Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/785 Esas
KARAR NO : 2023/109
DAVA : Ayıpsız Benzeri ile Değişim (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/09/2022
KARAR TARİHİ : 21/02/2023
Mahkememizde görülmekte olan davaya yönelik yapılan yargılama ve değerlendirme sonucunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, 2006 yılında kurulmuş olup Çipura ve Levrek kültür balıkçılığı işiyle iştigal ettiği, müvekkili şirketin, Türkiye’nin önde gelen kültür balıkçılığı işiyle iştigal eden firmalardan olup Global GAP, BRC ve IFS sertifikalarına sahip olduğu, davalının ise, İzmir Torbalı’da bulunan tesislerinde, kültür balıkçılığında kullanılmak üzere, kafes, ağ, kuş kulesi ve yardımcı ekipman üretim işiyle iştigal ettiği, müvekkili şirketin iştigal konusu, kültür balıkçığında kullanılmak üzere, davalı şirketten, 18.02.2020 tarihinde ……. numaralı (Ek-1) ve 29.12.2021 tarihli …………. numaralı (Ek-2) iki adet teklif alındığı, davalı tarafından sunulan tekliflerde, kafes, ağ, sinkertube ve kuş kulelerinin çapı, basınç değeri, çap derecesi ve ağırlıklarının detaylı şekilde belirtildiği, davalı tarafından sunulan tekliflerde, kafes, ağ, sinkertube ve kuş kulelerinin çapı, basınç değeri, çap derecesi ve ağırlıklarının detaylı şekilde dilekçe içeriğinde belirtildiği, davalı tarafından sunulan tekliflerin müvekkili şirket tarafından kabulü ile taraflar arasındaki ticari ilişkinin başladığı, davalı tarafça teklife uygun olduğu iddiasıyla ürünlerin imal edildiği ve müvekkili şirkete teslim edildiği, davalı tarafın teklife konu ürünler için fatura tanzim ettiği ve müvekkili şirket tarafından fatura bedellerinin eksiksiz ödendiği, davalı tarafça teklifte belirtilen ürünler olduğu iddiasıyla ürün teslimi yapılmış ise de ürünlerin montajının ardından kurulum ile birlikte ürünlerin teklifte belirtilen şartları sağlamadığı ve dolayısıyla ayıplı olduğunun anlaşıldığı, şöyle ki, teklif metninde belirtilen PN basınç derecesi, SDR boru dış çapının et kalınlığı, DN ise çap derecesini ifade etmekte olup belirtilen değerleri sağlamayan malzemelerle üretilen kafes ve sinkertubeler istenilen verimde kullanılamadığı gibi kırılarak kullanılmaz hale geldiği, davalı tarafça imal ve teslim edilen S0 metre çaplı kafeslerin; braket ve stoperlerinde kırılmalar olduğu, braket T bağlantı elemanı ve pimleri ile stoperlerin tamamı geri dönüşüm malzemelerden yapıldığı için kırıldığı, üst borların PN16 140 mm olarak teklif edilmiş olmasına rağmen, düşük kaliteli malzemeden imal edilen üst boruların kolay deforme olduğu, ezildiği ve kırıldığı, sinkertubede kullanılan çelik halat zincir ağırlıkları, üretici beyanı ile uyuşmadığı için yüksek akıntılı havalarda ağlar yetersiz ağırlıktan dolayı fazla havalanmakta ve balıklar sıkışmadan dolayı zarar gördüğü, sinkertube borularında kırılmalar olduğu, kırılan sinkertube boruları test ettirildiğinde TSE standartlarına uygun olmadığı, basınç ve mukavemet testlerini geçemediği, kafesalt boruları içerisinde kullanılan yüzdürücü straforların sözleşmede belirtildiği gibi olmadığı, daha düşük yoğunlukta ve parça parça halinde kullanıldığı, kırılan bir kafesin tamiri sırasında anlaşıldığı, davalı tarafça müvekkili şirkete teklif sunulan ürünlerden, kuş kuleleri ve kuş ağlarında bir ayıp henüz tespit edilememiş ise de özellikle kafes ve sinkertubelerdeki ayıpların, müvekkili şirketin, kafes ve sinkertube sisteminden teklif sonucu beklenen faydayı sağlayamamasına ve hatta özellikle 50 metre çaplı kafes ve sinkertube sistemindeki ayıplar sebebiyle kafes içerisindeki balıkların zarar görmesi sebebiyle müvekkili şirketin zarara uğramasına sebep olduğu, son olarak, müvekkili şirket tarafından keşide edilen Milas …… Noterliği’nin 24 Haziran 2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile niteliksiz ürünlerin iade alınarak teklife uygun standarttaki ürünlerin teslimi için davalıya 1 hafta süre verilmiştir. (Ek-6: Milas …Noterliği’nin 24 Haziran 2022 tarihli ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi) davalı tarafından, teslim edilen ürünlerde ayıp bulunmadığı iddia edilmiş ise de bu iddia gerçeği yansıtmadığı, zira, müvekkili şirket tarafından, davalı tarafça teklife uygun olduğu ve ayıplı olmadığı ileri sürülen ürünler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bilirkişi tarafından, davalı tarafça müvekkilimiz şirkete teslim edilen ürünler Borlab Boru Test Laboratuvarı’nda teste tabi tutulduğu ve test sonucunda hazırlanan raporda özetle, faturalarda özellikleri belirtilen malzemelerin kullandıkça arızalandıkları, özelliklerine göre imal edilmedikleri, PVC boru imalatlarında kullanılan malzemelerin standartlara uygun olmadıkları, hava şartlarına göre boru esnekliklerinin uygun olmayıp kırılgan oldukları, yaptırılan malzeme analizlerinden anlaşıldıkları, imalat ölçülerinin uygun olmadıkları, batırıcı boruların içindeki ağırlıklarının verilen teklifteki standartlara uygun olmadıkları, havuz boruları içindeki straforların boru içlerinde homojen döşenmediği tespit edilerek, malzeme olumsuzluklarının sayın alınan firma tarafından özelliklerine uygun şekilde yeniden imal edilmesi kanaatlerine varıldığı, dolayısıyla, davalı tarafça teslim edilen ürünlerin ayıplı olduğu ve teklifteki teknik şartları sağlamadığı, laboratuvar test sonuçları ve bilirkişi incelemesiyle sabit olduğu, ayrıca, davalı tarafça sunulan tekliflerde, davalı şirketin ISO kalite belgelerine sahip olduğu izlenimi verilmekte ise de davalı tarafça, süreçte yapılan incelemede, davalının söz konusu kalite standartlarına uygun imalat ve teslim yapılmadığı ve hatta davalının söz konusu belgelere sahip olmadığı da anlaşıldığı belirtilerek açıklanan nedenlerle davanın kabulüne, davalı tarafça ayıplı imal ve teslim edilen ürünler sebebiyle, tazminat, bedel iadesi vs talep hakları saklı olmak üzere, şimdilik 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 227’nci maddesinin 4üncü bendi uyarınca, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesi (18.02.2020 ve 29.12.2021 tarihli tekliflere aykırı ve ayıplı şekilde teslim edilen ayıplı ürünlerin), yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Mahkememizce düzenlenen tensip tutanağı ile davacı tarafından davalıdan 18/02/2020 tarihinde toplam bedeli 1.795.340,76 USD ve 29/12/2021 tarihinde toplam bedeli 870.000 USD olan 2 adet kültür balıkçılığında kullanılmak üzere birtakım malzemelerin teslimine dair davalı yanca sunulan teklif üzerine taraflar arası ticari ilişkinin başladığı, dosya kapsamına göre davalı tarafça davacıya teslim edilen ürünlere yönelik davacı aleyhine 30/09/2020 tarihinde toplam 567.000 USD’lik, 29/06/2021 tarihinde 250.000,20 USD tutarında, 04/09/2021 tarihinde 250.000 USD tutarında, 29/12/2021 tarihinde 648.000 USD tutarında, 22/01/2022 tarihinde 13.702,71 USD tutarında, 18/05/2022 tarihinde 212.191 USD tutarında faturaların tanzim edildiği, bu faturalar kapsamında davacı yanca ödemelerde bulunulduğu, ürünlerin teslimi ve montajından sonra ürünlerde birtakım ayıpların bulunduğu, bunun davacı yanca tespitinin yaptırıldığı, bundan kaynaklı davalı ile ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine yönelik talep bakımından yapılan görüşmenin devamında davalının henüz teslim etmediği ürünlerin tesliminin durdurulduğu, karşılıklı noter ihtaratları ile birlikte tarafların ihtar edildikleri, davacının teslim edilen ürünlerdeki ayıbın gizli ayıp olduğunun belirtilerek ayıpsız benzeri ile değiştirme yönündeki sonuç ve istem kısmındaki iradesi göz önüne alındığında dava dilekçesindeki isteme konu ayıbın hangi ürünlerde olduğu, bu ürünlerin bedelinin ne olduğu ve hangi ürünlerin ayıpsız benzeri ile değiştirilmesinin talep edildiği noktasındaki talep sonucunun belli olmadığı ve bu durumun 6100 sayılı HMK’nun 119/1-ğ bendine aykırı olduğu anlaşılmakla kesin süre verilmiş, davacı vekili tarafından ise söz konusu talebe ilişkin olarak 21/10/2022 havale tarihli beyan dilekçesinin sunulduğu, dilekçenin sonuç kısmında özetle; davanın kabulü ile, davalı tarafça ayıplı imal ve teslim edilen ürünler sebebiyle, genel hükümlere göre tazminat isteme hakları saklı olmak üzere; şimdilik 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 227’nci maddesinin 4’üncü bendi uyarınca imkan varsa 6 adet Ø20m çaplı 2×315 enjeksiyon dikmeli kafes sistemi, 3 adet Ø30m çaplı 2×315 enjeksiyon dikmeli kafes sistemi, 24 adet Ø50m çaplı 2×450 enjeksiyon dikmeli kafes sistemi, 24 adet Ø51m çevreli sinkertube sistemi, 12 adet Ø 50m çaplı 2×450 enjeksiyon dikmeli kafes sistemi, 12 adet 160m çevreli sinkertube sistemi, 12 adet Ø24m çaplı 2×315 enjeksiyon dikmeli kafes sisteminin ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesine, söz konusu ürünlerin toplam bedelinin 1.927.191,00 USD olduğunun belirtildiği, aksi halde açıklanan ve re’sen takdir edilecek nedenler ile işbu davaya konu olan ürünlerdeki ayıp oranında, satış bedelinden indirim yapılmasına, indirim oranı baştan belirli olmadığından, alacak taleplerinin belirsiz alacak olarak kabul edilmesine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Yukarıdaki şekilde istemin ikmal edildiği kanaatine varılmış ise de verilen beyan göz önüne alındığında Mahkememizce verilen 26/10/2022 tarihli ara karar ile her ne kadar işbu dava Uyap sisteminde tespit davası olarak kayıtlı ise de esasen davanın TBK’nun 227. maddesi gereği talebe ilişkin eda davası olduğu, yukarıda belirtilen davacı vekilince sunulan beyan dilekçesi göz önüne alındığında Merkez Bankası efektif satış kuru karşılığı 1 USD = 18,4875 TL (her ne kadar dava 27/09/2022 tarihinde açılmış ise de) 26/09/2022 tarihinde yayınlanan kur göz önüne alındığında) yapılan hesaplama neticesinde ayıpsız benzeri ile değişimi istenilen ürünlerin yani dava değerinin 35.628.943,60 TL olduğu, bu tutar göz önüne alındığında yatırılması gereken 1/4 peşin harç tutarının 608.453,29 TL olduğu başlangıçta 80,70 TL peşin harcın yatırıldığı anlaşılmakla bakiye 608.372,59 TL harcın işbu ara kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık kesin süre içinde davacı tarafça yatırılmasına, aksi takdirde dosyanın başkaca bir işlem yapılmaksızın işlemden kaldırılacağına karar verildiği, kararın 04/11/2022 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmış ise de davacı vekili tarafından sunulan 18/11/2022 havale tarihli beyan dilekçesinde özetle; müvekkili ile yaptıkları görüşmede şu aşamada 608.372,59 TL tutarındaki harcın yatırılmayacağının beyan edildiği, bu sebeple davanın açılmamış sayılmasına karar verilmediğinin talep edildiği görülmüştür.
Her ne kadar davacı vekilince tensip ile birlikte yapılan tespit üzerine dava mahiyetinin belirtilmesine yönelik 21/10/2022 havale tarihli dilekçe ile beyanda bulunulmuş ise yukarıda da belirtildiği gibi ürünlerin dava değerinin 35.628.943,60 TL olduğu anlaşılmış ve verilen kesin süre içinde bakiye harç miktarının tamamlanmadığı görülmekle ara karar gereği göz öne alındığında iş bu davanın kesin sürenin dolduğu tarih olan yine tensip gereği verilen kesin süre içinde harç miktarının tamamlanmadığı anlaşılmakla iki haftalık sürenin dolduğu tarih olan 19/11/2022 (her ne kadar önceden verilen beyanda yatırılamayacağı beyan edilmiş ise de hak kaybı yaratmamak açısından) tarihi itibariyle işlemden kaldırıldığı ve bu tarihten itibaren 3 aylık yasal süresi içinde yenilenmediği anlaşılmakla sürenin dolduğu tarih olan 21/02/2023 tarihi itibariyle açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- Davanın 6100 sayılı HMK 150. maddesi uyarınca 21/02/2023 tarihi itibariyle AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2- Karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90 TL harçtan evvelce tahsil edilen 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına, söz konusu tutarla ilgili 492 sayılı Harçlar Kanununun 28. Maddesi gereği kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde tahsil harç müzekkeresi düzenlenmesine,
3- Davacı tarafından yatırılan başvuru harcı, yukarıda mahsubuna karar verilen harç tutarı ile gider avansından kullanılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, arta kalan 466,00 TL avansın 6100 sayılı HMK’nın gider avansı tarifesinin 5. maddesi uyarınca DAVACIYA İADESİNE,
4- Her ne kadar dava açmadan evvel dava şartı kapsamında başvurunun yapıldığı sabit ise de dava açılmamış sayıldığından bu hususta bir değerlendirme yapılmasına yer olmadığına,
5- Dair dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde tarafların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 21/02/2023
Katip …
¸e-imza
Hakim …
¸e-imza