Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2015/177
KARAR NO : 2022/781

DAVA : Menfi Tespit (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/02/2015
KARAR TARİHİ : 27/09/2022

Mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda;
İDDİA ;
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; müvekkili bankanın … Şubesi hesaplarına bağlı olarak davalı …/… İnşaat’a ait iş yerine bu firma adına hesap açtırıldığını ve kart ile işlem yapılmasını teminen pos cihazı tahsis edilerek üye iş yeri sözleşmesinin imzalandığını, pos cihazının … tarihinden itibaren kullanıma açıldığını, davalı firmanın bu cihazdan … tarihinde işlem yapmaya başladığını, … tarihine kadar 43 işlemde toplam 141.457,00-TL ciro gerçekleştirildiğini, kısa süre içerisinde yüksek tutarlı işlemler yapılması, hesaba geçen tutarların ertesi gün çekilmesi ve firma tarafından sunulan faturaların gerçek işlemlere ait olmadığı yönünde kanaat oluşması sebebiyle bu firma ile pos çalışmasının … tarihinde sonlandırıldığını, ardından bu işlemlerle ilgili harcama itirazlarının gelmeye başladığını, yapılan işlemler incelendiğinde pos cihazının müvekkili bankanın bilgisi dışında ve üye iş yeri sözleşmesi yükümlükleri yerine getirilmeden Antalya adresine taşındığının belirlendiğini, davalı …’ın diğer davalılar ile danışıklı şekilde hareket ederek temin ettiği kredi kartları ile fiktif işlemler yaptığını, sonrasında ise bu işlemlere kart hamilleri tarafından gerçek dışı harcama itirazlarının yapıldığını, … tarihinden … tarihine kadar bu cihazdan farklı banka kredi kartları ile tek çekimlik çok sayıda şüpheli işlemin gerçekleştirildiğini, kart hamillerine toplam 47.000,00 TL (…’ye 15.000,00 TL, …’ya toplam 22.000,00 TL, …’ye 10.000,00 TL) ödeme yapıldığını, 19.800,00 TL (… yönünden 5.000,00 TL, … yönünden 4.800,00 TL ve … yönünden 10.000,00 TL) yönünden itiraz sürecinin devam ettiğini, Karşıyaka Cumhuriyet Başsavcılığı’nın …/… sayılı dosyasında müvekkili tarafından suç duyurusunda bulunulduğunu, soruşturmanın devam ettiğini belirterek, kart hamillerine ödenen toplam 47.000,00-TL’nin işlem tarihinden itibaren işleyecek % 24,24 temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, henüz ödenmeyen ve harcama itiraz süreci devam eden 19.800,00-TL yönünden davalılara borçlu olunmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Dava, 19.800,00 TL ve 47.000,00 TL toplamı olan 66.800,00 TL dava değeri üzerinden harç yatırılmak suretiyle açılmıştır.
CEVAP ;
Davalı … … tarihli duruşmada; mağdur olduğunu, hakkında açılan davayı kabul etmediğini belirtmiş, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Dava dilekçesi davalılara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ancak davalılar yasal süre içerisinde davaya cevap vermemişlerdir.
GEREKÇE ;
Dava; İİK’nn 72. maddesi gereğince menfi tespit ve istirdat davasıdır.
… Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … tarihli, …/… Esas ve …/… Karar sayılı kararı ile hükümlü …’a …’ın vasi olarak atanmasına karar verilmiştir. Karar… tarihinde kesinleşmiştir.
Ankara Batı 3. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin … tarihli, …/… Esas ve …/… Karar sayılı kararı ile hükümlü …’ya …’nın vasi olarak atanmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili; aralarında düzenlenen üye iş yeri sözleşmesine dayalı olarak davalı …’a iş yerinde kullanılmak üzere POS cihazı verildiğini, bu cihazdan …-… tarihleri arasında 43 adette toplam 141.457,00 TL tutarında işlem gerçekleştirildiğini, bu işlemler için davalı iş yeri sahibi tarafından herhangi bir fiş ya da fatura düzenlenmediğini, pos cihazının amaç dışında kullanılarak nakit para tahsil edildiğini, bu suretle de müvekkilinin zarara uğratıldığını ileri sürerek, kart hamillerine ödenen toplam 47.000,00-TL’nin işlem tarihinden itibaren işleyecek % 24,24 temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine, henüz ödenmeyen 19.800,00 TL yönünden müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tesptine karar verilmesini istemiştir.
Yapılan ön inceleme duruşmasında taraflar arasındaki uyuşmazlığın; “davalı …’ın iş yerine davacı bankanın bağlamış olduğu pos cihazları sebebiyle kart hamillerine ödenen davaya konu 47.000,00-TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesinin gerekip gerekmediği, davacı bankanın davalılara borçlu olup olmadığı, 19.800,00-TL’lik charge back süreci dolayısıyla bankanın borcunun bulunup bulunmadığı ” konularında olduğu belirlenmiştir.
Davamızın davalıları Karşıyaka 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin …/… Esas ve …/… Karar sayılı davasında … – … tarihleri arasındaki işlemler nedeniyle “nitelikli dolandırıcılık, nitelikli dolandırıcılığa teşebbüs, başkasına ait banka veya kredi kartının kötüye kullanılması” suçu nedeniyle yargılanmış ve mahkemece; “…, …, … ve …’ın söz konusu banka kartlarının kendi adlarına olmaları dışında diğer sanıklar …, …, … ve … ile atılı suçları işleme hususunda fikir ve eylem birliği yaptıklarına dair hiç bir delil elde edemediği” gerekçesiyle bu sanıkların “üzerlerine atılı müdahil … A.Ş.’ye yönelik bankanın araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçundan dolayı atılı suçun bu sanıklar tarafından işlendiğinin sabit olmaması nedeniyle beraatlerine”; “sanık …’den gerçek mal alışını belgeyle ispat ettiği, sanık …’in müdahil …’a karşı dolandırıcılık suçunun unsurlarının oluşmadığı” gerekçesiyle bu sanığın da “beraatına”; sanıklar …, …, … ve … yönünden ise; “Visa/Master Card/Diners / Amex gibi kartlarla yapılan işlemlere kart sahibinin itiraz etme hakkına sahip olduğu, kart hamillerinin harcama itirazlarını öncelikle kendilerine kart tahsis eden bankaya bildirecekleri, sahte işlem veya kart hamili tarafından mal/hizmet alınmaması iddiası ile harcama itirazında bulunulması durumunda, kart sahibi bankanın, harcamalara ait slip kopyalarını itiraz edilen işlemlerin yapıldığı üye iş yeri ile anlaşmalı olan bankadan isteyeceği, üye iş yeri ile anlaşmalı olan banka, kartların çip veya manyetik şerit bilgilerinin okunduğunu, kart hamili doğrulamasının şifre veya imza ile yapıldığını ve kart hamiline mal/hizmet sunulduğunu slip kopyası ile kanıtlayamaz ve kart sahibi bankalara slip kopyalarını istendikten sonra 30 gün içerisinde sunmaz ise kart sahibi bankanın itirazlı işlem tutarlarını iş yeri ile anlaşmalı bankadan tahsil etme hakkına sahip olduğu, kart sahibi bankanın, iş yeri ile anlaşmalı bankadan tahsil edilen itirazlı işlem tutarlarını kendisine itirazda bulunan kart hamilinin kredi kartına iade edeceği, somut olayda da durumun bu şekilde gerçekleştiği, kart sahipleri konumunda olan sanıklar …, …, …, … ile sanık …’nün kartları üzerinden yapılan harcamaları fark ettiklerinde kart veren bankaya itirazda bulundukları, kart bankasının da bu durumu iş yeri bankaları olan (pos cihazını sanık …’e tahsis eden müdahil bankalar … ve … Bankasına) bildirdiği ve iş yeri bankasından kart hamiline ne gibi mal/hizmet sunulduğu yönünde belge isteğinde bulunduğu, sanık …’in iş yeri bankalarına bu konuda hiç bir belge sunamaması üzerine müdahil … ve … Bankasının harcama bedeli gözüken miktarlardaki parayı kart sahiplerinin (…, …, …, … ile sanık …) hesaplarına iade etmek durumunda kaldığı, pos cihazı işlemlerinden altı adedinin kısa aralıklarla ve yüksek miktarlı olarak gerçekleştirilmiş olmasının yanında cihazın sözleşme yapılan ilin dışında (Adana, Antalya, Isparta gibi) kullanılmış olması, sanıkların alışverişi hiç bir surette belgelenememiş oluşu gibi hususlar birlikte gözetildiğinde sanıklar …, …, … ve …’nın müdahil bankalar … ve … Bankasına yönelik dolandırıcılık suçunu işledikleri, hile unsuru olarak bankanın bir maddi varlığı (pos cihazı ve banka kartı) kullanıldığı için dolandırıcılığın nitelikli olduğu, sanık …’in diğer sanıklar …, … ve …’nın eylemlerine asli iştirakte bulunduğu kanaatine varılmasına rağmen sanıklar …, … ve …’ın bankaları dolandırma hususunda kendi aralarında fikir birliği içerisinde olduklarına dair delil bulunmadığından bu konuda aleyhlerine bir kanaatin ise oluşmadığı; sanıklar, adı geçen müdahil bankalara yönelik birden ziyade dolandırıcılık suçunu işlemişlerse de suçlar değişik zamanlarda ve aynı müdahillere karşı işlenmiş olduğundan dolandırıcılık suçuna zincirleme suç hükmünün uygulanması gerektiği, sanık …’nun eşi … ve baldızı …’ya ait, keza, sanık …’nın arkadaşları … ve …’a ait banka kartlarını kullanmış olmalarının hayatın olağan akışına göre kart sahiplerinin onaylayabilecekleri bir durum olmadığı, zira, bir kişinin durduk yerde bu denli borç altına girmek istemeyeceği, öte yandan; kart sahiplerinin itirazla şimdilik borçtan kurtulmuş olmalarının zarar görmedikleri anlamına gelmeyeceği, sanıkların söz konusu banka kartlarını kullanarak kendilerine yarar ama kart sahiplerine zarar verdikleri, atılı banka veya kredi kartının kötüye kullanılması suçunu işledikleri” gerekçeleriyle cezalandırılmalarına karar verilmiştir. Bu karara karşı istinaf yoluna gidilmiştir. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Ceza Dairesi’nin … tarihli, …/… Esas ve …/… Karar sayılı kararı ile; … A.Ş. yönünden “… tarihli üyelik sözleşmesi ile sanık …’in iş yerinde kullanılmak üzere … tarihinde pos cihazı tahsis edildiği, sanığın firmasının pos cihazı ile işlem yapmaya başladığı tarihlerde …-… arasındaki 10 günlük sürede 43 işlem ile 141.457 TL tutarında pos cihazından işlem gerçekleştirilmesi ve paraların ertesi gün çekilmesi üzerine iş yeri tarafından sunulan faturaların gerçek işlemlere ait olmadığı kanaati ile banka tarafından … tarihinde pos anlaşmasının sonlandırıldığı, …-… tarihleri arasında yapılan 6 adet işlemle ilgili 61.800,00 TL tutarlı işleme dair mal ve hizmetin alınmadığı itirazı ile bankaya başvurulduğu, ilgili tutarların kart hamili bankalara pos cihazı sahibi mağdur … tarafından ödendiği, böylece bankanın 61.800,00 TL zararının oluştuğu, sanık …’in gerçek mal ve hizmet alımına yönelik olmaksızın gerçekleştirdiği işlem sonrasında bankanın harcamaya itiraz prosedürünü bildiğinden itiraz ederek paranın iadesini sağladığı, harcama itirazında bulunan kart hamilleri olan diğer sanıkların da suça katıldıkları ve böylece … … Şubesini zincirleme olarak dolandırdıkları” şeklinde değerlendirme yapıldığı ve “…sonuç olarak sanık …’in ticari bir faaliyet yürütmediği, ancak kısa sürede 3 ayrı bankanın pos cihazından değişik banka kartları geçirmek suretiyle çok sayıda çekim yaptığının sabit olduğu, bu işlemlerin sanıklar …, …. ve … tarafından yakınları ve tanıdıkları olan diğer sanıkların (ayrıca sanık …’nün kendisinin) banka kartları kullanılmak suretiyle yapıldığı, bu üç sanığın da … gibi …’in iş yerinden kısa sürede bu kadar miktar harcamayı ne amaçla yaptıklarını açıklayamadıkları, buna ilişkin bir belge sunamadıkları, bu itibarla sanıklar …, …, … ve …’ın fikir ve irade birliği içerisinde hareket ederek beraat eden diğer sanıklara ait banka kartlarını onlardan izinsiz alarak …’in dolandırıcılık amacı ile mağdur bankalardan temin ettiği pos cihazından geçirmek suretiyle başkalarına ait banka ve kredi kartlarını kötüye kullanmak suçunu işledikleri, eylemin farklı bankalara ait pos cihazı sayısınca oluştuğu, farklı kişilere ait kartların değişik tarihlerde kullanılması sebebiyle banka sayısınca oluşan suçta teselsül hükmünün uygulanması gerektiği, duruşma açılan sanık … ve … hakkında TCK’nın 245/1 maddesine göre kurulan hükümlerde hapis cezalarında hesap hataları yapıldığı belirlenerek aleyhe istinafın varlığı da dikkate alınmak suretiyle yeniden hüküm tesis edidiği” gerekçeleriyle bilişim sistemleri ve bankanın araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçundan dolayı sanıklar …, …, … ve … yönümden ezalandırılmalarına ilişkin yeniden karar verilmiştir. Karar … yönünden … tarihinde; …, …, …, …, … ve … yönünden … tarihinde kesinleşmiştir. Bu davada dava konusu olayla ilgili maddi tespiti mahkememiz yönünden de bağlayıcı olacağından, bu davanın sonucu beklenmiştir.
Bankacı bilirkişi, raporunda özetle; tarafların imzaladıkları sözleşmenin 10. maddesinde; “Bankanın bu sözleşme kapsamında doğacak alacakları için uygulanacak temerrüt faizi, TL alacaklar için alacağın doğduğu tarihte TBB tarafından ilen edilen O/N TRLIBOR’un 10 katı oranının iki ile çarpımıyla elde edilen oran kadar temerrüt faizi, vergi ve ücretler, Bankalar Birliğinin faiz oranını açıklamasına son vermesi halinde TCMB tarafından ilan edilen iskonto faizi oranı esas alınır.”; 12.maddesinde; “(1) Banka ile üye işyeri arasında kart ile alınan mal/hizmet alımının/karşılıksız bağışın tutarı, malın iadesi ve sair nedenlerle çıkabilecek uyuşmazlıklara taraf olmaz ve hiçbir surette sorumluluk kabul etmez. Üye işyerine ödenen harcama belgesi bedelleri, üye işyerinin bu sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle veya kredi kartı sistemleri kurallarına aykırı davranışları nedeniyle üyeden tahsil edilemez ya da tahsil edildiği halde üyeye iade edilmek zorunda kalınır ise banka ilgili tutarı herhangi bir talimata gerek olmaksızın 10. maddede belirtilen şekilde tahsil etmeye yetkilidir. Üye ya da 3. şahısların üye işyerinin işlemleri nedeniyle bankadan bir talepte bulunmaları, bankaya karşı dava açmaları hallerinde, üye işyeri bankayı bu talep ve davalardan derhal kurtarmayı kabul ve taahhüt etmektedir. (2) Üye iş yeri tarafından yükümlülüklerin hiç veya gereği gibi veya zamanında yerine getirilmemesi nedeniyle gerek üyeler ve gerekse 3. kişi, kurum ve kuruluşlardan gelebilecek her türlü itiraz ve şikayetlerde, üye işyeri, üyeyi ve 3. kişi kurum ve kuruluşları bankaya yönlendirmeyeceğini, söz konusu kanun ve ilgili mevzuat uyarınca her hangi bir ihtilafta bankanın doğrudan veya birlikte sorumlu gösterilmesi halinde, üye işyeri bankanın ödemek zorunda kaldığı miktarı 10. maddede belirtilen temerrüt faizi ve onun fon ve gider vergileriyle derhal nakden ve defaten bankaya ödemeyi taahhüt eder. (3)Üye iş yeri hiçbir üyeye banka tarafından izin verilmediği sürece nakit avans veya ticari amaçlı veya bireysel tüketim niteliğinde olmayan alışverişlerinde kullanım yaptırmayacaktır.”; 15. maddesinde; “Üye iş yeri Pos cihazının amaç dışı olarak, özellikle 5237 sayılı TCK’nın Tefecilik başlıklı 241. maddesi kapsamına giren işlemlerde kullanmayacağını, bu tür kullanım durumunun banka tarafından tespit edilmesi halinde, bankanın bu sözleşmeyi feshedip tahsis ettiği pos cihazını kullanıma kapatabileceğini ve ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunabileceğini kabul eder.”; 24. maddesinde; “Üye iş yeri ile banka arasında iş bu sözleşmenin ifasında çıkabilecek her türlü uyuşmazlıklarda banka defter, bilgisayar, mikro fiş, mikrofilm kayıtları ve belgeleri, hesap özeti el ibraz edilen satış belgelerinin açılışı sırasında bankaca tutulan tutanağın kesin ve münhasır delil olduğunu, kabul ve taahhüt eder.” düzenlemelerine yer verildiğini, davacı bankanın …/İzmir Şubesi ile davalı … arasında … düzenleme tarihli Üye İş Yeri Sözleşmesinin düzenlendiğini, sözleşmeye istinaden iş yerine POS cihazı tahsis edilerek kullanıma açıldığını, sözleşme hükümlerine aykırı olarak davalı kredi kart hamilleri tarafından yapılan işlemlere ait çekilen tutarların bankadan tahsili için chargeback sistemi ile iade isteklerinde bulunulduğunu, davacı banka dışındaki bankalardan da aynı yöntemle işlemlere başvurduklarını, bu nedenle haklarında soruşturma başlatıldığını ve akabinde Karşıyaka 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin …/… Esas sayılı dosyasında açılan ve yapılan yargılama sonucunda davalı …, …’nun “Zincirleme halinde bankayı araç olarak kullanmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık” suçundan dolayı cezalandırılmasına, diğer davalılar …, …, …, … ve …’in beraatlerine karar verildiğini ve kararın İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Ceza Dairesi’nin …/… Esas ve …./… Karar numaralı kararı ile … tarihinde kesinleştiğini, … yönünden; davalının … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 15.000.00-TL, … tarihinde 10.000.00-TL çekildiği ve işlemlere karşılık …/… İnşaat tarafından … tarih ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat açıklaması ile 15.000.00-TL, … tarih ve…-… numaralı kredi kartı ile tahsilat açıklaması ile 10.000.00-TL bedelli faturaların kesildiğini, …/… İnşaat üye iş yerinin bankaya hitaben yazdığı talimatla bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğinden bu tutarların kredi kartı hamiline iadesi ile hesabına borç yazılmasını … tarihli yazısı ile … A.Ş.’den istediği, kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 15.000.00-TL’nin … tarihinde ilgili bankaya ödendiğini; … yönünden; davalının, … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 10.000.00-TL, …tarihinde 12.000.00-TL çekildiğini ve işlemlere karşılık …/… İnşaat tarafından … tarih ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat açıklaması ile 10.000.00-TL, … tarih ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat açıklaması ile 12.000.00-TL bedelli faturaların kesildiğini, bu tutarların iadesi için …/… İnşaat Üye işyerinin bankaya hitaben yazdığı talimatla bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğinden bu tutarların kredi kartı hamiline iadesi ile hesabına borç yazılmasını … tarihli yazısı ile … A.Ş.’den istediğini, ancak kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 22.000.00-TL’nin … tarihinde ilgili bankaya ödendiğini; … yönünden; davalının … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 10.000.00-TL, … tarihinde 10.000.00-TL, … tarihinde 10.000.00-TL olmak üzere toplam 30.000.00-TL pos cihazından çekim yapıldığını, işlemlere karşılık …/… İnşaat tarafından … tarih ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat açıklaması ile 10.000.00-TL bedelli faturanın kesildiğini, … tarihli kredi kartından yapılan 10.000.00-TL harcamanın iadesi için … tarafından kart hamili … Bankası A.Ş.’ye hitaben … tarihinde istekte bulunulduğunu, ayrıca … tarihli 10.000.00-TL ve … tarihli 10.000.00-TL bedelli harcamalarla ilgili olarak …/… İnşaat üye iş yerinin … A.Ş.’ye hitaben yazdığı … tarihli talimatla bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğinden bu tutarların kredi kartı hamiline iadesi ile hesabına borç yazılmasını istediğini, ancak kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 10.000.00-TL’nin … tarihinde ilgili bankaya ödendiğini, … yönünden; davalının … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 5.000.00-TL pos cihazından çekim yapıldığını, bu tutarın iadesi için …/… İnşaat üye iş yerinin … A.Ş.’ye hitaben yazdığı … tarihli talimatla bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğinden bu tutarların kredi karta iadesi ile hesabına borç yazılmasını istediğini, kredi kart hamili bankanın … tarihinde chargeback isteği ile 5.000.00-TL’yi istediğini, ancak henüz bankaca ödemenin gerçekleştirilmediğini; … yönünden; davalının … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 4.800.00-TL pos cihazından çekim yapıldığını, işleme karşılık firma tarafından … tarih ve …-… numaralı 4.800.00-TL bedelli faturanın kesildiğini, bu tutarın iadesi için …/… İnşaat üye iş yerinin … A.Ş.’ye hitaben yazdığı … tarihli talimatla bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğinden bu tutarların kredi karta iadesi ile hesabına borç yazılmasını istediğini, kredi kart hamili bankanın … tarihli chargeback isteği ile 4.800.00-TL’yi istediğini ancak henüz bankaca ödemenin gerçekleştirilmediğini; … yönünden; davalının … Bankası A.Ş.’ye ait … numaralı kredi kartı ile … tarihinde 10.000.00-TL pos cihazından çekim yapıldığını, işleme karşılık firma tarafından … tarih ve …-… numaralı 10.000.00-TL bedelli fatura kesildiğini, kart hamili … tarafından bankasına hitaben verdiği talimatla 10.000.00-TL harcama karşılığı kendisine malların teslim edilmemesi nedeniyle bu tutarın iş yeri borçlandırılarak iş yeri bankasından istenmesini istediğini, kredi kart hamili bankanın … tarihli chargeback isteği ile 10.000.00-TL’yi istediğini, ancak henüz bankaca ödemenin gerçekleştirilmediğini, pos hesabında şüpheli işlem gerçekleştiren diğer kart hamilleri yönünden; davalı …/… İnşaat Üye iş yerine davacı banka tarafından tahsis edilen pos cihazından …-… tarih aralığında 43 adet işlemde toplam 141.457.00-TL işlem yapıldığını, bu işlemlerden 47.000.00-TL’nin yukarıda belirtilen kredi kart hamillerine chargeback sistemi çalıştırılmak suretiyle bankaca kart hamillerinin bankalarına ödendiğini, 19.800.00-TL bedelin ise istenmesine karşın henüz ödemesinin gerçekleşmediğini, kalan 74.657.00-TL tutarın yukarıda belirtilen davalılar dışında pos hesabında gerçekleşen işlemlerden ileri geldiğini, yapılan ceza yargılaması nedeniyle kalan tutarın bankadan tahsil edilme imkanının ortadan kalktığını, davacı banka tarafından davalılara yapılan ödemelerden dolayı herhangi bir ihtarname keşide edilmediğini, 5464 sayılı yasanın 26.3 maddesi gereğince TCMB 2013/11 sayılı tebliği ile kredi kartının akdi faiz oranının yıllık % 24.24, gecikme faiz oranının yıllık % 30.24 olarak belirlendiğini, davacı bankanın da ihtarname keşide etmemesi nedeniyle ödemelerin yapıldığı tarihten itibaren yıllık % 24.24 akdi faiz oranı üzerinden istekte bulunduğunu, istek doğrultusunda davacı bankanın … dava tarihi itibariyle …’dan; 15.000,00 TL’si asıl alacak, 1.100,90 TL’si faiz (…-… arası % 24.24 akdi faiz oranı üzerinden 109 gün), 55.05-TL’si % 5 gider vergisi olmak üzere toplam 16.155.95-TL; …’dan; 22.000.00-TL’si asıl alacak, 1.436.90-TL’si faiz (…-… arası % 24.24 akdi faiz oranı üzerinden 97 gün), 71,85 TL’si % 5 gider vergisi olmak üzere toplam 23.508.75-TL alacağının bulunduğunu, Karşıyaka 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin …/… Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonucunda; davalılar … ve …’ın kredi kartlarından yapılan ve chargeback sistemi ile davacı bankadan iadesi sağlanan iş bu tutarlarla ilgili olarak yapılan işlemlerin bilgileri dışında dava dışı … tarafından gerçekleştirildiğini, bu nedenle bankayı zarara uğratmak yönünde bir suç işlemedikleri nedeniyle beraatlerine karar verilmiş olması nedeniyle sorumluluklarının bulunmadığını; bu tutarlardan dava dışı … ve davacı banka ile düzenlenen üye iş yeri sözleşme hükümleri gereği üye işyeri sahibi …’ın tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile sorumlu olduklarını; davacı bankanın …’dan; 10.000.00-TL’si asıl alacak, 531,94 TL’si faiz (…-… arası % 24.24 akdi faiz oranı üzerinden 79 gün), 26,60 TL’si % 5 gider vergisi olmak üzere toplam 10.558.54-TL alacağının bulunduğunu, tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile asıl kart hamili sıfatıyla sorumlu olduğunu, davacı bankanın …’dan; 47.000.00-TL’si asıl alacak, 3.069.74-TL’si işlemiş faiz, 153.50-TL’si faizin % 5 gider vergisi olmak üzere toplam 50.223.24-TL alacağının bulunduğunu, alacaktan tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile asıl üye işyeri sıfatıyla müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu; davalı …’in 5.000.00-TL, …’ın 4.800.00-TL ve …’nın 10.000.00-TL olmak üzere toplam: 19.800,00-TL kredi kartı harcamaları ile ilgili olarak iade istekleri doğrultusunda chargeback sistemi ile kart hamili bankaların istekte bulunduğunu, ancak davacı bankaca ödemenin gerçekleştirilmemesi nedeniyle sorumluluk risklerinin doğmadığını bildirmiştir.
Bankacı bilirkişi … tarihli ek raporunda özetle; … dava tarihi itibariyle …’ın 47.000,00-TL asıl alacak, 3.069,74-TL işlemiş faiz, 153,50-TL faizin % 5 gider vergisi toplamı olan 50.223,24-TL alacaktan tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile asıl üye işyeri sıfatıyla davalı diğer borçlularla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu; …’nun 10.000,00-TL asıl alacak, 531,94-TL işlemiş faiz, 26,60-TL faizin % 5 gider vergisi toplamı olan 10.558,54-TL; …’nun 15.000,00-TL asıl alacak, 1.100,90-TL işlemiş faiz, 55,05-TL faizin % 5 gider vergisi toplamı olan 16.155,95-TL; …’ın 22.000,00-TL asıl alacak, 1.436,90-TL işlemiş faiz, 71,85-TL faizin % 5 gider vergisi toplamı olan 23.508,75-TL banka alacağından tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile sorumlu olduklarını; davalı …’in 5.000,00-TL, …’ın 4.800,00-TL ve …’nın 10.000,00-TL kredi kartı harcamaları ile ilgili olarak iade istekleri doğrultusunda chargeback sistemi ile kart hamili bankaların isteklerinin bulunduğunu ancak henüz davacı bankaca ödemenin gerçekleştirilmediğinin kart bankasından gelen cevabi yazıda belirtildiğini, bu nedenle bankanın sorumluluk riskinin doğmadığını; davalı …/… İnşaat Üye işyerine davacı banka tarafından tahsis edilen pos cihazından …-… tarih aralığında 43 adet işlemde toplam 141.457,00-TL işlem yapıldığını, bu işlemlerden 47.000,00-TL’nin yukarıda belirtilen kredi kart hamillerine chargeback sistemi çalıştırılmak suretiyle bankaca kart hamillerinin bankalarına ödendiğini; 19.800,00-TL bedelin ise istenmesine karşın henüz ödemesinin gerçekleşmediğini, kalan 74.657,00-TL tutarın yukarıda belirtilen davalılar dışında pos hesabında gerçekleşen işlemlerden ileri geldiğini, yapılan ceza yargılaması nedeniyle kalan tutarın bankadan tahsil edilme imkanının ortadan kalktığını, davaya konu tüm kredi kartları işlemlerinin şifre kullanılarak yapıldığının pos sliplerinden belirlendiğini; davacı banka vekilinin tüm borçluların istenen banka alacağından birlikte müştereken sorumlu oldukları yönündeki itirazının takdirinin mahkemede olduğunu bildirmiştir.
Aynı bilirkişi … tarihli ikinci ek raporunda özetle; dava dışı … Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü’nden gelen … tarihli yazıdan …’ya ait … numaralı kredi kartına chargeback kapsamında … tarihinde davacı banka tarafından 10.000,00-TL; …’a ait … numaralı kredi kartına … tarihinde 4.800,00-TL ödeme yapıldığının anlaşıldığını; … Bankası A.Ş Genel Müdürlüğü’nün … tarihli yazısında; “İlgide kayıtlı … tarihli yazınıza ilişkin olarak sistemimizde gerekli kontroller yapılmıştır. Müzekkerede talep edilen bilgilere aşağıda ekte yer verilmektedir. …’e iade edildiğine dair bir bilgiye rastlanmamıştır.” dendiğini, …’e itiraza dayalı olarak herhangi bir ödeme yapılmadığını; dava tarihi itibariyle …’ın 61.800,00-TL asıl alacak, 4.601,17-TL işlemiş faiz, 230,08-TL BSMV toplamı 66.631,25-TL alacaktan tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile asıl üye işyeri sıfatıyla davalı diğer borçlularla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu; …’nun 10.000,00-TL asıl alacak, 531,94-TL işlemiş faiz, 26,60-TL BSMV toplamı 10.558,54-TL alacaktan; …’nun 15.000,00-TL asıl alacak, 1.100,90-TL işlemiş faiz, 55,05-TL BSMV toplamı 16.155,95-TL alacaktan; …’ın 22.000,00-TL asıl alacak, 1.436,90-TL işlemiş faiz, 71,85-TL BSMV toplamı 23.508,75-TL alacaktan; …’ın 4.800,00-TL asıl alacak, 494,50-TL işlemiş faiz, 24,73-TL BSMV toplamı 5.319,23-TL alacaktan; …’nın 10.000,00-TL asıl alacak, 1.036,93-TL işlemiş faiz, 51,85-TL BSMV toplamı 11.088,78-TL alacaktan tahsilinde
tekerrür olmamak kaydı ile sorumlu olduklarını; davalı …’in 5.000,00-TL kredi kartı harcaması ile ilgili olarak iade istekleri doğrultusunda chargeback sistemi ile kart hamili bankasına isteğinin bulunduğunu ancak kart hamili bankasınca kart hamiline ödeme yapılmadığını, bu nedenle bankanın bu davalı yönünden sorumluluk riskinin doğmadığını; davalı …/… İnşaat Üye işyerine davacı banka tarafından tahsis edilen pos cihazından …-… tarih aralığında 43 adet işlemde toplam 141.457,00-TL işlem yapıldığını, bu işlemlerden 61.800,00-TL’nin chargeback sistemi çalıştırılmak suretiyle bankaca kart hamillerinin bankalarına ödendiğini, davalı …’e ait 5.000,00-TL’nin ise istenmesine karşın ödemesinin gerçekleşmediğini, kalan 74.657,00-TL tutarın yukarıda belirtilen davalılar dışında pos hesabında gerçekleşen işlemlerden ileri geldiğini, yapılan ceza yargılaması nedeniyle kalan tutarın bankadan tahsil edilme imkanının ortadan kalktığını bildirmiştir.
Aldırılan ikinci ek rapor somut olaya uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bulunmuştur.
Davalı … vekili … tarihli dilekçesi ile; dava konusu olayla ilgili olarak müvekkilinin yargılandığı ceza davasında verilen kararın kesinleştiğini, yine … Bankası tarafından müvekkili … ile … aleyhine İzmir 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde açılan …/… Esas sayılı davada müvekkili yönünden davanın reddine karar verildiğini belirtmiştir.
Mahkememizin …./… Esas ve …/… Karar sayılı kararı incelendiğinde; davacısının … Bank A.Ş, davalılarının ise … ve …’ın da aralarında olduğu kişiler olduğu, davacı banka vekili tarafından; “bankanın … Şubesi ile …/… İnş. Firması arasından pos makinesi kullanımı için üye iş yeri sözleşmesi imzalatıldığı, davalı adına … tarihinde … numaralı hesaba … üye iş yeri numarası ile pos cihazı hesabının tanımlandığı, …-… tarihleri arasında söz konusu pos cihazından … Bankası A.Ş’ye ait kredi kartı hamili …’e kredi kartı ile tek çekimlik 2 adet peşin alışveriş işlemi yapıldığı, toplamda 26.000-TL bedelli şüpheli işlem gerçekleştirildiği, bilahare harcama itirazı geldiği, … İnşt. Firması ile ilgili diğer bankalar nezdinde yapılan araştırma sonucu söz konusu işlemlerin banka aracı kılınmak suretiyle chargeback kurallarının ihlal edilerek yapılmakta olan dolandırıcılık işlemleri olduğu kanaatinin hasıl olduğu, bununla alakalı olarak Karşıyaka C. Başsavcılığına başvuruda bulunulduğu, şikayetçi diğer bankalar olan … A.Ş ile … A.Ş’nin …/… Haz. Sayılı dosyası ile birleştirildiği..” hususlarının ileri sürüldüğü, şimdilik 26.000,00 TL zararın tahsilinin istendiği, mahkemece; “..Somut olayda, davacı bankanın …/İzmir Şubesi ile davalı …–… İnşaat firması arasında … düzenleme tarihli Üye İş yeri Sözleşmesi imzalandığı, sözleşmeye istinaden iş yerine … no.lu POS Cihazının tahsis edilerek kullanıma açıldığı, davalıya tahsis edilen pos cihazı kullanılmak suretiyle davalı …’in … Bankası A.Ş’ye ait kredi kartından … tarihinde 10.000.-TL, …. tarihinde 16.000.-TL olmak üzere toplam 26.000.-TL çekilmek suretiyle tahsil edildiği, bu tutarların davalı …’ın … müşteri numaralı hesabına alacak kaydedildiği, davalı …’in mal ve hizmet alamadığı gerekçesiyle kart hamili banka olan … Bankası A.Ş vasıtasıyla harcama itirazında bulunduğu, davacı banka chargeback kuralları gereği 26.000.-TL’yi kart hamili bankaya gönderdiği, aralarındaki sözleşme uyarınca nakdi krediye dönüşen bu tutarı davalı üye işyeri sahibi davalı …’dan tahsil edemediği, davalı … hakkında davacı ve dava dışı diğer bankaların Pos cihazıyla kredi kartları ile mal ve hizmet alımları amacıyla yaptığı işlemlerden dolayı dolandırıcılık suçu ile Karşıyaka C. Başsavcılığına suç duyurusunda bulundukları, düzenlenen iddianame sonrasında Karşıyaka 2. Ağır Ceza Mahkemesinin …/… Esas sayılı dosyasında açılan davada yapılan yargılama sonucunda, davalı …’in davalı …’dan gerçek mal alışını belgeyle ispat ettiğinden, davacı … Bank’a karşı dolandırıcılık suçundan bu suçun unsurları bakımından oluşmadığından beraatinin gerektiği belirtilerek davalılar … ve …’in üzerine atılı bulunan davacı … Bank’a yönelik zincirleme bankanın araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçundan atılı suçun davalılar tarafından işlendiğinin sabit olmaması nedeniyle beraatlerine karar verildiği, kararın istinaf incelemesinden geçerek … tarihinde onanarak kesinleştiği, hukuk mahkemesi hakiminin ceza mahkemesi tarafından verilen beraat kararı ile bağlı olmadığı, ancak maddi vakıanın kabul ediliş şeklinin hukuk hakimini de bağlayacağı, buradan hareketle davalı …’in diğer davalı …-… İnşaat Firması ile yaptığı sözleşme sonucunda, kredi kartından 26.000.-TL’nin davacı bankanın pos cihazından davalı Üye İşyeri … tarafından çekilmek suretiyle tahsil edildiği, ancak gerek davalı firmanın davacı bankaya verdiği … tarihli dilekçesi ile hizmet verememesi nedeniyle bu tutarın hesabından düşülerek ilgiliye ödenmesine dair talebi ve gerekse Karşıyaka 2. Ağır Ceza Mahkemesinin …/… E. sayılı dosyasında açılan davada yapılan yargılama sonucunda davalı …’in davalı …’den gerçek mal alışı yaptığı kabul edilerek, müdahil … Bank’a karşı dolandırıcılık suçundan suçun unsurları oluşmadığından bahisle verdiği beraat kararı dikkate alındığında davacı bankanın ödediği 26.000.-TL’yi davalı …’ten talep edemeyeceği, davacı bankanın harcama tutarını chargeback kuralları gereği diğer davalı …’in kart hamili bankası olan … Bankası A.Ş’ye gönderdiğinden ve davalı … tarafından diğer davalı …’e mal teslimi yapılmadığından, davalı …’ın davacı banka ile aralarındaki sözleşmenin 7. ve 12. maddeleri uyarınca 26.000.-TL banka alacağından ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte sorumlu olduğu” gerekçeleriyle; “1- Davacının davalı … hakkındaki davasının REDDİNE, 2- Davacının, davalı … hakkındaki davasının KABULÜ ile; 26.000,00 TL alacağın, 10.000,00 TL’lik kısmına … tarihinden, bakiye 16.000,00 TL’lik kısmına … tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine” ilişkin … tarihli kararın verildiği, henüz kesinleşmediği görülmüştür.
Davacı banka ile üye işyeri arasında imzalanan sözleşmenin 12. maddesinde (2) numaralı başlıkta; “Üye iş yeri tarafından yükümlülüklerin hiç veya gereği gibi veya zamanında yerine getirilmemesi nedeniyle gerek üyeler ve gerekse 3. kişi, kurum ve kuruluşlardan gelebilecek her türlü itiraz ve şikayetlerde, üye işyerinin, üyeyi ve 3. kişi kurum ve kuruluşları bankaya yönlendirmeyeceğini, söz konusu kanun ve ilgili mevzuat uyarınca her hangi bir ihtilafta bankanın doğrudan veya birlikte sorumlu gösterilmesi halinde, üye işyeri bankanın ödemek zorunda kaldığı miktarı 10. maddede belirtilen temerrüt faizi ve onun fon ve gider vergileriyle derhal nakden ve defaten bankaya ödemeyi taahhüt ettiği”; (3) numaralı başlıkta; “Üye iş yerinin hiçbir üyeye banka tarafından izin verilmediği sürece nakit avans veya ticari amaçlı veya bireysel tüketim niteliğinde olmayan alışverişlerinde kullanım yaptırmayacağı”; 15. maddesinde; “Üye iş yerinin, Pos cihazının amaç dışı olarak, özellikle 5237 sayılı TCK’nın Tefecilik başlıklı 241. maddesi kapsamına giren işlemlerde kullanmayacağını, bu tür kullanım durumunun banka tarafından tespit edilmesi halinde, bankanın bu sözleşmeyi feshedip tahsis ettiği pos cihazını kullanıma kapatabileceğini ve ilgililer hakkında suç duyurusunda bulunabileceğini kabul ettiği”; 24. maddesinde; “Üye iş yeri ile banka arasında iş bu sözleşmenin ifasında çıkabilecek her türlü uyuşmazlıklarda banka defter, bilgisayar, mikro fiş, mikrofilm kayıtları ve belgeleri, hesap özeti el ibraz edilen satış belgelerinin açılışı sırasında bankaca tutulan tutanağın kesin ve münhasır delil olduğunu, kabul ve taahhüt ettiği” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Toplanan ve sunulan deliller, aldırılan kök ve ek raporlar ile tüm dosya içeriği göz önüne alındığında; davacı vekili dava dilekçesinde kart “hamillerine toplam 47.000,00 TL (…’ye 15.000,00 TL, …’ya toplam 22.000,00 TL, …’ye 10.000,00 TL) ödeme yapıldığını, 19.800,00 TL (… yönünden 5.000,00 TL, … yönünden 4.800,00 TL ve … yönünden 10.000,00 TL) yönünden itiraz sürecinin devam ettiğini” ileri sürerek, kart hamillerine ödenen toplam 47.000,00-TL’nin işlem tarihinden itibaren işleyecek % 24,24 temerrüt faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili; davacının davalılara borçlu olmadığının tespiti; henüz ödenmeyen ve harcama itiraz süreci devam eden 19.800,00-TL yönünden davacının davalılara borçlu olmadığının tespiti başlıkları altındadır. 19.800,00 TL’ye ilişkin olarak; davacı banka tarafından davalı …’ya ait kredi kartına chargeback kapsamında … tarihinde 10.000,00 TL ödeme ve …’a ait kredi kartına … tarihinde 4.800,00 TL ödeme yapılmıştır. Davacı vekili bu miktara ilişkin isteğini “borçlu olunmadığının tespiti” şeklinde ileri sürmüştür. Eldeki davanın açılma tarihi …’tir. Yani, davadan önce yapılmış 14.800,00 TL tutarında ödeme var iken, dava menfi tespit davası olarak açılmıştır. Hukuki yarar 6100 sayılı HMK’nın 114/1-h maddesi gereğince dava şartlarındandır. Alacaklının, henüz takibe geçmeden borçlunun borçlu olup olmadığının belirlenmesinde korunmaya değer bir yararı bulunabilir. Bu tür bir yararın bulunması halinde borçlu, borçlu olmadığının tespiti için dava açabilir. Borçlu, borcunu ödedikten sonra artık menfi tespit davası açamayacak olup, aslında borcu olmadığı halde ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olabilir ki, bu dava da istirdat davasıdır. Bu çerçevede; dava tarihinden önce 14.800,00 TL’nin ödenmesi nedeniyle bu miktar yönünden davacı vekilinin menfi tespit davası açmasında hukuki yararı bulunmadığından, davalılar …, … ve … hakkında açtığı menfi tespit davasının hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir. 19.800,00 TL’nin kalan 5.000,00 TL’lik kısmı yönünden ise; davalı …’in … Bankası A.Ş.’ye ait kredi kartı ile pos cihazından … tarihinde 5.000,00-TL tutarında çekim yapıldığı belirlenmiştir. Davalı …/… İnşaat davacı bankaya yazdığı … tarihli yazı (talimat) ile; “bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğini, bu tutarların kredi karta iadesi ile hesabına borç yazılmasını” bildirmiş ve istemiştir. Kredi kart hamili banka … tarihinde chargeback sisteminden 5.000.00-TL’yi istemiş ancak davacı banka tarafından ödeme gerçekleştirilmemiştir. Ceza yargılaması sonucunda davalı …’in beraatine karar verilmiştir. Ceza dosyasında bu davalının eyleminin … Bank’a karşı olduğu, davacı bankaya yönelik bir işleminin olmadığı, davacı bankanın bu davalı yönünden sorumluluk riskinin doğmadığı anlaşıldığından, 5.000,00 TL’lik tutar yönünden bu davalı hakkındaki ve davalı … hakkındaki menfi tespit davasının reddine karar vermek gerekmiştir. 47.000,00 TL’ye ilişkin olarak; davalı … yönünden; bu davalının … Bankası A.Ş.’na ait kredi kartı ile … tarihinde 15.000,00-TL tutarında, … tarihinde 10.000,00-TL tutarında para çekildiği, bu işlemlere karşılık davalı …/… İnşaat tarafından “… tarihli ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat” açıklaması ile 15.000,00-TL bedelli; “… tarihli ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat” açıklaması ile 10.000,00-TL bedelli faturaların düzenlendiği belirlenmiştir. Davalı …/… İnşaat davacı bankaya yazdığı … tarihli yazı (talimat) ile; “bu faturalara karşılık mal ve hizmet veremediğini, bu tutarların kredi kartı hamiline iadesini ve kendi hesabına borç yazılmasını” bildirmiş ve istemiştir. Kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 15.000,00-TL … tarihinde ilgili bankaya ödenmiştir. Ceza dosyasında bu davalı sanık sıfatıyla yargılanmış ve ve yargılama sonunda “suçu işlediğinin sabit olmaması nedeniyle beraatine” karar verilmiştir. Bu davalı ile ilgili olarak İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’nin … tarihli, …/… Esas ve …/… Karar sayılı kararında; “kart sahibi sanıkların olaydan haberdar olmadıklarının kabulü ile verilen beraat kararına karşı istinaf başvuruları esastan reddedildiğinden bu kararlar kesinleşmiştir” denmiştir. Hukuk mahkemesi hakimi ceza mahkemesi tarafından verilen beraat kararı ile bağlı değildir. Davalı ceza mahkemesinde verdiği ifadesinde; “kredi kartının eşi …’da olduğunu, eşinin kendi adına ticaret yaptığını, onlardan haberdar olmadığını, ortak iş yaptıklarını, kredi kartından yapılan harcamaları kontrol etmediğini” belirtmiştir. Davalının, … Bankası … şubesi ile düzenlediği … tarihli bankacılık hizmetleri sözleşmesinin F.G.1, 3, 4, 5, 8, 9. maddelerinde kart sahibinin tahsis edilen kartın sözleşme hükümlerine uygun şekilde kullanılacağı, kart bilgilerinin güvenli şekilde korunacağı, başkaları tarafından kullanılmasına engel olunacak şekilde önlemlerin alınacağı, kart kullanımından … sorumluluğun kart sahibine ait olacağı, kartın başkasına kullandırılmasının yasak olduğu ve aksi durumda oluşacak zarardan kart sahibinin sorumlu olacağı yönünde düzenleme ve yükümlülüklere yer verilmiştir. Diğer yandan 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 15. maddesinde kart kullanımına ilişkin yükümlülükler, 16. maddesinde ise bildirim zorunluluğu düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre; kart kullanımından … sorumluluk sözleşmenin imzalandığı ve kartın zilyetliğine geçtiği veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren kart hamiline ait olup, kart hamili kendisine tevdi edilen kartı ve kartın kullanılması bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa bu bilgileri güvenli bir şekilde korumak ve başkaları tarafından kullanılmasını engel olacak şekilde önlemleri almak, kartın kaybolması, çalınması veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi öğrenmesi halinde kart çıkaran kuruluşa derhal haber vermek zorundadır. Somut olayda; davalı …, kendisine tahsis edilen kartı eşine vermekle anılan sözleşme hükümlerine aykırı davrandığından, oluşan banka zararından sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Benimsenen ek raporda bu davalı yönünden sorumlu olduğu asıl alacak miktarı 15.000,00 TL olarak belirlenmiş olduğundan, 15.000,00 TL’nin … tarihinden itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) diğer davalı … ile birlikte bu davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı bankaya verilmesine karar verilmiştir. Davalı … yönünden; bu davalının … Bankası A.Ş.’ye ait kredi kartı ile … tarihinde 10.000.00-TL tutarında, … tarihinde 12.000.00-TL tutarında para çekildiği, bu işlemlere karşılık davalı …/… İnşaat tarafından “… tarihli ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat” açıklaması ile 10.000.00-TL bedelli, “… tarihli ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat” açıklaması ile 12.000.00-TL bedelli faturaların düzenlendiği belirlenmiştir. Davalı …/… İnşaat davacı bankaya yazdığı … tarihli yazı (talimat) ile; “bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğini, bu tutarların kredi kartı hamiline iadesini ve kendi hesabına borç yazılmasını” bildirmiş ve istemiştir. Kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 22.000.00-TL … tarihinde ilgili bankaya ödenmiştir. Ceza dosyasında bu davalı sanık sıfatıyla yargılanmış ve ve yargılama sonunda “suçu işlediğinin sabit olmaması nedeniyle beraatine” karar verilmiştir. Karar … tarihinde kesinleşmiştir. Hukuk mahkemesi hakimi ceza mahkemesi tarafından verilen beraat kararı ile bağlı değildir. Davalı ceza mahkemesinde verdiği ifadesinde; “kendisinin kredi kartı olduğunu, kartı eniştesi olan …’ın kullandığını, ihtiyacı olduğu için istediğini kendisinin de verdiğini, çünkü ihtiyacı olduğunda onun da kredi kartını kendisine verdiğini, ne harcama yaptığını bilmediğini, ödeme yapıp yapmadığını bilmediğini” belirtmiştir. Davalının, … Bankası A.Ş. ile düzenlediği sözleşmenin 9. maddesinde tahsis edilen kredi kartının ve şifresinin sorumluluğunun kart hamiline ait olduğu yönünde düzenleme ve yükümlülüklere yer verilmiştir. Diğer yandan 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 15. maddesinde kart kullanımına ilişkin yükümlülükler, 16. maddesinde ise bildirim zorunluluğu düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre; kart kullanımından … sorumluluk sözleşmenin imzalandığı ve kartın zilyetliğine geçtiği veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren kart hamiline ait olup, kart hamili kendisine tevdi edilen kartı ve kartın kullanılması bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa bu bilgileri güvenli bir şekilde korumak ve başkaları tarafından kullanılmasını engel olacak şekilde önlemleri almak, kartın kaybolması, çalınması veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi öğrenmesi halinde kart çıkaran kuruluşa derhal haber vermek zorundadır. Somut olayda; davalı, kendisine tahsis edilen kartı eniştesi …’a vermekle anılan sözleşme ve yasa hükümlerine aykırı davrandığından, oluşan banka zararından sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Benimsenen ek raporda bu davalı yönünden sorumlu olduğu asıl alacak miktarı 22.000,00 TL olarak belirlenmiş olduğundan, 22.000,00 TL’nin … tarihindan itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) diğer davalı … ile birlikte bu davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı bankaya verilmesine karar verilmiştir. Davalı … yönünden; bu davalının … Bankası A.Ş.’ye ait kredi kartı ile … tarihinde 10.000.00-TL tutarında, … tarihinde 10.000.00-TL tutarında, … tarihinde 10.000.00-TL tutarında olmak üzere toplam 30.000.00-TL tutarında pos cihazından çekim yapıldığı, işlemlere karşılık davalı …/… İnşaat tarafından “… tarihli ve …-… numaralı kredi kartı ile tahsilat” açıklaması ile 10.000.00-TL bedelli faturanın düzenlendiği belirlenmiştir. Davalı …, … tarihinde kart hamili … Bankası’na başvurarak “… tarihli kredi kartından yapılan 10.000,00-TL harcamanın iadesi” isteğinde bulunmuştur. Ayrıca davalı …/… İnşaat, davacı bankaya yazdığı … tarihli yazı (talimat) ile; “… tarihli 10.000,00-TL bedelli ve … tarihli 10.000,00-TL bedelli harcamalarla ilgili olarak; bu tutarlara karşılık mal ve hizmet veremediğini, bu tutarların kredi kartı hamiline iadesini, kendi hesabına borç yazılmasını” bildirmiş ve istemiştir. Kredi kart hamili bankanın chargeback isteği ile 10.000,00-TL … tarihinde ilgili bankaya ödenmiştir. Kart sahipleri konumunda olan davalı … yapılan harcamaları fark ettiğinde kart veren bankaya itirazda bulunmuş, banka da bu durumu işyeri bankası olan davacı bankaya bildirerek davacı bankadan kart hamiline ait ne gibi bir mal/hizmet sunulduğunu yönünde belge isteğinde bulunmuştur. Davalı …/… İnşaat’ın davacı bankaya bu konuda hiçbir belge sunamaması üzerine davacı banka tarafından bu harcama bedeli olarak gözüken miktar kart sahibi olan davalı …’ya iade edilmiştir. İşlemlerin kısa aralıklarla ve yüksek miktarlı olarak gerçekleştirilmiş olması, pos cihazının sözleşme yapılan ilin dışında Antalya’da kullanılmış olması, alış verişin belgelenememiş bulunması nedeniyle davalı …’nun davacı banka zararından sorumlu olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Davalının, … Bankası ile düzenlediği kredi kartı üyelik sözleşmesinin 9. maddesinde kart numarası ve şifresinin kart hamili dışındaki kişiler tarafından kullanılmasının yasak olduğu, aksi durunda doğacak her türlü zarardan kart sahibinin sorumlu olacağı yönünde düzenleme ve yükümlülüklere yer verilmiştir. Diğer yandan 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 15. maddesinde kart kullanımına ilişkin yükümlülükler, 16. maddesinde ise bildirim zorunluluğu düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre; kart kullanımından … sorumluluk sözleşmenin imzalandığı ve kartın zilyetliğine geçtiği veya fiziki varlığı bulunmayan kart numarasının öğrenildiği andan itibaren kart hamiline ait olup, kart hamili kendisine tevdi edilen kartı ve kartın kullanılması bir kod numarası, şifre veya kimliği belirleyici başka bir yöntemin kullanılmasını gerektiriyorsa bu bilgileri güvenli bir şekilde korumak ve başkaları tarafından kullanılmasını engel olacak şekilde önlemleri almak, kartın kaybolması, çalınması veya iradesi dışında gerçekleşmiş herhangi bir işlemi öğrenmesi halinde kart çıkaran kuruluşa derhal haber vermek zorundadır. Nitekim ceza yargılaması sonucunda da bu davalının, davacı bankaya yönelik dolandırıcılık suçunu işlediği hususunun sabit görülerek cezalandırılmasına karar verilmiş, verilen karar kesinleşmiştir. Yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucunda bu davalının davacı bankaya 10.000.00-TL’si asıl alacak, 531,94 TL’si faiz, 26,60 TL’si gider vergisi olmak üzere toplam 10.558.54-TL borcunun bulunduğu belirlenmiştir. Somut olayda; davalı … anılan sözleşme ve yasa hükümlerine aykırı davrandığından, oluşan banka zararından sorumlu olduğu kabul edilmiştir. Benimsenen ek raporda bu davalı yönünden sorumlu olduğu asıl alacak miktarı 10.000,00 TL olarak belirlenmiş olduğundan, 10.000,00 TL’nin … tarihinden itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) diğer davalı … ile birlikte bu davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı bankaya verilmesine karar verilmiştir. Davalı …/… İnşaat yönünden; üye iş yeri sözleşmesinin bu davalı ile davacı banka arasında imzalandığı, davalı bu davalıya … tarihinde davacı banka tarafından, … tarihinde de dava dışı … A.Ş. tarafından pos cihazlarının tahsis edildiği, ceza mahkemesinin mahkumiyet gerekçesinde bu davalı ile ilgili olarak; “…müdahil bankalardan … ve
… A.Ş.’yi dolandırmak kastı bulunan sanık …’in bu amaçla diğer …, … ve … isimli sanıklarla işbirliği yaptığı, diğer sanıklar …, …, … ve …’un ise olan bitenden haberi olmadıkları, daha sonra sanık …’ın, eşi sanık … ve baldızı sanık …’dan, sanık …’ın ise arkadaşları sanık … ve sanık …’dan değişik bahanelerle elde ettikleri banka kartlarına bir miktar yükleme yapıp önce kartların limitlerini yükselttikleri, akabinde de sanık …’in bahsi geçen işyerindeki pos cihazında bu kartları kullandıkları…, pos cihazı işlemlerinden 6 adedinin kısa aralıklarla ve yüksek miktarlı olarak gerçekleştirilmiş olmasının yanında cihazın sözleşme yapılan ilin dışında kullanılmış olması, keza sanıkların alışverişi hiçbir surette belgelenememiş oluşu gibi tüm bu hususlar birlikte gözetildiğinde sanıklar …, … , … ve …’nın müdahil bankalar … ve … A.Ş bankasına yönelik dolandırıcılık suçunu işledikleri, dolandırıcılığın nitelikli olduğu,…vs” hususlarına değinildiği, davalı …’ın davacı bankaya işlemlere ilişkin hiçbir belge sunamadığı, davacı bankanın harcama bedeli olarak gözüken miktarlardaki parayı kart sahipleri olan …, …, …, … ve …’nün hesaplarına iade etmek durumunda kaldığı, özetle; davalı …’ın iş yerine davacı banka tarafından tahsis edilen pos cihazından …-… tarih aralığında 43 adet işlem için toplam 141.457.00-TL tutarlı işlem yapıldığı, bu işlemlerden davacı bankanın harcama bedeli olarak gözüken 47.000.00-TL’yi chargeback sistemi çalıştırılmak suretiyle kart hamillerinin (…, …, …, … ve …’nün) bankalarına ödediği, dava konusu kredi kartı işlemleri ile mal ya da hizmet alımının amaçlanmadığı, başkasını finanse etmek amacı ile nakde yönelik işlemler yapıldığı, bu suretle kredi kartı ile nakit çekilmesinin masraflarından (komisyonundan) kurtulmak istendiği, ayrıca işlemlerin tamamının davacı bankada yapılmayıp, başka bankada da yapılması ve kredi kartlarını kullandıran bankanın bu işlemlere itiraz etmesi (chargeback-ters ibraz) sonucunda 47.000,00 TL’nin davacı bankadan ilgili banka tarafından tahsil edildiği anlaşılmış ve davalı …’ın davacı banka ile imzaladığı üye iş yeri sözleşmesinin 12, 15 ve 24. maddelerine aykırı işlem yaptığı kanaatine ulaşılmış olup, üye iş yeri sahibi davalı …’ın bilirkişi raporunda 47.000,00-TL asıl alacak, 3.069,74-TL işlemiş faiz, 153,50-TL vergi olmak üzere davacı bankaya olan sorumluluğunun toplam 50.223,24-TL olduğu bildirilmiş olduğundan bu davalının da 47.000,00 TL yönünden yukarıda belirtilen davalılar ile birlikte (her bir davalı ile ayrı tutarlar üzerinden) sorumlu olduğu kabul edilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. Her ne kadar kısa kararda 47.000,00 TL yönünden davalı … açısından davanın kısmen kabulüne karar verildiği belirtilmiş ise de; bu davalı yönünden de tam kabul kararı verilmiş olduğundan, oluşan bu maddi hata karşısında davalı …’ın yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden sorumluluğu 47.000,00 TL üzerinden hesaplanmıştır.
Dava dilekçesinin (8) numaralı başlığı altında yazılı olan üye işyeri pos cihazından yapılan diğer harcamalara ilişkin olarak davacı tarafça hasım gösterilmek ve harcı yatırılmak suretiyle diğer kart hamillerine karşı usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
HÜKÜM ; Yukarıda yazılı bulunan gerekçeye göre;
1-Davacının, 14.800,00 TL’ye ilişkin olarak davalılar …, … ve … hakkında açtığı menfi tespit davasının hukuki yarara ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Davacının 5.000,00 TL’ye ilişkin olarak davalılar … ve … hakkında açtığı menfi tespit davasının esastan REDDİNE,
3-Davacının, 47.000,00 TL’ye ilişkin olarak davalılar …, …, … ve … hakkında açtığı istirdat davasının davalılar …, … ve … yönünden TAM, davalı … yönünden KISMEN KABULÜ ile;
a-10.000,00 TL’nin … tarihindan itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
b-15.000,00 TL’nin … tarihindan itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
c-22.000,00 TL’nin … tarihindan itibaren işletilecek yıllık % 24,24 oranında faizi ile birlikte (tahsilinde tekerrür olmamak kaydı ile) davalılar … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
4-Davacının davalı … yönünden fazlaya ilişkin isteğinin reddine,
5-Üye işyeri pos cihazından yapılan diğer harcamalara ilişkin olarak davacı tarafça hasım gösterilmek ve harcı yatırılmak suretiyle diğer kart hamillerine karşı usulüne uygun olarak açılmış bir dava bulunmadığından bu konuda KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
6-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken ‭3.210,57‬ TL harcın peşin olarak alınan 1.140,78 TL harçtan düşülmesi ile kalan 2.069,79‬ TL harcın davalılardan (davalı …’nun 440,38 TL’sinden, davalı …’nun 660,57 TL’sinden, …’ın 968,84 TL’sinden sınırlı olarak sorumlu olmaları ve davalı …’ın tamamından sorumlu olması kaydıyla) müştereken ve müteselsilen alınarak Hazine’ye gelir kaydına,
7-Davacının yatırmış olduğu 27,70 TL’si başvurma harcı ve 1.140,78 TL’si peşin harç olmak üzere toplam ‭1.168,48‬ TL’nin davalılardan (davalı …’nun ‭‭248,61 TL’sinden, davalı …’nun ‭372,92 TL’sinden, …’ın ‭546,95 TL’sinden sınırlı olarak sorumlu olmaları ve davalı …’ın tamamından sorumlu olması kaydıyla) müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
8-Davacının yapmış olduğu 1.024,30 TL’si posta-tebligat gideri ve 2.750,00 TL’si bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.774,30 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre takdiren 2.655,57 TL’sinin davalılardan (davalı …’nun 565,014 TL’sinden, davalı …’nun 847,52 TL’sinden, …’ın 1.243,03 TL’sinden sınırlı olarak sorumlu olmaları ve davalı …’ın tamamından sorumlu olması kaydıyla) müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalılardan (davalı …’nun 1.957,45 TL’sinden, davalı …’nun 2.936,17 TL’sinden, …’ın 4.306,38 TL’sinden sınırlı olarak sorumlu olmaları ve davalı …’ın tamamından sorumlu olması kaydıyla) müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
10-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar … ve …’a verilmesine,
11-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 5.000,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’e verilmesine,
12-Taraflarca yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmın karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. 27/09/2022

Katip …
E-imza

Hakim …
E-imza