “göbekte yukarı aşağı ve ileri geri boşluk olduğu tespit edildiğini ve bu husus derhal davalı firmaya bildirilmiş olduğunu, ancak yapılan tüm işlemlere rağmen davalı tarafından davacı tarafa ait zararlar giderilemediğini, bu sebeple buna ilişkin yapılan işteki kötü ifayı gidermek amacıyla makinenin yetkili servisinden makinenin düzgün çalışır hale gelebilmesi için fiyat teklifi alındığını ve 34.715,72 TL makinenin düzgün çalışır hale gelmesi için yapılacak masraf olarak tespit edildiğini, sonrasında makineyi … Makina’ya götürüp davacı tarafın kendilerinin tamir ettirdiğini, davalı tarafın sözleşmeden kaynaklanan sorumluluğunu yerine getirmediği için ve hasar bedelinin, ayıplı ifasının gecikme faizleriyle birlikte davalı şirketten tahsilini talep etmiştir.
Davacının ayıplı ifa nedeniyle zararını talep edebilmesi için davaya konu işin, sözleşme hükümlerine uygun olarak yapılıp teslim edilmediğini ispat etmesi ve varsa ayıpların niteliğine göre süresi içerisinde ayıp ihbarında bulunmuş olması gereklidir.
Mahkememizce dava konusu yapılan ekskavatörün üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmış ve davacı tarafından yaptırılan delil tespitine ilişkin dosya dosyamız arasına alınmıştır.
Dosyaya sunulan bilirkişi raporunda onarımın ayıplı olduğuna dair aracın sistemini açan kontrol eden ve onarım yapan son onarım firması …-… Makine’nin bu yönde (önceki onarımın eksik/hatalı/ayıplı olduğu yönünde) bir tespitin olmadığı, 1,5 yıl sonra …-… Makine’de “Göbek sistemi” ile yapılan onarımının nedenin, davaya konu iş makinesinin ilk davalı serviste yapılan onarımı ile son onarım arasındaki yaklaşık 1,5 yıllık süreçte hor kullanımı kaynaklı olduğu, 11.04.2018 tarihli Göbek sistemi onarımında, davacı tarafından iddia edildiği ve Değişik İş raporunda da belirtildiği gibi; kaynaklama, eğer borwerk, taşlama, onarım ve tork değerinde sıkma işlemleri belirtildiği gibi hatalı yapılmış olsaydı, aracın zor çalışma koşullarında (göbek ve sisteminin) 1,5 kullanılmadan kısa süre sonra kullanılamaz hale gelmesi gerektiği belirtildiğinden, bilirkişi raporundaki tespitlerin davacı tarafça yaptırılan delil tespitindeki dosya ile uyumlu olması nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-Davacı tarafından açılan davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL karar harcından davacı tarafından dava açılırken yatırılan 44,40 TL’nin mahsubu ile bakiye 36,30 TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan 100,00 TL tanıklık ücreti giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan AAÜT hükümleri uyarınca davalı lehine 1.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayarak artan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraflar vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/12/2022

Katip …
¸E-imza

Hakim …
¸E-imza