Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/956
KARAR NO : 2023/579
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/08/2018
KARAR TARİHİ : 06/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf vekili duruşmada tekrar ettiği dava dilekçesi ile özetle; davalıların hizmet alım yolu ile “saya okuma” işini alan şirketler olduğunu, … adlı işçinin bu kapsamda davalılar nezinde çalıştığını, İdare aleyhine açtığı davanın İzmir … İş Mahkemesi’nin … E. … K sayılı ilamı ile sonuçlandığını; işçiye kıdem tazminatı, fazla çalışma, hafta tatili, genel tatil çalışma ücreti, yıllık izin ücreti ve emekliliğe teşvik tazminatı ödenmesine karar verildiğini; işçinin İzmir … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyası ile İdare aleyhine takibe başladığını, dosyaya 28.11.2016 tarihinde 64.100,20-TL ile 31.07.2018 tarihinde 6.689,83-TL ödeme yapıldığını; asli sorumluluğun davalılara ait olduğunu belirterek İzmir … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı icra dosyasına yatırılan 64.100,20-TL ile 6.689,83-TL ödemenin davalılardan faizi ile birlikte tahsiline, masraf ve ücreti vekaletin davalılara yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı …Ş. vekili cevap dilekçesinde, 6552 sayılı kanunun 8. Maddesi gereği İş Kanununda yapılan düzenleme ve Kamu İhale Kanunu uyarınca kıdem tazminatından sorumluluğun kamu kurumuna ait olduğunu; dava dışı işçinin 01.01.2011 – 23.06.2014 tarihleri arasında kendi bünyelerinde çalıştığını, bunun dışındaki geçen süreler bakımından müvekkili şirketin sorumluluklarının bulunamayacağını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı … Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde, sorumluluğun kurulan sözleşme ile Borçlar Hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğini, müvekkili şirket ile davalı idare arasındaki sözleşmede müvekkili şirketin sorumluluğuna ilişkin düzenleme yapılmadığını, tarafların müteselsilen sorumlu olduklarını, alt işverenlerin işçiyi çalıştırdıkları dönemlere bağlı olarak yarı yarıya sorumlu olduklarını, sözleşmede atıf yapılan Genel İşlem Şartnamesi 38. Maddesinde tazminat ödemesinden şirketin sorumlu olacağına ve rücuya ilişkin bir düzenleme yapılmadığını, bu hali ile idarenin rücu hakkı olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
CEVAP : Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir. HMK.nın 128.Maddesi uyarınca davayı inkar ettikleri kabul edilerek yargılamaya devam olunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE:
İzmir … İş Mahkemesinin … E. … K. sayılı dosyasının incelenmesinde; davacı …’ın davalı İzsu Genel Müdürlüğü aleyhine iş ile işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak davası açtığı, davasının kısmen kabulüne karar verildiği, kararın Yargıtay …yiz denetiminden geçerek 17.05.2018 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
İcra Dosyası : İzmir …. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı …’ın borçlu İzsu Genel Müdürlüğü aleyhine İzmir … İş Mahkemesinin … esas … karar sayılı 24/10/2016 karar tarihli ilamı nedeniyle kıdem tazminatı, emeklilik teşvik tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti, hafta sonu tatili ücreti alacaklarına istinaden takip başlattığı, 6.689,83-TL.’nin ve 64.100,00-TL.’nin alacaklıya verilmek üzere İzsu Genel Müdürlüğü tarafından yatırıldığı anlaşılmıştır.
Hizmet Sözleşmeleri: Davacı tarafından davalılar ile imzalanmış su sayacı okuma ve açma-kesme sözleşme örnekleri CD olarak dosyaya ibraz edilmiştir.
Bilirkişi raporu : Doç. Dr. … 12/12/2022 tarihli raporunda; … Mühendislik San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 8.652,24-TL olduğunu,… Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 2.624,32-TL olduğunu, … Tic. A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 2.074,25-TL olduğunu, … … Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 3.223,74-TL olduğunu, … Teknolojileri San. Tic. A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın (yapmış olduğu ödeme ve işlemiş faizin mahsubu ile) net 1.673,84-TL olduğunu, … A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 8.78,00-TL olduğunu mütalaa etmiştir.
Bilirkişi ek raporu: 08/04/2023 tarihli ek raporda; … Mühendislik San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 27.603,55-TL olduğu,… Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 8.372,47-TL olduğu, … Tic. A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 6.617,54-TL olduğu, … Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 8.206,31-TL olduğu, … Teknolojileri San. Tic. A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın (yapmış olduğu ödeme ve işlemiş faizin mahsubu ile) net 4.476,25-TL olduğu, … A.Ş.’nin rücuen sorumlu olduğu tutarın net 13.619,92-TL olduğu mütalaa edilmiştir.
Dava;hizmet sözleşmesi kapsamında işveren tarafından ödenen kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin ve diğer işçilik alacakları ile yargılama giderlerinin yüklenicilerden tahsili için açılan rücuen alacak davasıdır.
Yargıtay …. Hukuk Dairesi … esas, … karar sayılı, 12/11/2020, … esas, … karar sayılı, 12/11/2020 tarihli, … esas, …karar sayılı 12/11/2020 tarihli, … esas, … karar sayılı, 05/11/2020 tarihli … esas, … karar sayılı, 02/11/2020 tarihli, … esas, … karar sayılı, 22/10/2020 tarihli emsal kararlarında vurgulandığı üzere “Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Yıllık izinler kullanılmadığı taktirde iş sözleşmesinin feshi ile ücrete dönüşmektedir. Sözleşmeyi feshedenin son yüklenici olduğu ve yıllık izinlerinde bu fesih ile ücrete dönüştüğü gözönüne alındığında yıllık izin ücretinden son yüklenici sorumlu olacaktır.
İhbar tazminatından son işveren sorumludur. Bunların dışında hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır. İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Davanın itirazın iptali şeklinde açılmış olması durumunda ise takibin hangi davalı açısından hangi miktarla devam edeceği ayrı ayrı belirlenmelidir.
Yukarıda belirlenen ilkeler gözetilerek somut olay değerlendirildiğinde; davacı iş sahibi ile davalı yükleniciler arasında “su sayacı endeks okuma, açma, kapama” konusunda hizmet alım sözleşmesi akdedildiği, söz konusu hizmet alım sözleşmeleri kapsamında işçi olarak çalışan dava dışı …’ın, kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacakları için eldeki davada davacı İzsu’ya karşı İzmir … İş Mahkemesinin … esas, … karar sayılı dosyasında açmış olduğu davada yapılan yargılama neticesinde, dava dışı işçi …’ın davalı … Genel Müdürlüğü işyerinde 09.04.2001 – 23.06.2014 tarihleri arasında 13 yıl 2 ay 14 gün çalıştığı tespit edilerek işçinin kıdem tazminatı hak edişinin net 30.573,28-TL olduğu; emekliliğe teşvik tazminatının net 180,34-TL olduğu; yıllık izin ücretinin net 6.347,34-TL olduğu; fazla çalışma ücreti alacağının net 1.953,34-TL olduğu; genel tatil ücreti alacağının net 366,43-TL olduğu; hafta tatili ücreti alacağının net 806,08-TL olduğu belirlenerek davanın kısmen kabulüne karar verildiği, bu kararın Yargıtay denetiminden geçerek 17.05.2018 tarihinde kesinleştiği, dava dışı işçinin bu ilamı İzmir …. İcra Müdürlüğünün … Esas Sayılı icra dosyasında davacı idare aleyhine takibe koyduğu, davacı idarenin icra dosyasına 28.11.2016 tarihinde 64.100,20-TL ile 31.07.2018 tarihinde 6.689,83-TL ödeme yaptığı, Kesinleşen İzmir … İş Mahkemesinin … E. … K. Sayılı dosyasında mevcut ilamda tespit edildiği üzere, dava dışı işçi …’ın 09.04.2001 – 30.05.2004 tarihleri arasında davalı … Ltd. Şti.’nde, 14.06.2004 – 15.06.2005 tarihleri arasında davalı… Ltd. Şti.’nde, 23.06.2005 – 19.06.2006 tarihleri arasında davalı … Ltd. Şti.’nde,11.07.2006 – 09.10.2006 tarihleri arasında davalı… Ltd. Şti.’nde, 12.10.2006 – 08.10.2007 tarihleri arasında … Tic. A.Ş.’nde, 31.10.2007 – 30.01.2008 tarihleri arasında davalı … Ltd. Şti.’nde,11.02.2008 – 28.02.2010 tarihleri arasında davalı … San. Ve Tic. A.Ş.’nde,01.03.2010 – 31.07.2010 tarihleri arasında davalı … Ltd. Şti.’nde, 02.08.2010 – 31.12.2010 tarihleri arasında davalı … Ltd. Şti.’nde ve 01.01.2011 – 23.06.2014 tarihleri arasında davalı …Ş.’nde çalıştığı, bu sürelerin toplamının 4746 gün olduğu, İzmir … İş Mahkemesi kararında davacının 09.04.2001 – 23.06.2014 tarihleri arasında aralıksız 4819 gün çalıştığının tespit edildiği, bu hali ile, dava dışı işçinin bir işverenden diğer işveren yanına geçtiği aralıklarda işyerinde çalışmaya devam ettiğinin kabul edildiği, dava dışı işçi bu süre zarfında da davacı İzsu işyerinde çalıştığından aradaki far olan 73 günlük süreyi davacı …’nun yanında çalıştığının kabulü gerekeceği, davacının kendi yanında geçen 73 günlük çalışmadan kaynaklı ödediği tutarı rücu edemeyeceği, İzmir … İş Mahkemesinin … E. … K. Sayılı dosyası kapsamında, dava dışı işçi …’a yargılamadan önce … A.Ş. tarafından 11.866,61-TL kıdem tazminatı ile 5.691,00-TL ihbar tazminatı (emeklilik teşvik tazminatı) ödemesi yapıldığı; yine davalı … San. Ve Tic. A.Ş. tarafından faizi ile birlikte toplam 3.324,17 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığı belirlenmiş olup, bu ödemelerin işçinin alacak hak edişlerinden mahsup edildiği, dolayısıyla bu davalılar tarafından daha önce kıdem tazminatı ve ihbar tazmin mahsuben yapılan ödemelerin hesaplamada dikkate alınması gerektiği, davacı işveren tarafından ödenen kıdem tazminatından, fazla mesai ücretinden, hafta ve genel tatil ücretinden davalı yüklenicilerin dava dışı işçileri kendi yanlarında çalıştırdıkları süre ile orantılı olarak, son yüklenici olan davalı …Ş.nin ödenen ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin ücretlerinden ise tamamen sorumlu olduklarıaçıklanan bu ilkelere uygun olarak düzenlenen 08.04.2023 tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli ve yeterli olduğu, anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne, davalı şirketlerin dava dışı işçiler tarafından açılan iş davalarında taraf olmaları karşısında dava konusu alacaktan haberdar olduklarından hükmedilen tutarlara ödeme tarihinden itibaren talep gibi yasal faiz işletilmesine, fazlaya ilişkin isteğin reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile; -27.603,55 TL alacağın, 24.843,20 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 2.760,35 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı … Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
-8.372,47 TL alacağın, 7.535,22 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 837,25 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı… Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti.’den alınarak davacıya verilmesine, -6.617,54 TL alacağın, 5.955,79 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 661,75 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı …Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, -8.206,31 TL alacağın, 7.385,68 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 820,63 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı … Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti’den alınarak davacıya verilmesine, -4.476,25 TL alacağın, 4.028,63 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 447,62 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı … Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
-13.619,92 TL alacağın, 12.257,93 TL lik kısmına 28.11.2016 tarihinden, 1.361,99 TL’lik kısmına 31.07.2018 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı … İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin isteğin REDDİNE,
3-Kabul edilen miktar üzerinden hesaplanmış olan 4.706,29 TL nispi harca, peşin alınan 1.208,92 TL harcın mahsubu ile bakiye 3.497,37 TL karar ve ilam harcının;
1.398,95 TL’lik kısmının davalı … Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA. 419,68 TL’lik kısmının davalı… Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti.’den alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA.349,74 TL’lik kısmının davalı …Ş.’den alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.419,68 TL’lik kısmının davalı … Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti’den alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA. 209,84 TL’lik kısmının davalı … Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş’den alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA. 699,48 TL’lik kısmının davalı … İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den alınarak HAZİNE’YE GELİR KAYDINA.
4- Dava kısmen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı 1.113,50 TL davetiye ve posta gideri, 1.250,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere 2.363,50 TL yargılama giderinden davanın kabul oranı nazara alınarak 2.299,68 TL yargılama gideri ile davacı tarafın karşıladığı 35,90 TL başvurma harcı,1.208,92 TL peşin harç olmak üzere toplam 3.544,50 TL’nin;
1.417,80 TL’lik kısmının davalı … Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
425,34 TL’lik kısmının davalı… Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
354,45 TL’lik kısmının davalı …Ş.’den alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.
425,34 TL’lik kısmının davalı … Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti’den alınarak davacıya verilmesine, 212,67 TL’lik kısmının davalı … Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,708,90 TL’lik kısmının davalı … İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine, Fazladan yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Dava kısmen kabul edildiğinden kabul edilen miktar üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 11.023,37 TL vekalet ücretinin;4.409,35 TL’lik kısmının davalı … Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,1.322,80 TL’lik kısmının davalı… Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,1.102,35 TL’lik kısmının davalı …Ş.’den alınarak HAZİNE’ YE GELİR KAYDINA.1.322,80 TL’lik kısmının davalı … Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti’den alınarak davacıya verilmesine,661,40 TL’lik kısmının davalı … Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,2.204,67 TL’lik kısmının davalı … İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den alınarak davacıya verilmesine,
6-Dava kısmen reddedildiğinden, reddedilen miktar üzerinden hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 1.893,99 TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalılar İzenerji İzmir Büyükşehir Belediyesi İnsan Kaynakları Temizlik Bakım ve Organizasyon Hizmetleri Enerji Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve … Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti’ye eşit şekilde paylaştırılarak verilmesine.
7-HMK.nun 333.maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine.
ilişkin, davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzüne karşı, diğer davalıların ve davalı … vekilinin yokluğunda, davalı … Mühendislik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. hakkında kurulan hüküm yönünden gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde, mahkememize veya bulunduğu yerde varsa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne, yoksa Asliye Hukuk Mahkemesine verilecek istinaf dilekçesi ile, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere, diğer davalılar hakkındaki hükümler yönünden miktar itibariyle KESİN olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 06/07/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır