Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/522 E. 2023/205 K. 17.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/522
KARAR NO : 2023/205

DAVA : TTK 392 Maddesi Kapsamında Şirket Kayıtlarını İnceleme ve Bilgi Alma
DAVA TARİHİ : 16/06/2022
KARAR TARİHİ : 17/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Şirket Kayıtlarını İnceleme ve Bilgi Alma davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı şirketin %17,5 oranında hissedarı ve yönetim kurulu üyesi olduğunu, 10/02/2021 tarihinde yapılan genel kurulda yönetim kuruluna seçildiğini, şirketin özellikle gayrimenkul satışlarının gerçek değerinden gösterilmesi gayrimenkul satışlarından elde edilen paranın tamamının şirket hesabına aktarılması, şirket ortakları ve yönetim kurulu üyelerinin şahsi hesaplarında tutulmaması, şirketin inşaatlarını yapan şirkete hukuk dışı sözleşmelere ve yollarla para aktarılmaması gibi hususlarda önerilerde bulunduğu, bu konularda şirketin defter ve belgelerini incelemek istediğini, ancak diğer yönetim kurulu üyelerinin davacının bu talebine karşı çıktıklarını, bu nedenle genel müdürlük görevinden alındığını, müvekkilinin yaptığı araştırmalar sonucunda dürüst resim ilkesi ile tedbirli yönetici ilkesine aykırı olarak davalı şirketin banka hesaplarında yapılmış olan işlemlerde mali tablolarda sayısız usulsüzlük yapıldığını şirket tüzel kişiliği kullanılarak şahsi menfaat elde edildiğinin tespit ettiğini bu nedenle İzmir 4. ATM’nin …Esas sayılı şirketin haklı nedenle feshi davası açıldığını, TTK 392 maddesi uyarınca yönetim kurulu üyesi olarak şirketin her türlü iş ve işlemleri hakkında bilgi alma ve tüm defter kayıtlarını sözleşme yazışma ve belgenin incelenmesinin temini amacıyla davacı şirkete Ankara 2. Noterliğinin 23/05/2020 tarihli …yevmiye nolu ihtarnamesinin ve ardından Ankara 2. Noterliğinin 13/06/2022 tarihli …yevmiye nolu ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnameye cevap alınamadığını ileri sürerek şirketin 2018 – 2022 yıllara ilişkin yevmiye defteri, defterikebir, envanter defteri, ortaklar pay defteri, kasa defteri, yönetim kurulu kararları defteri, bilanço, gelir gider tablosu, geçici ve kesin nizanlar ve buradaki kayıtların müstenidatlarının incelenmesi konusunda davacıya TTK 392 maddesi uyarınca inceleme yetkisi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde; davacının gönderdiği ihtarnameyi şirkete gönderdiğini oysa yönetim kurulu başkanına göndermesi gerektiğini, ihtarnamede inceleme istediği belgelerin ve defterlerin suretinin verilmesini istediğini, oysa TTK 392. maddesinde suret verilmesine ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığını, 13/07/2022 tarihinde yapılacak olağan genel kurul öncesi finansal tablolar konsolide finansal tablolar yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu, denetim raporları vb şirket merkezinde pay sahiplerinin incelemesi için hazır bulundurulacağının ilan edilmiş olduğundan davacının şirkete ait bilgi alma hakkını bu yolla kullanabileceğinin dava açmakta hukuki menfaatinin bulunmadığını, davacının göndermiş olduğu ihtarnameye göre dava dilekçesinde talebin genişletildiğini, davacının iyi niyetli olmadığını, davanın reddi gerektiğini, savunmuştur.
Davacı tarafından gönderilen ihtarname incelenmiş, davalı şirketin sicil kaydı celp olunmuş ve incelenmiştir.
İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünce gönderilen sicil evraklarının incelenmesinde davalı …Yatırım ve İşletme Anonim Şirketi’nin İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünün merkez … sicilinde kayıtlı, muamele merkezinin ……….İZMİR olduğu, davacının 10/02/2021 tarihinde yapılan genel kurulda 3 yıllığına şirketin yönetim kuruluna seçildiği, bu dava tarihinde yönetim kurulu üyesi iken 17/10/2022 tarihinde yapılan olağan genel kurulda yeniden yönetim kurulu üyesi seçimi yapıldığı, davacının yeni seçilen yönetim kurulu içerisinde yer almadığı, dolayısıyla dava tarihindeki yönetim kurulu üyesi sıfatının 17/10/2022 tarihinde sona erdiği anlaşılmıştır.
TTK 392. Maddesinde “(1) Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır. (2) Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz. (3) Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir. (4) Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâlinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir. (5) Yönetim kurulu başkanı, kurulun izni olmaksızın, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alamaz, şirket defter ve dosyalarını inceleyemez. Yönetim kurulu başkanının bu isteminin reddedilmesi hâlinde başkan, dördüncü fıkraya göre mahkemeye başvurabilir.(6) Yönetim kurulu üyesinin bu maddeden doğan hakları kısıtlanamaz, kaldırılamaz. Esas sözleşme ve yönetim kurulu, üyelerin bilgi alma ve inceleme haklarını genişletebilir.(7) Her yönetim kurulu üyesi başkandan, yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını yazılı olarak isteyebilir” hükmüne yer verilmiştir.
Davacının talebinin yönetim kurulu sıfatıyla yönetim kurulu toplantısı dışında TTK 392/3 maddesi kapsamında bilgi almaya ilişkindir. Bu hakkın kullanılabilmesi için talepçinin yönetim kurulu üyesi olması gerekmektedir. Yönetim kurulu üyesi olmaksızın bu madde kapsamında bilgi alma hakkının varlığından ve hukuki yarardan bahsedilemez.
Hukuki yarar davanın açıldığı sırada mevcut olması gerektiği gibi davanın devamı sırasında da mevcut olması gerekmektedir. Davanın açıldığı sırada hukuki yarar mevcut olduğu halde sonradan ortadan kalkarsa artık davanın görülebilme olanağı da ortadan kalkar.
Davacı davanın açıldığı tarihte yönetim kurulu sıfatına sahip olmakla TTK 392/3 maddesi kapsamında yönetim kurulu toplantısı dışında bilgi alma hakkına sahip olmakla birlikte davanın devamı sırasında yönetim kurulu üyeliği sıfatı sona ermekle bu hakka ilişkin hukuki yararı ortadan kalkmış olmakla davanın HMK 114/1-h ve115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın HMK 114/1-h ve 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine,
2-Karar tarihi itibarı ile alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye 99,20-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerin davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davacı tarafça yatırılan ancak sarf edilmeyip artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacı tarafa iadesine,
Dair oybirliği ile TTK 392/4 maddesine göre kesin olarak verilen karar taraf vekillerinin yüzlerine karşı açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/03/2023

Başkan ..
e-imza

Üye…
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza