Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/568 E. 2022/832 K. 27.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/568 Esas
KARAR NO : 2022/832

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 31/08/2021
KARAR TARİHİ : 27/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tarafların ihale ile aldıkları işler değişik şekillerde sonlandırılıp DSİ ile kesin hesaplar yapıldığını, müvekkili … İnşaat Ltd. Şti. İle davalı şirket arasında yapılan adi ortaklık süresinde, müvekkil şirketin ihale ile almış olduğu … pompaj sulama işi ile ilgili davalı şirket tarafından idare lehine 293.000,00.-TL bedelli teminat mektubu verildiğini, Bu teminat mektubunun teminatı olarak da müvekkil şirket fotokopisi sunulu 311.556,00.-TL bedelli 05/08/2016 tanzim tarihli borçlu … İnş. Ltd. Şti. kefili …olan vadesi açık teminat senedi davalıya teslim edildiğini, Taraflar 31/07/2017 tarihinde bir araya gelerek, adi ortaklık kurarak Devlet Su İşlerinden ihale ile almış oldukları yukarıda belirtilen … sulama 1 kısım sol sahil filtre ve enerji tesislerinin yapım işi , … yapım işi ve sulama inşaatı,… yapım işi ve 13. maddede davalının DSİ lehine … Pompa Sulama işi ile ilgili verilen teminat mektubu ile ilgili hesaplaşmayı yaptıklarını ve aralarındaki alacak verecek işini işbu sözleşme ile sonlandırdıklarını, sözleşmenin 15.maddesi çok açık bir biçimde müvekkillerini ile davalı şirket arasındaki alacak borç ilişkilerinin sona erdiğini, tarafların birbirlerinden herhangi bir nam altında alacakları olmadığını belirtiğini, Akabinde davalı taraf İzmir 21 Noterliğinin … yevmiye sayılı 26/08/2021 tarihli ihtarnamesi ile verilen teminat mektubunun İZSU tarafından bozdurulduğunu , bu nedenle 05/08/2016 keşide tarihli 311.556,00.-TL bedelli senedin 3 gün içinde ödenmesi aksi taktirde senede vade tarihi yazılarak icra takibine konacağı ihtar edildiğini, Yukarıda arzına çalışılan sebeplere binaen, Öncelikle ileride telafisi imkansız zararlara sebebiyet vermemesi için müvekkili şirketin keşideci olduğu, 311.556,00-TL bedelli, 05/08/2016 tanzim tarihli borçlu … İnş. Ltd.Şti. Kefili …olan vadesi açık teminat senedi ile ilgili İİK 72.mad.gereğince teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesini, 311.556,00.-TL bedelli 05/08/2016 tanzim tarihli borçlu … inş.ltd.şti. Kefili … , alacaklısı … inşaat taahhüt San ve Tic. A.Ş olan vadesi açık teminat senedinden dolayı müvekkillerinin borçlu olmadığının tespitine, dava konusu teminat senedi dava safahatında tahsil edilirse davanın istirdat davası olarak devamına ve masraf ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Müvekkili şirket, muhataplardan … İnşaat Taah. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. lehine, muhatap … İnşaat Taah. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti nin yüklenicisi olduğu DSİ … Bölge Müdürlüğü … Şube Müdürlüğü tarafından yapılan … işine teminat olarak sunulmak üzere … Bankası A.Ş Bornova-Çarşı Şubesinden 10/01/2014 düzenleme ve 17/02/2017 vade tarihli 293.000,00 TL lik 262…. numaralı kesin teminat mektubunu … İnş. Taah. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ye teslim etmiş ve davacı … İnşaat Taah. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından da mektup ilgili kuruma verildiğini, Davacılar tarafından keşide edilip müvekkil şirkete teslim edilen 05/08/2016 keşide tarihli 311.556,00 TL lik senette de “İşbu senet teminat senedi olup … A.Ş nin kefaleti karşılığı … inşaat Ltd. Şti.ne verilen … Bankası Bornova Çarşı Şubesine ait 293.000 TL lik 17.02.2017 vadeli teminat mektubu iade edildiğinde bedelsiz olarak senet iade edilecektir. Aksi takdirde işbu senet işleme (Tahsile konulacaktır) … İnş. Ltd. Şti. bakiyesi olan 18.556 TL yi elden veya banka havalesi ile ödeyecektir. Teminat mektubu ve teminat mektubu komisyonu ödendiği takdirde işbu senet bedelsiz iade olacaktır” şeklinde belirtilerek söz konusu teminat mektubunun müvekkiline iade edilmemesi durumunda teminat mektubu bedelinin, müvekkili şirkete olan 18.556,00 TL lik bakiye borcunun ve teminat mektubu komisyonu bedelinin müvekkiline ödenmesi gerektiği ödenmemesi durumunda işbu senedin tahsile konulacağına dair ihtarname müvekkili şirketçe keşide edildiğini, ikame edilen dava “menfi tespit davası olduğunu, “YHGK “Menfi tespit davası, 2004 Sayılı İcra ve İflâs Kanunu’nun ( İİK ) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında ya da icra takibinden sonra borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. Bu dava maddi hukuk ve usul hukuku bakımından genel hükümlere dayalıdır ve normal bir hukuk davası olarak açılacağını, Somut olayda, davacı aval veren tarafından senedin zorunlu şekil şartlarına ilişkin bir eksiklik ileri sürülmemiş, sadece teminat senedi olduğundan bahisle geçersiz olduğu ileri sürüldüğünü, Oysa ki, Türk Ticaret Kanunu’nun 702. maddesinin 2. fıkrası gereğince aval veren kişinin teminat altına aldığı borç, şekle ait noksandan başka bir sebepten dolayı batıl olsa da, aval verenin taahhüdü geçerlidir. Eş söyleyişle, lehine aval verilenin borcu geçersiz olsa bile aval veren bu geçersizliği ileri süremez.” şeklinde olduğunu, açıklanan ve dava safahatında resen dikkate alınacak nedenlerle; Davacı tarafça keşide edilen 05/08/2016 keşide, 30.08.2021 vade tarihli 311.556,00 TL bedelli bono senedi nedeniyle “davacının borçlu olmadığına “ilişkin ikame ettiği menfi tespit davasında;dava dilekçesine karşı işbu dilekçenin kabulüyle; Davada verilen ihtiyati tedbir kararının teminatının müvekkil şirket tarafından ödenmiş olması nedeniyle ve davanın menfi tespit davası niteliğiyle, yurdumuzdaki gerçek enflasyon ile ekonomik durum dikkate alınarak teminatın %120 olarak belirlenmesine, İzmir 6.İcra Müdürlüğünün …/… E.Sayılı icrai takip dosyasında ki alacak işbu dava ile sabit olacağından davacının itirazının iptaliyle takibin devamına, Haksız ve yersiz ikame edilen davanın usulden ve esastan REDDİNE, Dava değerinin %20sinden az olmamak üzere davacıdan icra inkar tazminatı alınarak müvekkiline ödenmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraf davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
31/01/2017 tarihli sözleşme fotokopisi, İzmir 21. Noterliğinin … yevmiye sayılı 26/08/2021 tarihli ihtarname. İzmir 4 Noterliğinin … yevmiye sayılı 31/08/2021 tarihli ihtarı, Teminat senedi ve senet arkasının fotokopisi, Taraflar arasındaki adi ortaklığı konu 3 adet ortaklık sözleşmesi davacı vekili tarafından delil olarak mahkememiz dosyasına sunulmuştur.
DSİ …Bölge Müdürlüğüne yazılan yazı cevabı mahkememiz dosyası içine alındığı, İzmir 6. İcra Müdürlüğünün …/… esas sayılı dosyasının uyap sistemi üzerinden mahkememiz dosyası içine gönderildiği anlaşılmıştır.
Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce banka teslim tutanağı ve nakde çevirme yazısı ekli olarak mahkememiz dosyası içine alınmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı tarafça tarafların adi ortaklık olarak anlaştıkları … sulama bir kısım sol sahil filitre ve Enerji Tesisleri yapım işi, …yapım işi ve sulama inşaatı, …yapım işleri konusunda anlaştıklarını tarafların ihale ile aldıkları işleri değişik şekiller ve sonlandırılıp DSİ ile kesin hesapların yapıldığını, davacı şirket ile davalı şirket arasında yapılan adi ortaklık süresinde davacının almış olduğu … sulama işiyle ilgili idare lehine davalı şirket tarafından 293.000-TL bedelli teminat mektubu verildiği ve bu teminat mektubunun teminatı olarak da 05/08/2016 tanzim tarihli 311.556,00-TL bedelli borçlusu davacı şirket ve kefili davacı …olan vadesi açık teminat senedinin davalıya teslim edildiğini, senedin arkasının yazılı olduğunu, 31/01/2017 tarihinde tarafların bir araya gelerek adi ortaklık kurarak almış oldukları ihale işlerinden … sulama bir kısım sol sahil filtre ve Enerji Tesisleri yapım işi, …yapım işi ve sulama inşaatı, …yapım işleri ile 13.maddede davalının DSİ lehine … pompa Sulama işi ile verilen teminat mektubu ile ilgili hesaplaşmayı yaptıklarını ve alacak verecek işinin bu sözleşme ile sonlandırdıklarını, sözleşmenin 15.maddesinde taraflar arasında alacak verecek ilişkisinin bittiğini, tarafların birbirleri hakkında yaptıkları icra takibini durduracaklarını ve alacaklardan vazgeçecekleri yönünde sözleşme hükmünün yer aldığı belirtilerek davacı şirketin keşidecesi davacı …’nin kefili olduğu, 311.556,00-TL bedelli açık teminat senedinden dolayı davacıların davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi talep edilmiştir.
Dava dilekçesinde belirtilen 31/01/2017 tarihli … İnşaat …ve … İnşaat … imzalı sözleşmenin düzenlendiği hususunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; 31/01/2017 tarihli sözleşme nedeniyle taraflar arasında alacak borç ilişkisi sonlandırılan davacı şirketin keşidecisi ve davacı …’nin kefili olduğu teminat senedinden dolayı davacıların davalıya borçlu olup olmadığı yönündedir.
Dava konusu senedin incelenmesinde; senedin davacı … İnşaat tarafından keşide edilen, …tarafından kefil sıfatıyla imzalanan ve davalının lehtar olduğu, 311.556,00-TL bedelli senet olduğu anlaşılmıştır.
Senedin arka yüzünün incelenmesinde; keşideci ve kefil tarafından imzalan ” iş bu senet teminat senedi olup … AŞ’nin kefaleti karşılığı … İnşaat LTD. ŞTİ’e verilen … bankası Bornova Çarşı Şubesine ait 293.000-TL lik 17/02/2017 vadeli, teminat mektubu iade edildiğinde bedelsiz olarak senet iade edilecektir. Aksi takdirde iş bu senet işleme (tahsil) konulacaktır. … İnş. LTD. ŞTİ bakiyesi olan 18.556-TL’yi elden veya banka havalesi ile ödeyecektir. Teminat mektubu ve teminat mektubu komisyonu ödendiği takdirde iş bu senet bedelsiz iade olacaktır.” şeklinde arka yüzünün yazılı olduğu görülmektedir.
Taraflarca düzenlenen sözleşmenin 13.maddesinde dava konusu teminat mektubunun niteliğine ilişkin hüküm yer almaktadır. Sözleşmeye göre … İnşaat tarafından … İnşaat adına bankadan alınmış olan teminat mektubu … sulama işinde kullanılmıştır. Bu teminat mektubunun vadesi … İnşaat tarafından 19/02/2017 tarihinden itibaren 30/02/2017 tarihine kadar uzatılacaktır. Geçici kabul yapıldıktan sonra yarısı çözülecek kalan yarısı kesin kabule kadar uzatılacaktır. … İnşaatın bu işi bitirmesinin bu yönüyle yardımcı olunacaktır. Sözleşmenin 13.maddesinden de anlaşılacağı üzere dava konusu teminat mektubunun 30/06/2017 tarihine kadar uzatılacağı, geçici kabul yapıldıktan sonra yarısının çözüleceği, kalan yarısının ise kesin kabule kadar uzatılacağı ve … İnşaatın teminat mektubuna konu işi bitirmesine bu yönüyle yardımcı olunacağı açıkça taraflarca kararlaştırılmıştır. Bu yönüyle mahkememizce toplanan delillere göre, davacı … İnşaatın teminat mektubuna konu işi tamamlamadığı, DSİ …Bölge Müdürlüğünün mahkememize hitaben yazdığı 29/06/2022 tarihli yazı cevabında anlaşılmış ve teminat bedelinin nakde çevrildiği ve DSİ hesabına aktarıldığı belirtilmiştir.
… bankası yazı cevabında gönderilen dekontta teminat mektubunun 02/06/2017 tarihinde nakde çevrilerek DSİ hesabına aktarıldığı görülmektedir. Teminat mektubunun 02/06/2017 tarihinde nakde çevrildiği ve DSİ hesabına aktarıldığı, davacı … şirketinin Denizli … sulama işini yarım bıraktığı, bu nedenle teminat mektubunun nakde çevrildiği, davacının teminat mektubuna konu işin yapımında yükümlüklerini yerine getirmediğinden teminat mektubunun DSİ tarafından nakde çevrilmiş olduğu, senedin arka yüzündeki kayıttan da anlaşılacağı üzere, teminat mektubunun iade edilmesi halinde senedin bedelsiz olarak iade edileceğinin taahhüt edildiği, aksi takdirde senedin işleme konulacağının davacılar tarafından beyan ve imza edildiği, teminat mektubunun davacının dava dışı sözleşmedeki yükümlüklerini yerine getirmediğinden nakde çevrilerek DSİ’nin hesabına aktarıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 13.maddesi gereğince teminat mektubu yönünden yalnızca teminat mektubunun süresinin uzatılması yönünden davalının … inşaata yardımcı olacağının kararlaştırıldığı, sözleşmenin bu hükmü dikkate alındığında teminat senedinde yer alan bedeldeki sorumluluğun davalılar yönünden devam ettiği, bu konuda sözleşmede özel hüküm bulunduğu sözleşmede yer alan bu özel hüküm gereğince teminat senedi gereğince davalının davacı keşideci ve kefilden alacaklı olduğu kanaatine varılmış ve dava konusu teminat senedinin dava açıldıktan sonra 04/11/2021 tarihinde icraya konulduğu ve borçlular tarafından icra takibine süresinde itiraz edildiğinden davalı lehine tazminat takdir edilmemiş, koşulları bulunmadığından davalının kötü niyet tazminat talebi ve davanın davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Koşulları bulunmadığından davalının icra inkar tazminatı talebinin reddine,
3-Alınması gereken 80,70-TL nispi ilam harcından, peşin alınan 5.320,60-TL harçtan mahsubu ile fazla kalan 5.239,90-TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
3-Yapılan harç ve masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT gereğince belirlenen davanın red edilen bölümü üzerinden hesaplanan 46.617,84-TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
5-Kararın kesinleşmesi halinde, ayrıca karar yazmaya gerek görülmeden kalan gider avansının derhal taraflara iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/10/2022
Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.