Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/373 E. 2021/547 K. 24.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/373 Esas
KARAR NO : 2021/547

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 22/07/2020
KARAR TARİHİ : 24/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; idarelerinde temizlik hizmet işinin, 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun ve 4857 Sayılı İş kanunu’nun verdiği yetki ile 4734 Sayılı kanun uyarınca hizmet satın alınması yoluyla yapılıp, davalılar ile bu kapsamda hizmet alım sözleşmeleri imzalandığını, dava dışı işçi …’ın; 24.02.2013-31.05.2014 tarihleri arasında … Temizlik Ltd. Şti. İle 01.06.2004-14.07.2005 tarihleri arasında … Tem.İnş.ve Tur.Taş.ve Hizm. Org. Özel Eğt. Hizm. San. Tic. A.Ş. ile 01.10.2005-30.09.2006 tarihleri arasında … Hay. Ür. Gıda Mad. Day.Tük. Zr. ve Orm. Ür. Mad. … .ile 01.10.2006-31.05.2007 tarihleri arasında … Tem.İnş.Tur.Taş.Ve Hizm.Org.Özel Eğt.Hizm.San.Tic.A.Ş.ile 01.07.2007-30.04.2008 tarihleri arasında … Temizlik İnş.Otom,Hizm,Taah.San.Tic.Ltd.Şti. İle 01.05.2008-30.04.2009 tarihleri arasında … Temizlik Hizm.San.Tic.Ltd.Şti. *05.05.2009-31.12.2010 tarihleri arasında … Tem.İnş.Yemek Nak.San.Tıc.Ltd.Şti. 01.01.2011-15.06.2014 tarihleri arasında dava dışı … İnş.Kayn.Tem.Bak.ve Org.Enerji Ay.Rek.Tur.San.ve Tic. A.Ş. işçisi olarak çalıştığını, … tarafından idareleri aleyhine açılan İzmir ….İş Mahkemesi’nin … E sayılı dosyasının Yargıtay …H.D…. E ve … K sayılı ilamı ile 26.6.2018 tarihinde kesinleştiğini, mahkeme ilamının İzmir …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası takibe konularak asıl işveren sıfatıyla 60.010,14 TL ödemek zorunda kaldıklarını, söz konusu dava sebebiyle 1.481,35 TL karar ilam harcı, 1.459,57 TL karar ilam harcı, 626,35 TL temyiz yoluna başvurma harcı 80,00 TL gider avansı, 100,00 TL delil avansı ödeyerek toplam 63.298,56 TL masraf yapmak zorunda kaldıklarını ve söz konusu miktardan davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğunu, arabuluculuk görüşmelerinde anlaşmaya yarılamadığını, 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 2.maddesi asıl işveren alt işveren ilişkisinin düzenlendiğini, asıl işveren alt işveren ilişkisinde alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak 4857 Sayılı Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu TİS den doğan yükümlülüklerden alt işveren ile birlikte sorumlu tutulduğunu, asıl işverenin alt işveren işçisine herhangi bir ödemede bulunmuşsa bu ödemeyi alt işverenden kendi aralarında yaptıkları alt işverenlik sözleşmesi hükümlerine dayanarak rücuen talep edebileceğini, idare ile davalı şirketler arasında imzalanan temizlik hizmeti ihale sözleşmelerinin işçilik ücretlerinin ödenmesi ve ödenecek kıdem ve ihbar vs. tazminatların ve yargılama giderlerinin ödenmesinden gerçek işveren olan yüklenici şirketlerin sorumlu olduğunun hükme bağlandığı nedenle …’a ödenen alacakları ile yargılama gideri olmak üzere toplam 63.298,56 TL’nin davalılann kendi dönemleriyle sınırlı olmak üzere ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak ticari avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı … Temizlik Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; dava dışı işçinin alacaklarının zamanaşımına uğradığını, delillerin tebliğ edilmediğini, davacı şirket ile müvekkil şirketleri arasında hizmet sözleşmesi mevcut olduğundan asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, bu nedenle müteselsil sorumluluktan bahsedilmeyeceği, bu nedenle davanın husumetten reddi gerektiğini, dava dışı …’ın müvekkil şirketlerinden herhangi bir alacağının bulunmadığını, taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin hakkaniyet ve ölçülülük ilkesi ile bağdaşmadığını, söz konusu sözleşmede rücu edileceğine ilişkin bir hüküm bulunması halinde iş bu hükmün ilgili emredici kanun maddesine aykınlık teşkil ettiğini, dava dışı işçinin çalıştığı döneme ilişkin tüm hak ve alacaklarının kendisine ödendiğini, kıdem tazminatından doğrudan kamu kurumunun sorumlu olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte kamu ihale sözleşmesiyle gördürülen iş nedeniyle asıl işveren sıfatıyla kıdem tazminatından sorumlu olduğunu, kıdem tazminatı talebinin her işveren nezdinde çalışmış olduğu süre ile orantılı olarak hesaplanması ve bu oran üzerinden rücu edilmesi gerektiğini, dava dışı işçinin 24.2.2003-31.5.2004 tarihleri arasında çalıştığını, işin sona ermesi nedeniyle çıkış işlemi yapılarak ihaleyi alan diğer davalı nezdinde çalışmaya başladığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte kıdem tazminatı ödemesinin yarısından sorumlu olacağını, dava dışı işçinin feshe bağlı haklardan olan ihbar ve yıllık izin ücretinden davalı müvekkil şirketlerinin sorumluluğu bulunmadığını, temerrüde düşürülmediği nedenle faiz işlemesinin temerrüt tarihinden itibaren hukuka uygun olacağı nedenle davanın reddini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … Tem. Nak.İnş.Yemek Üre.Hizm. Taah. San. ve Tic.A.Ş. tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; alacakların zamanaşımına uğradığını, Limited şirketi olarak 1.5.2018-30.4.2009, 5.5.2009-30.6.2009, 1.7.2009-31.12.2009, 6.1.2010-31.12.2010 tarihleri arasında … Genel Müdürlüğüne bağlı otobüslerin iç ve dış temizliği ile bina ve tesislerin temizlik hizmeti işini yaptığını, söz konusu personelin iş akdinin taraflarından feshedilmediğini, dava dışı işçinin tüm alt işverenler SGK’lısı olarak kısa süreli iş sözleşmesi imzalayarak ve asıl işveren bünyesinde çalışarak çalışma hayatını sürdürdüğünü, personelin …. Büyükşehir bünyesinde müvekkil şirket sigortalısı olarak işçi statüsünde çalıştığını, bütün emir ve talimatları belediye yönetiminden aldığını, işe alım ve işten çıkarmaların belediye tarafından belirlendiğini, şirketin… ihalesini alıp belediyenin belirtmiş olduğu işçi listesinde yer alan işçiler ile işe başlayıp, belirtilen sürelerde işi yürüttüklerini, işçilik alacaklarından asıl işveren konumunda olan belediyenin sorumlu olması gerektiğini, bu nedenle davanın müvekkili şirket açısından reddini talep ve beyan etmiştir.
Davalılar … Tem.. Ltd Şti., … Hay..Tic Ltd Şti., … Tem. Ltd Şti. … Tem.. Ltd Şti. ‘ nin dilekçeler aşamasında davaya cevap vermedikleri görülmüştür.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususlar: davacının İzmir … İş Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası nedeni ile davacı tarafından dava dışı işçi … için kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, genel tatil ücreti ve yargılama gideri ödenip ödenmediği, ödenmiş ise miktarı, davacının ödenen bedeli davalılardan rücuen talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.

DELİLLER:
Davalı şirketlerin ticaret sicil kayıtları, dava konusu ihale sözleşmesi ve idari şartnamelerin bulunduğu CD, ödeme talep yazıları ve tebliğ belgesi suretleri dosyamız içerisindedir.
İzmir … İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası getirtilerek dosyamız arasına alınmış, dosyanın yapılan incelemesinde; Davacı … tarafından davalı … Genel Müdürlüğü aleyhine 01/07/2014 tarihinde açılan dava sonunda, mahkemenin 15/06/2015 kararı ile davacı lehine 26.052,86-TL kıdem tazminatına, 2.636,09-TL net yıllık izin alacağına ve 24,30-TL genel tatil ücreti alacağına yönelik hüküm kurulduğu, hükmün temyiz edildiği, Yargıtay ….H.D. Nin … E. … K. 26/06/2018 tarihli ilamı ile kesinleştiği görülmüştür.
İzmir …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyası getirtilerek dosyamız arasına alınmış, dosyanın yapılan incelemesinde; … tarafından davalı … Genel Müdürlüğü aleyhine 24/11/2015 tarihinde başlatılan takibe ilişkin olduğu, yapılan takip sonrasında 60.010,14-TL nin 10/08/2018 tarihinde … Genel Müdürlüğü tarafından alacaklı …’ a ödendiği, 404,64-TL nin İcra Müdürlüğü tarafından 10/08/2018 tarihli havale ile … Genel Müdürlüğü hesabına iade edildiği görülmüştür.
Mahkememizce dosya ve ekleri İş Hukuku alanında uzman bir bilirkişiye tevdii edilerek, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda davacının dava dışı işçi nedeniyle icra dosyasına ödediği bedeli davalılardan rücuen talep edip edemeyeceği, edebilecekse miktarı hususlarında rapor düzenlenmesi istenilmiş, bilirkişi tarafından hazırlanan 07/12/2020 havale tarihli raporda özetle; Davalılar ile yapılan sözleşmelerde, hüküm altına alınan tazminat ve işçilik haklarına ait sorumluluğun yüklenicilere ait olduğu, kanundan doğan müteselsil sorumluluğu nedeniyle davacının, icra takibi sonrasında dava dışı işçiye mahkeme kararıyla hükmedilen takibe konu işçilik alacaklarını icraen ödemek zorunda kalmış olduğu, Asıl işverence ödenen toplam 59.605,50 -TL sını davalı alt işverenlerden dönemleri ile sınırlı olacak şekilde talep hakkı bulunduğu ,
Dava ve uyuşmazlığın iş hukuku değil, borçlar hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinden, “İş hukukunda geçerli olan mevzuat ve içtihatlara göre yapılan değerlendirmelerin” iş bu rücu davasında hükme esas alınmadığını, Yargıtay 13.H.D. sinin ve 23. H.D. sinin kararlarının bu yönde olduğu,
Davalılardan … Temizlik şirketinin 3.620,23 TL, … Temizlik şirketinin 10.500,24 TL, … şirketinin 5.720,28 TL, … Temizlik şirketinin 4.764,28 TL, … Temizlik şirketinin 5.720,28 TL, … şirketinin 9.544,24 TL sorumluluğu bulunduğu yönünde görüş belirtilmiştir.
Davacı vekili ve davalı …… Şti. vekilinin bilirkişi raporuna itirazları doğrultusunda, itirazların değerlendirilerek ek rapor tanzim etmek üzere dosya kök raporu hazırlayan bilirkişiye yeniden tevdii edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen 17/05/2021 havale tarihli ek raporda özetle; Kök rapordaki tespitlerine ek olarak, icra dosyası harç ve masraflarının incelenmesi sonucunda davacı tarafça icra dosyasına 59.605,50-TL +3.649,16-TL olmak üzere toplam 63.254,66-TL ödeme yapıldığı, dava dışı işçinin hizmet sürelerinin toplam 4036 gün olduğu, buna göre; davalılardan … Temizlik şirketinin 10.531,09 TL, … Temizlik şirketinin 15.272,20-TL, … şirketinin 8.320,00- TL, … Temizlik şirketinin 6.929,52- TL, … Temizlik şirketinin 8.320,00 TL, … şirketinin 13.881,85 TL sorumluluğu bulunduğu yönünde görüş belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava, dava dışı işçiye davacı kurumca ödenmiş olan miktarın rücuen davalılardan tahsiline ilişkin tazminat davasıdır.
Davacı tarafça dava dışı …’ ın kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağına ilişkin İzmir 2. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasına dava dışı işçi … tarafından açılan dava nedeniyle İzmir ….İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı dosyasına yapmış olduğu ödemenin diğer davalılardan rücuen tahsilini talep etmiştir.
İzmir 2. İş Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyasında dosyamız davacısına karşı dava dışı işçi … tarafından dava açıldığı ve Mahkemenin 15/06/2015 kararı ile 26.052,86-TL kıdem tazminatı, 2.636,09-TL net yıllık izin alacağı ve 24,30-TL genel tatil ücreti alacağının dava dışı işçi …’ a verilmesine yönelik hüküm kurulduğu, hükmün temyiz edildiği, Yargıtay ….H.D. Nin … E. … K. 26/06/2018 tarihli ilamı ile kesinleştiği görülmüştür.
Davacı tarafça İzmir ….İcra Müdürlüğü’ nün … esas sayılı dosyasına istinaden toplam 63.254,66-TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
TBK nun 167/2 maddesinde; “Kendisine düsen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödedigi fazla miktarı diger borçlulardan isteme hakkı vardır. Bu durumda borçlu, her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Mahkememizce davacının davalılardan rücuen talep edebileceği bir bedel olup olmadığının tespiti için bilirkişi …’ den aldırılan raporun kısmen ve ek raporun denetime elverişli ve açık olması nedeniyle itibar edilmiş, davacı şirket ve davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmelerde hüküm altına alınan tazminat ve işçilik haklarına ait sorumluluğun yüklenicilere ait olduğu, dava konusu uyuşmazlığın borçlar hukuku hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğinin Yargıtay içtihatları ile de sabit olduğu, İş Kanununun 2. maddesi gereği işçilik alacaklarından müteselsil borçluluğun işçi ile işverenler arası ilişki bakımından geçerli olduğu, borçluların (alt işverenlerin) kendi aralarındaki ilişki bakımından ise müteselsil borçluluk değil kısmi borçluluk olgusunun söz konusu olacağı anlaşıldığından, dava dışı işçinin davalı şirketlerde çalıştığı sürelere göre bilirkişi tarafından yapılan hesaplamaya itibar edilerek, davanın kısmen kabulü ile 10.531,09 TL nin davalı … Tem.. Ltd Şti den, 15.272,20 TL’nin … Tem.. Ltd Şti den, 8.320,00 TL’nin … Hay..Tic Ltd Şti den, 6.929,52 TL’nin … Tem. Ltd Şti den, 8.320,00 TL’nin … Tem.. Ltd Şti den ,13.881,85 TL’nin … … Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1)DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE,
10.531,09 TL nin davalı … Tem.. Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
15.272,20 TL’nin … Tem.. Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
8.320,00 TL’nin … Hay..Tic Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
6.929,52 TL’nin … Tem. Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
8.320,00 TL’nin … Tem.. Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
13.881,85 TL’nin … … Ltd Şti den ödeme tarihi olan 10/08/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2)Alınması gereken 4.320,92-TL harçtan peşin alınan 1.080,99-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.239,93-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
3)Peşin harç için yapılan toplam 1.080,99-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4) Davanın kabul ve reddedilen bölümü orantılı olarak nazara alınıp bir kısım yargılama giderleri davacı üzerinde bırakılarak 1.410,40.-TL yargılama giderinden 1.409,40.-TL yargılama giderinin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5)Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT gereğince davanın kabul edilen bölümü üzerinden hesap edilen 9.023,11.-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6) Davalı … …. Ltd. Şti. kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT gereğince davanın reddedilen bölümü üzerinden hesap edilen 43,90.-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak adı geçen davalıya verilmesine,
7)7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin yargılama gideri olarak davalılardan müteselsilen alınarak, Hazineye gelir kaydına,
8) Kararın kesinleşmesi halinde, ayrıca karar yazmaya gerek görülmeden kalan gider avansının derhal taraflara iadesine,
Dair; davacı vekili ve davalı … şirketi vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/06/2021

Katip …
e -imzalıdır

Hakim …
e -imzalıdır