Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/488 Esas
KARAR NO : 2022/1008
DAVA : Tazminat

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkili şirket, 2008 yılından bu yana … merkezli olarak Türkiye’ye tarım ilacı ve gübre ithalatı ile satışını gerçekleştirdiğini, Birçok yurtdışı menşeili ürünü Türkiye’ye ilk getiren ve tanıtan Müvekkili Şirket için dava konusu “…” adlı ürün de aynı mahiyette olduğunu, Davacı müvekkil şirket, dava dışı …’nın ürünlerini 2011 yılından bu tarihe kadar ithal ederek münhasıran Türkiye pazarına tanıtım ve satmakta iken dava konusu … ürününün (“Ürün”) Türkiye Distribütörlüğü için … tarihinde dava dışı … (“…”) isimli firma ile Müvekkil Şirket arasında Diştribütörlük Sözleşmesi (“Sözleşme”) imzalanmıştır. İşbu sözleşmenin 2.1. Maddesi Türkiye’de müşterilere dağıtmaya münhasıran yetkili olacağı kabul ve taahhüt edildiğini, şirket’in bu Ürünleri Davacı müvekkili şirket, dava dışı … ile arasındaki Distribütörlük Sözleşmesi’ne ve satısı için T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı istinaden dava konusu ürünün Türkiye’ye ithalatı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü nezdindeki tescil belgesini süre dolumu nedeniyle … tarihinde 5 yıl süreyle geçerli olmak üzere yenilendiğini, ihtiyati tedbir talebimizin kabulü ile, dava konusu … ürününün, ilgili iş ve tanıtım evrakının toplanılarak müvekkilimize teslimine, davalının işbu dava sonucu verilecek kararın kesinleşmesine kadar tedbiren dava konusu … ürününü piyasaya satışının men ‘ine, Davalının haksız rekabetinin TESPİTİNE, davacı müvekkil şirketin dava konusu … ürününe dair tescil belgesinin sona erme tarihi … tarihine kadar men’ine Davalının haksız rekabet teşkil eden eylemleri nedeniyle müvekkili şirketin uğramış olduğu maddi zararların tazminine, (HMK 107. Maddesi Uyarınca belirsiz alacak davasi niteliğinde olmak üzere) fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik I0.000,00-TL’nin arabuluculuğa başvurulan … tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, Davalının haksız rekabetinin tespitinden sonta men’i ile birlikte Mahkemece verilecek kararın, Davalı şirkete ait internet sitesinde ha suretiyle üçüncü kişilere bildirilmesine, Ayrıca masrafı davalıya ait olmak üzere Türkiyede yayımlanan trirajı 50.000’den yüksek bir gazetede bir defaya mahsus olamk zere ilan edilmesine, Yargılama gideri Ve AAÜT m.13 gereği dava vekalet ücreti ile AAÜT m.16/2-c gereği arabuluculuk vekalet ücretinin de davalıdan tahsiline karar talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Davacı, dava dışı Fransız şirketi … ile “…” adlı gübrenin Türkiye’de münhasır olarak satışı ile ilgili Distribütörlük Sözleşmesi imzaladığını, bu sözleşmenin halen geçerli olduğunu, hal Davacı dava dilekçesinin 3 no.lu eki olarak dosyaya … firması tarafından düzenlenen … ve … tarihli mektupları sunduğunu, Davacının iddiasının aksine bu yekli mektupları davacıya ürünü münhasır olarak ithal etme ve satma hakkı vermediğini, Mektuplarda sadece davacının ürünü ithal edip, satabileceği belirtilmekte olup, ürünün tek satıcısının davacı olduğuna dair bir ibarenin olmadığını, Kaldı ki bu mektuplarda davacıya verilen yetkinin 3 yıl süreli olduğu ve 2018 yılında sonra erdiği görüldüğünü, böyle iken …’nın kendisine ürün vermediğini, aynı ürünün müvekkili tarafından Türkiye’de satıldığını ileri sürerek, müvekkilin bu eyleminin haksız rekabet oluşturduğunu iddia etmekte ve haksız rekabetin tespiti, men’i ile maddi ve manevi tazminat isteminde bulunduğunu, TTK m.54. vd hükümlerinde yer alan haksız rekabetin hiçbir unsuru bulunmayan bu afaki davanın reddi gerektiğini, Davacı dava dilekçesinin 2 no.lu eki olarak dosyaya … firması ile yapılan Distribütörlük Sözleşmesini sunduğunu, Sözleşmenin … tarihinde imzalandığı ve 14.1.maddesi uyarınca süresinin 4 yıl olduğu, 17.1. maddesi uyarınca uygulanacak hukukun Fransız hukuku olduğu ve 17.2. maddesinde yer alan yetki şartı uyarınca yetkili mahkemelerin Paris mahkemeleri olduğu, müvekkilin söz konusu sözleşmeye taraf olmadığı görüldüğünü, Bu durumda davacının tek satıcılık hakkını dayandırmaya çalıştığı sözleşmenin süresinin bittiği, her halükarda sözleşmenin geçerli olup olmadığı, süresinin sona erip ermediği, davacının sözleşme uyarınca tek satıcılık hakkı olup olmadığı veya sair hakları sözleşmenin 17.1. maddesine göre sözleşmeye uygulanacak olan Fransız hukukuna göre ve Fransız mahkemelerince değerlendirilmesi gereken hususlar olduğu bu hususların hiçbirinin Mahkemece değerlendirilemeyeceği, müvekkilin taraf olmadığı bu açık olan bu sözleşmeden doğan talepler nedeniyle müvekkile husumet yöneltilemeyeceği tartışmasız olduğunu, Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle; yetki itirazımız ve esasa dair itirazlarımız sebebiyle haksız olan davanın reddine masraf ve ücreti vekaletin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından davalı adına dava konusu ürünle ilgili düzenlenen tescil belgesi, Davacının davalının taraf olmadığı sözleşmeden doğan varsa tek satıcılık hakkını müvekkile karşı açacağı bir haksız rekabet davası yolu ile korumasının mümkün olmadığını gösteren Yargıtay Kararları, davalının şirketin ortaklık yapısı ve yöneticilerini gösterir şirket belgeleri ve sicil kayıtları (davalının, dava dışı … firmasından bağımsız, ayrı bir tüzel kişi olduğunu göstermektedir), Dava dilekçesinin 3 no.lu eki olan Davacıya verilen yetki mektupları, Dava dilekçesinin 2 no.lu eki olarak sunulan … firması ile yapılan Distribütörlük Sözleşmesinin taraflar, süre, uygulanacak hukuk ve yetkili mahkemeler maddesi, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tescil dosyaları delil olarak mahkememiz dosyasına konulmuştur.
Arabuluculuk son tutanağı ve e-imza tutanağı, distribütörlük Sözleşmesi ve yeminli tercümesi, Dava dışı … tarafından davacıya verilen münhasır ithalat, tanıtım, satım yetkisi içeren mektupların bir bölümü, Dava dışı … tarafından ve yine davalı şirketin yurt dışı şirketi … aracılığıyla davacı müvekkilimize gönderilen ürünlerin taşıma belgeleri, faturaları, gümrük beyannamelerinin bir bölümü, Dava konusu ürünün de içinde bulunduğu birçok ürünün Türkiye’deki satışı için davacı müvekkil şirkete T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından verilen tescil belgeleri, Davacı müvekkilimiz tarafından distribütörlük kapsamında Türkiye’deki bayilere yapılan satışların faturalarının bir bölümü, Dava dışı … ve davalı şirkete ait web sitesinin görselleri ve organizasyon şemaları, davacı şirketin tescil belgesi yürürlükte iken haksız rekabet oluşturacak şekilde davalı tarafça T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından alınan tescil belgesi, Taraflar arasındaki yazışmalar, davalı şirketin dava konusu “…” ürününün satışları ile ilgili kayıtları da delil olarak mahkememiz dosyasına sunulmuştur.
Ankara Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne yazılan yazıya cevap verildiği mahkememiz dosyası içine alındığı anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; davalının haksız rekabet hükümlerine aykırı davrandığı iddiasıyla açılan haksız rekabetin tespiti ve davalının davacı şirketin tescil edilen … isimli ürüne tescil belgesinin sona erme tarihi olan … tarihine kadar haksız rekabetinin menine yönelik davadır.
Haksız rekabet 6102 sayılı TTK’nın 54 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. TTK’nın 54/2. maddesine göre; “Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.”
Türk Ticaret Kanunun 55.maddesinde dürüstlük kuralına aykırı davranışların başlıcaları belirtilmiştir. Buna göre;
” (1) Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır:
a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle;
1. Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini, fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek,
2. Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek,
3. Paye, diploma veya ödül almadığı hâlde bunlara sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri kullanmak,
4. Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak,
5. Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek,
6. Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin yeteneği hakkında yanıltmak; şu kadar ki, satış fiyatının, aynı çeşit malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerinin benzer hacimde alımında uygulanan tedarik fiyatının altında olması hâlinde yanıltmanın varlığı karine olarak kabul olunur; davalı, gerçek tedarik fiyatını ispatladığı takdirde bu fiyat değerlendirmeye esas olur,
7. Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri hakkında yanıltmak,
8. Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan satış yöntemleri ile sınırlamak,
9. Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini, miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak,
10. Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek, peşin veya toplam satış fiyatını veya taksitle satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık oranlar üzerinden belirtmemek,
11. Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça belirtmemek veya kredilerin net tutarlarına, toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık beyanlarda bulunmamak,
12. İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı, ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya fesih hakkına veya kalan borcu vadeden önce ödeme hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgiler içeren sözleşme formülleri kullanmak.
b) Sözleşmeyi ihlale veya sona erdirmeye yöneltmek; özellikle;
1. Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi için, onları başkalarıyla yapmış oldukları sözleşmelere aykırı davranmaya yöneltmek,
2. Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer yardımcı kişilerine, haketmedikleri ve onları işlerinin ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek, kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak,
3. İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri, işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek,
4. Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için, taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredisi sözleşmesi yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine yöneltmek.
c) Başkalarının iş ürünlerinden yetkisiz yararlanma; özellikle;
1. Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak,
2. Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği hâlde, yararlanmak,
3. Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma yöntemleriyle devralıp onlardan yararlanmak.
d) Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek; özellikle, gizlice ve izinsiz olarak ele geçirdiği veya başkaca hukuka aykırı bir şekilde öğrendiği bilgileri ve üretenin iş sırlarını değerlendiren veya başkalarına bildiren dürüstlüğe aykırı davranmış olur.
e) İş şartlarına uymamak; özellikle kanun veya sözleşmeyle, rakiplere de yüklenmiş olan veya bir meslek dalında veya çevrede olağan olan iş şartlarına uymayanlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur.
f) Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak. Özellikle yanıltıcı bir şekilde diğer taraf aleyhine;
1. Doğrudan veya yorum yoluyla uygulanacak kanuni düzenlemeden önemli ölçüde ayrılan, veya,
2. Sözleşmenin niteliğine önemli ölçüde aykırı haklar ve borçlar dağılımını öngören, önceden yazılmış genel işlem şartlarını kullananlar dürüstlüğe aykırı davranmış olur.”
Dava dilekçesi davacının sunmuş olduğu deliller cevap dilekçesi ve davalı tarafça sunulan deliller ile Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından mahkememize gönderilen 21/12/2022 tarihli yazı cevabı ve eklerinin incelenmesinde; davacı tarafça dava dışı …’ın ürünlerinin 2011 yılından itibaren münhasıran Türkiye pazarına tanıtım ve satmakta iken … ürünün Türkiye distribütörlüğü için 25/10/2016 tarihinde dava dışı … isimli firma ile sözleşme imzaladığını, sözleşme ile davacının bu ürünleri Türkiye de müşterilere dağıtmaya münhasıran yetkili olduğunun kararlaştırıldığı, bu sözleşme gereğince dava dışı … şirketinden satın alınan ürünlerin ithalatı ve satışı için Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürülüğünden 23/03/2020 tarihinden beş yıl süreyle geçerli olmak üzere tescil belgesinin yenilendiği, öncesinde de tescil belgesinin alınmış olduğunu, Davalının ise dava dışı … şirketi bünyesinde bulunan grup şirketlerinden olduğunu, davalı şirketin dava dışı … şirketinin grup şirketi olması hasebiyle davacıyı saf dışı bırakmak amacıyla dava dışı … şirketten alınacak ürünler yönünden 18/08/2021 tarihinde ürün satışı için Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüne başvurarak tescil belgesi aldığı, davacının dava dışı … şirketi ile yapmış olduğu anlaşma gereğince ürünün Türkiye piyasasında münhasıran dağıtım yetkisi davacıda olmasına rağmen davalının haksız bir şekilde bu ürünün dağıtımına dahil olduğu, davalının davacı ile dava dışı … şirketi arasındaki distribütörlük sözleşmesini bildiğini, bu sözleşmede davacıya münhasır olarak davacının almış olduğu tescil belgesi gereğince Türkiye de ürün satış yetkisinin davacıda olmasına rağmen dürüstlük kurallarına aykırı davranarak haksız rekabette bulunarak aynı ürünü Türkiye de satışını yaptığı, bu şekilde haksız rekabet hali oluştuğu ve davacının davalı tarafça zarara uğratıldığı, davalının davacının müşteri pörtföyünü kullandığı bu şekilde davacıyı aradan çıkardığı, bu eyleminin de haksız rekabet teşkil ettiği iddiasıyla dava açılmıştır.
Davacının iddialarına göre; davacı tarafla dava dışı … şirketi arasında distribitörlük sözleşmesi imzalanmıştır ve bu sözleşmeye aykırı davranılarak dava dışı … şirketi aynı ürünleri Türkiye piyasada satışa sunmuştur. Ayrıca davacının iddiasına göre davalı davacının müşteri pörtföyünü kullanmıştır. Davacının iddia ettiği hususlar davacı ile dava dışı … arasında düzenlenen sözleşmeye aykırı davranıldığı iddiasına ilişkindir. Davacının iddia ettiği hususlar dava dışı şirket ile davalının grup şirketi olduğu iddiası ve bu kapsamda dava dışı şirketle davacı arasında imzalanan distribitörlük sözleşmesine aykırı davranıldığı nedeniyle davacının zarara uğratıldığıdır. Bir eylemin TTK’nın 54.maddesinde sayılan haksız rekabet hallerinden olabilmesi için her ne kadar TTK’nın 55.maddesinde tahdidi olarak sayılmamış ise de; bu ve benzeri nitelikteki eylemlerden meydana gelmiş olması gerekir. Davacı dava dışı şirket ile yapmış olduğu sözleşmeye aykırı davranıldığı ve bu kapsamda davacının almış olduğu tescil belgesi gereğince ürünün satış yetkisinin münhasıran kendisine ait olmasına rağmen … tarihine kadar tescil belgesi gereğince satış yetkisinin münhasıran kendisine ait olduğunun belirtmesi karşısında tek satıcı sözleşmesine aykırı davranıldığını iddia edildiği, hatta bu sözleşmenin davalı yönünden de bağlayıcı olduğunun belirtildiği, davalının sözleşmeye aykırı davranarak davacının pörtföyünü ele geçirdiği ve davacının Türkiye’de münhasıran yetkili olmasına rağmen aynı ürünün sözleşmeye aykırı şekilde davalı tarafından da satışının yapıldığı hususun haksız rekabet niteliğinde olmayıp sözleşmeye aykırılık olarak değerlendirilmesi gerektiği, varsa davacının sözleşmeye aykırı davranıştan kaynaklı olarak sözleşmenin bağlayıcı olduğunu iddia ettiği davalı ya da sözleşmenin tarafına karşı sözleşmeye aykırılıktan kaynaklı dava açabileceği, dava dilekçesinde iddia edilen hususların TTK’nın 54 ve devamı maddelerinde yer alan haksız rekabet niteliği taşımadığı kanaatine varılmakla, davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 80,70-TL harcın peşin alınan 170,78-TL harçtan mahsubu ile bakiye 90,00-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Yapılan harç ve masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT gereğince belirlenen davanın red edilen bölümü üzerinden hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin davacıdan alınarak, Hazineye gelir kaydına,
6-Kararın kesinleşmesi halinde, ayrıca karar yazmaya gerek görülmeden kalan gider avansının derhal taraflara iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
Katip
e-imzalıdır.

Hakim
e-imzalıdır.