Emsal Mahkeme Kararı İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/210 E. 2022/533 K. 02.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/210 ESAS
KARAR NO : 2022/533 KARAR

DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 22/02/2016
KARAR TARİHİ : 02/06/2022

Mahkememizde görülen Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 01.10.2013 tarihli bayilik sözleşmesi imzalandığını, sözleşme hükümlerine aykırı davranışlar sebebiyle davalıya İzmir 11. Noterliği’nin ………… yevmiye numaralı 24.Aralık.2014 tarihli ihtarnamesi keşide edildiğini, İhtarname ile Sözleşmeye aykırı eylemlere son vermesi, mal satın almaması, kaliteli olmayan ürünleri bayilere göndermesi, rekabet yasağı hükmü gereğince rekabete son vermemesi, franchise bayilik başvurusunda bulunanlarla ilgilenmeyerek bayilik vermek için davacıya franchise imzası koşulları yaratmadığı, bayilere zarar verici faaliyetlerde bulunduğu, açmaya hazırlandığı ve kabul edilmeyen bayiliklerde … markasını kullanması, şirketin konseptine aykırı mimari projeler üreterek şirkete haber vermeden bayilik açmaya çalıştığı, şirketin master franchise bayisi olmamasına rağmen master gibi hareket ettiği gerekçeleriyle sözleşmeyi feshettiğini, sözleşmeden de açıkça anlaşıldığı üzere, davalının … markasının master franchise bayisi olmadığını, genel anlamda Marmara bölgesinde bayilik yaratacak, davacının kabulü halinde franchise hakkı verileceğini ancak davalının bu edimlerini yerine getirmediği gibi Başakşehir’ deki Kahve Diyarının inşaatını habersiz olarak yaptığını, franchise bedeli adı altında para tahsil ettiğini, davacıya elde ettiği geliri göndermediği ifade edildiğini, davacının sözleşmeyi fesih nedenlerinin yanı sıra haksız çıkar elde ederek sözleşmenin ana maddesini de ihlal ettiğinin iddia edildiğini, açıkladığı nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve fesih ihtarnamesinden itibaren en yüksek ticari faiz uygulanmak suretiyle, davalının davacıya ödemediği Başakşehir Bayii inşaatı gelirleri için 1.000 TL ve bu bayiye verdiği franchise sebebiyle elde edilemeyen franchise geliri olarak l,000 TL toplam 2.000 TL nin davalıdan tahsiline (Esas Sözleşmeden Kaynaklanan tüm tazminat ve cezai şart hakları saklı kalmak kaydıyla) yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; Davacının davasının, hukuki mesnetten yoksun ve maddi gerçeklerden uzak olduğu gibi, taraflar arasında imzalanmış olan 01.10.2013 tarihli “Marmara Bölge Bayii” sözleşmesinde yer verilen hükümlere de açıkça aykırı olduğunu, davacının iddia ve taleplerinin hakkaniyete, hukuka aykırı olması sebebi ile reddinin gerekmekte olduğunu, her ne kadar davacı yanca dava dilekçesinde, davalı şirketçe sözleşmeye aykırı olarak davacı yanın haberi olmaksızın inşaat yapıldığı iddiasında bulunulmuş ise de, sözleşme uyarınca kendi görev ve sorumluluğunda olmasına rağmen, yine de Başakşehir Bayii’nin inşaatı tamamen davacı şirketin bilgisi ve muvafakati dâhilinde yapılmış olduğunu, davacının, işbu durumu sanki davalı şirketçe sözleşmeye aykırı bir eylemde bulunulmuş gibi gösterme çabasına girdiğini, Marmara Bölge Bayii Sözleşmesinin Mali Yükümlülükler başlıklı 13. Maddesinin 8. fıkrası ile; İnşaatın maliyet bedeli konusunda tarafların arasında ihtilaf çıkması halinde, o bölgedeki Asliye Hukuk / Ticaret Mahkemesi tarafından üç kişilik bilirkişi heyet raporu alınacak olup, bu rapor kesin delil oluşturmamak kaydı ile ihtilafın sulhen giderilmesinde kılavuz olacağı” şeklinde ve net bir şekilde hüküm belirlendiğini, inşaat gelirlerinde ihtilaf doğması halinde izlenecek yolun taraflarca açık kabul anlamına gelmemek kaydı ile şayet davacı yanın, davalı şirketten Başakşehir Bayii’ne yapılan inşaata ilişkin olarak inşaat geliri talebi var ise, Başakşehir Bayii’nin bulunduğu bölgedeki Asliye Ticaret Mahkemesi’ne tespit yaptırmasının gerekmekte olduğunu, işbu mahkemece yapılacak tespit neticesinde, alınacak bilirkişi raporu ile de davalı şirkete uzlaşma teklif etmesi gerektiğini, davacı yanın, taraflar arasında imzalanmış olan 01.10.2013 tarihli sözleşmenin açık hükümlerini defalarca ihlal etmesi, sözleşmeye açıkça aykırı davranması sebebi ile davalı şirkete karşı haklı çıkabilmek, sözleşmede öngörülen cezai şarttan kurtulabilmek ve ikame etmiş olduğu iflas erteleme davasına dayanak sağlayabilme eksik ve hatalı bilgilendirmelere gerekçe ve dayanak yaratabilmek adına afaki iddialarda bulunduğunu, taraflar arasında imzalanan 01.10.2013 tarihli sözleşme ile ; davalı şirketin davacı şirket tarafından üretilen ve/veya dağıtımı yapılan ve/veya hizmet verilen ürünlerin Marmara Bölgesi Coğrafi Sınırları ( Edime, Kırklareli, Tekirdağ, İstanbul, Kocaeli, Sakarya Yalova, Bursa, Balıkesir, Bilecik, Çanakkale ve oluşabilecek iller ) içerisinde satışı, dağıtımı ve Marmara Bölgesi bayilik verilmesi, Marmara bölgesindeki oluşturulacak tüm franchiselerin İnşaatlarının anahtar teslimi yapılması hakkını 20 yıllığına elde etmiş olup, işbu sözleşme karşılığında, “Marmara Bölge Bayii ” olabilmek için davacı şirkete 1.000.000,00-TL ödeme yapmış olduğunu, İşbu sözleşme ile davalı şirketçe yapılan ödeme karşılığında, sözleşmenin “Mali Yükümlülükler” başlığı altındaki 13. maddede belirtildiği üzere sözleşmenin imzalanmasından sonra Marmara Bölgesi’nde verilen ilk beş Frasnchise’dan sonra verilecek Franchise’ların franchise bedellerinin, yine sözleşme imza anından itibaren Marmara Bölgesi’ndeki mevcut ve açılacak olan Franchise’lardan tahsil edilen % 3 ciro bedelinin ½ ‘sinin davalı şirkete ait olacağını, bununla birlikte, davalı şirketin tüm mal ve ürünlerin satış ve dağıtımını davacı şirketin belirleyeceği fiyatlar üzerinden yapacak olup, davalı şirketin brüt karın % 20 olacağını belirtilmiş olduğunu, bunun üzerine, davalı şirket tarafından davacı şirkete 1.000.000,00 TL gibi yüksek meblağda bir ödeme yapılması ardından çok kısa bir süre içerisinde davacı şirketin düşmüş olduğu durum karşısında, davalı şirket yetkililerince derhal davacı şirketin merkezine, İzmir’e gidildiğini, davacı şirket yetkilileri ile yapılan görüşmeler neticesinde, davacı şirket tarafından; işbu durumun geçici olduğu, kısa sürede sorunların çözüleceği, herhangi bir sorun olmayacağı, şimdilik geçici çözümler ile hareket edildiği, sözleşmenin aynı şartlar ile devam edeceği, şirkete ortak alınarak, finans sağlanacağı, davalı şirketin hak ve alacaklarının garanti altında olduğunun belirtilmiş olduğun, davacı şirket ile yapılan tüm görüşmelerde, taraflar arasında imzalanan sözleşme doğrultusunda ticari ilişkinin devam edeceği belirtilmiş ise de, davacı şirketin ticari faaliyetlerini toparlamasına ve ticarete devam etmesine rağmen, davalı şirketin sözleşme doğrultusundaki taleplerini yerine getirmemeye devam etmiş olduğunu, şirketin mal / ürün taleplerine cevap vermeyerek, ürün göndermediğini, davalı şirketi sürekli oyaladığını, bunun üzerine, davalı şirketçe bölgesindeki bayiler ile görüşmeler yapıldığını ve tespitler neticesinde, davacı şirketin, 01.10.2013 tarihli sözleşme maddelerini açıkça ihlal ederek, sözleşmeyi yok sayarak, davalı şirketi tamamen devre dışı bırakarak, işbu sözleşme yokmuşçasına hareket ettiği, satış yapma yetkisi davalı şirkete ait olan Marmara Bölgesinin Coğrafi Sınırları İçerisinde ”ki bayilere (franchise) direkt olarak kendisi satış yapmaya başladığının açıkça görüldüğünü, açıkladığı nedenlerle; fazlaya ilişkin tüm dava ve şikayet hakları ile taraflar arasında imzalanmış olan 01.10.2013 tarihli “Marmara Bölge Bayii” sözleşmesinden kaynaklanan ciro bedeli, sözleşme bedeli, maddi, manevi ve munzam zarar, tazminat ve cezai şart alacakları ve tüm haklar ile işbu husustaki karşı dava hakları saklı kalmak kaydı ile davacı yanın hukuka, taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmeye ve hakkaniyete aykırı, haksız ve hukuki mesnetten yoksun davasının reddine, tüm yargılama gideri, vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:

Bilirkişi Raporu : Çorlu 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/149 talimat sayılı dosyasında bilirkişi…….. tarafından düzenlenen 18/07/2019 tarihli raporda özetle ; Davalı taraf ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan incelemede, incelenen davalı taraf resmi defterlerinin 2016 yılı hariç sahibi lehine delil niteliği taşıdığı; ticari ilişkinin 2014 yılında vuku bulduğu, incelenen davalı taraf resmi defterlerine göre dava dışı …….. Adi Ortaklığı ile bir ticari ilişkisinin bulunduğu, davalı … Gıda San. Tic. Ltd. Şti.’nin fatura içeriğinden Kafe İnşaatı yapmış olabileceği, … Kafe İşletmeciliği İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.ile şirketin kuruluş tarihi olan 12.02.2015 tarihinden sonra davalı şirket ticari defterlerinde herhangi bir ticari ilişkiye rastlanmadığı, davalının, dava dışı…….. Adi Ortaklığından 54.916,50-TL fazla tahsilat yaptığı, 2014 yılından sonra ticari anlamda bir hareket olmadığı görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Bilirkişi Ek Raporu : Çorlu 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/6 talimat sayılı dosyasında bilirkişi ….. tarafından düzenlenen 18/11/2019 tarihli ek raporda özetle ; incelenen davalı taraf resmi defterlerinin 2016 yılı hariç sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, anılan ticari defterlerin davacı şirket lehine delil kabiliyetlerinin Mahkememizin takdirinde olduğu, ticari ilişkinin 2014 yılında vuku bulduğu, incelenen davalı taraf resmi defterlerine göre dava dışı……….Adi Ortaklığı ile bir ticari ilişkisinin bulunduğu, davalı … Gıda San.Tic.Ltd.Şti.’nin fatura içeriğinden Kafe İnşaatı yapmış olabileceği, franchise bedeli altında fatura düzenlemediği, … Kafe İşletmeciliği İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile şirketin kuruluş tarihi olan 12.02.2015
tarihinden sonra davalı şirket ticari defterlerinde herhangi bir ticari ilişkiye rastlanmadığı, davalının ticari defter kayıtlarına göre dava dışı ……….Adi Ortaklığından 54.916,50-TL fazla tahsilat yaptığı, 2014 yılından sonra ticari anlamda bir hareket olmadığı, davalının,……… adi ortaklığından tahsil ettiği 80.000,00-TL lik çekler ile ilgili takip başlattığı, başlatılan takibin muhasebesel olarak kayıtlarının ticari defterlere intikal ettirilmediği, takip devamında çeklerin tahsil edilip edilmediğinin tarafınca bilinmesinin mümkün olmadığı, çeklerin tahsil edilmediğinin tespiti halinde …. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin dava dışı ……….. adi ortaklığından (80.000,00 TL — 54.916,50 TL) 25.083,50-TL alacaklı
duruma geçeceği görüşü ile ek raporunu düzenlemiştir.
Bilirkişi Raporu : Bilirkişiler ……….. tarafından düzenlenen 10/06/2021 tarihli raporda özetle ; Davalı şirketin franchise sözleşmesi yapma yetkisi olmadığı, 18/07/2019 ve 18/11/2019 tarihli bilirkişi raporlarında belirtildiği gibi, davalı şirketin franchise bedeli adı altında bir tahsilat yaptığının görünmediğini, davalı şirketin, franchise inşaatı yapma yetkisi olduğunu, sözleşmeye göre, ilk beş franchise inşaat karının tamamının davacı şirkete ödenmesi gerektiğini, sonuç olarak inşaat işinden elde edilen karın belirlenebilmesi için takipteki çeklerin durumunun kesinleşmesi ve inşaat işinin tarihi maliyetinin hesaplanması gerektiğini,
Bilirkişi Raporu : Bilirkişi ……….. tarafından düzenlenen 20/01/2022 tarihli raporda özetle ; Davacı… Kahve San. ve Tic. Ltd. Şti.‘e ait incelenen 2013-2014 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, şirketin 2013-2014 yıllarına ait ticari defterlerin delil niteliğini taşıdığı, davacı şirkete ait ticari defter kayıtlarından Mahkememizin görevlendirme kararında belirtilen 2013-2014 yılları arasında davacı şirket ile dava dışı farklı franchise bayileri arasında olan raporun önceki sayfalarında ( C ) şıkkında örnek 3 adet bayinin cari hareket işlemlerinin incelendiği, taraflar arasında imzalanan sözleşme ile davalı şirkete lokasyon olarak ve daha geniş kapsamlı yetkiler, sorumluluklar verildiği anlaşılan bayiye karşılık örnek olarak sunulan dava dışı bayilerin daha küçük bayi niteliğinde olduğu tespit edildiğinden, dava konusuna örnek teşkil etmeyeceği, davacının talepleri dâhilinde olan, davalının sözleşme gereği davacıya ödemesi gereken “franchise tahsilâtı” toplam ciro bedelinin %3 hesaplanan kısmının ½ si Marmara Bölge bayiine ait olacağı şeklinde sözleşmenin 13. Maddesinde hüküm altına alındığı, önceki bilirkişi inceleme ve tespitlerinde “davalı şirketin incelenen ticari defterlerinde “franchise tahsilatı” adı altında bir tahsilatın tespit edilemediğinin belirtildiği, dolayısıyla davalı şirketin ticari defter kayıtlarında mevcut olmayan kaydedilmeyen Franchise tahsilat cirolarının üzerinden hesaplama yapılmasının da mümkün olamayacağı, ancak defter kayıtlarından tespit edilen franchise cirosu bulunması durumunda sözleşme hükümlerine göre davacı lehine bir hesaplama yapılmasının mümkün olabileceği, davalı şirketin defter kayıtlarına göre franchise ciro tutarı kaydı olmadığına, deftere kaydedilmediğine göre davacının da herhangi bir alacağının hesaplanması söz konusu olamayacağı, dosyaya sunulan önceki bilirkişi raporlarında tespit edildiği üzere, davacı vekilinin itiraz beyanlarında her ne kadar “Ancak; 30.000,00-TL çek bedelinin müvekkilin maddi zararı kapsamında değerlendirilmesi gerektiğinden hâsılat dışında tutulamayacağından” şeklinde beyanları mevcut ise de, V.U.K hükümleri çerçevesindeki yasal düzenleme hususunda takdirin Mahkememize ait olduğu, sonuç olarak davacının talepte bulunduğu “Fesih ihtarnamesinden itibaren en yüksek ticari faiz uygulanmak suretiyle, davalının davacıya ödemediği Başakşehir Bayii inşaatı gelirleri ve bu bayiye verdiği franchise_sebebiyle elde edilemeyen franchise geliri” nin tespit edilmesi hususlarında; dosyaya sunulan belgeler, alınan bilirkişi raporları ve tarafınca yapılan incelemeler ve tespitler ışığında somut verilere ulaşılamadığı, bulunmaması nedeniyle ticari defter kayıtlarından ve belgelerden tespit ve hesaplama yapmak mümkün bulunmadığı görüşü ile raporunu düzenlemiştir.
Bilirkişi Raporu : Bilirkişiler ………. tarafından düzenlenen 21/03/2022 tarihli raporda özetle ; Teknik Yönden Yapılan Tespitlere Göre; Dava dosyası içerisinde bahse konu inşaat işleri ile dört adet fatura beyanı haricinde yapılan inşaat/inşaatlara ait proje, ruhsat- yapı kullanma izin belgesi, tefrişat planı vb detay çizimleri, makine-ekipmanların yerleşim planı.. gibi herhangi bir doküman bulunmadığı, bu noktada salt inşaat maliyeti hesabı yapılamamakla birlikte, kamu hizmetleri için yapılan inşaat işlerinde her türlü malzeme ve zayiatı, işyerinde yükleme, yatay ve düşey taşıma, boşaltma, işçilik, müteahhit genel giderleri ve kârı dâhil, kavramı dikkate alınarak müteahhitlik işleri yürütülmekte olup herhangi bir imalata yada birçok imalatın bir arada yapılması gibi bütünüyle yapılacak işlerde müteahhitlik karı ortalama %25 olarak değerlendirildiği, bu oranın piyasa şartlarında değişiklik gösterebileceği gibi söz konusu dava kapsamında dosyada belirtilen faturalardaki imalatların büyük bir kısmının her ne kadar makine ekipman alımı işleri üzerinde yoğunlaşsa da bunların bir kısmının inşaat işleri ile ilişkisinin olduğu yada bünyesinde düşünülmesi gerektiği göz önünde bulundurulması gerektiği, (montaj-demontaj, havalandırma bacaları bağlantıları, profil işleri, mobilyacılık ve ahşap işleri..) Söz konu kafe veya benzer kafelerin şirket politikaları hakkında aksi hükümler olmadığı sürece tip proje yada şubelerinin fiziki durumlarının benzer dizayn ve tasarımlara sahip olduğu, içlerinde kullanılan mobilya, tefrişat malzemeleri ve makine-ekipmanlarının büyük kısmının aynı olduğu, ayrıca yapılan inşaat imalatları ve kullanılan malzemelerin benzer nitelikteki kafelerde özel imalatlar olacağı (Kurum-Kuruluş malzeme birim fiyatlarında birçoğuna rastlanmayacağı, özel birim fiyatla yapılacağı), davalı …. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti firmasının dava dışı ………. adi ortaklığına yapmış olduğu inşaat/montaj işinden elde ettiği gelir tutarı hesaplama tablosuna göre 195.749,96-TL Tutarında Hasılat Elde Etmiş olduğu, İlgili İnşaatın/ Montajın Yapımı İçin (195.749,96 – 39.149,99 =) 156.599,97-TL Tutarında İnşaatın/Montajın Maliyetinin Bulunduğu,
Mali Yönden Yapılan Tespitlere Göre; Davalı …… Ltd. Şti. firmasının resmi defterlerinde mali yönden yapılan incelemeye göre defterlerine kaydedilmiş halde dava Dışı …adı ortaklığı tarafından davalı … Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. firmasına 256.500,00-TL tutarında yapılan inşaat işi için ödeme yapılmış olduğu tespit edildiği, davalı …’ın resmi defterlerinde icra takibine düşen çeklerin tahsili ile ilgili bilirkişiler tarafından tespitte bulunulmamış olması sebebi ile 30.000,00-TL tutarlı karşılıksız çek bedelinin hasılat bedelinden düşürülmesi gerektiği,
10.06.2021 Tarihli Bilirkişi Raporunda ; Davalı … firmasının yapmış olduğu inşaattan elde etmiş olduğu gelirin hesaplanmasının aşağıdaki şekilde olduğu;
256.500,00 Toplam Tahsilat – (30.000,00 Takipteki Çek Tutarı + 30.750,02 KDV Tutarı ) = 195.749,98 TL Toplam Gelir;
195.749,98 TL Toplam Gelir – 156.599,97.-TL Toplam Maliyet = 36.150,01 TL Kar Tutarı
36.150,01 TL Kar * % 20 Kurumlar Vergisi Oranı = 7.230,00 TL Kurumlar Vergisi
36.150,01 TL Kar – 7.230,00 TL Kurumlar Vergisi = 28.920,01.-TL Vergisi Sonrası Kar
10/06/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda tespit edilen davalı şirketin almış olduğu inşaat ödemelerinin göz önünde tutularak ödemelerin yapıldığı tarih ve piyasa koşulları da değerlendirilmek suretiyle inşaat işinden davalı …. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti firmasının 28.920,01-TL tutarında kar elde etmiş olduğu görüşü ile raporlarını düzenlemişlerdir.
Islah : Davacı vekili 18/04/2022 tarihli dilekçesi ile dava değerini artırmış ve buna ilişkin eksek harcı aynı tarihte yatırmıştır.
Dava: Bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Davacı; 23/12/2013 tarihinde, sözleşme hükümlerine aykırı davranışlar nedeniyle davalıya ihtarname keşide edildiğini; ihtara rağmen davalı şirketin sözleşmeye aykırı davranışlara devam etmesi nedeniyle sözleşmenin feshedildiğini belirtmiştir. Davacı şirket sözleşmeyi feshetmekle birlikte, davalı şirketten alacaklı olduğunu iddia etmektedir. Davalının Başakşehir’de bir … inşaatını izinsiz yaptığını ve franchise bedeli adı altında para tahsil ettiğini; bu faaliyetlerden davacıya ödeme yapması gerekirken bu ödemeleri yapmadığını iddia etmektedir.
Davalı; davacı şirketin iddialarının aksine, Başakşehir Bayii’sine yapılan inşaatın, taraflar arasında imzalanmış olan 01/10/2013 tarihli sözleşme uyarınca davalı şirketin görev ve sorumluluğunda olduğunu; söz konusu inşaatın davacı şirketin bilgisi dahilinde yapıldığını; söz konusu inşaat işine ilişkin Başakşehir Bayii’sinden tahsilatların yapılamadığını; bu konunun da davacı şirket tarafından bilindiğini; bu husustaki icra takiplerinin devam ettiğini; bu işten dolayı davalı şirketin halihazırda zarar ettiğini; davalı şirket tarafından “franchise bedeli” adı altında kendi adlarına herhangi bir ödeme alınmadığını iddia etmektedir.
Taraflar arasında; 01.10.2013 tarihli bayilik sözleşmesinin imzalandığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Uyuşmazlık davalının 01.10.2013 tarihli bayilik sözleşmesine göre Başakşehir Bayisinin inşaatını yapmasının sözleşmeye uygun olup olmadığı, davalının Başakşehir Bayisinden franchise bedeli alıp almadığı, davacının Başakşehir Bayii’sinden elde edilen inşaat geliri ve franchise bedeli ile ilgili olarak davalıdan alacaklı olup olmadığıdır.
Tarafların Ticari defterleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.; Davalı taraf Ticari Defter ve Belgeleri üzerinde yapılan incelemede, İncelenen davalı taraf resmi defterlerinin 2016 yılı hariç sahibi lehine delil niteliği taşıdığı; ticari ilişkinin 2014 yılında vuku bulduğu, İncelenen davalı taraf resmi defterlerine göre dava dışı …………. Adi Ortaklığı ile bir Ticari İlişkisinin bulunduğu, Davalı … Gıda San.Tic.Ltd.Şti.’nin fatura içeriğinden Kafe İnşaatı yapmış olabileceği, ……….İşletmeciliği İnş.Turz.San.ve Tic.Ltd.Şti.ile şirketin kuruluş tarihi olan 12.02.2015 tarihinden sonra davalı şirket Ticari Defterlerinde herhangi bir ticari ilişkiye rastlanmadığı, Davalının, dava dışı……… Adi Ortaklığından 54.916,50 TL fazla tahsilat yaptığı, 2014 yılından sonra ticari anlamda bir hareket olmadığı,
Davacı ………..ve Tic.Ltd.Şti. ‘e ait incelenen 2013-2014 yılları ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, defter kayıtlarının birbirini doğruladığı, şirketin 2013-2014 yıllarına ait ticari defterlerin delil niteliğini taşıdığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı Hükme esas Alınan 10.06.2021 ve 21.03.2022 tarihli bilirkişi heyet raporlarına göre; Taraflar arasında imzalanan 01/10/2013 tarihli “Bayilik Sözleşmesi”nin 5. maddesinde, Marmara Bölge Bayiinin (Davalı Şirket), Şirket (Davacı Şirket) adına franchise sözleşmesi yapamayacağı, franchise veremeyeceği, sadece franchise olmak isteyenlerle ön protokol imzalayabileceği, franchise sözleşmesi imzalama hakkının sadece Şirkete (Davacı Şirket) ait olduğu açıkça hüküm altına alınmıştır. Bu nedenle, sözleşmeye göre davalı şirket 3. bir gerçek veya tüzel kişiye bayilik veremez.
madde/5: …..Marmara Bölge bayi, şirket adına franchise sözleşmesi yapamaz, franchise veremez.ancak Marmara Bölge Bayi B”ölgesinde franchise olmak isteyen kişiler ile sadece ön protokol imzalama hakkına sahiptir. ancak franchise sözleşmesi imzalama hak ve yetkisi olmayıp, iş bu hak sadece şirkete aittir.
“Sözleşmenin Konusu” başlıklı 2. maddenin b bendinde ve “Mali Yükümlülükler” başlıklı
adde/2:…b) Sözleşmenin imzalanmasından itibaren geçerli olmak üzere MARMARA bölgesindeki oluşturulacak tüm franchiselerin inşaatlarının anahtar teslimi yapılması Franchise inşaat gelirlerinin paylaşılması ile ilgili hükümlere göre, ilk beş inşaatın karının tamamının davacı şirkete, sonrakilerin karının ise yarısının davacı şirkete ödenmesi gerekmektedir.
Sözleşmeye göre, davalı şirketin franchise sözleşmesi yapma bulunmadığı, 18/07/2019 ve 18/11/2019 tarihli bilirkişi raporlarında belirtildiği gibi, davalı şirketin franchise bedeli adı altında bir tahsilat yaptığı görünmediği, Davalı şirketin, franchise inşaatı yapma yetkisi bulunduğu, Sözleşmeye göre, ilk beş franchise inşaat karının tamamı davacı şirkete ödenmeli şeklinde kararlaştırıldığı, “Davalı şirketin Başakşehir … inşaat işinden dolayı faturalı ve faturasız olarak ilgili taraftan 256.500,00 TL ödeme aldığı ve bu ödemenin çekle yapılan 30.000 TL’lik kısmının takibe düştüğü, takibe düşen çeklerin tahsil edilemediyse 30.000 TL’nin (kısmen tahsil edildi ise tahsil edilemeyen tutarının) hasılattan düşülerek net hasılatın hesaplanması gerektiği ve faturalandırılmış hasılat tutarından hesaplanan KDV tutarının da düşülmesi gerektiği, Toplam gelir bu şekilde belirlendikten sonra, inşaat işinin tarihi maliyetinin belirlenmesi gerekmekte olup; toplam gelirlerden toplam maliyet çıkarıldıktan sonra, kar rakamı üzerinden işin yapıldığı yıla ait kurumlar vergisinin hesaplanması gerektiği” tespiti yapılmıştır.
Davalı …. Gıda San. ve Tic.Ltd.Şti Fİrmasının dava dışı ………. Adi Ortaklığına yapmış olduğu inşaat/montaj işinden 195.749,96.-TL Tutarında Hasılat Elde Etmiş olduğu, İlgili İnşaatın/ Montajın Yapımı İçin (195.749,96 – 39.149,99 =) 156.599,97.-TL Tutarında İnşaatın/Montajın Maliyetinin Bulunduğu, Davalı ……Ltd.Şti. firmasının Resmi Defterlerinde Mali Yönden Yapılan İncelemeye Göre Defterlerine Kaydedilmiş halde Dava Dışı ………. adı ortaklığı tarafından Davalı … Gıda San. ve Tic. Ltd.Şti. firmasına 256.500,00.-Tl tutarında Yapılan İnşaat İşi İçin Ödeme Yapılmış olduğu, Davalı …’ın Resmi defterlerinde İcra Takibine Düşen Çeklerin Tahsili ile ilgili tespitte bulunulmamış olması sebebi ile 30.000,00.-TL Tutarlı karşılıksız Çek Bedelinin Hasılat Bedelinden düşürülmesi gerektiği,
Davalı ……..firmasının yapmış olduğu inşaattan elde etmiş olduğu gelirin 10/06/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda tespit edilen davalı şirketin almış olduğu inşaat ödemelerinin göz önünde tutularak ödemelerin yapıldığı tarih ve piyasa koşulları da değerlendirilmek suretiyle inşaat işinden Davalı ….. Gıda San. Ve Tic. Ltd.Şti. firmasının 28.920,01.TL tutarında kar elde etmiş olduğunun hesaplandığı davacı vekilinin ıslah dilekçesi ile franchise İnşaat geliri alacak talebini 28.920,01-TL’ ye çıkardığı anlaşılmakla davacının davasının kısmen kabulüne 28.920,01-TL’nin franchise İnşaat gelirinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 1.000,00-TL franchise gelirinin reddine karar verilmiş aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜK Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
1-28.920,01-TL’nin franchise İnşaat gelirinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-1.000,00-TL franchise gelirinin REDDİNE,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 1.975,53-TL harçtan peşin alınan ve ıslahla tamamlanan 510,97‬-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.464,56‬-TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR OLARAK KAYDINA,
4-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davacı yararına takdir olunan 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca davalı yararına takdir olunan 1.000,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Dava kısmen kabul edildiğinden davacı tarafın yaptığı 319-TL davetiye ve posta gideri, 4.500,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere 4.819,00-TL yargılama giderinden davanın kabul oranı nazara alınarak 4.657,94-TL yargılama gideri ile davacı tarafın karşıladığı 29,20-TL başvurma harcı, 510,97-TL peşin alınan harç olmak üzere toplam 5.198,11‬-TL’nin davalı taraftan alınarak davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın fazladan yaptığı yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Dava kısmen kabul edildiğinden davalı tarafın yaptığı 94,50-TL davetiye ve posta giderinden davanın red oranı nazara alınarak 3,16-TL yargılama giderinin davacı taraftan alınarak davalı tarafa verilmesine,
8-Davacı ve davalı yanca yatırılan delil ve gider avansından sarf edilmeyen kısmın karar kesinleştiğinden yatıran tarafa iadesine
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde, istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup, usulen anlatıldı. 02/06/2022

Katip …
e-imza

Hakim…
e-imza