Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/326 Esas
KARAR NO : 2022/61

DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 07/07/2020
KARAR TARİHİ : 25/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin alacağından dolayı çekin muhatabı borçlu … A.Ş.’den 26/01/2019 keşide tarihli, … Çek No’lu … A.Ş. … Şubesi’ne ait 20.000,00 TL bedelli 1 adet çeki teslim aldığını, sözü edilen çekin müvekkilinin zilyedinde iken rızası dışında elinden çıktığını, İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyası ile zayi davası açıldığını, dava süresinde 23/10/2019 tarihli duruşmanın 1 nolu ara kararı gereğince yazılan müzekkereye … tarafından verilen cevapta bahse konu çekin … Faktoring A.Ş. tarafından ibraz edildiğinin bildirildiğini, çekin müvekkilinin elinden rızası dışında çıkmış olup kötü niyetle iktisap edildiğini, davalının yetkili ve meşru hamil olmadığını, dava konusu çekin davalı tarafından ibraz edildiğini, yargılama sırasında ilgili bankadan çek görüntüsü talep edildiğinde de görüleceği üzere müvekkilinin elinden rızası dışında çıkan çek de cirosu bulunan kişi yahut firmalar ile müvekkilinin bir ticaretinin bulunmadığını belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile dava konusu edilen 26/01/2019 keşide tarihli, … Çek No’lu … A.Ş. … Şubesi’ne ait 20.000,00 TL bedelli çekin davalıdan istirdadına ve müvekkiline iadesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesinin talep edildiği görülmüştür.
Davalı tarafa usulüne uygun dava dilekçesinin tebliğine rağmen davalı tarafından süresinden sonra cevap dilekçesinin sunulduğu anlaşılmakla taraf teşkilinin sağlandığı, dilekçelerin teatisi aşamasının tamamlandığı ve davalı tarafın iş bu davayı inkar çerçevesinde savunduğu anlaşılmıştır.
DELİLLER:
İzmir … ATM’nin … Esas – … Karar sayılı dosya aslı, … Bankası A.Ş’nin yazı cevabı dosyamız arasındadır.
İzmir … ATM’nin … Esas – … Karar sayılı dosyasının incelenmesinde; mahkememiz davacısı tarafından davaya konu edilen kambiyo senedinden kaynaklı olarak zayi nedeniyle iptal davası açıldığı, mahkememiz davalısı tarafından senedin yetkili hamil sıfatıyla elinde bulunduğunun bildirildiğinin anlaşılması neticesinde mahkemece 22/06/2020 tarihli duruşmada davacı vekiline istirdat davası açmak üzere 15 günlük kesin süre verildiği, mahkememiz dava tarihinin 07/07/2020 olduğu anlaşılmakla davanın verilen kesin süre içerisinde açıldığı görülmüştür.
… tarafından verilen müzekkere cevabının incelenmesinde; davaya konu çekin bankanın … Şubesi’ne ait olduğu, … tarafından keşide edilip lehtar sıfatıyla … A.Ş ‘ye keşide edildiği, lehtar tarafından cirolanmak suretiyle … A.Ş’ye verildiği, bu ciranta tarafından cirolanmak suretiyle Mahkememiz davacısına, davacı tarafından cirolanmak suretiyle dava dışı … Ltd. Şti’ye, o ciranta tarafından … Ltd Şti’ye ve bu ciranta tarafından da Mahkememiz davalısına cirolandığı, takas sistemi kapsamında ibraz edildiği görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dosya kapsamına göre Mahkememiz davacı tarafından İzmir … ATM’nin … Esas sayılı dosyası üzerinden açılan zayi nedeniyle iptal davasında dava dışı … tarafından verilen cevabi yazıya göre iptali istenen çekin mahkememiz davalısı tarafından bankaya ibraz edildiği konularında bir uyuşmazlık olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıdaki yapılan açıklama göz önüne alındığında taraflar arası uyuşmazlık konusu hususun; Mahkememiz davalısının yetkili hamil olup olmadığı, davacının davaya konu edilen çekin elinden rızası dışı çıkıp çıkmadığı, davalının bu çeki kötü niyetle iktisap edip etmediği ve bu nedenle davacının davaya konu edilen çekin davalıdan istirdadının talep edip edemeyeceği hususlarına yönelik yapılacak araştırma neticesi varılacak kanaate esas açılan istirdat davası olduğu anlaşılmıştır.
Her ne kadar işbu davaya davalı yanca süresinde cevap dilekçesi sunulmamış ise de sunulan 13/10/2021 tarihli cevap dilekçesi adı altındaki beyan dilekçesine göre davalı yanca dava dışı … Ltd Şti ile Faktoring sözleşmesinin imzalandığı, söz konusu sözleşmenin dayanağında … Ltd Şti tarafından … Ltd Şti aleyhine keşide edilen … sıra nolu 08/10/2018 tarihli ve 21.060,00 TL’lik faturanın olduğu ve davalı yanca çekin bu suretle temin edildiği görülmüştür.
6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunun 9’uncu maddesi 1/a fıkrasında “Ana faaliyet konuları dışında faaliyette bulunamaz.” 1/b fıkrasında “Müşterileri ile yapacağı sözleşmeler çerçevesinde ve yaptığı işlemin bir parçası olarak müşterilerine ilave finansman sağlamak amacıyla toplamı ödenmiş sermayesinin yüzde birini geçmeyecek şekilde kullandırılan nakdi krediler hariç olmak üzere nakdi kredi kullandıramaz. Bu oranı sıfıra kadar azaltmaya veya ödenmiş sermayenin yüzde beşine kadar artırmaya ya da şirket bazında farklılaştırmaya Kurul yetkilidir.” hükmüne aynı yasanın 9. Maddesinin 2’nci fıkrasında, “Faktoring şirketi Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile Kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz veya tahsilini üstlenemez. Aynı faturaya dayalı birden çok faktoring şirketine yapılan kısmi temliklerin toplam tutarı fatura tutarını aşamaz.” düzenlemesine yer verilmiştir.
Yukarıdaki yasal mevzuatın dosya kapsamına kazandırılan ve sunulan deliller ve beyanlar çerçevesinde incelendiğinde istirdatı talep edilen çekin Mahkememiz davalısı tarafından takas sistemi kapsamında ibraz edildiği, çekin davalı yanca yukarıda belirtildiği ciro silsilesi yolu ile kendi eline geçtiği, şekli anlamda ciro silsilesi bakımından kopukluk olmadığı, davalı tarafın kendisinden önceki ciranta konumunda olan ve ondan önceki ciranta konumunda olan taraflar arasında yukarıda belirtildiği şekilde bono tanzim tarihinden evvelki bir tarihe ilişkin faturanın bulunduğu ve bu fatura uyarınca davalı tarafa ciro eden tarafla faktoring sözleşmesinin imzalandığı hususlarının bir bütün olarak değerlendirilmesi neticesinde davalı tarafça çekin ciro yolu ile eline geçmesi hususundaki alacağın yukarıdaki yasal mevzuata göre davalı yanca ispatlandığından davalının çekin meşru hamili olduğu anlaşılmıştır.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı tarafça yukarıda belirtilen iddialar doğrultusunda kambiyonun davalıdan istirdadı talep edilmiş ise de esasen işbu uyuşmazlık yönünden ileri sürülen iddialar ve davalının davayı inkar çerçevesinde savunduğu göz önüne alındığında ispatlanması gereken hususların davalının meşru hamil olup olmadığı ki bunun ispatının davalı tarafta olduğu, yine davalı yanca kambiyonun kötü niyetli olarak ele geçirilip geçirilmediği ki bunun ispatının davacı tarafta olduğu kanaatine varılmakla yukarıda yapılan açıklama ve kanaatler göz önüne alındığında davalı tarafın istirdadı talep edilen kambiyonun meşru hamili olduğunu ispatladığı, her ne kadar davacı tarafça davalının kötü niyetli olarak kambiyoyu ele geçirdiği iddia edilmiş ise de bu hususun varlığının Mahkememizce kurulan ara kararlar ve bu ara kararların yaptırımı ile ileri sürülen iddialar ve savunmalar göz önüne alındığında davacı yanca ispatlanamadığı kanaatine varılmakla davalının yukarıda belirtilen yasal mevzuat gereği istirdadı talep edilen kambiyonun meşru hamil sıfatıyla elinde bulundurduğu anlaşılarak ve davacı yanca yemin deliline dayanılmadığı da tespit edilerek açılı davanın ispatlanamama nedeniyle reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- Davanın REDDİNE,
2- Karar tarihi itibariyle alınması 80,70 TL harcın evvelce alınan 341,55 TL peşin haçtan mahsubu ile hazineye irat kaydına, fazladan alınan 260,85 TL harcın kararın kesinleşmesinden sonra ve talep halinde DAVACI TARAFA İADESİNE,
3- Davacı tarafından yatırılan başvuru harcı ile yukarıda mahsubuna karar verilen harcın ve ayrıca davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılan kısmın DAVACI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA,
4- Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan 177,00 TL’sinin 6100 sayılı HMK’nın Gider Avans Tarifesinin 5. maddesi gereğince DAVACI TARAFA İADESİNE,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan 5.100,00 TL nispi vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6- Dosya arasında bulunan İzmir … ATM’nin … Esas – … Karar sayılı dosyasının kararın kesinleşmesinden sonra adı geçen Mahkemeye İADESİNE,
7- Dair tarafların yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 25/01/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır