Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/644 Esas
KARAR NO : 2022/566

DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/09/2021
KARAR TARİHİ : 06/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan 24/09/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin İzmir ve çevresinde asma tavan alım satımı ve ihracatı yaptığı, yapmış olduğu satışlar sonucu alacağına karşılık olarak TEB Bankası 4.Sanayi Şubesine ait …İban numaralı … Taahhüt Ve Yapı Malz.San.Ve Tic.Ltd.Şirketine ait hesaptan keşide edilen 15.05.2021 keşide tarihli 704817 seri numaralı 11.000,00 TL. bedelli çeki aldığı, yapılan ticaretitin tamamının faturalı ve çek tahsilat makbuzuyla alındığı, bu çeki cirolayan davacı müvekkilinin alış veriş yaptığı toptancısı olan … Yapı Sistemleri Tur.Otom.İnş.Taahh.ve Tic.Ltd.Şirketi’ne olan borcuna karşılık olarak cirolayarak verdiği, toptancı olan … Ltd Şirketi bu çeki çalıştığı banka olan Fibabank’a ciro ettiği, Fibabank çekin ön yüzünde çekin yazıyla tutarını gösteren “ONBİRBİR” yazısında oynama olduğu halde paraf yapılmamış olduğu gerekçesiyle cirosunu iptal ederek çeki toptancı firmaya iade ettiği, toptancı firmanın da bu kısmı yeniden yazdırıp paraf yaptırmak üzere çeki davacı müvekkiline gönderdiği, davacı müvekkilinin çeki keşidecisine götürerek bu yazıyı tekrar yazdırdığı ve paraf yaptırdığı, çekteki eksikliği gideren davacı müvekkilinin çeki toptancıya ulaştırmak için … şirketine teslim ederek gönderdiği, ancak bilinmeyen bir sebeple çeklerin kargoda kaybedildiği, çeklerin kargoda kaybolduğuna dair kargo şirketinden belge alındığı, çeklerin iptali ve ödeme yasağı kararı verilmesi için İzmir 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. sayılı dosyasında dava açıldığı, bu mahkemece ödeme yasağı kararı verildiği, karar aşamasına gelindiğinde sadece dava konusu çekin davalı tarafından bankaya ibraz edildiği, muhatap bankanın çekin arkasına ödeme yasağı kararını işlediği, çekin davalı tarafından ibrazından sonra çekle ilgili iptal davasına bakan İzmir 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ibraz edilen çekle ilgili elinde bulunduran kişiye karşı iade davası açmak ve tedbirin devam ettiğine dair kararı dosyaya sunmak üzere taraflarına süre verdiği, ibraz edilen çekin iadesi ve tedbiren ödeme yasağı kararı verilmesi amacıyla işbu davanın açılmak zorunda kalındığı, davalının, çekin meşru hamili olmadığı, çekin ön yüzündeki karalamanın yeniden yazılması ve paraflanması için Fibabank’ın çeki iade ettiği ve kendi ismini ve cirosunu iptal ettiği, çeki alan davacı müvekkilinin keşideciye götürerek paraf yaptırdığı ve tekrar bankaya verilmek üzere toptancısı olan … Ltd.Şirketine ulaştırmak üzere … Kargoya verdiği, bu kargo şirketinden çeklerin kaybolduğu, çekin bu haliyle davalı tarafından bankaya ibraz edildiği, davalının, çeki hiç kimseden ciro yoluyla meşru hamil olmadığı, herhangi bir sebeple çekin meşru hamili olmadığı gibi bir iyiniyetten bahsetmenin de mümkün olmadığı, davalının kötüniyetli olduğunun açık olarak ortada olduğu, bankanın cirosunu iptal kaşesinden sonra davacı ismini yazarak çeki bankaya ibraz ettiği, davalının çeki bir ticari ilişki veya bir sebebe dayalı olarak yasal ciro yoluyla meşru hamil olmadığı belirtilerek açıklanan nedenlerle TEB Bankası 4.Sanayi Şubesine ait …İban numaralı … Taahhüt ve Yapı Malz.San.Ve Tic.Ltd.Şirketine ait hesaptan keşide edilen 15.05.2021 keşide tarihli ……..seri numaralı 11.000,00 TL. bedelli çekin meşru hamil olmayan kötüniyetli davalıdan alınarak davacıya iadesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Dava dilekçesinin usulune uygun tebliğine rağmen davalı yanca cevap verilmediği ve böylece iş bu davanın davalı yanca inkar çerçevesinde savunulduğu anlaşılmış dilekçelerin teatisi aşaması usulüne uygun tamamlanmakla taraf teşkili sağlanmış ve yine usulüne uygun olarak tahkikat aşamasına geçilmiştir.
DELİLLER:
İzmir 7. ATM’nin …Esas sayılı dosya aslı, … Lojistik ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş.’nin yazı cevabı, İzmir 3 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü’nün yazı cevabı, İzmir 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …Esas sayılı dosya gerekçeli kararı, Alsancak Polis Merkezi Amirliği’nin yazı cevabı dosyamız arasındadır.
İzmir 7. ATM’nin …esas sayılı dosyasının incelenmesinde; Mahkememiz davacısı … tarafından 05/03/2021 tarihli dava dilekçesi ile Türk Ekonomi Bankası 4. San. Şubesine ait … izolasyon.. ltd. şti. tarafından keşide edilen … seri nolu ve 11.000,00 TL bedelli çek ile Halk Bankası Akhisar Manisa şubesine ait … Pvc alüminyum .. Paz. ait … seri no.lu ve 10.700,00 TL bedelli çekleri ciroladığını ve alıcısına göndermek üzere …’ya verdiğini ancak çeklerin kaybolduğunu belirtir iddialar ile kıymetli evrakın zayisinden kaynaklı iptal davası açtığı dava konusu olan Akhisar şubesine ait 813171 seri no.lu ve 10.700,00 TL bedelli çekin keşidecisi olan … Pvc … Ltd. Şti. çekinin 3. kişiler tarafından mahkemeye ibraz edilmediği, diğer dava konusu çek olan TEB Bank 4. Sanayi şubesine ait …..seri no.lu ve 11.000,00 TL bedelli çekin ise … tarafından İzmir Çankaya şubesine ibraz edildiğinin anlaşılması üzerine davacı …’a 2 haftalık kesin süre içerisinde çeki elinde bulunduran şahsa yönelik istirdat davası açmak üzere süre verildiği ve verilen bu süre içerisinde Doğan tarafından mahkememizin yukarıda belirtilen esas sayılı dosyası üzerinden … aleyhine istirdat davası açıldığının anlaşılması üzerine 14/10/2021 tarihli ve 2021/831 Karar sayılı ilam ile istirdat davası açılan çek yönünden Esas Hakkında Bir Karar Verilmesine Yer Olmadığına, ibraz edilmeyen diğer 813171 seri no.lu ve 10.700,00 TL bedelli çek yönünden zayi nedeni ile iptaline karar verildiği hususları tespit edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Yapılan inceleme neticesinde Mahkememiz davacısı tarafından TEB Bankası 4.Sanayi Şubesine ait dava dışı … Taahhüt Ve Yapı Malz.San.ve Tic. Ltd. Şirketinin …İban numaralı Hesabından keşide edilen 15/05/2021 tarihli, ……seri numaralı 11.000,00 TL. Bedelli çekin zayisi nedeni ile İzmir 7. ATM’nin …esas sayılı dosyası üzerinden dava dışı bir başka çek ile birlikte zayi nedeni ile iptal davasının açıldığı, söz konusu çekin davalı … tarafından ibrazının sağlandığı, Mahkemece yapılan yargılamanın devamında davaya konu çek yönünden verilen kesin süre içinde Mahkememiz nezdinde iş bu davanın açıldığı ve davalı tarafın davayı inkar çerçevesinde savunduğu konularında bir uyuşmazlık olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıdaki yapılan tespit göz önüne alındığında taraflar arası uyuşmazlığın davaya konusu çekte davalının meşru hamil olup olmadığı, çekin davacı tarafa iadesinin gerekip gerekmediği, davalının çeki usulüne uygun ciro yoluyla alıp almadığı hususlarına yönelik yapılacak inceleme neticesi varılacak kanaate esas çek istirdatı davası olduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu uyuşmazlık kambiyo senedinden kaynaklandığından ve davacı tarafça yukarıda belirtilen gerekçeler ile çekin istirdatı talep edildiğinden uyuşmazlığın değerlendirilmesine geçmeden evvel kambiyonun mücerretlik ilkesi ve kambiyonun temel ilişkisi yönünde bir takım açıklamaların yapılmasının gerekli olduğu kanaatine varılmıştır.
Kambiyo senetleri illetten mücerret niteliğe sahip olduğundan bu senetlerde yer alan hak esasen temel borç ilişkisinden bağımsızdır. Bu nedenle kambiyo taahhüdünde bulunmanın temelinde, genellikle çeşitli sebeplerden kaynaklı bir borçlandırıcı işlem bulunmaktadır. Eğer böyle bir borçlandırıcı işlem yoksa senedin hatır için verildiği varsayılmalıdır. Söz konusu temel ilişki çerçevesinde borç ilişkisinin taraflarından birinin bir kambiyo senedi düzenleyip lehtara vermesiyle kambiyo ilişkisi diye adlandırılan ve temel borç ilişkisinden bağımsız olan ikinci bir borç ilişkisi doğar. Dolayısıyla bir borç hakkında kambiyo senedi düzenlendiği takdirde, taraflar arasında biri temel borç ilişkisi, diğeri kambiyo ilişkisi olmak üzere iki çeşit ilişki bulunur. Buradan hareketle bir alacağın varlığı başka bir şey, alacağın kambiyoya bağlanması başka bir şeydir. Dolayısı ile senetten kaynaklı borçlu olunmadığı yönündeki iddianın ileri sürülmesi bakımından borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir.
6102 sayılı TTK.’nun 790. maddesine göre; “cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diger bir ciro izlerse, bu son ciroyu imzalayan kisi çeki beyaz ciro ile iktisap etmis sayılır.” şeklinde düzenleme bulunduğu,
TTK.’nun 792. maddesine göre; “çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddesine göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çek geri vermekle hükümlüdür” şeklinde düzenleme bulunduğu anlaşılmaktadır.
İstirdatı talep edilen çekin incelenmesinde; TEB Bank 4. Sanayi şubesine ait 704817 seri no.lu ve 11.000,00 TL bedelli çekin dava dışı … ….Ltd. Şti tarafından … lehine keşide edildiği, lehtar tarafından çekin …..Ltd.Şti isimli şirkete cirolandığı, ciranta tarafından Fibabanka A.Ş.’ye ciro ediliği, bu cirantadan sonra davalının isim ce imzasının bulunduğu ve çekin süresinde ibrazının sağlandığı, ciranta konumunda olan … ve Fibabanka A.Ş.’nin üzerilerinde iptal kaşelerinin olduğu görülmüştür.
Bilindiği gibi bahse konusu İPTAL kaşesinin hükmünün; cirosu iptal olan tarafın ciro silsilesine hiç dahil edilmemesi sonucunu doğuracağı buradan hareketle bu kişilerin ciro silsilesinden çıkarıldığında davaya konu çekin şekli olarak davacı tarafından cirolanmakla doğrudan davalı tarafa geçtiği varsayılmıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; her ne kadar yukarıda belirtilen gerekçeler ile çekin davalı tarafa geçmesi neticesinde davalının meşru hamil olmadığı belirtilmiş ise de az yukarıda bahsedildiği üzere lehtar konumunda olan davacı tarafın cirosundan sonra çekin doğrudan davalı tarafa ciro yolu ile şekli olarak usulüne uygun geçtiği kanaatine varıldığı, bu geçişin beyaz ciro yolu ile olduğu, ciro silsilesinde herhangi bir kopukluk bulunmadığı, çek üzerindeki bir takım hususların davacı tarafından senet keşidecisine düzelttirdiği ve bunu da paraflattırdığının beyan edildiği, çekte davalının meşru hamil olmadığı yönündeki iddiaya yönelik ispatın bu anlamda davacı tarafta olduğu, çek bir kambiyo senedi olduğundan sebepten mücerret olduğu ve bu anlamda davacının davaya konu çeki davalının elinde bulundurması bakımından meşru hamil olmadığı ve iktisabının kötü niyetle olduğu yönündeki iddiasını sunulan delillerle ispatlanamadığı gibi davacının yemin deliline de dayanmadığı anlaşılmakla bu nedenlerle davacı tarafça ispatlanamayan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- Davanın REDDİNE,
2- Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcının evvelce alınan TL peşin harçtan mahsubu ile hazineye irad kaydına, fazladan alınan TL harcın talep halinde ve kararın kesinleşmesinden sonra DAVACIYA İADESİNE,
3- Davacı tarafından yatırılan başvuru harcı, peşin harçtan mahsubuna karar verilen harç ve gider avansından kullanılan yargılama giderinin DAVACI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
4- Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan TL’nin 6100 sayılı HMK’nın Gider Avansı Tarifesinin 5. Maddesine göre DAVACI TARAFA İADESİNE,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6- Dosya arasında bulunan İzmir 7. ATM’nin …Esas sayılı dosyasının adı geçen Mahkemeye İADESİNE,
7- Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.06/07/2022

Katip …
¸ e-imza

Hakim …
¸ e-imza