Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/47 Esas
KARAR NO : 2022/508

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 20/01/2021
KARAR TARİHİ : 16/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat)Tazminat (Rücuen Tazminat)Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkil İdare, 233 sayılı KHK uyarınca sermayesinin tamamı Devlete ait, tüzel kişiliğe ve faaliyetlerinde özerkliğe sahip, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkü olduğunu, Teşekkül, iktisadi alanda “ticari” esaslara göre faaliyet göstermek üzere kurulan kamu iktisadi teşebbüsüdür. Müvekkili İdare, bu sebeple Türk Ticaret Kanunu gereğince tacir niteliğini haiz bir kuruluştur. Müvekkil İdarenin, bina ve eklentilerinin güvenliğinin sağlanması ihale yöntemiyle özel güvenlik şirketlerinden satın alınmaktadır. Özel güvenlik hizmetinde, ihale edilen her bir yüklenici firma, ihale konusu hizmeti yürütmek üzere çalıştıracağı işçileri kendileri belirlemekte, söz konusu firmalarla yapılan sözleşmeler gereği işe alma ve işten çıkarma yetkileri ile bundan doğacak sorumluluk bu firmalara ait bulunmaktadır. Dava dışı …, Müvekkil İdarenin özel güvenlik işlerini üstlenen davalı şirketlerde 01.01.2013-17.04.2017 tarihlerinde çalışmıştır. …’nın çalışmış olduğu hizmeti karşılığı 9.755,49.- TL ile 74,61.- TL damga vergisi dahil olmak üzere brüt toplam 9.830,10.- TL kıdem tazminatı ve 2.962,99.-TL ile 22,66.-TL damga vergisi olmak üzere toplamda 2.985,65.-TL kıdem tazminatı TİS farkı müvekkil idarece ödenmiştir. Özetle; sözleşmelerin ilgili maddelerinde yüklenicinin; çalışma hayatını düzenleyen mevzuatın işverene yüklediği tüm yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiği ve sözleşme konusu işlerin yapılması ve çalıştırılan işçiler bakımından, İş Kanunu ve mevzuatın işverenlere yüklediği yükümlülükleri yerine getirmekten sorumlu olacağı belirtildiğini, Dava dışı … ile, 01.01.2013-31.12.2013 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. – … Ltd. Şti.-… Ticaret Limited Şirketi (İş ortaklığı) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 01.01.2014-31.12.2015 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 01.01.2016-15.03.2016 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 16.03.2016-31.05.2016 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. – … Ltd. Şti. ( Has 1lik Adi Ortaklığı) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 14.06.2016-31.07.2016 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. – … Ltd. Şti. (7 Tepe İş Ortaklığı) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 01.08.2016-31.08.2016 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. – … Ltd. Şti. (Has 7 Kule İş Ortaklığı) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 01.09.2016-31.10.2016 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. – … Ltd. Şti. (Haskent İş Ortaklığı) ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. 01.11.2016-17.04.2017 dönemi için … Eğitim Alarm Cihazları ve Sistemleri Tic. Ltd. Şti. … Ltd. Şti. ile Müvekkil İdare arasında sözleşme imzalanmıştır. Yukarıda arz ve izah edilen ve resen göz önüne alınacak nedenlerle, fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydıyla; Müvekkili İdarece ödenen 12.815,75.-TL’nin ödeme tarihinden itibaren davalılardan -imzaladıkları sözleşmeler gereği sözleşme faizi ile birlikte, sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde ticari faizi ile-sorumlulukları oranında tahsilini; yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı taraflara yükletilmesini karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalılar davaya cevap vermemişlerdir.
DELİLLER:
Davacı İdare ile davalılar arasındaki sözleşmeler, teknik şartnameler, ihale evrakları,vs Ödemeye İlişkin Belgeler, Davalı Şirket Kayıtları, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü Kayıtları, Vergi Dairesi Kayıtları, SGK Kayıtları,SGK İşten Ayrılış Bildirgesi, Kıdem Tazminatı Tahakkuk Cetveli, … ve şirketler arasındaki sözleşme, Arabuluculuk dosya numarası 2020/109351 son tutanak aslı mahkememiz dosyasına delil olarak sunulmuştur.
Dava dosyasında yer alan, dava dışı işçinin kıdem tazminatı tahakkuk cetveli, Hizmet cetveli, kişi bilgisi çizelgesi, SGK İşten ayrılış bildirgesi, 02.06.2017 ve 26.12.2017 tarihli Ziraat Bankası dekont belgeleri incelenmiştir.
Dava dışı işçi, davalı alt işverenler bünyesinde çalıştırılmış olup, başka bir işyerinde çalışmasının olmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkememiz ara kararı gereğince uyuşmazlık hususlarında rapor düzenlenmek üzere dosya İş güvenliği alanında uzman bilirkişiye tevdi edilerek rapor düzenlenmesi istenmiştir.
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı bilirkişi … 29/07/2021 tarihli raporunda özetle; Davalı alt işverenler ile dava dışı işçi arasındaki hukuki ilişki hizmet akdine dayanmakta iken, alt işverenler ile asıl işveren arasındaki hukuki ilişki 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenen “birlikte (müteselsil ) sorumluluktan” kaynaklanmaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve şartnamelerde hizmet akdinin kıdem tazminatını gerektirecek şekilde sona ermesi halinde, tazminat ve işçilik alacaklarından yüklenici hükümlere yer verildiği, tazminat ve işçilik alacaklarından asıl işverenin sorumlu olacağına ilişkin hükümlere yer verilmediği anlaşılmaktadır.7166 sayılı Yasa ile ilgili açıklamalara yukarıdaki bölümde yer verilmiştir. Dava ve uyuşmazlık konusu davalarda temyizen inceleme görevi Yargıtay 23. Hukuk Dairesi verildiğinden kararlarında yer alan ilkeler doğrultusunda; Davacının, dava dışı işçiye 6552 sayılı yasanın 8. maddesi ile getirilen yasal zorunluluktan dolayı ödemek zorunda kaldığı 9.830,10-TL kıdem tazminatının tamamını tabloda hesap edilen tutarlar üzerinden 6098 sayılı Borçlar Kanunu genel hükümlerine göre dava dışı işçiyi çalıştıran alt işverenlerden rücuen talep edebileceği, Davacı vekilince, TİS farkı tahakkuk belgelerinin dosyaya sunulması halinde, hangi dönem için TİS farkı ödenmiş ise bu dönemde dava dışı işçiyi çalıştıran alt işverenlerin dönemleri ile sınırlı sorumlu olabileceği, Yargıtay güncel kararlarına göre, dava ve uyuşmazlığın iş hukuku değil, borçlar hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, İş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmelerin iş bu rücu davalarında hükme esas alınamayacağı, Davalıların sorumluluklarının müşterek ve müteselsil şekilde olamayacağı, İş Kanununun 2. Maddesi gereği işçilik alacaklarından müteselsil borçluluğun dış ilişki yani işçi ile işverenler arası ilişki bakımından geçerli olduğu, borçluların (alt işverenlerin) kendi aralarındaki ilişki bakımından işe müteselsil borçluluk değil kısmi borçluluk olgusu söz konusu olacağı; ancak adi ortaklıkların müteselsil sorumlu tutulabileceği Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulmalıdır. Yargıtay 23. Hukuk Dairesi .. E., …… K. T.12.02.2020). analiz ve hesap edilmiştir. Analiz ve hesaplamalarım, Yargıtay 23.H.D.içtihatlarına göre yapılmış olmakla birlikte; Davacı Bakanlığın ödediği ve talepte bulunduğu 12.815,75b dan, davalıların sorumlu olabileceği miktar ile bu miktarların ödeme veya dava tarihinden (02.06.2017 ve 26.12.2017 tarihli Ziraat Bankası dekontu) itibaren işleyecek yasal faiz takdirinin sayın mahkemenize ait olacağı görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Mahkememiz ara kararı gereğince tarafların itirazlarını karşılar şekilde bilirkişiden ek rapor düzenlenmesi istenmiştir.
Bilirkişi 31/01/2022 tarihli ek raporunda özetle; Raporda yer alan hesaplamaların Yargıtay 23.HD’sinin (Yargıtay 6.HD’) ile İzmir BAM 13.HD’sinin ilke kararları ile güncel içtihatlarına göre düzenlenmiş olduğu, davacının ödediği ve talepte bulunduğu 12.815,75-TL den , davalıların sorumlu olabileceği miktar ile bu miktardan ödeme veya dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizin mahkemenin takdirine ait olacağı görüş ve kanaatini bildirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davanın, dava dışı işçi …’nın son alt işveren döneminde hizmet akdinin sona ermesinden sonra, davacı asıl işverence 6552 sayılı kanun hükümleri doğrultusunda ödenen işçilik alacaklarının, davacı ile davalılar arasındaki Hizmet Alımına Ait Sözleşme hükümlerine dayalı rücuen alacak istemine ilişkin olduğu, Davacının asıl işveren sıfatı ile davalılar ile aralarındaki hizmet alımı sözleşmeleri kapsamında çalıştırılan işte, iş akdi kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde sona eren ve dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatı ve işçilik alacaklarının davalılardan rücuen tahsiline ilişkin dava olduğu, işçi … için asıl işverence ödenen 12.815,75 TL’nin davalılardan rücuen tahsili talepli dava olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce dava dışı işçiye davacı asıl işveren tarafından yapılan kıdem tazminatından, davalı şirketlerin davacı ile yapmış oldukları hizmet sözleşmesi gereğince sorumlu oldukları miktarın belirlenmesi için dava dışı işçinin davalı şirketlerden çalıştıkları süre tespit edilmek sureti ile hesaplama yapılması için bilirkişiden rapor aldırılmış ve alanında uzman bilirkişi tarafından düzenlenen rapora göre … ve STK Güvenlik iş ortaklığında dava dışı işçinin 365 gün çalıştığı ve iş ortaklığı kurulan davalı şirketlerin 365 gün karşılığı kıdem tazminatı sorumluluk tutarlarının 3.014,02 TL olduğu, ayrıca dava dışı işçinin … ve …….. şirketi iş ortaklığında 383 gün çalıştığı bu süreye karşılık gelen kıdem tazminatı sorumluluk tutarının 3.162,65 TL olduğu, işçinin ayrıca … şirketinde 804 gün çalıştığı ve bu süre karşılığı kıdem tazminatı tutarının 6.639,09 TL olduğu, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi ve 15. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatları ile İzmir Bölge Adliye Mahkemesinin 13. Hukuk Dairesi’nin yerleşik ve güncek içtihatlarına göre dava dışı işçinin alt işverende çalıştığı süreye karşılık gelen kıdem tazminatı alacağından alt işverenin sorumlu olduğu ayrıca ödeme tarihinden itibaren sözleşmeye göre faiz kararlaştırılmış ise sözleşme faizi, faiz kararlaştırılmamış ise ticari faiz talep edilebileceği, somut olayda dava dışı işçiye yapılan ödemeler için davalıların sorumlu oldukları miktar ödeme tarihlerine göre ayrı ayrı belirlendiği ve sözleşme gereğince faiz kararlaştırılmadığından ödeme tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte davalıların sorumlu oldukları döneme karşılık gelen ödeme miktarlarının davalılardan tahsili ile davacıya verilmesi gerektiği kanaatine varılmış ve davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
DAVANIN KABULÜ ile; Dava dışı işçi …’ya davacı tarafından ödenen kıdem tazminatından;
1-3.014,02-TL’sinin (2.311,85-TL yönünden ödeme tarihi olan 02/06/2017 tarihinden, 702,17-TL yönünden ise 26/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-3.162,65-TL’sinin (2.425,86-TL yönünden ödeme tarihi olan 02/06/2017 tarihinden, 736,79-TL yönünden ise 26/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte) davalılar … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den ve … LDT.ŞTİ.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-6.639,09-TL’sinin (5.092,40-TL yönünden ödeme tarihi olan 02/06/2017 tarihinden, 1.546,69-TL yönünden ise 26/12/2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte) davalı … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Alınması gereken 875,44-TL nispi ilam harcından, peşin alınan 218,87- TL nispi harç indirildikten sonra kalan 656,57-TL harcın (162,02-TL’sinin davalılar … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den ve … LDT.ŞTİ.’den, 340,13-TL’sinin … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den), 154,42-TL’sinin ise davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, Hazineye gelir kaydına,
5-Davacının yatırmış olduğu 59,30-TL başvurma harcı ile 218,87-TL nispi harç toplamı 278,17-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacının yapmış olduğu 700,00-TL bilirkişi ücreti 142,50-TL tebligat-posta giderinden ibaret toplam 842,50-TL yargılama giderinin takdiren (207,91-TL’sinin davalılar … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den ve … LDT.ŞTİ.’den, 436,44-TL’sinin … DAN.EĞİTİM ALARM CİHAZLARI VE SİSTEMLERİ TİC. LTD.ŞTİ.’den), 198,15-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin yargılama gideri olarak davalılardan alınarak, Hazineye gelir kaydına,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak, davacıya verilmesine,
9-Davacının yatırdığı gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendisine iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı ve davalılar vekillerinin yokluklarında gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/06/2022
Katip …..
E-imzalıdır.

Hakim ..
E-imzalıdır.