Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/94 ESAS
KARAR NO : 2022/425 KARAR

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/01/2016
KARAR TARİHİ : 10/05/2022

Mahkememizde görülen Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili Van Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben sunduğu dava dilekçesinde özetle; Müvekkilleri ile davalı şirket arasında gelinlik ve nişanlık alımı için sözleşme yapıldığını, müvekkillerinin 100.000,00 TL. avans çekini davalı şirkete verdiklerini, her ne kadar müvekkili … adındaki … Gelinlik ile davalı taraf arasında yapılmış ise de; 2014 yılının 9. ayından itibaren müvekkilinin …’ın sahibi olduğu … Gelinlik ile davalı taraf arasında devam ettiğini, Müvekkili …’ın sahibi olduğu … Gelinliğin yapılan sözleşme gereği 2015 yılının başında yıl sonuna kadar gelinlik ve nişanlık alımı için 81.000,00 TL avans çeki verdiğini, ancak davalının müvekkillerinin istediği gelinlik ve nişanlıkları bir kısmını yolladığını kalan kısmını yollamadığını, yolladığı bir kısım gelinlik ve nişanlıklarda da istenilen malzemenin kullanılmadığını ikinci kalite malzeme yollandığını, bunun üzerine müvekkilinin 34.058 Tl değerindeki gelinlik ve nişanlıkları 21/07/2015 tarihinde iade faturası kestiğini … kargo ile geri yolladığını, davalı şirket ile yapılan sözleşme dolayısıyla belirlenen yükümlülüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiç bir surette yerine getirilmediğini, bu sebeple davalı şirkete müvekkilleri tarafından verilen 63.000,00 TL çeklerin karşılığında davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine karar verilmesinin tespitne, davalı şirkete verilen 7 adet çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili Van 4. Asliye Hukuk Mahkemesine hitaben sunduğu cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz ve görevsiz mahkemede açıldığını, yetkili ve görevli mahkemenin İzmir Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, davayı kabul etmediklerini, çeklerin ticari bir meta olarak alınıp verilmesi nedeniyle bankaya ciro edildiğini, bu nedenle iptalinin mümkün olmadığını, alacaklı üçüncü kişi elindeki çekin iptali veya iadesinin kendilerinin uhdesinde bulunmadığını, açıkladığı nedenlerle davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Yetkisizlik:Van 4. Asliye Hukuk Mahkemesi(Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla) nin … E. Sayılı dosyasında yetkisizlik kararı verilerek mahkememize gönderildiği anlaşılmıştır.
Sözleşme: Taraflar arasında hangi tarihte yapıldığı ve hangi süreyi kapsadığı belirtilmeyen Franchising Sözleşmesinde;
Bayi görev ve sorumlulukları bölümünün 2. Maddesinde … markasının isim hakkı bedeli 50.000 USD olduğu; Aynı bölümün 3 maddesinde sözleşmenin 3 yıl 4*2 olduğu; Bayi ödemeleri ve Şekli bölümünün 1. Maddesinde sözleşmenin imzası anında bayiden 100.000,00 TL lik avans çeki peşinen alınır. Bayi sözleşme süresince firmadan karolama yöntemi ile kendisine tevdi edilen koleksiyonları karşılığı yapılacak hesaplama neticesi satın aldığı her ürün bakiyeden düşülür.
Aynı bölümün 2 maddesinde bayiden alınan adı geçen Avans çeki karşılıklı mutabakatlar neticesi sıfıra inmeden firmaya yeniden 100.000,00 TI lik avans çeki teslim etmek zorundadır.
Sözleşmenin ödemeler başlığı altında 4. Maddesinde sıralanan 2. Ve 3. Maddelere uygun hareket etmeyen bayinin 2. Siparişleri dikkate alınmaz ve siparişleri üretime alınmaz.
Aynı bölümün 5. Maddesi 2.3.4 maddelere aykırı hareket ettiği takdirde firma dilediği taktirde sözleşmeyi tek taraflı olarak fisih etme hakkını elinde tutar. Resmi hesap kapatılır avans ödemeleri ise vadesinde iade edilir. Bu dönemde bayinin kayıtları esas alınır. ifadelerine yer verilmiştir.
Sözleşme … ve Tekstil Ürünleri Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile … Gelinlik Sahibi … arasında imzalanmıştır.
İcra Dosyaları: İzmir 24. İcra Müdürlüğü’ nün … Esas Sayılı dosyası ile alacaklı Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş.’nin davacı borçlular …, … ve … 18.000,00TL asıl alacak 31,06 TL işlemiş faiz olmak üzere 18.031,06- TL toplam alacak üzerinden takip başlattığı, Takibe 30.10.2015 tarihli………..seri no 9.000,00-TL bedelli ve 30.10.2015 tarihli ……….seri no 9.000,00-TL bedelli çeklerin konu edildiği görülmüştür.
İzmir 26. İcra Müdürlüğü’ nün … Esas Sayılı dosyası ile alacaklı Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş.’nin davacı borçlular …, … ve … 9.000,00-TL asıl alacak 75,08 TL işlemiş faiz olmak üzere 9.075,08- TL toplam alacak üzerinden takip başlattığı, Takibe 30.08.2015 tarihli …….. seri no 9.000,00-TL bedelli çekin konu edildiği görülmüştür.
İzmir 26. İcra Müdürlüğü’ nün …. Esas Sayılı dosyası ile alacaklı Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş.’nin davacı borçlular …, … ve … 27.000,00-TL asıl alacak 15,54 TL işlemiş faiz olmak üzere 27.015,54- TL toplam alacak üzerinden takip başlattığı, Takibe 30.09 2015 tarihli…seri na 9.000,00-TL bedelli, 30.09 2015 tarihli …. seri no 9.000,00-TL bedelli, 30.09.2015 turihli …….. seri ne 9.000,00-TL bedelli çeklerinin konu edildiği görülmüştür.
Bilirkişi Raporu: Van 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin ……..Talimat sayılı dosyasında bilirkişi….tarafından düzenlenen 13/02/2018 tarihli raporda özetle ; Davacıların ticari defterlerinin 6102 Sayılı TTK nun 64. Ve müteakip maddelerinde belirli kanuni şartları tam olarak taşıdığı ve sahipleri lehine delil gücüne sahip olduğu, …’ ın 2014, 2015 ve 2016 yıllarında davalı şirketten toplam 41.769,86 TL mal aldığı, bu alışlardan davalı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı, …l’in 2014, 2015 ve 2016 yalları boyunca farklı tarihlerde davalı şirketten toplam 83.050,92 TL mal aldığı ve bu mal alış bedellerinin peşin ödenmiş gibi kaydedildiği, Davacı … ….’ın 21.07.2015 tarihinde 17410-11 numaralı fatura ile 36.782,64 TL iade faturası keserek 0651-0685 numaralı sevk irsaliyeleriyle malı iade ettiği ve defterine işlediği, … ve …l’in yerinde incelenen 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait ticari defterlerinde … ve Tekstil Ürünleri Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şirketi adına ciro edilmiş herhangi bir çek kaydına rastlanmadığı görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Dava; Kambiyo senedinin bedelsizliğinden kaynaklanan menfi tespit davasıdır.
Davacılar vekili, Davacı … / … Gelinlik ile davalı arasında gelinlik ve nişanlık alımına ilişkin ticari satım ilişkisi ve devamında diğer davacı … sahibi olduğu … Gelinlik ile devam eden ticari ilişki bulunduğu, davacı … Yakmaz’ın sahibi olduğu … Gelinlik ile davalının yaptığı sözleşme gereği 2015 yılının başında yıl sonuna kadar gelinlik ve nişanlık alımı için 81.000,00 TL avans çeki verdiğini, ancak davalının davacının istediği gelinlik ve nişanlıkları bir kısmını yolladığını kalan kısmını yollamadığını, yolladığı bir kısım gelinlik ve nişanlıklarda da istenilen malzemenin kullanılmadığını ikinci kalite malzeme yollandığını, bunun üzerine davacının 34.058- TL değerindeki gelinlik ve nişanlıklar için 21/07/2015 tarihinde iade faturası kestiğini … kargo ile geri yolladığını, davalı şirket ile yapılan sözleşme dolayısıyla belirlenen yükümlülüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiç bir surette yerine getirilmediğini, bu sebeple davalı şirkete davacılar tarafından verilen 63.000,00 TL çeklerin karşılığında davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitini talep etmiş,
Davalı, davayı kabul etmediklerini, çeklerin ticari bir meta olarak alınıp verilmesi nedeniyle bankaya ciro edildiğini, bu nedenle iptalinin mümkün olmadığını, alacaklı üçüncü kişi elindeki çekin iptali veya iadesinin kendilerinin uhdesinde bulunmadığını, açıkladığı nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
Davalı taraf verilen kesin süre ticari defterlerini ibraz etmemiş veya yerini bildirmemiştir.
Davacı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Davacı … Yakmaz’ın 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait Ticari defter tasdikleri yasal süresi içinde yapıldığı 2014ve 2015 yılı Ticari defterlerinin İşletme Hesabı Esasına göre, 2016 yılının da Bilanço Esasına göre tutulduğu tespit edilmiştir. Davacının Ticari defterlerinin 6102 Sayılı TTK nun 64. ve müteakip maddelerinde belirli kanuni şartları tam olarak taşıdığı ve sahibi lehine delil niteliğine sahip olduğu,
Davacı ………’ın Ticari Defterlerinde, Davalı … ve Tekstil Ürünleri Tur. San. Ve Tic, Ltd. Şti ile aşağıda tarihi seri numarası ve tutarı yazılan faturalarla mal aldığı ve defterlerine kaydettiği, davacı … Yakmaz’ın 2014 yılında toplam 16.269,12 TL mal aldığı 2015 yılında 23.852.,34 TL mal aldığı,2016 yılında 1.648,40 TL mal aldığı, 2014 ve 2015 yılı defterlerinin işletme hesabı 2016 defterlerinin Bilanço Esasına göre tutulduğu 21.07.2015 tarihinde 17410-11 numaralı fatura ile 36.782,64 TL iade faturası keserek 0651-0685 numaralı sevk irsaliyeleriyle malı iade ettiği ve defterine işlediği,
Davacı …’nin 2014, 2015 ve 2016 yıllarına ait Ticari defter tasdikleri yasal süresi içinde yapıldığı;2014 yılının Yevmiye defterinin kapanışının yapılmadığı, ticari defterlerinin Bilanço Esasına göre tutulduğu tespit edildiği, Davacının Ticari defterlerinin 6102 Sayılı TTK nun 64. Ve müteakip maddelerinde belirli kanuni şartları tam olarak taşıdığı ve sahibi lehine delil niteliğine sahip olduğu,
Davacı … 2014, 2015 ve 2016 yıllarında … ve Tekstil Ürünleri Tur. San. Ve Tic. Ltd.Şirketi ile olan ticari ilişkisinde; 2014 yılı boyunca aşağıdaki tabloda Tarihi Fatura Numarası Yevmiye Maddesi Numarası ve Tutarı yaazılı olan miktarda mal aldığıtoplamm | 80.961,12, 2014 yılı boyunca KDV dahil 80.961,12 TL, 2015 yılında, 02.05.2015 tarihinde 52731 numaralı fatura ile 2.089,80 TL mal aldığı; Davacının bu faturayı 10.06.2015 tarih ve…………Yevmiye numarasıyla kaydettiği ve bedelini peşin ödediği; 2014 ve 2015 yıllarında Toplam KDV dahil 83.050,92 TL mal almıştır. Muhasebe kayıtlarına göre farklı tarihlerde alınan malın bedeli peşin alınmış gibi kaydedildiği, Davacı …’nin 16.07.2016 tarihinde işyerini kapattığı ve ticari faaliyetine son verdiği tespitleri yapılmıştır.
…’ın 2014 ve 2015 yılı defterleri İşletme hesabı esasına göre tutulduğundan çekler bu defterlere işlenmeyeceği , …….ın 2016 yılı Ticari Defterleri Bilanço esasına göre tutulmakla birlikte defterde herhangi bir çek kaydına rastlanmadığı, …L/ in 2014, 2015 ve 2016 yılı Ticari defterleri Bilanço esasına göre tutulmakla birlikte defterlerinde herhangi bir çek kaydına rastlanmadığı anlaşılmıştır.
…’ ın 21.07.2015 tarihinde 17410-11 numaralı fatura ile 36.782,64 TL iade faturası keserek 0651-0685 numaralı sevk irsaliyeleriyle malı iade ettiği ve defterine işlediği, 2014, 2015 ve 2016 yıllarında davalı şirketten toplam 41.769,86 TL mal aldığı, bu alışlardan davalı şirkete herhangi bir borcunun bulunmadığı;
…l’in 2014, 2015 ve 2016 yalları boyunca farklı tarihlerde davalı şirketten toplam 83.050,92 TL mal aldığı ve bu mal alış bedellerinin peşin ödenmiş gibi kaydedildiği tespitleri yapılmıştır.
Menfi tespit davalarında ispat yükümlülüğü kural olarak davalı alacaklıya düşer. Ancak imzası ikrar edilmiş bono alacağın varlığını ispatlayan kesin delil niteliğinde olup bu kez borçlunun borcunun bulunmadığını, usulüne uygun delillerle kanıtlaması gerekir. Bono, ödeme vaadi niteliğinde kambiyo senedi olup, bağımsız borç ikrarını içerir. Bonoda kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu iddia eden tarafa aittir, ispat külfeti davacı taraftadır.
28.01.2021 tarihli celsede davacı vekili dava dilekçesinde açıkça yemin deliline dayandığından bu delili hatırlatılmış, davacı tarafça yemin delilini başvurulmuş yemin metni usulüne uygun tebliğ edilmesine rağmen davalı yemini edası için duruşmada hazır bulunmamış mahkememizce yemin konusu vakıaları ikrar etmiş sayılarak Davacıların davasının kabulüne karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacıların davasının KABULÜNE,
1-Davaya konu edilen Denizbank A.Ş Van Şubesine ait, keşidecisi … olan ;
30.08.2015 tarihli …… seri no 9.000,00-TL bedelli
30.08.2015 tarihli ……. seri no 9.000,00-TL bedelli
30.09 2015 tarihli …… seri na 9.000,00-TL bedelli
30.09 2015 tarihli …… seri no 9.000,00-TL bedelli
30.09.2015 turihli …… seri ne 9.000,00-TL bedelli
30.10.2015 tarihli …… seri no 9.000,00-TL bedelli
30.10.2015 tarihli ……seri no 9.000,00-TL bedelli
Toplam 63.000,00-TL bedelli çekler nedeniyle borçlu olmadıklarının TESPİTİNE,
2- Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 4.303,53‬-TL harçtan peşin alınan 1.075,89-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.227,64‬-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
3-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 8.990,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacının yapmış olduğu 27,70-TL dava açma ilk gideri, 400,00-TL bilirkişi ücreti, 131,30-TL tebligat ve posta gideri, olmak üzere toplam 559,00-TL Yargılama giderinin peşin yatırılan 1.075,89-TL harç ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.10/05/2022

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza