Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/180
KARAR NO : 2022/226

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/07/2015
KARAR TARİHİ : 17/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı taraf arasında yapılan anlaşma uyarınca 24/12/2014 ve 09/01/2015 tarihli faturalara konu ticari emtiaların taraflarına teslimi karşılığında karşı yana, müvekkiline ait … … şubesinin … iban nolu hesabına ait 24/05/2015 tarihli 30.000,00-TL bedelli, 24/06/2015 tarihli 30.000,00-TL bedelli ve 24/07/2015 tarihli 30.990,00-TL bedelli 3 adet çek teslim edildiğini, 16.04.2015 tarihli 621,00-TL bedelli faturanın ise ek olarak kesildiğini, anlaşma uyarınca davalı tarafça taraflarına teslim edilmesi gereken fatura konusu emtialar kontrol edildiğinde, bir kısım parti malın müvekkiline teslim edildiğini fakat kalan bir kısım emtianın ise eksik olduğunun görüldüğünü, durumun davalı tarafa bildirildiğini, karşı tarafın eksik malları enkısa sürede teslim edeceğini beyan etmesine rağmen eksikliklerin 4-5 ay sonra giderilip müvekkile teslim edildiğini,geçen bu sürede müvekkilinin anlaşmalı olduğu kurumlara bu faturalara konu ama teslim edilmeyen emtiaları temin edemediği için kazanç kaybına uğradığını ve SGK’nın ödemeleri kısıtlaması nedeniyle hastanelere satamaz hale geldiğini, müvekkilinin elinde kalan emtiaların iadesi için davalı yan ile irtibata geçtiğini ve davalı yanın da kendi kusurunu kabul ederek davalı yana 44.064,00-TL değerinde faturalara konu ticari emtiaları iade ettiğini, davalının da malları geri aldığını,bu durumda davalı şirketin, müvekkilinden alacağı 46.926,00-TL kalmasına rağmen, davalının haksız bir şekilde çekleri taraflarına teslim etmeyerek ve haksız yere tahsil ederek haksız kazanç sağladığınıbeyan ile fazlaya ilişklin hakları saklı kalmak kaydıyla teminat karşılığında yargılama sonuna kadar çekin ödenmemesi için ücüncü kişileri de kapsar mahiyette ihtiyati tedbir kararı verilmesine, … A,Ş. … Şubesine ait 24/07/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.990,00-TL bedelli çekin, bedelsiz kaldığının tespiti ile davalıya borçlu olmadıklarının tespitine,müvekkilinin fazladan ödemek zorunda kaldığı 10.298,40-TLlik kısım bakımından müvekkilin davalıdan alacaklı olduğunun tespitine,yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili; 21/04/2016 tarihli dilekçesi ile dava konusu olan … A,Ş. … Şubesine ait 24/07/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.990,00-TL bedelli çekin ödenmiş olması dolayısı ile ödemek zorunda kalınan 30.990 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte istirdatına, yine … A,Ş. … Şubesine ait 24/06/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.000,00-TL bedelli çekin bankaya ibraz edilip karşılıksız olduğu yazılmasın diye ödemek zorunda kalınan 10.298.40 TL borçlu olmadıklarının tespiti ve ile 10.298.40 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte istirdatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ olunmuş, davalı davaya cevap dilekçesi sunmamış, davalı vekili 22/02/2016 tarihli beyan dilekçesinde ve katıldığı duruşmalarda, mevcut davanın hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacı tarafından dava konusu çekin iddia edilen ticaretten dolayı verilmiş olduğuna ilişkin bir sözleşme, yahut yazılı belge ibraz edilmediğini, bu konuda müvekkili şirketin de herhangi bir kabul beyanının bulunmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini,bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
… … Şube Müdürlüğü’nün cevabi yazısı içeriğine göre ilgili çeklerin ödenip ödenmediğinin, ödeme yapılmış ise kime ve hangi tarihte ödendiğinin bildirilmesi yazılan yazıya cevap verilmiş dosya arasına alınmıştır.
Tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi amacıyla bilirkişi raporu alınmıştır.
SMMM bilirkişi …’nun 10/10/2016 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davalı taraf 2014 ve 2015 yılları yasal defter ticari münasebet kayıtlarına göre, davalı taraf 2014/ ve 2015 yılları içerisende davacı tarafa dava dosyasına konu olan faturalarda toplam 93.765,60-TL tutarında emtia sattığı, sattğı bu emtia tutarlarına karşılık dava dilekçesinde belirtilen çeklerle toplam 90.990,00-TL tahsilat yaptğı, böylece davalı tarafın bu muhasebe kayıtlarına göre davalı taraftan 93.765,60-90.990,00=2.775,60-TL tutarında alacağının olduğu kaydının olduğu, davalı taraf 2014 ve 2015 yılları yasal defter ticari münasebet kayıtlarında, dava dilekçesinde belirtilen ve dava dosyasının içerisinde fotokopisi bulunan 06/05/2015 tarihli … seri numaralı toplam 44.064,00-TL tutarlı iade faturasının davalının incelenen yasal defter kayıtlarında olmadığı, Mayıs 2015 dönemine ait form BA incelemesinde de dava dilekçesinde belirtilen ve dava dosyasının içerisinde fotokopisi bulunan 06/05/2015 tarihli … seri numaralı toplam 44.064,00-TL tutarlı iade faturasının bağlı bulunan vergi dairesine beyan edilmediği görüş ve kanaatini bildirmiştir.
SMMM bilirkişi …’nun 17/04/2017 tarihli bilirkişi raporunda özetle; tespitler ve hekaplamalar sonucunda, dava dosyasına ibraz edilen davacının yasal defterin neyileri ve açılış ve kapanış noter tasdik bilgilerinin yukarıda (a) bentte belirtilen gibi olduğu, bu belirtilen durumlara göre davacının dava dosyasına ibraz ettiği 2014 ve 2015 yıllarına ait yevmiye, erlvanter ye kebir defterlerinin açılış noter tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yapıldığı gibi dava dosyasına ibraz edilen 2014 ve 2015 yıllarına ait yevmiye defterlerinin Türk Ticaret Kanununda belirtilen kapanış noter tasdiklerinin de zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırıldığı, bunun yanında, davacı taraf 2014 ve 2015 yılları yasal defter ticari münasebet kayıtlarına göre, davacı taraf 2014 ve 2015 yılları içerisinde davalı taraftan dava dosyasına konu olan faturalarla toplam 93.765,60 TL tutarında emtia satın aldığı, satın aldığı bu emtialar karşılığı davalıya 90.990,00 TL tutarında çek vererek ödeme yaplığı, ayrıca satın aldığı bu emtiaların 44.064,00 TL tutarındaki emtiaları 06.05.2015 tarih … seri numaralı faturayla davalıya tekrar iade ettiği, böylece davacı tarafın bu muhasebe kayıtlarına göre davacının davalıya 93.765,60 — 90.990,00 + 44.064,00 — 41.288,40 TL fazla ödeme yaptığı, yani davacının davalıdan 41.288,40 TL alacağının olduğu kaydının olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
SMMM bilirkişi …’ın 11/04/2018 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı … ‘ün 2014-2015 yıllarına ait ticari defterlerinin T.T.K. 64.maddesine göre Açılış ve Kapanış tasdiklerinin yaptırıldığı, Davalı şirketin ticari defterlerin dosyada mevcut olmadığı, davalı şirketin 2014-2015 yılı ticari defterlerinin yargıtay da bulunduğu beyan etmişlerdir. Bu sebeple davalı şirketin ticari defterleri, üzerinde herhangi bir tespit yapılamadığını, Ancak dava dosyasında mevcut olan muavin dökümü ile daha önce 10.10.2016 tarihinde düzenlenen bilirkişi raporundan ve eklerinden davacı şirkete ait bilgi ve dökümanlardan yararlanarak tespitlerin yapıldığı, Davalı … Tıbbi Ekipmanlar ve Sağlık Hiz.San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 2014 yılına ait ticari defterlerinin T.T.K. 64. maddesine göre Açılış tasdikinin yapıldığı Kapanış tasdikinin mevcut olmadığı, 2015 yılına ait ticari defterlerinin T.T.K. 64, maddesine göre Açılış tasdikinin yapıldığı Defter-i kebirin mevcut olmadığı ve Kapanış tasdikinin yaptırıldığı, Davacı …’ün davalı … Tıbbi Ekipmanlar ve Sağlık Hiz.San. ve Tic. Etd. Şti.’den 2015 yıl sonu itibariyle 41.288,40 TL alacağının olduğu, Davalı … Tıbbi Ekipmanlar ve Sağlık Hiz.San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin davacı … ‘den 2015 yıl sonu itibariyle 2.775,60 TL alacağının olduğu, Davacı şirket ile davalı şirketin muavin kayıtlarından yapılan tespitte taraflar arasındaki farkın davacı şirketin davalı şirket adına düzenlemiş olduğu 06.05.2015 tarih ve … nolu 44.064,00.-TL tutarlı iade faturasından kaynaklandığı, Davacı … ‘ün davalı … Tıbbi Ekipmanlar ve Sağlık Hiz.San. ve Tic, Ltd. Şti. adına düzenlemiş olduğu 06.05.2015 tarih ve … nolu 44.064,00.-TL tutarlı iade faturasının davacı şirketin 2015 yılı ticari defter kayıtlarında mevcut olduğu, davalı şirket kayıtlarında mevcut olmadığı, Davacı şirketin davalı şirket adına düzenlemiş olduğu 06.05.2015 tarih ve … nolu iade faturasında belirtilen ürünlerin davacı şirketin davalı şirkete daha önce satmış olduğu ürünlerden (96 Adet V-Steady Spinal Prosüdür için Radyo-Opak ) olduğu, Dava dosyasında mevcut bulunan taşıma irsaliyesinde kargo içeriği hakkında herhangi bir açıklama olmadığı, davaya konu olan 06.05.2015 tarih ve … nolu iade faturasında belirtilen ürünlerin teslim edildiğine dair imzalı bir belgenin mevcut olmadığı, Davacı şirketin düzenlemiş olduğu iade faturasını 18.06.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı şirkete gönderildiği, ihbarnameyi işyerinde çalışan ve evrağı almaya yetkili olduğunu söyleyen … 22.06.2015 tarihinde tebliğ edildiği görüldüğü, buna göre T.T.K’nın m.21/f.2 hükmünde: “Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır.” denilmek suretiyle, faturaya karşı ancak tebliğ edildiği tarihten itibaren 8 (sekiz) gün içinde itiraz edilebileceği ifade edildiği, Davalı şirketin iade faturasına itirazına ilişkin herhangi bir belgenin mevcut olmadığı, Dava dosyasında mevcut bulunan davalı şirketin 5.000-TL üzeri mal alışları için ilgili vergi dairesine beyan etmiş olduğu Mayıs/2015 dönemine ait BA formunun incelenmesinde; Davalı şirketin Mayıs/2015 dönemine ait BA formunda, davaya konu olan davacı şirketin 44.064,00 TL tutarlı 06.05.2015 tarih ve … nolu iade faturasına ilişkin beyanda bulunulmadığı görüldüğü görüş ve kanaatini bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava; İİK nun 72.maddesi uyarınca, davacı tarafından davalıya verilen … A,Ş. … Şubesine ait 24/07/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.990,00-TL bedelli çekin ödenmiş olması dolayısı ile ödemek zorunda kalınan 30.990 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte istirdatına, yine … A,Ş. … Şubesine ait 24/06/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.000,00-TL bedelli çekin bankaya ibraz edilip karşılıksız çıkmaması amacıyla ödenmek zorunda kalınan 10.298.40 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte istirdatı istemine ilişkindir.
Davalı ise; süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
Uyuşmazlık, davacının söz konusu çekler nedeniyle borçlu olup olmadığı, davalının çekleri davacıya iade edip etmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Menfi tespit ve istirdat istemine konu, … A,Ş. … Şubesine ait 24/07/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.990,00-TL bedelli çek ile … A,Ş. … Şubesine ait 24/06/2015 keşide tarihli … seri nolu 30.000,00-TL bedelli çekin keşidecisi davacı, lehtarı ise davalıdır.
Mahkememizin …/… esas sayılı dosyası üzerinden yapılan yargılama sonucunda davacının ispat kuralları kapsamında davasının ispat edemediğinden davanın reddine karar verilmiş; verilen kararın istinaf edilmesi üzerine dosya İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesi’ne gönderilmiş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesi’nin 14/01/2021 tarih …/… esas, …/… karar sayılı kararı ile davacı dava dilekçesine yemin deliline dayandığından davacıya akdi ilişkinin varlığı, ticari satım ve mal teslimi ile ilgili davalıya yemin yöneltme hakkının varlığı hatırlatılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden mahkememizce verilen kararın kaldırılmasına karar verilmiş ve dosyanın mahkememizin 2021/180 esasına kaydı yapılmıştır.
Dava konusu edilen ve borçlu olmadığı iddia edilen bedel senede bağlı olduğundan bu senetlerin bedelsiz olduğunu iddia eden davacının bu iddiasını yazılı delil ile ispat yükümlülüğünün bulunduğu, davacının bu husustaki iddiasını yazılı delil ile ispat edemediği, taraflara ait ticari defterlerin incelenmesinde her ne kadar taraflar arasında ticari ilişkinin bulunduğu belirlenmiş ise de dava konusu çeklerin tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı ve çeklerin bu ticari ilişki nedeniyle verildiğine dair ticari defterlerde bir kayıt ve tespit bulunmadığı anlaşılmıştır.
Davacı taraf dava dilekçesinde yemin deliline dayandığından davacıya davalı tarafa yemin teklif edip edemeyeceği hususunda ve yemin teklifinde bulunacak ise yemin metnini sunması için süre verildiği, davacı tarafça süresinde yemin metni hazırlanarak mahkememize sunulduğu, yemin teklifi edilen davetiyenin Gaziantep ATM’sine talimat yazılmak suretiyle ihtarlı olarak davalı şirkete tebliğ edildiği, davalı şirket yetkilisinin usulüne uygun davetiye rağmen yemin için tayin edilen gün ve saatte geçerli bir özrü olmaksızın hazır bulunmadığı anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 229.maddesi uyarınca yemin için davet edilen kimse tayin edilen gün ve saatte mahkemede geçerli bir özrü olmaksızın bizzat hazır bulunmaz yahut hazır bulunup da yemini iade etmez yada yemini eda etmekten kaçınırsa yemin konusu vakıaları ikrar etmiş sayılır.
Davalı çıkartılan usulüne uygun ihtarlı yemin teklif davetiyesine rağmen belirlenen gün ve saatte davalı şirket yetkilisinin geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmediği bu nedenle HMK’nın 229.maddesi uyarınca yemin konusu vakıaları ikrar etmiş sayıldığı, yemin metni içeriği dikkate alındığında; davalının yemin konusu iddiaları ikrar etmiş sayılması nedeniyle, davacının dava konusu 30.990-TL bedelli çek nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile;24/06/2015 keşide tarihli, … seri numaralı, 30.000-TL bedelli dava konusu çek nedeniyle ödenen 10.298,40-TL yönünden davacının davalıdan alacaklı olduğuna dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜ İLE;
2-… Bank AŞ. … Şubesine ait, keşidecisi davacı olan 24/07/2015 keşide tarihli, … seri nolu, 30.990,00-TL bedelli çek nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine,
3-… Bank AŞ. … Şubesine ait, keşidecisi davacı olan 24/06/2015 keşide tarihli, … seri nolu, 30.000,00-TL bedelli çek nedeniyle ödenen 10.298,40-TL miktar yönünden davacının davalıdan alacaklı olduğunun tespitine,
4-Alınması gereken 2.116,92-TL nispi ilam harcından, peşin alınan 529,24- TL nispi harç indirildikten sonra kalan 1.587,68-TL harcın davalıdan alınarak, Hazineye gelir kaydına,
5-Davacının yatırmış olduğu 27,70-TL başvurma harcı ile 529,24-TL nispi harç VARSA toplamı 556,94-TL davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacının yapmış olduğu 1.100,00-TL bilirkişi ücreti ile 1.564,91-TL talimat ve tebligat-posta giderinden ibaret toplam 2.664,91-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
8-Davacının yatırdığı gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendisine iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.17/03/2022

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.