Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/70
KARAR NO : 2022/486

DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2021
KARAR TARİHİ : 14/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin bir üst sokakta komşusu olan davalının aracını satışa çıkardığını öğrenince kendisiyle konuştuğunu ve davalının araçla ilgili verdiği bilgilere güvenerek, İzmir …. Noterliğinde, 14.09.2020 tarih ve …yevmiye numarası ile düzenlenen araç satış sözleşmesi ile … Motor, … Şasi nolu, 2002 model, Renault Marka Römork Çekicisi niteliğindeki aracı satın aldığını, müvekkiline komşu olan davalının, satışa konu aracı, Çekme Belgesi alarak, trafikten men ettiği için aracın herhangi bir deneme sürüşüne tutulamadığını, sadece dışarıdan göz muayenesi yapılarak, davalının sözlerine güvenilerek satın alındığını, aracın, özellikle motorunun kontrol edilebilmesi için aracın servise çekilip, bilgisayara bağlanması gerektiğini, ancak, Trafikten Çekme Belgesi alınarak, araç kapatıldığı için motoru ve yürüyen aksamının kontrol edilemediğini, aracın motorunun kontrol edilmesinin engellenmesi amacıyla, trafikten çekildiğinin düşünüldüğünü, araç, satın alındıktan sonra, çıktığı ilk yolculuğunda daha Manisa’da arıza yaptığından, geri dönüldüğünü, servisinden motor arızası bilgisi alınması üzerine İzmir …. Noterliğinden Keşide edilen 21.09.2020 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname ile aracın ayıplı olduğunun satıcı/davalıya ihbar edildiğini, servisin aracın motorunun arızalı olduğunu, yağ soğutucusunun patlak, gömlek lastiklerinin aşınmış olduğu için suyun içinde yağ, yağın içinde su olduğunu, böyle bir motor arızasının uzun süre kullanımdan sonra oluşacağının ifade edildiğini, davalının ayıbı kabul etmemesi üzerine, İzmir …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı dosyası ile yapılan tespitte, arızalı ve değişmesi gereken parçalar tek tek gösterilerek ve arızanın 47.735,00.-TL + KDV parça ve işçilik bedeli ile giderilebileceğinin tespitinin yapıldığını, günlük gelir kaybının 500,00.-TL olan aracın tamirinin yaklaşık bir ayı bulduğunu beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 7.500,00.-TL gelir kaybı talep ettiklerini, müvekkilinin tespit yaptırırken 394,00.-TL başvuru sırasında, 300,00.-TL’da gider avansı olarak toplam 694,00.-TL harcama yaptığını, aracın tamir bedeli olarak servise 47.735,00 .-TL + 8.592,30.-TL KDV olmak üzere toplam 56.327,30.-TL ödeme yaptığını beyanla davanın kabulü ile ayıp nedeniyle uğranılan 64.521,30.-TL zararın ihtarname tebliğ tarihinden itibaren işleyecek, en yüksek banka faizi ile birlikte, davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin dvalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı dilekçeler aşamasında davaya cevap vermemiş, Mahkememize sunduğu 03/12/2021 tarihli dilekçesinde özetle; 65 yaşını doldurduğu için artık çalışmadığını, dava konusu aracı alarak evinin önüne koyduğunu, ticari araç olduğu için vergilerini düzenli olarak ödediğini, bandrolleri çalışmasın diye çekme belgesi aldığını, aracı satış için internete koyduğunu, davacının aracı almak istediğini, davacıya isterse ekspere götürüp gösterebileceğini söylediğini ancak davacının aracı kendi ustasına göstermek istediğini, kendi ustasının gelip aracı kontrol ettiğini, arabayı çalışır halde aldığını, araçta hiç bir sorun olmadığını, davacının 5 günde aracın motorunu bitirdiğini, aracını yağ soğutucunun patlaması neticesinde hasarın meydana geldiğini, şoför hatası olduğunu, yağ soğutucunun patlamasından dolayı aracın iç organlarına zarar verdiğini, yağ soğutucu patladıktan sonra aracın davacı tarafa kullanmaya devam edildiğini, bu nedenle zararın oluştuğunu, davacıdan sözleri nedeniyle insanlık gururunu rencide ettiği için manevi tazminat talep ettiğini beyan etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın; davacının davalıdan satın aldığı, dava konusu Renault marka Römork çekicisinin ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın niteliği, davalının ayıptan sorumlu olup olmadığı, araçta arıza bulunup bulunmadığı, var ise arızanın giderilme bedeli, davacının aracın tamirde olması nedeniyle gelir kaybının olup olmadığı, var ise miktarı, davacının ayıp nedeniyle varsa uğradığı zararı davalıdan talep edip edemeyeceği noktalarında toplandığı tespit edilmiş,
DELİLLER :
Araç Satış Sözleşmesi, İzmir …. Noterliğinin … yevmiye nolu 25.09.2020 tarihli ihtarname ile … yevmiye nolu 21.09.2020 tarihli ihtarnamelere ilişkin tebliğ belgeleri dosyamız arasındadır.
… plaka sayılı aracın malikini gösterir kayıtları İzmir Trafik Tescil Şube Müdürlüğü’nden celp edilmiştir.
Tarafların sosyal ve ekonomik durum araştırması için ilgili kolluklara müzekkere yazılmış, gelen müzekkere cevapları dosyamız arasına alınmıştır.
İzmir …. Asliye Hukuk Mahkemesinin …/… D.iş sayılı dosyası sistem üzerinden celp edilmiş, dosyanın yapılan incelemesinde; … plaka sayılı 2002 model Renault Premium 420-18 Dizel marka çekicinin ayıplı olduğu iddiası ile … tarafından açılan tespit davasında dosyada bilirkişi olarak görevlendirilen …’ın dosyaya sunduğu 12.10.2020 tarihli raporunda; “Tespite konu … plakalı aracın motorunun tamir için KDV dahil 47.735,00.-TL masraf gerekeceği” hususunun belirtildiği görülmüştür.
Mahkememizce dosya Otomotiv ve Kusur Uzmanı bilirkişi … ile Hesap bilirkişisi

…’ e tevdii edilerek; davacının davalıdan satın aldığı, dava konusu Renault marka Römork çekicisinin ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın niteliği, davalının ayıptan sorumlu olup olmadığı, araçta arıza bulunup bulunmadığı, var ise arızanın giderilme bedeli, davacının aracın tamirde olması nedeniyle gelir kaybının olup olmadığı, var ise miktarı, davacının ayıp nedeniyle varsa uğradığı zararı davalıdan talep edip edemeyeceği hususlarında rapor aldırılmış, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen 01/12/2021 havale tarihli raporda özetle; Dosyadaki “ARTES – TESCİL İŞLEM SONUÇ BELGESİ”ne göre; davalı …’in, davaya konu aracı 05.08.2020 tarihinde “Trafikten Çekme” işlemine tabi tuttuğu
Dosyadaki İzmir …. Noterliği 14.09.2020 tarih ve …Yevmiye No.lu “Araç Satış Sözleşmesi” ne göre; davacı …’ ın davaya konu … plaka sayılı aracı, davalı …’ den 40.000,00.-TL bedel karşılığında ve “Trafikten Çekmeli” vaziyette satın aldığı,
Bununla birlikte; dosyadaki “DEKONT” başlıklı belgede; davacı …’ın, davalı …’ e ile EFT ile 87.000,00.-TL göndermiş olması dikkate alınarak, davacı …’ın dava konusu aracı, piyasada alınıp satılabilir yaklaşık değerde satın aldığının söylenebileceği,
Davaya konu aracın trafikten çekme belgeli olarak satın alındığı dikkate alındığında; aracın vize işlemine girmesi için karayolunda güvenli ve teknik anlamda sorunsuz çalışarak uygun hale getirilmesi için yapılacak bakımlar, zorunlu sigorta işlemleri, araç muayenesi ve yeni ruhsat çıkartılması iş ve işlemlerinin ortalama 3-4 gün sürmesi söz konusu olduğu,
Bu halde, süreler dikkate alınarak; aracın 14.09.2020 tarihinde satın alındığı ve bahsi geçen 3-4 gün süren işlemler nedeniyle aracın karayoluna 18.09.2020 gibi bir tarihte çıkabileceği değerlendirilmekle, (ki bahse konu gün Cuma günüdür) davacı tarafından dosyadaki İzmir …. Noterliği … Yevmiye No.lu “İHTARNAME” sinin 21.09.2020 tarihinde yani trafiğe çıkmasından sonraki 3.cü günde keşide edildiği ancak 19 ve 20 Eylül tarihlerinin Cumartesi ve Pazar günlerine rast gelip Noterlerin kapalı olduğu,
Bu halde, davacı alıcının BK m. 223 de bahsi geçen ( Madde 223 – Alıcı, devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satılanda satıcının sorumluluğu gerektiren bir ayıp görürse, bunu uygun bir süre içinde ona bildirmek zorundadır. ) uygun sürede satıcıya durumu bildirdiği kabul edilebileceği,
Aracın teknik olarak irdelenmesinde, araçta motor arızasına bağlı olarak değiştirilmesi gereken; piston – sekman – gömlek, ana yatak, kol yatak, gezi ay yatak, piston kol burcu, eksantrik kapağı, yağlama seti, subap emme – eksoz, subap gayd, holder, yağ pompası, yağ soğutucusu, debriyaj seti, termostat, karter saplaması, üst takım conta, alt takım conta, krank keçesi ön – arka, devirdaim su pompası, devirdaim borusu, volan bilyası, yağ filtresi, mazot filtresi, hava filtresi iç -dış takım, hava kurutucu kartuş filtresi, motor yağı ve tamamlayıcı parçaları dikkate alındığında, motorun arızasının zaman içinde oluşacağı, dolayısıyla satın alan kişinin, aracı kullanabileceği bahsi geçen 1-2 günlük sürede oluşamayacağı kanaat edilmekle, bunun aracın motorunun satın alma işlemi sırasında arızalı olduğuna delalet olup dolayısıyla bunun ayıplı olduğunun söylenebileceği,
Aracın, motor arızasının giderilmesi için gereken yedek parça ve işçilik zararının KDV hariç 47.735,00.-TL ve KDV dahil 56.327,30.-TL (KDV Dahil) olduğu
ANCAK, bahse konu aracın marka (Renault), tipi (Premıum 420.18T 4X2), modeli (2002), cinsi (çekici – yarı römork çekici), kullanım şekli (yük nakli – ticari) ve kilometresi (dosya kapsamına göre tespit edilememiştir) olduğu, ayrıca satış tarihinde aracın çekme belgeli olduğu, buna göre; Aracın marka, model, tipi ve kullanım sekline bağlı olarak aracın motorunun yıpranmış olması ve dolayısıyla arıza nedeniyle motorun yenilenerek sıfırlandığı dikkate alındığında 1/2 oranında yenilenme tenzilinin uygulanması uygun olabileceği değerlendirilmekle birlikte, bu husustaki nihai kararın Mahkemeye ait olduğu,
Tamir süresinin 15 gün olduğu ve aracın onarım süresince kullanılamaması nedeniyle uğranılan gelir kaybının (15 iş günü X 300,00.-TL =) 4.500,00.-TL olabileceği,
Davacı tarafından eldeki davasında , ” 56.327,30 TL sı zarar, 7.500 TL gelir kaybı, 694 TL delil tespit harç ve masrafları” nın toplamı olan 64.521,30 TL sının ihtarnamenin tebliğinden itibaren en yüksek banka faizi ile tahsilinin” talep edildiği,
İzmir … Noterliğince keşide edilen ihtarnamenin 29.09.2020 tarihinde tebliğ edildiği,
Borçlar Kanunu Alıcının seçimlik hakları
Genel Olarak
Madde 227 – Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hallerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkan varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hakim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.
Hükümlerinin hukuken değerlendirilmesi ile son kararın Mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
Tarafların bilirkişi raporuna karşı beyan itirazları doğrultusunda dosya kök raporu düzenleyen bilirkişilere yeniden tevdii edilerek; davaya konu aracın satımdan önce ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın niteliğine ilişkin raporda net bir tespit yapılmadığından bu hususta yeniden değerlendirilmesi, ayrıca davacı alıcının araçtaki arızayı basit bir araştırma yaparak ya da aracı almadan önce muayene ettirmek suretiyle tespit edip edemeyeceği hususlarında ek rapor tanzimi istenilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen 18/04/2022 havale tarihli ek raporda özetle; Davaya konu araçta oluşan arızanın normal bir kullanıcı tarafından aracın satın alınması aşamasında tespit ya da teşhis edilerek fark edilmesinin mümkün olmadığı,
Bunun için aracın servis ortamına çekilmesi gerektiği,
Bahse konu aracın 2002 model olması nedeniyle elektrik/elektronik sistemlere sahip olmadığı, dolayısı ile serviste manuel olarak motor, şanzuman, diferansiyel, alt takım kontrçjllerinin yapılması gerektiği ve ayrıca test sürüşü yapılarak yürüyen mekanik aksamının kontrol edilmesi gerektiği,
Araçta basit bir muayeneden ziyade detaylı bir araştırma ve inceleme ile anlaşılacağı, dolayısı ile araçta olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak gizli ayıp bulunduğu görüş ve kanaatine varıldığı,
Yapılan bu tespit ve değerlendirmelerin ışığı altında; davacı alıcının araçtaki arızayı basit bir araştırma yaparak tespit edemeyeceği, ancak aracı almadan önce muayene ettirmek ve test sürüşü yapılması suretiyle tespit edebileceğinin değerlendirildiği,
Bu tespitler ile kök rapordaki, tüm diğer hususların tekrar edildiği ve tespitlerin hukuken değerlendirilmesi ile son kararın Mahkemeye ait olduğu belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda iddia, savunma, deliller tüm dosya kapsamına göre;
Dava, araç satımından kaynaklanan ayıp nedeniyle açılan alacak davasıdır.
Davacının, davalıdan 2002 model Renault Premium 420-18 Dizel marka … plaka sayılı çekiciyi satın aldığı, ancak araçta motor arızası meydana geldiği iddiası ile davalıya İzmir ….Noterliğinin 21/09/2020 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile aracın ayıplı olduğu ihtarının yapıldığı, ihtardan sonuç alamayan davacı tarafça Mahkememizde zararın tazmini talepli davalı aleyhine iş bu alacak davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacının davalıdan satın aldığı, dava konusu Renault marka Römork çekicisinin ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın niteliği, davalının ayıptan sorumlu olup olmadığı, araçta arıza bulunup bulunmadığı, var ise arızanın giderilme bedeli, davacının aracın tamirde olması nedeniyle gelir kaybının olup olmadığı, var ise miktarı, davacının ayıp nedeniyle varsa uğradığı zararı davalıdan talep edip edemeyeceği hususlarında Otomotiv ve Kusur Uzmanı bilirkişi … ve Hesap bilirkişi …’den rapor ve ek rapor aldırılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sıralamasında toplanan tüm deliller , iddialar ve savunmalar ve dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar bilirkişilerce davaya konu araçta gizli ayıp olduğu belirtilmiş ise de; davacının davalıdan satın aldığı çekicinin trafikten çekme belgeli olduğu, rayicine uygun olarak satın alındığı, bilirkişi ek raporunda belirtildiği üzere araçtaki ayıbın aracı almadan önce muayene ettirmek ve test sürüşü yapılması suretiyle tespit edebileceği, davalının 2. El, 403.000 km de ve trafikten çekme belgeli bir araç satın aldığı düşünüldüğünde davacının bu aracı muayene etmeden test sürüşü yapmadan alıp daha sonra aracın gizli ayıplı olduğunu iddia ederek davalıdan talepte bulunmasının MK 2. Maddesine göre hakkın kötüye kullanılması olarak mahkememizce değerlendirildiği, davacının, aracı mevcut hali ile inceleyip teslim aldığı, davalının ayrıca garanti taahhüdünde bulunduğuna dair bir delilde sunulmadığı, satım anında davacının, aracı muayene ve varsa mevcut ayıplarını tespit ile yükümlü olduğu, (Yargıtay 19. HD nin 2015/15816 esas, 2016/5607 karar sayılı kararı da aynı doğrultudadır. ) davacının sunmuş olduğu delillerle davalının bilerek araçtaki ayıbı sakladığını ispat edemediği, bu nedenle davacı taraf dava dilekçesinde yemin deliline dayanmış olduğundan mahkememizce yemin delilinin hatırlatıldığı, ancak 14/06/2022 tarihli mahkememiz duruşmasında davacı vekilinin, davalı tarafa yemin teklif etmeyeceklerinin beyan ettiği, dolayısıyla davacı tarafça yemin deliline de başvurulmadığından davacının sunulan delillerle iddiasını ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Alınması gereken 80,70-TL harcın başlangıçta alınan 1.101,87-TL harçtan mahsubu ile bakiye artan 1.021,17-TL harcın talebi halinde davacıya iadesine,
3-Yapılan harç ve masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4- 7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin yargılama gideri olarak davacıdan alınarak, Hazineye gelir kaydına,
5-Kararın kesinleşmesi halinde, ayrıca karar yazmaya gerek görülmeden kalan gider avansının derhal taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı asilin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.14/06/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır