Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/636 E. 2023/549 K. 17.08.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

TT.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/636 Esas
KARAR NO : 2023/549
DAVA : 5362 Sayılı Yasanın 62.Maddesi Kapsamında İtiraz
DAVA TARİHİ : 16/08/2023
KARAR TARİHİ : 17/08/2023
Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Genel Kurul Kararının İptali İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İzmir Fırıncılar Esnaf Odasının talebi üzerine 22.06.2023 tarihinde İzmir Ticaret İl Müdürlüğü, Tarım ve Orman İl Müdürlüğü, İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Fırıncılar Esnaf Odası ile İzmir Ticaret Odası temsilcilerinden teşkil Ekmek Fiyatı Değerlendirme Komisyonu tarafından 01.01.2012 tarihli ve … sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliğinin 4’üncü maddesinin l’inci fıkrasının (e) bendinde tanımı yapılan 210 gramı 5,00 TL olan normal beyaz ekmeğin fiyat tarifesinin değerlendirilme toplantısı gerçekleştirildiğini, İl Ticaret Müdürlüğü ve Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekmek azami fiyat tarifesinin fiyat tarifesinin aynı düzeyde kalması ve artış yapılmaması yönünde görüş bildirdiğini, diğer üyelerin 200 gram ekmeğin 7,00 TL olması yönünde uygun görüş bildirdiklerini, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu’nun 17.07.2023 tarih ve … sayılı kararıyla 17.07.2023 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 200 gram ekmeğin 7,00 TL olacak şekilde onaylandığını, itiraza konu ekmek fiyat tarifesi Valilik Makamınca uygun bulunmadığından … Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunun 62’nci maddesi uyarınca itiraz komisyonu oluşturulduğunu, İzmir Valiliğince yapılan itirazın oy çokluğuyla reddedildiğini ve kararın 02.08.2023 tarihinde ilgililere tebliğ edildiğini, ekmek maliyetini oluşturan unsurlar, şartlara göre değişkenlik gösterse de genel olarak un gideri, genel imalat giderleri işçilik ve yasal yan ödemeler, imalatçı karı, bayi karı, katma değer vergisi gibi kalemlerden oluştuğunu, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Aralık 2022- Haziran 2023 ayları arasındaki Tüketici Fiyat Endeksinde (TÜFE) %21,2, Üretici Fiyat Endeksinde (ÜFE) ise %14,5 oranında artış olduğunu, müvekkili kurum tarafından itiraz edilen 17.07.2023 tarihli yeni ekmek tarifesinde ise 210 gramı 5,00 TL olan (kg. fiyatı 23,81) olan ekmeğin 447 oranında bir artış ile 200 gramı 7,00 TL(kg. fiyatı 35,00 TL) olarak belirlenmiştir. Mevcut haliyle ekmeğin fiyatında objektif girdi maliyet verileri dikkate alınmayarak, resmi enflasyon verileri üstünde artış yapıldığını, Ticaret Bakanlığı’nın dava konusu tarifeye ilişkin görüşünün de “Ekmek fiyat tarifeleri belirlenirken ekmeğin maliyet unsurları ile tüketicinin ihtiyaç ve alım gücü arasında bir denge kurulması gerektiği bu suretle ekmeğin fiyatının 200 gr 6,50 TL olacak şekilde belirlenmesi yönündedir.” şeklinde olduğunu, mevcut durum göz önünde bulundurulduğunda yapılan fiyatlandırma işleminin hakkaniyetsiz olduğunu, her ne kadar yapılacak yargılama hukuk mahkemesinde görülecek olsa da meslek kuruluşlarının kamu kurumu niteliği taşıdıkları, toplumun genelini ilgilendiren kararlarında ölçülülük ilkesini göz ardı etmeden karar vermeleri gerektiği hususları göz önünde bulundurularak söz konusu tarife HMK 389 ve devamı hükümleri gereği tedbiren durdurulması gerektiğini, itiraz konusu fiyat tarifesinin iptali ve 200 gr 6,50 TL olarak tebdili için müvekkili kurum adına iş bu itirazın yapılması zorunluluğunun hasıl olduğunu belirterek, öncelikli olarak ilgili tarifenin tedbiren durdurulmasına, kararın açıklamalar doğrultusunda kaldırılması ve tebdiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 62.maddesi gereğince İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği tarafından belirlenen ekmek fiyat tarifesine yapılan itirazın ilgili komisyon tarafından reddi kararının kaldırılmasına yönelik davadır.
Dava Basit Yargılama Usulüne tabidir. 6100 sayılı HMK’nın 320/1.maddesi gereğince Basit Yargılama Usulüne tabi davalarda mahkeme mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinde karar verir.
Davacı tarafça, İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu tarafından onaylanan ekmek fiyatlarından 200 gramlık ekmeğin 7,00 TL olmasına ilişkin karara karşı yapılan itiraz üzerine ilgili komisyon tarafından itirazın reddine dair kararın kaldırılması istemi ile dava açılmıştır.
5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun 62.maddesinde ” Bu Kanuna tabi esnaf ve sanatkârlarca üretilen mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, bağlı bulundukları odalarca hazırlanır ve odanın mensubu olduğu birlik yönetim kurulu tarafından fiyat tarifesinin sunulmasından sonra otuz gün içinde onaylanır veya reddedilir. Onaylanan fiyat tarifesi belediye, mülki amirlik ve ilgili odaya yedi gün içerisinde bildirilir ve bu andan itibaren yürürlüğe girer. Fiyat tarifeleri, uygulanacak azami hadleri gösterir. Belediyeler veya o yerin en büyük mülki amiri tespit edilen bu tarifeleri uygun bulmadıkları takdirde esnaf teşekkülü ile anlaşmaya varamazlarsa onbeş gün içinde o yerin mülki amirinin ya da görevlendireceği yardımcısının başkanlığında, ticaret ve sanayi veya ticaret odasından bir temsilci ile esnaf ve sanatkârlar odaları birliği temsilcisinden teşekkül edecek bir komisyonda görüşülüp karar verilmesini isteyebilirler.
Komisyon kararları salt çoğunlukla alınır. Komisyon, tarifeleri uygun bulmadığı takdirde tarife yürürlükten kalkar.
Komisyon kararına karşı, ilgililer yazılı bildirim tarihinden itibaren on gün içinde ticari davaları görmeye yetkili mahkeme nezdinde itirazda bulunabilirler. Bu mahkemenin kararı kesindir. ” hükmü yer almaktadır.
Esnaf ve Sanatkarlarca Üretilen Mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri Hakkında Yönetmeliğin 5.maddesi gereğince, Esnaf ve sanatkarlarca üretilen her türlü mal ve hizmetlerin fiyat tarifeleri, bağlı bulundukları odalarca hazırlanır ve bağlı olduğu birlik yönetim kuruluna sunulur. Odalar, tarifesi yapılacak mal ve hizmetler için bir önceki dönem belirlenmiş olan tarifedeki haller üzerinden, gerekli maliyet hesaplarını yaparak, buna ilişkin belgeler ile birlikte yeni döneme ait tarifelerini incelenmek üzere birliğe verirler. Birlik Yönetim Kurulunca onaylanan fiyat tarifesi belediye, mülki amirlik ve ilgili odaya yedi gün içerisinde tebliğ edilir ve tebliğ tarihinden itibaren yürürlüğe girer. İlgili yönetmelikten de anlaşılacağı üzere dava konusu tarife İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulunun onayının tebliği ile yürürlüğe girmiştir.
6100 Sayılı HMK’nun 27.maddesi gereğince davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahiptirler. Bu hak yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını içerir.
Somut olayda davacı tarafça ekmek fiyatlarının belirlenmesine yönelik İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Yönetim Kurulu kararı ile onaylanarak yürürlüğe giren İzmir Fırıncılar Odası kararına karşı ilgili komisyon nezdinde verilen itirazın reddi kararının kaldırılmasına yönelik dava açıldığı, davanın hasımsız olarak açıldığı, kaldırılması istenilen kararı veren ilgili mercinin lehine veya aleyhine mahkememizce verilecek kararın sonuç doğuracağı, bu nedenle 6100 Sayılı HMK’nın 27.maddesinde yer alan hukuki dinlenilme hakkı da gözetilerek, dava konusu tarifeyi belirleyen organın bağlı olduğu kurum olan İzmir Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin hasım gösterilerek dava açılması gerektiği, davanın davalı olarak gösterilmeden hasımsız olarak açılamayacağından davanın husumet yokluğundan reddi gerektiği kanaatine varılmış ve davanın husumet yokluğundan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın husumet yokluğundan REDDİNE,
2-Davacı İzmir Valiliği harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İzmir ilgili Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi.17.08.2023
Katip …
e-imzalıdır.
Hakim …
e-imzalıdır.