Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/586 E. 2022/236 K. 22.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/586
KARAR NO : 2022/236

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2019
KARAR TARİHİ : 22/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl dava yönünden;
Davacı vekili tarafından sunulan 30/12/2019 tarihli dava dilekçesinin incelenmesinin incelenmesinde; Taraflar arasında 21/06/2016 tarihli sözleşmenin imzalandığı, davacı tarafça sözleşme konusu edimle buna bağlı olarak davalı ile kararlaştırılan birtakım sözleşme dışı edimlerin ifa edildiği, ancak davalı tarafça kararlaştırılmış ve yapılmış olan edimlerin tamamının bedelinin ödenmediği, sözleşme dışı edimlere yönelik faturaların düzenlenerek karşı tarafa gönderildiği ancak davalı tarafça İzmir … Noterliği’ne 07/08/2018 tarihli ve … Yevmiye Sayılı ihtarnamesi ile iade edildiği, sözleşme konusu edimin davacı tarafça yerine getirildiği ve davalı tarafça sözleşmede yazılı bedelin davacıya ödendiği, ancak asıl edim dışında taraflarca kararlaştırılan sözleşme dışı edimlerin de bulunduğu fakat bunun davalı tarafça kabul edilmediği gibi iş bedellerinin de ödenmediği, davacı tarafça bahse konu işler için seri A sıra no: … ve seri A sıra no: …sayılı faturaları tanzim ederek fatura düzenlediği, faturalara ek olarak neler yapıldığını açıklar şekilde çizimli ve fotoğraflı çizelgeler hazırlandığı, bunun İzmir 5. Atm’nin …/… D.İş sayılı tespit dosyasına da sunulduğu, bunların haricinde daha bir kısım belgelerin dosyada olduğu, davacı tarafça düzenlenen … numaralı fatura bedelinin davalı tarafça makbuz karşılığında nakit olarak ödendiği, bu fatura konusu hususlar ile diğer faturadaki hususların birliktelik arz ettiği, bunların bir bütün olarak değerlendirilmesi gerektiği, bu hususların tespiti için bahse konu İzmir 5. ATM dosyasının açıldığı, bu dosyadan haklılığı belirtir rapor alınmasına ve karşı tarafa tebliğ edilmesine rağmen yine de bedelin kendisine ödenmediği, bu kapsamda tarafların karşılıklı muvafakati ile davacı tarafça yapılan sözleşme dışı edimlerin bedellerine yönelik olarak karşı tarafça edimin yerine getirilmemesi sebebiyle temel sözleşme ve şifahi anlaşma uyarınca fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 230.410,17 TL alacağın ticari avans faizi ile davacıya ödenmesinin, bu hususta davalı yan yönünden aleyhine ihtiyati haciz kararı verilmesine ve ayrıca İzmir 5. Atm’nin de dava şartı arabuluculuğa ilişkin yargılama giderlerinin ve ayrıca vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasının talep edildiği görülmüştür.
Davalı tarafından dava dilekçesindeki iddialar yönünden verilen 29/06/2020 tarihli cevap dilekçesinde; taraflar arasında 21/06/2016 tarihli sözleşme uyarınca davalıya ait İzmir İli … ilçesi … Cad. …/… Sk. Adresinde bulunan taşınmazın sözleşme ekindeki şartname ve projeye uygun olarak alüminyum doğrama ve cephe giydirme işinin yapılması konusunda anlaşma sağlandığı, bu sözleşme uyarınca yapılan imalatların bedelinin davacıya ödendiği, davacı tarafça sözleşme dışı yapıldığı iddia olunan hususlarla alakalı kendisinden İzmir … Noterliği’nin … Yevmiye Sayılı ihtarnamesi ile 2 adet fatura gönderdiğini, bu faturanın aynı Noterliğin … Yevmiye nolu ihtarnamesi ile iade edildiği, davalı tarafından davacının sözleşme dışı işlerle ilgili olarak 06/02/2018 tarihinde nakit ödeme yapıldığı, bu ödemenin davacı tarafın yapmış olduğu tüm ilave işlerin bedeli olarak ödendiği, bu hususun bilirkişi incelemesi ile de görüleceği hatta ödemenin davacının yaptığını iddia ettiği tüm ilave işlerin bedelinden bile fazla olduğu, fatura içeriklerinin davacı tarafça taraflar arasındaki sözleşmede belirtilen fiyatlar göz önüne alındığında fahiş miktarda olduğu ve faturada belirtilen metraj ile malzemelerin yerindeki uygulamayla örtüşmediği, bahse konu d. İş dosyasına itiraz edildiği, … nolu faturanın ve …nolu faturanın bu kapsamda içeriklerinin doğru olmadığı gibi bedellerinin de fahiş olduğu, davacı tarafa bu konuda birçok kez durumunun iletildiği görülmüştür.
Asıl dava dosyası yönünden dilekçelerin teatisi aşaması usulüne uygun tamamlanmakla taraf teşkili sağlanmış ve yine usulüne uygun olarak tahkikat aşamasına geçilmiştir.
Karşı dava yönünden;
Davalı-karşı davacı vekili tarafından sunulan 29/06/2020 tarihli dava dilekçesinin incelenmesinde; Davacı tarafın yapmış olduğu gerek sözleşme dahili gerekse sözleşme harici işlerin eksik ve kusurlu olduğu bu kapsamda davalının zarara uğradığı, bunun tespiti amacıyla İzmir 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı dosyası üzerinden tespit yaptırıldığı, davacının eksik ve kusurlu yaptığı işler nedeniyle camlardan içeriye su girdiği, bunun bina sakinleri açısından zararının oluştuğu, camlar ve kapıların tam kapanmadığı, işçiliklerin son derece kötü olduğu, bunun davalının imajına zarar verdiği, Davalı tarafından eksik ve kusurlu imalatların yaptırılmak zorunda kalındığı, bunun 14/06/2019 tarih … nolu 62.540,00 TL bedelli faturadan anlaşılacağı söz konusu işlerin bir kısmının bu fatura ile dava dışı … İzolasyon Şirketi’ne yaptırıldığı, yağmurlu günlerde ortaya çıkan durumun Gaziemir … Noterliği’nin … Yevmiye Sayılı tutanağı ile tespit ettirildiği belirtilerek eksik ve kusurlu imalatlar bedelinin tahsili amacıyla fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 60.000,00 TL’nin avans faizi ile birlikte davacıdan tahsili ile yargılama giderinin vekalet ücretinin davacı – karşı davalı üzerinde bırakılmasının talep edildiği anlaşılmıştır.
Davacı-karşı davalı vekili tarafından sunulan 07/09/2020 tarihli karşı davaya cevap dilekçesinin incelenmesinde; sözleşme gereği davacı tarafça edimin yerine getirildiği işin kontrolünün işveren olan davalı – karşı davacı tarafından tayin edilen mühendisler tarafından kontrol edileceğinin sözleşmede belirlendiği, davalı – karşı davacı tarafından 1. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin dosyasında belirtilen bilirkişi raporunun gerçeği yansıtmadığı, çünkü sözleşmede kompozit kaplamaların birleşim çıtaları ile kapatılacağı şeklinde bir ibare bulunmamakla birlikte işin doğası gereği bu kısmın silikonla kapatmasının gerekli olduğu ve buraya ilişkin bir açıklığın olmadığı, yine bahse konu bilirkişi raporundaki diğer tespitlerin de gerçeği yansıtmadığı, çatı ile ilgili işlerin davacının sözleşmeyle üstlendiği edimler arasında olmadığı, bilirkişi tarafından yapılan tespitin davacı-karşı davalının ayıbından kaynaklanmadığı, tespit konusu inşaatın 4 cepheli olduğu, ön cephe ve yan iki cephenin proje ve şartnameye uygun olarak davacı – karşı davalı tarafından yapıldığı, arka cephenin duvar şeklinde yapıldığı ve bu duvarın farklı bir yüklenici tarafından yapıldığı, arka cepheden kaynaklı zararlardan davacı – karşı davalının sorumlu olmayacağı, inşaatta bulunan izolasyon ve yalıtımların davacı – karşı davalıya ait olmadığı, bu işlerin davacı – karşı davalı tarafça yüklenilmediği, bu konuda davalı – karşı davacının defalarca uyarıldığı, davacı – karşı davalı tarafından yapılan işler ve kullanılan kaliteli malzemeler neticesinde taşınmazların değerinin üzerinde satıldığı, davalı – karşı davacının bir mağduriyetinin bulunmadığı, satım ve kira sebebiyle karşı davanın açılmasında iyi niyetli olunmadığı, davacı – karşı davalının gerek sözleşme konusu gerekse sözleşme harici işleri tam ve kusursuz olarak yerine getirdiği belirtilerek davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı- karşı davacı üzerinde bırakılmasının talep edildiği görülmüştür.
Karşı dava dosyası yönünden de dilekçelerin teatisi aşaması usulüne uygun tamamlanmakla taraf teşkili sağlanmış ve yine usulüne uygun olarak tahkikat aşamasına geçilmiştir.
DELİLLER:
İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… D. İş sayılı, İzmir 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin …/… D.iş sayılı dosyası, tanık beyanı, taraf defterlerinin tetkiki yönünde sunulan SMMM raporu, mahallinde yapılan keşif ve keşif neticesi fen-inşaat ve mimar bilirkişilerince sunulan kök ve ek rapor dosya arasındadır.
İzmir 5. ATM’nin …/… d.iş sayılı dosyasının incelenmesinde; 22/10/2018 tarihinde talep eden … Metal….Ltd. Şti tarafından … …İş Ort. hasım gösterilmek suretiyle 21/06/2016 tarihli sözleşme nedeniyle … Metal…Ltd. Şti tarafından karşı taraf aleyhine söz konusu sözleşme dışı yapılan işlerin … ve …numaralı faturalara bağlandığı ve … numaralı fatura bedelinin ödenmesine rağmen diğerinin ödenmemesi nedeniyle söz konusu fatura konusu işlerin ve maliyetlerinin tespitine yönelik delil tespiti istenilmesi üzerine mahallinde inşaat mühendisi bilirkişi … tarafından yapılan incelemeler neticesi hazırlanan 14/11/2018 tarihli raporun dosyaya sunulduğu, sözleşme dışı yapılmış olup ödemesi yapılan … numaralı fatura konusu işlerin tespiti ile bedelinin 350.484,43 TL ve yine sözleşme dışı yapılmış olup ödemesi yapılmayan …numaralı fatura konusu işlerin tespiti ile bedelinin 230.400,01 TL olarak hesaplandığının belirtildiği görülmüş, rapora karşı karşı taraf … …İş Ort. tarafından itiraz dilekçesinin sunulduğu görülmüştür.
İzmir 1. SHM’nin …/… D.iş sayılı dosyasının incelenmesinde; 05/10/2018 tarihinde talep eden … …İş Ort. tarafından … Metal….Ltd. Şti hasım gösterilmek suretiyle 21/06/2016 tarihli sözleşme nedeniyle … metal tarafından gerek sözleşmede yer alan gerekse de sözleşme dışı bir takım işlerin yapıldığı ve bedelinin ödendiği belirtilerek sözleşme gereği yapılan alüminyum cephe işlerindeki eksik ve kusurlu imalatların ve bedelinin tespitine yönelik delil tespiti istenilmesi üzerine mahallinde inşaat mühendisi bilirkişi … ile harita mühendisi bilirkişi … tarafından yapılan incelemeler neticesi hazırlanan 30/11/2018 havale tarihli raporun dosyaya sunulduğu, … metal tarafından yapılan giydirme cephe, alüminyum yalıtımlı doğrama, boardex kaplama, galvanizli karkas, alüminyum kompozit ve galvanizli karkas işleri yönünden ayıplı iş yapıldığı, kaplama ayıplarının açık ayıplarının açık ayıp, doğramalardaki ayıpların ise gizli ayıp niteliğinde olduğu ve tamirlerinin mümkün olduğu ve yaklaşık imalat bedelinin 56.837,53 TL + KDV olarak hesaplandığının belirtildiği görülmüş, rapora karşı karşı taraf … Metal….Ltd. Şti tarafından itiraz dilekçesinin sunulduğu görülmüştür.
Mahkememizin 26/11/2020 tarihli duruşmasında verilen ara karar ile asıl ve karşı dava yönünden davacı ve davalı defterlerinin mahkememizce yapılan uyuşmazlık tespiti göz önüne alınarak incelenmesi ve taraflar arası ticari ilişkinin taraf defterlerine yansıma şekli, söz konusu ticari ilişki kapsamında tarafların ve varsa dava dışı 3. Kişilerce bu ticari ilişki kapsamında yapılan işler olup olmadığı olduğunun anlaşılması halinde bu işlerin ticari defterlere yansıma şekli konusunda dosyanın SMMM Bilirkişisi …’e tevdisi üzerine adı geçen bilirkişi tarafından hazırlanan 10/12/2020 havale tarihli raporun dosyaya sunulduğu ve usulüne uygun tebliğinin yapıldığı görülmüştür. Adı geçen Raporda özetle “… Metal….Ltd. Şti’nin yasal defterlerinin lehine delil teşkil eder vaziyette olduğu, … Metal….Ltd. Şti kayıtlarına göre ilişkinin 2017 yılında başladığı ve … nol 2340.410,17 TL bedelli fatura kesilmesi ile ilişkinin son bulduğu, kayıtlara göre … ve …numaralı faturalar toplamı olan 580.946,75 TL tutarında dava tarihi itibariyle … Metal….Ltd. Şti’nin alacaklı olduğu, … …İş Ort. Yasal defterlerinin de lehine delil teşkil eder vaziyette olduğu ve kayıtlarına göre ilişkinin 2016 yılında başlamış olduğu ve … Metal ….Ltd. Şti tarafından düzenlenen … numaralı fatura ile son bulduğu, kayıtlara göre dava tarihi itibariyle … …İş Ort.’nın borcunun bulunmadığı” şeklinde kanaat belirtildiği ve rapora karşı taraf vekillerince itiraz ve beyanlarda bulunulduğu görülmüştür.
Mahkememizin 01/04/2021 tarihli ara kararı ile Mahallinde 04/05/2021 Salı günü saat: 14:00 itibariyle Mahkememizce asıl dava ve karşı davaya ilişkin uyuşmazlık tespiti göz önüne alınarak tarafların edim yükümlülüklerinin ve yükümlülük karşısında edim bedellerinin yerine getirilip getirilmediğinin tespit ve değerlendirilmesine esas olmak üzere 1 fen bilirkişisi, 1 inşaat – mimar bilirkişisi ve 1 cephe kaplama konusunda imalat inşaat işleri bilirkişisi eşliğinde keşfin icrasına karar verilmiş olup taraflarca belirtilen tanıklar keşif sırasında dinlenmiş;
Davacı Tanığı … aynen “Ben davacı şirket nezdinde 2016 yılı 2017 yılı sonuna doğru dış cephe, cam kompozit giydirme işinde koordinasyonunda çalıştım. Taraflar arasında uyuşmazlık konusu husus ile alakalı bilgim vardır. Mahkeme heyeti ile birlikte gezilip görülen yerlere yönelik bahsetmiş olduğum işlerle alakalı bilgi sahibiyim. Bu binanın dış cephesinde kullanılan cam ve kompozit giydirme konusundaki malzemelerin tedariki montajlama yani anahtar teslim tüm iş davacıdaydı. Biz bu binadaki dış v cephe giydirme ürünlerini temin ettikten sonra binaya montajlama aşamasında sürekli ürünlerde kaybolma yaşadık. Ürünler dava dışı kişiler tarafından çalınmaktaydı. Bu konuda karşı tarafça herhangi bir önlem alınmadı. Konuya ilişkin şikayetlerimizi defalarca dile getirmemize rağmen aynı sorun defalarca dile getirildi. Kaybolan ürünlerin ikmalini biz yaptık. 2017 yılının sonuna doğru biz yüklendiğimiz işi bitirdik. Teslim ettik. Giydirme işinden sonra ruhsat yada başka bir başvuru yapılıp yapılmadığı konusunda bir bilgim yoktur, biz yüklendiğimiz işi bitirdikten sonra yaklaşık 4 ay sonra binanın hava koşullarından kaynaklı yağmur suyu aldığı şikayeti ile talep üzerine biz yine bu binaya geldik. Kendimiz tarafından tenin edilen malzemeler işçiler eliyle 2-3 ay çalışarak sorunu giderdik. Onun haricinde benim koordinasyonda olduğum konu ile alakalı başka bir husus hatırlamıyorum. Benim olayla ilgili bilgim ve gördüm bundan ibarettir” şeklinde,
Davacı Tanığı … aynen ” Ben davacı şirket nezdinde 2016 yılı 2017 yılı 6. Ayına kadar cam cephe ve kompozit olmak üzere dış cephe giydirme işinde usta olarak çalıştım. Yaklaşık 1 senden biraz fazla belirttiğim işler konusunda bu binada işlem yaptık. Buradaki işlerin malzeme tedariki ve işçilik giderleri … metal deydi. Biz işimizi bitirdikten sonra eksiksiz teslimi yaptık. Ben işi bitirip karşı tarafa teslimden sonra işten ayrıldım. Sonradan bi,r sorun çıkıp çıkmadığı konusunda bir bilgim yoktur. biz malzeme yapım işinde kullandığımız ürünleri karşı tarafça binanın alt kısmında bize tahsis edilen yerde hem i,malat işlerini yapıyordurk. Hem de ürünleri burada saklıyorduk. Buranın çevresi açıktı. Ancak bize söylendiği kadarıyla karşı taraf güvenliğini olduğunu biliyorduk. Ancak ürünlerde eksiklikler olması yani 3. Kişiler tarafından ürünlerin çalınmasından kaynaklı eksilmelerin biz tamamlıyorduk. Ben konu ile alakalı herhangi bir resmi kuruma iletilip iletilmediğini bilmiyorum. Ancak burada ismini bilmediğim yaşlı birisine bu sorunları defalarca ilettik” şeklinde,
Davacı Tanığı … aynen “Ben davacı şirket nezdinde yaklaşık 20 yıldır çalışıyorum ve halen çalışmaktayım. Taraflar arasındaki husumeti biliyorum. Benim çalıştığım firma tarafından şu anda bulunduğumuz binanın dış cephenin tamamının kaplamasını biz yaptık. Hatta taraflar arasındaki ilk planda anlaşma konusu olmayan ve ücrete dahil olmayan binanın içerisindeki odalarda masalar arasındaki cam ayrımlarına ilişkin ve ayrıca fotoselli kapılara ilişkin işte yaptık. 2017 yılı ikinci yarısı civarı işi bitirip teslim ettik. Anahtar teslim iş yaptık. Teslimden sonra yaklaşık bir kaç ay içerisinde su alma sorunu üzerine biz vinç temin ederek binanın dış cephesindeki bu husustan kaynaklı sorunu çözdük. Bu çözüm işine yönelik bütün malzeme tedariki ve işçilik gideri tarafımızdan yapıldı. Hatta fotoğraflarda şirket elinde mevcuttur. Bu tarihten sonra günümüze kadar bu bina ile alakalı bize bir sorun gelmedi.” şeklinde,
Davalı Tanığı … aynen ” Ben gerek davacı şirket sahibi, gerekse davalı tarafı arkadaşım olması sebebiyle tanırım. Bu binada yaklaşık 4 yıldır sorumlu olarak çalışmaktayım. Binanın imalatının son zamanlarından itibaren çalışmaya başladım. Yaz aylarında başlamıştım. Havalar soğuyup yağış başladığı zaman binanın dış cephesinden kaynaklı su alma durumu ortaya çıkınca kat malikleri beni aramaya başladı. Bu su sorunundan sonra gerek binanın içerisindeki tavan kısmı, gerek taban kısmı ve gerekse yan duvarlarda sorunlar olması sebebiyle biz kendi imkanlarımızla bu sorunları giderdik. Ancak akan yerler akmaya devam ettik. Binanın dış cephesindeki sorunu kompozitten kaynaklı olduğunu biliyorum. Teslimden sonra davacının yaptığı iç cephe kapısında bir sarkma oldu. Bu durum ben karşı tarafın temsilcisi olduğunu bildiğim Onur Bey’e ilettim. Ancak kendisi bizim sorumluluk alanımız değildir. Sorunlar aynen devam etmektedir. Biz şu an itibari ile bu sorunları dışarıdan temin yoluyla hallediyoruz. Şu an bu işlerimizi halletme konusunda bağlantıyı kurduğumuz firma … isimli firmadır. Hatta kendileri ilk önce burayı sorumluluk doğmaması adına yapmak istemediler. Binanın arka tarafını bu firma dış taraftan bizim verdiğimiz paralarla halletti. Şu anda yan tarafın halledilmesi için kendileri ile görüşme aşamasındayız. Ancak yan taraftaki sorun halen devam etmektedir. Bu sorunları aidatlarla gidermemiz mümkün değildir. Binayı yapan firmanın sahibinden hala bu tutarları istiyoruz. … Metal isimli firma az önce söylediğim gibi binanın arka tarafındaki sorunu halletti. Bu firma yaptıktan sonra sorun çıkmadı. Yan taraf konusunda halen adı geçen …’ın bitmiş bir işi yoktur. Şantiye sırasında ben bu binada herhangi bir şekilde görev almadım. Teslimden az bir süre önce ben sorumlu olarak bu firmada işe başladığımda birisinin yerine değil doğrudan sorumlu olarak girdim. Binanın yapımı sırasında … ve …’in babasının şantiye sorumlusu olduğunu biliyorum. Bu hususta başka bir bilgim yoktur” şeklinde,
Davalı Tanığı … aynen ” Ben şu an içerisinde bulunduğum binanın 59 daire numaralı malikiyim. 2018 yılında burayı teslim aldım. Ben burayı teslim aldıktan sonra yağmur zamanında dairenin içerisine su girmekteydi. Biz sorunları … Bey’e söyledik. … Bey’de bu konuda bir sonuç alamaması üzerine biz kendi imkanlarımızla sorunları halletmeye başladık. Şu an halen binanın dışarıdan su alma sorunu devam etemketdri. Benim maliki olduğum dairenin tavanında, tabanında ve duvarında su almadan kaynaklı sorunlar vardır. Artık şu an itibari ile bunları tamir ettirmek istemiyoruz. Çünkü dış cephenin hali hazırda sorunu bitmedi. Tanıklık ücreti talebim yoktur.” şeklinde beyanda bulunmuşlardır.
Keşfe nezaret eden bilirkişiler Yük.Müh.Mimar …, İnşaat Müh. … ve Hart.Müh … tarafından mahallinde yapılan incelemeler ve keşif tutanağı uyarınca bina dış ve iç cephesine yönelik projeye yönelik yazılı beyanlar, belediye ve tapu müdürlüğüne yazılan müzekkereye verilen cevabi yazılar ve yeniden verilen yetki ile mahallinde yapılan inceleme sonucu hazırlanan 03/12/2021 havale tarihli raporun dosyaya sunulduğu ve taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görülmüştür. Söz konusu raporun incelenmesinde özetle ” gerek sözleşmenin gerek d.iş sayılı dosyaların gerek davaya konu edilen faturanın iddia, savunma ve dosya kapsamı ile birlikte değerlendirilmesinde asıl dava dosyası yönünden yüklenicinin üç gün ara ile kesmiş olduğu ve bina ile ilgili sözleşme karşılığı yapıp bitirdiği imalat bedeli dışında şifahi olarak anlaşma konusu olan ilk fatura bedeli olan 350.484,43 TL’nin (bu tutar içinde çalındığı söylenen 26 küsür bin liralık teslim edilen malzeme bedelini de açıkça kapsadığı) bilerek ve görerek ödendiği, yine şifahi anlaşma ile yapıldığı belirtilen ve ikinci faturaya konu edilen imalatların ölçümlerinin kontrol edildiğinin, ve fatura bedellerinin ise piyasa rayiçlerine uygun olduğunun belirlendiği, faturaya konu edilen 230.400,00 TL tutarda da davacı imalat ve montajı yapan firmanın alacaklı olacağı, karşı dava dosyası yönünden ise talebin kabul edilmeyeceği aksi kanaatte olunur ise nefaset kuralları gereği 4.650,00 TL tutarında davacının alacaklı olacağı” şeklinde kanaat belirtildiği görülmüş, rapora karşı davalı-karşı davacı vekili tarafından rapora karşı beyan ve itiraz dilekçesinin sunulduğu dilekçede bilirkişilerden raporun denetime elverişli olmaması sebebiyle yeniden rapor talep edildiği, davacı-birleşen davalı tarafça rapora beyan ve itirazda bulunulmadığı görülmüştür.
Mahkememizce 18/01/2022 tarihli duruşmada verilen ara karar gereği kök rapora yapılan itirazların karşılandığı şekilde önceki rapor sunan bilirkişilerden ek rapor tanziminin istenilmesi üzerine bilirkişilerce hazırlanan 07/02/2022 havale tarihli raporun dosyaya sunulduğu ve usulüne uygun tebliğinin yapıldığı anlaşılmakla yapılan incelemesinde özetle itirazların karşılandığının belirtildiği, sızıntı kaynağının … …İş Ort. Uhdesinde olan teras su yalıtımının yapılmamasından kaynaklanan sızıntı olduğu ve bu yapılmayan yalıtımın sonucu çatıdan sızıntı olduğu ve ancak bu yapılmayan yalıtımın davanın konusu olmaması sebebiyle buna dair hesaplamanın yapılmadığının belirtildiği, şantiyede çalındığı iddia edilen ve ödenip kapatılmış ilk faturanın en alt kalemi olarak belirtilen 26.334,00 TL’lik teslim edilen alüminyum cephe profilleri olarak bedelin tüm hesap içinde değerlendirilmesinin takdire bırakıldığı aksi kanaatte olunur ise ikinci fatura bedelinden düşülmesi gerektiği” şeklinde kanaat belirtildiği görülmüş, rapora karşı davalı-karşı davacı vekili tarafından rapora karşı beyan ve itiraz dilekçesinin sunulduğu dilekçede bilirkişilerden raporun denetime elverişli olmaması sebebiyle yeniden rapor talep edildiği, davacı-birleşen davalı tarafça rapora beyan ve itirazda bulunulmadığı görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Asıl dava dosyası yönünden yapılan inceleme neticesinde taraflar arasında 21/06/2016 tarihli sözleşme uyarınca ticari ilişkinin kurulduğu, söz konusu sözleşmede mahkememiz davalısının işveren davacının yüklenici olduğu, sözleşmenin konusunun davalıya ait İzmir İli … ilçesi … Cad. …/… Sk adresinde bulunan bir adet binanın alüminyum cephe işlerinin proje ve şartnamelere uygun olarak ekli resimlerde görüldüğü gibi olacak şekilde alüminyum doğrama ve cephe giydirme 6+4 bronz renk (ya da füme) ısı cam + kompozit malzemeleri olarak imal ve montaj yapım işine ilişkin olduğu, sözleşmenin ekinde birim fiyat listesinin bulunduğu, işin teslim süresinin kararlaştırıldığı, ödemelerin bedelinin ve tarihlerinin belirlendiği, toplam ödemenin 930.000,00 TL olarak kararlaştırıldığı, sözleşmenin eklerinin fiyat listesi ve birinci keşif özeti, teknik şartname ve alüminyum doğrama + ve cephe görünüş çizimleri, plan ve kesit detayları olarak belirlendiği, bu kapsamda davacı tarafça sözleşme konusu edimin yerine getirildiği ve sözleşmeye ilişkin imalat bedellerinin davacıya ödendiği, sözleşme haricinde birtakım hususların da yine imalatının davacı tarafça yapılacağının kararlaştırıldığı, buna ilişkin olarak davacı tarafça bir kısım edimlerin yerine getirildiği söz konusu edimlere yönelik davacı tarafça yukarıdaki bahse konu 2 adet faturanın tanziminin yapıldığı, faturaların davalı tarafa noter ihtarı ile gönderildiği ve fakat yine noter ihtarı ile bunların iade edildiği, sözleşme dışı yapılan işlerle ilgili olarak davacıya 06/02/2018 tarihinde 350.000,00 TL nakit ödeme yapıldığı konularında taraflar arasında bir uyuşmazlık olmadığı tespit edilmiştir.
Yukarıda yapılan tespit göz önüne alındığında asıl dava dosyası yönünden uyuşmazlığın söz konusu fatura içeriklerinin tamamının davacı tarafça yapılıp yapılmadığı, faturanın gerçeği yansıtıp yansıtmadığı, bu faturanın sözleşme bedellerine uygun olarak mı yoksa taraflar arasında şifahi kararlaştırıldığı üzere bedelinin oluşturulduğu, faturadaki fiyatlandırmanın bu kapsamda fahiş olup olmadığının ve bu tespit neticesinde davalı tarafça ödenen 350.000,00 TL’nin sözleşme dışı işler bedelini karşılayıp karşılamadığının tespit ve değerlendirilmesine esas olmak üzere varılacak kanaate yönelik açılan alacak davası olduğu anlaşılmıştır.
Karşı dava dosyası yönünden yapılan inceleme neticesinde ise asıl dava yönünden uyuşmazlık konusu bulunmayan hususların varlığı karşı dava yönünden de benimsendiği tespit edilmekle karşı dava yönünden uyuşmazlığın sözleşmesel yükümlülük ve sözleşme dışı yükümlülük çerçevesinde davacı – karşı davalının üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirip getirmediği, bu yükümlülük sebebiyle davalı – karşı davacının bir zararının olup olmadığı, zararın bulunması halinde miktarının tespit ve değerlendirilmesi ve zarardan davacı – karşı davalının sorumlu olup olmadığının sorumlu ise miktarının tespit ve değerlendirilmesine esas yapılacak inceleme neticesi varılacak kanaate yönelik açılan alacak davası olduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme bir eser sözleşmesi olduğundan konunun gerek sözleşme gerekse de dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 6098 sayılı yasanın 470 vd maddelerinde düzenlendiği, yasanın 470. maddesi, “Eser sözleşmesi, yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, işsahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” hükmünü; aynı kanunun 471. maddesi,
“Yüklenici, üstlendiği edimleri işsahibinin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır.
Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğunun belirlenmesinde, benzer alandaki işleri üstlenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken meslekî ve teknik kurallara uygun davranışı esas alınır.
Yüklenici, meydana getirilecek eseri doğrudan doğruya kendisi yapmak veya kendi yönetimi altında yaptırmakla yükümlüdür. Ancak, eserin meydana getirilmesinde yüklenicinin kişisel özellikleri önem taşımıyorsa, işi başkasına da yaptırabilir.
Aksine âdet veya anlaşma olmadıkça yüklenici, eserin meydana getirilmesi için kullanılacak olan araç ve gereçleri kendisi sağlamak zorundadır.” hükmünü; aynı kanunun 479/1. maddesi ise; “İşsahibinin bedel ödeme borcu, eserin teslimi anında muaccel olur.” hükmünü düzenlediği görülmüştür.
Yine aynı yasanın 475. maddesinde ise aynen ” Eserdeki ayıp sebebiyle yüklenicinin sorumlu oldugu hâllerde issahibi, asagıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Eser issahibinin kullanamayacagı veya hakkaniyet geregi kabule zorlanamayacagı ölçüde ayıplı ya da sözlesme hükümlerine aynı ölçüde aykırı olursa sözlesmeden dönme.
2. Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme.
3. Asırı bir masrafı gerektirmedigi takdirde, bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere, eserin ücretsiz onarılmasını isteme.
İş sahibinin genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Eser, issahibinin tasınmazı üzerinde yapılmıs olup, sökülüp kaldırılması asırı zarar doguracaksa işsahibi, sözleşmeden dönme hakkını kullanamaz.” şeklinde düzenleme bulunduğu anlaşılmaktadır.
Eser sözleşmesi ilişkilerinde sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK’nın 359. ve 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı TBK’nın 474. maddesi hükümlerine göre iş sahibi açık ayıplarda eserin tesliminden sonra, işlerin olağan akışına göre imkân bulur bulmaz (makul süre içerisinde) eseri muayene ve açık ayıpları ihbar etmek zorunda olduğu, BK 362 son ve TBK’nın 472/son maddesi hükümleri gereğince ayıbın gizli olup sonradan ortaya çıkması halinde gecikmeksizin (derhal) ayıbı yükleniciye bildirmek zorunda olduğu, aksi halde eseri olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükümleri getirilmiştir. Bu hükümler gereğince gerek açık gerek gizli ayıplarda iş sahibinin ihbar zorunluluğu bulunmakta ise de yüklenici eserdeki işçilik, malzeme ve yapımla ilgili açık ve gizli ayıplardan dolayı sorumluluğu garanti ettiği süre için önceden kabul ettiğinden yüklenici lehine olan iş sahibinin ihbar zorunluluğunu aramaktan vazgeçtiği ve garanti süresi içinde ortaya çıkan bu ayıpları ücretsiz olarak gidermeyi sözleşme tarihinde peşinen kabul ve taahhüt ettiği kabul edilmektedir. İş sahibi ihbar zorunluluğu olmaksızın garanti süresi içinde ortaya çıkan açık ve gizli ayıplarla ilgili zamanaşımı süresi içinde seçimlik haklarını kullanarak yükleniciden ayıpların giderilmesini talep edebileceği gibi, aleyhine dava açabilecek ve iş bedelini ayıp giderim bedeli miktarınca ödemekten kaçınabilecektir. (Yargıtay 15. H.D. 19.06.2014 gün, 2013/4976 E. 2014/4282 K. sayılı ilamı ile benzer uygulama ve içtihatları)
Dosya kapsamına göre somut olay bakımından taraflar arasında yazılı bir şekilde eser sözleşmesinden kaynaklı ticari bir ilişkinin kurulduğu, söz konusu bu ilişkide davacı-karşı davalının yüklenici, davalı-karşı davacının ise iş sahibi olduğu ve ayrıca taraflar arasında sözleşme dışı bir takım edimlerin de yapılacağının kararlaştırıldığı, bu kapsamda sözleşme dışı kararlaştırılan edimlerin 1. bölüm imalatının davacı-karşı davalı tarafından … numaralı, 2. bölüm imalatının ise …numaralı faturaya bağlandığı, … numaralı fatura bedelinin ödendiği ve ancak yukarıda belirtilen savunmalar doğrultusunda …numaralı fatura bedelinin ödenmek istenmediği ve ayrıca bu savunma yanında yükleniciden zarar talebinde de bulunulduğundan asıl ve karışı dava ile ödenen ve ödenmeyen fatura bedelleri yanında sözleşme içeriğine dahil olan edimler yönünden de bir değerlendirme yapılarak sonuca gidilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Uyuşmazlığın değerlendirilmesine geçmeden evvel, taraflar arası anlaşma konusu binanın tatbikat ve uygulama projelerinin sunulması ve ilgili yerlere yazılan müzekkere cevapları sonucu dosyaya kazandırılması neticesi yapılan incelemesinde sözleşme dışı işler yönünden düzenlenip davalı tarafça ödemesi yapılan binanın dış cephe kaplama ve doğrama işlerinin herhangi bir tatbikat ve uygulama projesine bağlanmadığı gibi ilgili yerlere de bildirimde bulunulmadığı ve böylece sözleşme gereği yapılması kararlaştırılan 900 küsür bin bedelle yapılan işler iş sahibine dava tarihinden yaklaşık 3-4 yıl evvel teslim edilmiştir.
Her ne kadar dosyaya kazandırılan kök ve ek rapora bir kısım itirazlarda bulunularak raporda itirazların karşılanmadığı ve değerlendirilmediği belirtilmiş ise de yapılan itirazların bir kısmının halihazırda gerek ek gerekse kök raporda karşılandığı, bir kısım itirazların ise Mahkememizce resen değerlendirilmesi gereken itirazlardan olduğu göz önüne alınarak ve raporların yeterli teknik incelemeyi içerdiği ve denetime elverişli olduğu anlaşılmakla gerek başka bir heyetten gerekse de yeni bir heyetten rapor alınmasına yönelik talep yerinde görülmemiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; dosya tarafları arasında bir kısmı yazılı bir kısmı yazılı olmayan nitelikte ayrıntısı yukarıda belirtilen davalıya ait İzmir İli … ilçesi … Cad. …/… Sk adresinde bulunan bir adet binanın alüminyum dış cephe işlerinin yapımı ve ayrıca bina içerisinde de bir takım imalatların yapımına dair ticari nitelikte eser sözleşmesinin kurulduğu, davacı yanca iş bu ilişkiye yönelik binanın sözleşme ile kararlaştırılan işlerinin yapıldığı ve bitirilmekle davalıya tesliminin yapıldığı, sözleşme dışı işlerin yukarıda da belirtildiği gibi iki ayrı faturaya konu edildiği, her ne kadar aksi iddia edilmekte ise de hükme esas alınmasına karar verilen rapora göre bina içinde sözleşme dışı yapılmış edimlerin ve imalatların fatura içerikleri ile uyumlu oldukları gibi binada mevcut ve kullanılır durumda oldukları, yapılan imalatlar dışında davacı tarafça fatura tanziminin yapılmadığı, dosyaya kazandırılan kök rapora göre 1. bölüm imalatına konu olan dış cephe alüminyum doğrama ve kompozit levha giydirme imalatlarının üzerindeki yüklenici tarafından yapılan silikonlamadan başka yatay elemanlar üzerine mebran-yalıtım yapıştırılmış olduğu, bu yapıştırılan yalıtımın kademe oluşturduğu ve yatay haldeki bu ürünler arası kademe farklarına neden olması nedeniyle su sızıntısının engellenmesinin aksine bu durumun kademeler arasında suyun eğimde akmasının engellenmesine yol açacağı ve böylece sızdırma anlamında daha da zararlı hale geldiğinin belirtildiği, sözleşme dışı imalatlar yönünden faturaya konu edilen vinç bedelinin fatura konusu ürünlere göre fahiş olmayan bir bedel ile faturaya konu edildiği gibi yapılıp yerine monte edilen alüminyum doğrama ve camları ile korkuluklar ve kapıların faturada belirtilen meblağlarının da fahiş olamayan bir bedelle faturaya konu edildiği, binanın en üst katındaki dış cephe su yalıtımının ters düz olarak yapılmakla birlikte binanın kargır kısımları ile birleşmesi yerleri bakımından imalat sorunlarının olduğu, bu sorunların iki farklı genleşme niteliğine sahip olan kaplama malzemesi olan metal malzeme ile kargır malzemeden kaynaklandığı ve birleşimlerinde yoğuşma oluştuğu ve ancak birleşimlerindeki yalıtımın davacı ile yapılan anlaşmada olmadığı, kaldı ki kargır yapının davalı tarafından yaptırıldığı, sondana davalı yanca bu birleşim yerlerine yönelik müdahalede bulunulduğu ve buraya su tecridi yapıldığı anlaşılmakla gerek … ve gerekse de …numaralı faturalardan kaynaklı imalatların ayıplı olmadıkları gibi imalatlardan kaynaklı hali hazırdaki sorunların iş sahibinden kaynaklandığının anlaşıldığı ve böylece davalı iş sahibi tarafından kabul edilmese de davacının her iki fatura yönünden de talepte bulunabileceği, … numaralı fatura bedelinin ödendiği anlaşılmakla asıl dava yönünden davacı tarafça fatura bedeli yönünden iş bu davanın açılmasında hukuki yararının bulunduğu kanaatine varıldığı ve davalının davacı tarafça keşide edilen iş bu fatura tutarını ödemesi gerektiği ve ancak karşı dava yönünden ise her ne kadar davalı-karşı davacı tarafça anlaşma dolayısı ile yapılan işlerden kaynaklı zarar gördüğüne ve bunun üçüncü kişiye yaptırdığı beyanı ile davacı-karşı davalıdan zarar talep etmekte ise de davacı-karşı davalı tarafından yapılan imalatlara konu dış cephe kaplamasının davalı tarafça yaptırılan kargır kısım ile uyumsuzluğu nedeniyle bu durumdan davacının sorumlu olduğunun düşünülmesi doğru bulunmamakla birlikte esasen davacının bu kısma yönelik bir edim yükümlülüğünün de bulunmadığı, davalı tarafça birleşim yerlerine yönelik yaptırılan işlerin bu anlamda davacıdan tahsilinin talep edilemeyeceği, davacının sorumluluğunda olan imalatlar yönünden herhangi bir eksik ya da ayıplı işinin bulunmadığı anlaşılarak birleşim yerleri yönünden kargır imalatlardan ve su yalıtımlarından davacının sorumlu olmadığı kanaatiyle asıl dava yönünden açılı davanın kısmen kabulü ile 230.400,00 TL’nin işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, davacı yanın haklılığına bu şekilde kanaat getirilmekle İzmir 5. ATM’nin …/… d.iş sayılı dosyası üzerinden yapılan masrafların yargılama gideri olarak davanın kabul edilen kısmı ile orantılı olarak davalıdan tahsil edilmesi gerektiği kanaatine de varılmış, karşı dava yönünden ise açılı davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
Her ne kadar davacı asıl dava yönünden başvurulan arabulucuk dosyasında yapılan yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılması talep edilmiş ise de söz konusu arabuluculuk süreci ile ilgili arabulucuya ödenen ücretin suç üstü ödeneğinden ödendiği ve bu nedenle davacı tarafça karşılanmadığı ve dolayısı ile buna dair bir zararının oluşmadığı, başkaca bir zarar talep edilip edilmediğinin de anlaşılamadığı ancak istemin AAÜT 16/2-c gereği arabuluculuk görüşmelerinden kaynaklı vekalet ücretinin davalıdan tahsiline ilişkin olabileceği kanaatine varılmakla bu hususta yapılan değerlendirme sonucu söz konusu tarifenin ilgili maddesinde belirtilen ücretinin vekil ile müvekkil arasındaki iç ilişkiye dahil olduğu yargılama ile ilgisinin olmadığı ve dolayısıyla bu hususun yargılama giderleri olarak talebe konu edilemeyeceği kaldı ki söz konusu tutar vekil müvekkil iç ilişkisi mahiyetinde talep edilebilir şekilde düzenlendiği anlaşılmakla söz konusu tarifede belirtilen ücretin davalıdan tahsilinin de mümkün olmadığı kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- Asıl dava yönünden; açılı davanın KISMEN KABULÜ ile 230.400,00 TL’nin işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
Karşı dava yönünden açılı davanın REDDİNE,
2- Karar tarihi itibariyle;
– Asıl dava dosyası yönünden alınması gerekli 15.738,63 TL harçtan evvelce alınan 3.934,83 TL peşin harcının mahsubu ile hazineye irad kaydına, bakiye 11.803,80 TL karar ve ilam harcının DAVALIDAN TAHSİLİ HAZİNEYE İRAD KAYDINA, söz konusu tutar ile ilgili 492 sayılı harçlar kanunu 28. Madde uyarınca kararın tebliğinden itibaren 1 ay içerisinde tahsil harç müzekkeresi düzenlenmesine,
– Karşı dava dosyası yönünden alınması gerekli 80,70 TL karar ve ilam harcının evvelce alınan 1.024,65 TL peşin harçtan mahsubu ile hazineye irad kaydına, fazladan alınan 943,95 TL karar ve ilam harcının kararın kesinleşmesinden sonra ve talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
3- Davacı tarafından;
– Asıl dava dosyası yönünden yatırılan gider avansından kullanılan 5.533,20 TL (tebligat ücreti, müzekkere masrafı, bilirkişi ücreti ve keşif harcından oluşan) kısım ile İzmir 5. ATM’nin …/… d.iş sayılı dosyası üzerinden yapılan 1.380,00 TL masraf tutar toplamının ret kabul oranına göre hesaplanan 6.912,89 TL’si ile 3.979.23 TL (başvuru, peşin ve keşif harcından oluşan) harçtan oluşan toplam 10.892,12 TL’nin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılamasına,
– Karşı dava yönünden yatırılan gider avansı olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4- Asıl dava dosyası yönünden yatırılan gider avansından kullanılmayan 152,70 TL’sinin 6100 sayılı HMK’nın gider avans tarifesinin 5. maddesi gereğince DAVACI TARAFA İADESİNE,
5- Taraflar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki A.A.Ü.T. gereğince;
– Asıl dava dosyası yönünden kabul edilen kısım göz önüne alınarak yapılan hesaplama sonucu 24.578,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
– Asıl dava dosyası yönünden reddedilen kısım göz önüne alınarak yapılan hesaplama sonucu 10,17 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
– Asıl dava dosyası yönünden talep edildiği kanaatine varılan A.A.Ü.T. 16/2-c gereği arabuluculuk görüşmelerinden kaynaklı vekalet ücret talebinin REDDİNE,
– Karşı dava yönünden dava reddedildiğinden ret tutar yönünden yapılan hesaplama sonucu 8.600,00 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6- Dosya arasında bulunan İzmir 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …/… D. İş dosyasının kararın kesinleşmesinden sonra adı geçen Mahkemeye İADESİNE,
7- Dava açmadan evvel dava şartı kapsamında başvurunun yapıldığı sabit olduğundan1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin Hazine tarafından ilgili arabulucu …’ya ödenmesi halinde, bu ücretin 6831 sayılı Kanun kapsamında DAVALI-KARŞI DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA, bu hususta Hazineye müzekkere yazılmasına,
8- Dair taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 22/03/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır