Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/995 E. 2023/249 K. 30.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/995 Esas
KARAR NO : 2023/249

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/12/2022
KARAR TARİHİ : 30/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan dava dilekçesinin incelenmesinde; davacı … Mekanik Havalandırma İnşaat Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti. adına şirket müdürü konumundaki müvekkil … tarafından, bir adet Ziraat Bankası Başakşehir/İstanbul şubesine ait … seri numaralı ve 350.000,00TL bedelli çek düzenlendiği, davalı tarafından, bankaya ibraz edildiğinde 346.400,00TL’lik kısmının karşılıksız olduğu görülmüş; çekin arkasına karşılıksız olduğuna dair şerh düşüldüğünü belirterek davanın kabulü ile Davalı şirket ile yapılan 22.01.2021 tarihli sözleşme dolayısıyla belirlenen yükümlülüklerinin davalı şirket tarafından kasten ve hiçbir surette yerine getirilmemiş olması sebebiyle, davalı şirket lehine düzenlenen çek karşılığında davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığının tespitine, Dava konusu tarihi sonradan davalı tarafından düzenlenen Çek’ in iptaline, Dava konusu senedin tahsili halinde, müvekkil şirketin ileride telafisi imkansız maddi ve manevi zararlara uğrayacağı muhtemel olduğundan dava konusu senedin, teminatsız veya mahkemenizce uygun görülecek bir teminat mukabilinde ve iş bu dosya kapsamında yapılacak yargılama neticesi verilecek mahkeme kararının kesinleşmesine kadar, davaya konusu senedin ödenmesini engeller mahiyette ve var olan veya ileride açılabilecek icra takiplerinin durdurulması amacıyla ihtiyat-i tedbir kararı verilmesine, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı şirket üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili tarafından Mahkememize sunulan cevap dilekçesinin incelenmesinde; Davacı … Mekanik Havalandırma İnşaat Tesisat Tahhüt San. Tic. Ltd. Şti. İle … Mühendislik Danışmanlık Makine İnşaat Petrol Ürün San. Tic. A.Ş arasında Ziraat Bankası Başakşehir/İstanbul şubesine ait … seri numaralı 350.000 TL bedelli çek düzenlendiğini, davalının bu çeki … Mühendislik Danışmanlık Makine İnşaat Petrol Ürün San. Tic. A.Ş olan ticareti dolayısıyla ciro yolu ile almıştır. İcra Takibine dayanak kambiyo senedine bakıldığında davacının lehtar, davalı müvekkilim ise ciranta olduğunu, lehtar ile ciranta arasında ticari ilişki olmayacağı, bu nedenle davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunmadığı, hukuki yararın dava şartı olup, davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddi gerektiğini belirterek hukuki yarar noksanlığı ve terkin edilmiş bir şirketin temsil edilmesi nendeniyle usulüne uygun bir vekaletnameyle ikame edilmemiş bulunan işbu davanın H.M.K. m.114/1-f bendi uyarınca dava şartı noksanlığından usulden reddine, haksız ve hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin de davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini, davayla ilgili tüm giderler ve vekalet ücretinin başvuru sahiplerine yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmıştır.
Dilekçelerin teatisi aşaması usulüne uygun tamamlanmakla taraf teşkili sağlanmış ve yine usulüne uygun olarak tahkikat aşamasına geçilmiştir.
DELİLLER:
İzmir 20. İcra Müdürlüğü cevabi yazısı, Ticaret Sicil Gazetesi örneği, taşeron ve alt taşeronluk sözleşmesi ve davaya dayanak çekin bir sureti dosya arasındadır.
İzmir 20. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Mahkememiz davacısı tarafından dava dışı … … A.Ş. aleyhine 740.869,10 TL alacağın tahsili bakımından ilamsız takip başlatıldığı, takibin icra dosya tarafları arasındaki hak edişler için kesilen 4 adet faturaya istinaden kalan borç miktarına ilişkin olduğunun belirtildiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Yapılan inceleme neticesinde dava dışı … ile dava dışı Türkerler Gama İzmir adi ortaklığı arasında imzalanan 17/09/2019 tarihli İzmir , Bayraklı Sağlık yerleşkesi kampüsü genel hastane mekanik tesisat işlerinin yapımına dair anlaşmanın imzalanmasına müteakip davacı ve dava dışı … arasında 22/01/2021 tarihinde az önceki bahse konu 17/09/2019 tarihli sözleşme ile dava dışı …’ın yüklendiği edimlerden havalandırma tesisatı imalat ve montaj işlerinin yapımına dair ayrıca bir taşeron sözleşmesinin imzalandığı, sözleşmenin 14. Maddesi kapsamında davacının lehtar olduğu, davalının ise ciranta olduğu, davaya konu çekin düzenlendiği konularında bir uyuşmazlık olmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıdaki yapılan tespit göz önüne alındığında taraflar arası uyuşmazlığın bahse konu çekin davacı tarafça teminat çeki olarak verilip verilmediği, çekin sonradan doldurulup doldurulmadığı, taraflar arasında ticari ilişkinin olup olmadığı ve bunun çekin geçerliliğine olan etkisi, düzenlenen hak edişlerden % 2 oranındaki yapılan kesintinin çekin teminat çeki olarak kabul edilip edilmeyeceğinin değerlendirilmesi hususlarına yönelik yapılacak inceleme ile açılan menfi tespit ile çek iptaline ilişkin olduğu anlaşılmıştır.
Her ne kadar taraflar arası uyuşmazlık yukarıda belirtildiği şekilde oluşa geldiği anlaşılmakta ise de Mahkememiz davacısının 05/12/2022 dava tarihinden evvel 19/07/2022 tarihli ve 10620 numaralı ticaret sicil gazetesi ilanından da anlaşılacağı üzere 29/06/2022 tarihli ve 2022/02 sayılı genel kurul kararı ile terkin edildiği yani dava tarihi itibari ile davacının terkin işleminin yapıldığı ve 3. Kişiler yönünden bildirici mahiyette olan ilan işleminin yerine getirildiği anlaşılmakla birlikte davacı yanın ehliyeti bakımından iş bu davada öncelikli olarak ön inceleme aşamasına geçmeden evvel değerlendirme yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Yapılan değerlendirme neticesinde; her ne kadar davacı tarafça davalı aleyhine iş bu dava açılmış ise de davadan evvel davacı şirketin sicilden terkin edildiği, bunun tescil ve ilan edildiği dolayısı ile terkin ile beraber tüzel kişiliğinin sona erdiği gibi bunun doğal sonucu olarak her ne kadar vekil sıfatı ile bu dava açılmış ise de vekaletin de bu kapsamda sona erdiği, 6100 sayılı HMK’nın 114. maddesinde dava şartlarının düzenlendiği, maddenin 1. fıkrasının (d) bendinde “dava ve taraf ehliyeti” hususundan bahsedildiği, tüzel kişiliği sona eren şirketin medeni haklardan yararlanma ve bu hakları kullanma ehliyeti de son bulacağı, davacı taraf vekilince her ne kadar ihya davası açmak üzere süre talep edilmiş ise de vekaletin de bu kapsamda son bulduğundan bu hususun mümkün olmadığı kanaatiyle davacı taraf olarak gösterilen şirketin tüzel kişiliğin gerek yargıda gerekse diğer resmi merciler önünde temsil edilebilmesi olanaklı olmadığından somut olayda hem dava açma ehliyeti hem de dava açma konusunda vekalet ehliyeti bulunmadığından açılı davanın 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- Davanın 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca USULDEN REDDİNE,
2- Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 179,90 TL karar ve ilam harcının evvelce alınan 6.171,13 TL peşin harçtan mahsubu ile hazineye irad kaydına, fazladan alınan 5.991,4 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3- Davacı tarafından yatırılan başvuru harcı, yukarıda mahsubuna karar verilen harç ve gider avansından kullanılan yargılama giderlerinin DAVACI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA, davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan 381,20 TL’nin 6100 sayılı HMK’nın gider avans tarifesinin 5. maddesi gereğince DAVACI TARAFA İADESİNE,
4- Davalı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihi itibariyle yürürlükte olan A.A.Ü.T. 7/2 maddesi uyarınca 9.200,00 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
5- Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 30/03/2023
Katip …
e-imza
¸

Hakim …
e-imza