Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/221
KARAR NO : 2021/759

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/02/2016
KARAR TARİHİ : 07/10/2021

Mahkememizde görülen Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesinde özetle; Kendisinin ortağı bulunduğu şirket ile davalı şirketin 15.09.2007 tarihinde bayilik sözleşmesi akdettiklerini, bu sözleşme gereği davacı şirketin davalının Balıkesir Bayii olarak gerekli yatırım harcamalarını yaparak ürünlerini satacağını, 100.000,00 TL ye yakın tutarda yatırım maliyetleri karşılığı işyeri sarf malzemeleri, dekorasyon, reklam gideri, tabela gideri gibi giderler yapan davacının kısa bir süre geçtikten sonra kendisine göndermiş olduğu İzmir … Noterliğinin 05.05.2018 tarihli fesih ihtarnamesi ile bayilik haklarını kaybettiğini, davalı şirket tarafından çekilen fesih ihtarnamesinde davacının borcu olan 6.289,24 TL ile ilgili husus belirtilerek temerrüt ihtarnamesi gönderilmeden fesih ihtarnamesi gönderilerek tüm bayilik haklarının sona erdirildiğini, hukuka aykırı olarak iptalden dolayı davacının uğradığı tüm zararlar ile yoksun kalınan karlarını davalıdan talep ettiklerini, işyerinin kuruluşu aşamasında harcanan yatırım maliyetleri ile sözleşmesinin iptalinden itibaren 10 yıllık sözleşme süresince yoksun kalınan karın davalı tarafından davacıya ödenmesini, açıkladığı nedenlerle haksız olarak bayilik sözleşmesi iptal edildiğinden şimdilik 10.000.00-TL maddi zararı (fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere) ile sözleşme süresi sonu olan 15.09.2017 tarihine kadar yoksun bırakılan kazancın temerrüt faizi ile birlikte geçen her ay için hesaplanarak kendilerine ödenmesi, ayrıca yatırım amacı ile sarf edilen bedellerin yine temerrüt faizi ile birlikte kendilerine ödenmesini, yargılama giderlerinin de davalı üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 15/09/2007 tarihinde Bayilik Sözleşmesi imzalandığını, davalı şirketçe üretilen ürünlerin sütlü tatlılar, pastalar vs. davalı şirketçe, diğer tüm ürün ve malzemelerin ise davalının %100 hissedarı olduğu … San. Ltd.Şti. tarafından ürettirildiği ve bayilerin ihtiyacının bu şirketten karşılandığını, sözleşme gereği bayilerin başka bayi ve şirketlerden herhangi bir mal almalarının mümkün olmadığı, davacı şirketin de davalı şirketten mal siparişinde bulunmaması ve davalı şirkete olan borçlarını ödememesi üzerine İzmir … Noterliğinin 05.05.2018 tarih, … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davaya konu Bayilik Sözleşmesinin 05/05/2008 tarihi itibariyle fesh edildiğini, davacının AVM yönetimine Mart-Nisan-Mayıs 2008 aylarına ait kira borçlarını, davalının %100 hissedarı olduğu … San. Ltd.Şti. ne olan borçlarını, 6.289,24-TL davalı şirkete olan borcunu ödemediği ve İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… sayılı takip dosyasında Borç Ödemeden Aciz Vesikası verildiğini, açıkladığı nedenlerle davacının haksız ve mesnetsiz davasının bütünüyle reddine, yargılama giderleri ile vekillik ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Bilirkişi Raporu : Bilirkişi … tarafından düzenlenen 19/03/2021 tarihli raporda özetle ; Davacı tarafın ticari defterlerini incelemeye sunmaması nedeniyle ticari defter kayıtları üzerinden inceleme ve tespit yapılamadığı, davalı
… San.ve Tic. Ltd.Şti.’ne ait 2007 ve 2008 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defterlerin açılış onayları yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, 2008 yılı için yılsonu kapanış tasdikinin yasal süresinde yaptırıldığı, defter kayıtlarının ve bu kayıtlara dayanak belgelerin birbirini doğruladığı hususları tespit edilmiş olduğundan 2008 yılı için ticari defterlerin delil niteliği bulunduğu, ticari defter kayıtları üzerinden yapılan incelemede davacıya ait işlem kayıtlarının 120 ALICILAR ana hesabı altında … kodlu alt hesabında … İth.İhr.San.Tic.Paz.Ltd.Şti. hesabına kaydedilerek izlendiğinin tespit edildiği, davacı şirket tarafından ticari defter ve kayıtların incelemeye sunulmaması nedeniyle dava konusuna yönelik olarak bir hesaplama ve tespit yapmak imkânı olmadığı, davalı şirketin ticari defter kayıtlarında sadece davacının almış olduğu ürünlerin maliyet fiyatları ile fatura tutarlarının kayıtlı olması nedeniyle davacının kar marjı dâhil olarak yaptığı satış cirosunun bu verilerden tespitinin mümkün olmadığı, davacı şirketin dava konusu yıla ait satış ciro tutarlarının önceki ve sonraki yıllara ait yine satış ciro tutarları karşılaştırması yapılarak gelir kaybı yönünden bir sonuca varmak gerektiğinden bu hesaplama çalışmasını yapacağı davacı şirketin defter kayıt verileri incelemeye sunulmadığından dolayı bir sonuç çıkarmak mümkün olamadığı görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Bilirkişi Raporu : Bilirkişi … tarafından düzenlenen 11/05/2021 tarihli raporda özetle ; Davalının, 05.05.2008 tarihli Noter ihtarnamesi ile taraflar arasında tanzim edilen bayi-lik sözleşmesinin feshinde haklı olacağı; bir başka değişle davacının kendi kusurundan kaynakla-nan sebeple sözleşmenin feshine sebebiyet verdiği, Gerek davacının kendi kusurundan kaynaklanan sebeple sözleşmenin feshine sebebi-yet vermesi ve bu sebeple davalının bayilik sözleşmesinin feshinde haklı olması ; gerek hakkında yapılan icra takiplerinden anlaşıldığı üzere , sözleşmenin fesih tarihinde davacının, davalıya ve di-ğer üçüncü kişilere borcunun olması sebebi ile hakkında yapılan bir çok icra takibi olması, gerek davacı hakkında alınmış aciz vesikalarının olması sebebi ile davacının oluşan kârından ve dolayı-sı ile kar kaybından bahsedilemeyeceği, Gerek davacıya ait işletmedeki menkul malların AVM. Yönetimi tarafından haczedil-mesi , gerek taraflar arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesinin davalı tarafından haklı olarak fe-sih edilmesi ve gerekse taraflar arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesindeki “Mağazada yapıla-cak tadilat ve dekorasyona ilişkin,her türlü yatırım,proje, malzeme,işçilik ve sair her türlü gider ba-yiye ait olup; hiçbir nam ve/veya isim altında …’e rücu edilemeyeceği” şartına istinaden dava-cının, işletmede yapmış olduğu yatırım masraflarına istinaden davalıdan alacağının olmayacağı görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
… San.Tic.Ltd.Şti. (…) ile …Nakl.İth.İhr.San. ve Tic.Ltd.Şti. arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesinde;
Madde 2: Bayinin 15.09.2007 tarihinde … adresinde bayilik aça-cağı;
Madde 3: Bayi,stok miktarı ve çeşidini sürekli olarak yeterli düzeyde tutmak zorunda olup,siparişler bayi tarafından yazılı olarak verileceği;
Madde 4/d: … her ayın onuncu,yirminci ve otuzuncu günü bayiye fatura kesecek olup,işbu fatura ile ilgili 10 gün içinde teslimi yapılmış ürünlerin bedelini havi olacaktır.Bayi her fatura bedelini fatura tarihinden bir gün sonra nakten ve defaten …e ödeyeceği;
Madde 8: Mağazada yapılacak tadilat ve dekorasyona ilişkin,her türlü yatırım,proje, malzeme,işçilik ve sair her türlü gider bayiye ait olup; hiçbir nam ve/veya isim altında …’e rücu edilemeyeceği;
Madde 14: …’ün önceden yazılı izni olmaksızın , bayi bu sözleşmeden doğan hiçbir hakkını ,yetkisini 3. Şahıslara devir ve temlik edemeyeceği; 3. Kişilerle yapacağı sözleşmelere konu yapamayacağı; tek istisnasının bayi ortaklarının hisselerinin kanunen mirasçı vasfını taşıyanlara veya diğer bir ortağa devir hali olduğu;
Madde 19: İşbu sözleşmenin 15.09.2007 tarihinden itibaren (10) yıl süre ile geçerli olduğu;
Madde 20/f: Haklı sebeple fesih:Bayinin, …’e maddi veya manevi zarar verecek şekil-de davranması, … tarafından bu sözleşmede belirlenen ilke ve esaslara uymaması halinde ve ayrıca bayinin işbu sözleşmenin herhangi bir maddesine aykırı davranması halinde;feshin Noter bildirimi şeklinde yapılacağı; Şartlarının yer aldığı görülmüştür. Davacısı …İth.İhr.San. ve Tic.Ltd.Şti. tarafından davalısı … San.ve Tic. A.Ş. hakkında İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin …/… E. sayılı dos-yası ile açılan tazminat davasında; taraflar arasında tanzim edilen 15.09.2007 tarihli sözleşmenin feshine istinaden zarar ve kar kaybından oluşan 10.000,0.-TL.nın tahsili talep edilmiş olup; mahkemenin …/… K. Sayılı kararındaki “davacı şirketin ticaret sicilindeki kaydının 11.07.2014 tarihinde resen silindiği ve bu sebeple tüzel kişiliği kalmadığı” gerekçesi ile davanın reddine karar verildiği ve bu kararın 04.01.2016 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası; Davalı tarafından davacı hakkında ile 23.05.2008 tarihinde yapılan icra takibinde; 21.04.2008 tarihli alacaktan kaynaklanan 6.289,24.-TL. asıl alacak ile 159,90.-TL. işlemiş faiz alacağının tahsili talep edilmiş olup; davacının bu icra takibine vaki itirazı üzerine davalı tarafından davacı hakkında İzmir … Sulh Hukuk Mahkemesinin …/… E. sayılı dosyası ile açılan itirazın iptali davasında; mahkemenin …/… K. Sayılı kararı ile itirazın iptaline karar verilmiş ve bu karar kesinleşmiştir. Bu aşamadan sonra davacının ,davalıya olan 11.347.48.-TL.lık borcu için 04.02.2010 tarihli “borçtan ödemede aciz vesikası” düzenlendiği anlaşılmıştır.
İzmir … İcra Müdürlüğünün…/… sayılı dosyası ;Alacaklısı … San.Tic.Ltd.Şti. tarafından davacı hakkında 16.06.2008 tarihinde yapılan icra takibinde; davacının takibe konu 4.500,00.-TL.lık çeke istinaden oluşan toplam 6.895,16.-TL.lık borcu için 24.07.2009 ta-rihli “borçtan ödemede aciz vesikası” düzenlenmiş,
Balıkesir … İcra Müdürlüğünün ../… sayılı dosyası;Alacaklısı ….A.Ş. tarafından davacı hakkında, 06.06.2008 tarihinde yapılan icra takibinde; takip çıkışı toplam 40.574,56.-TL. alacağın tahsili talep edilmiş olup; davacının ,işletmedeki menkul malları haczedilerek 08.07.2008 tarihinde …’a yediemin olarak teslim edilmiştir.
Balıkesir … Sulh Ceza Mahkemesinin …/… E. sayılı kararında özetle; taraflar arasın-da tanzim edilen bayilik sözleşmesinin 05.05.2018 tarihinde fesih edilmesine rağmen; sanık …’un …. adına tescilli logolu ürün ve malzemeleri kullandığı gerekçesi ile sanığın cezalandırılmasına karar verilmiştir.
… Bankası tarafından İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyasına ibraz edilen 09.07.2009 tarihli yazı; davacının
… nolu hesabında para olmadığı, bu hesapta; Balıkesir … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası ile 79.736,48.-TL., Bursa … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası ile 20.104,00-TL., Balıkesir … İcra Müdürlüğünün
…/…sayılı dosyası ile 6.466,36.-TL., İstanbul … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası ile 16.536,32.-TL. Bloke (haciz) kaydının olduğu bildirildiği,
İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası; Alacaklısı … San.Tic.Ltd.Şti. tarafından davacı hakkında, 23.05.2008 tarihinde yapılan icra takibinde; davacının 3.081,30.-TL.lık borcu için 24.07.2009 tarihli “borçtan ödemede aciz vesikası” düzenlendiği,
İzmir … İcra Müdürlüğünün …/… sayılı dosyası;Alacaklısı … San.Tic.Ltd.Şti. tarafından davacı hakkında 23.05.2008 tarihinde yapılan icra takibinde, davacının takibe konu 15.000,00.-TL.lık çeke istinaden oluşan toplam 24.156,18.-TL.lık borcu için 24.07.2009 tarihli “borçtan ödemede aciz vesikası” düzenlendiği,
İzmir … Noterliğin’den 05.05.2018 tarih, … yevmiye nolu olarak düzenlenen ihtarnamede; davalı şirket tarafından davacıya fatura edilen malların bedelleri ile ilgili olarak şifahi olarak bildirilmesine rağmen 6.289,24 TL borcu ödememiş oldukları, 05.05.2008 tarihi itibariyle davalı şirket tarafından tek taraflı olarak Bayilik Sözleşmesinin feshedilmiş olduğu,
05.05.2008 tarihli ihtarname; … A.Ş. tarafından … İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ve … San. Tic. Ltd. Şti.’ne keşide edilen ihtarnamede, ödenmeyen 2008/Mart-Nisan ve Mayıs aylarına ait toplam 5.593,47.-TL. kira borcunun ödenmesi ihtar edildiği görülmüştür.
Dava; Bayilik Sözleşmesinin hafsız feshine dayanan tazminat davasıdır.
Davacı vekilinin, Haksız Fesih Sebebiyle “Şimdilik 10.000.00 TL maddi zararı (fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere) ile sözleşme süresi sonu olan 15.09.2017 tarihine kadar yoksun bırakılan kazancın temerrüt faizi tahsilini, ayrıca yatırım amacı ile sarf edilen bedellerin yine temerrüt faizi ile tahsilini talep ettiği,
Davalı Vekili, Davacının … kiralayanı olan … Tic.Tur.İşl.A.Ş. yönetimine Mart-Nisan-Mayıs 2008 aylarına ait yaklaşık 25.000,00 TL tutarında kira borçlarını, davalının %100 hissedarı olduğu … San. Ltd.Şti. ne olan 15.000,00 TL borçlarını, 6.289,24 TL davalı şirkete olan borcunu ödemediği ve İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… sayılı takip dosyasında Borç Ödemeden Aciz Vesikası verildiği beyan etmiş davanın reddini savunmuştur.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde inceleme yapılmasına karar verilmiş 18/02/2020 tarihli duruşmada 2 haftalık kesin süre verilmiştir. Davacı vekili davalının ticari defter ve ve kayıtların verilen kesin sürede sunmamıştır.
Davacı vekili, mahkemeye ibraz ettiği 03.03.2020 havale tarihli dilekçesi ekinde “2009 yılında bodrum katın su basması sonucunda davacıya ait defterlerin telef olduğunu,bu nedenle davacıya ait ticari defterleri ibraz edemediklerini” beyan etmiş, bu durumun için herhangi bir müracaat yapmadığı ve dava açmadığı anlaşılmıştır.
Davalının ticari defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış, Davalı … San.ve Tic. Ltd.Şti.’ne ait 2007 ve 2008 yılları ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, defterlerin açılış onayları yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, 2008 yılı için yılsonu kapanış tasdikinin yasal süresinde yaptırıldığı, defter kayıtlarının ve bu kayıtlara dayanak belgelerin birbirini doğruladığı hususları tespit edilmiş olduğundan 2008 yılı için ticari defterlerin delil niteliği bulunduğu, Ticari defter kayıtları üzerinden yapılan incelemede davacıya ait işlem kayıtlarının 120 Alıcılarna hesabı altında … kodlu alt hesabında … İth.İhr.San.Tic.Paz.Ltd.Şti. hesabına kaydedilerek izlendiği . Davacı şirket tarafından ticari defter ve kayıtların incelemeye sunulmaması nedeniyle dava konusuna yönelik olarak bir hesaplama ve tespit yapmak imkânı olmadığı, Davalı şirketin ticari defter kayıtlarında sadece davacının almış olduğu ürünlerin maliyet fiyatları ile fatura tutarlarının kayıtlı olması nedeniyle davacının kar marjı dahil olarak yaptığı satış cirosunun bu verilerden tespit edilemediği, Davacı şirketin dava konusu yıla ait satış ciro tutarlarının önceki ve sonraki yıllara ait yine satış ciro tutarları karşılaştırması yapılarak gelir kaybı yönünden bir sonuca varmak gerekeceği, bu hesaplamanın davacı şirketin defter kayıt verileri incelemeye sunulmadığından yapılamadığı bilirkişi tarafından belirtilmiştir.
Tüm dosya Kapsamı Bilirkişi … tarafından düzenlenen 11/05/2021 tarihli rapor ve Bilirkişi … tarafından düzenlenen 19/03/2021 tarihli rapor birlikte değerlendirildiğinde, Taraflar arasında yazılı olarak tanzim edilen sözleşme, herhangi bir şekil şartına tabi olmadığından hukuken geçerli ve taraflarını bağlayıcı olduğu, Taraflar arasında tanzim edilen bu sözleşmede “… her ayın onuncu,yirminci ve otuzuncu günü bayiye fatura kesecek olup,işbu fatura ile ilgili 10 gün içinde teslimi yapılmış ürünlerin bedelini havi olacağı; bayi her fatura bedelini fatura tarihinden bir gün sonra nakten ve defaten …e ödeyeceği; bayinin işbu sözleşmenin herhangi bir maddesine aykırı davranması halinde; feshin Noter bildirimi şeklinde yapılacağı” şartı yer aldığı, Kesinleşen İzmir … Sulh Hukuk Mahkemesinin …/… E. -…/… K. Sayılı kararına göre; davacının, davalıya ödenmemiş 6.289,24.-TL.lık borcunun bulunduğu, Davalının, 05.05.2008 tarihli Noter ihtarnamesi ile taraflar arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesinin feshinde haklı olacağı kanaatine varıldığı yani davacının kendi kusurundan kaynaklanan sebeple sözleşmenin feshine sebebiyet verdiği anlaşılmış,
Gerek davacının kendi kusurundan kaynaklanan sebeple sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi ve bu sebeple davalının bayilik sözleşmesinin feshinde haklı olması ; gerek hakkında yapılan icra takiplerinden anlaşıldığı üzere , sözleşmenin fesih tarihinde davacının, davalıya ve diğer üçüncü kişilere borcunun olması sebebi ile hakkında yapılan bir çok icra takibi olması, gerek davacı hakkında alınmış aciz vesikalarının olması sebebi ile davacının oluşan kârından ve dolayısı ile kar kaybından bahsedilemeyeceği, Gerek davacıya ait işletmedeki menkul malların AVM. Yönetimi tarafından haczedilmesi, gerek taraflar arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesinin davalı tarafından haklı olarak fesih edilmesi ve gerekse taraflar arasında tanzim edilen bayilik sözleşmesindeki “Mağazada yapılacak tadilat ve dekorasyona ilişkin,her türlü yatırım,proje, malzeme,işçilik ve sair her türlü gider bayiye ait olup; hiçbir nam ve/veya isim altında …’e rücu edilemeyeceği” şartına istinaden davacının, işletmede yapmış olduğu yatırım masraflarına istinaden davalıdan alacağının olmayacağı kanaatine ulaşıldığı,
Aynı zamanda; davacı şirket tarafından ticari defter ve kayıtların incelemeye sunulmaması nedeniyle dava konusuna yönelik olarak bir hesaplama ve tespit yapılamadığı, Davalı şirketin ticari defter kayıtlarında sadece davacının almış olduğu ürünlerin maliyet fiyatları ile fatura tutarlarının kayıtlı olması nedeniyle davacının kar marjı dahil olarak yaptığı satış cirosunun bu verilerden tespit edilemediği, Davacı şirketin dava konusu yıla ait satış ciro tutarlarının önceki ve sonraki yıllara ait yine satış ciro tutarları karşılaştırması yapılarak gelir kaybı yönünden bir sonuca varmak gerektiği, davacının kendi defter kayıt verileri incelemeye sunmadığı, ispat yükünün davacıda bulunduğu ancak davacının davasını ispatlayamadığı kanaatiyle davacının davasının reddine karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2- Peşin alınan 170,78-TL harçtan, alınması gereken maktu ret harç tutarı olan 59,30-TL’nin mahsubu ile fazladan alınan 111,48-TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa verilmesine,
3-Dava tamamen reddedildiğinden davacı tarafın yaptığı tüm yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Dava tamamen reddedildiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdir ve hesaplanmış olan; 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
5-Dava tamamen reddedildiğinden davalı tarafın yaptığı 121,00-TL davetiye ve posta giderinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
6- Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine
Dair, davacı asil ve davalı vekilinin yüzüne karşı, diğerlerinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı.07/10/2021

Katip …
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)