Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/366 E. 2021/448 K. 25.05.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/366 Esas
KARAR NO : 2021/448

DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 29/07/2019
KARAR TARİHİ : 25/05/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili tarafından Mahkememize sunulan dava dilekçesinin incelenmesinde; davacı tarafından karayolu taşıma senedi ile taşınan ve teslim edilen eşya bedeli olan 1.800,00 Euro asıl alacak ve 302,40 Euro işlemiş faiz olmak üzere toplam 2.102,40 Euro üzerinden davalı aleyhine İzmir … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden takibe başlandığı, davalı tarafından yapılan haksız itiraz üzerine takibin durduğu belirtilerek itirazın iptali ile takibin devamının ve davalının %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesinin talep edilmiştir.
Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinin incelenmesinde; davacı ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişkinin mevcut olmadığı, davalı ile dava dışı … firması arasında mal satımına bağlı bir ticari ilişkinin bulunduğu, davalıdan mal satın alan … firmasının satın alınan malların taşıtılması ile ilgili davacı şirket ile karayolu taşıma senedine dayalı bir ticari ilişkinin kurulduğu, bu ilişkide davalının taraf olmadığı, taşıma senedine bağlı edimin dava dışı firma tarafından yerine getirilmemesi sebebiyle bu edimin yerine getirilmesi için haksız olarak davalı taraf aleyhine icra takibi başlatıldığı belirtilerek davanın reddi ile alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına davacının mahkum edilmesinin talep edilmiştir.
Dilekçelerin teatisi aşaması usulüne uygun tamamlanmakla taraf teşkili sağlanmış ve yine usulüne uygun olarak tahkikat aşamasına geçilmiştir.
DELİLLER:
İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyası, arabuluculuk son tutanak aslı, taraflar arasına akdedilen karayolu taşıma senedi, transit refakat belgesi, gümrük beyannameleri, vergi dairesi cevabi yazısı, bilirkişi raporu dosyamız arasındadır.
İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasının incelenmesinde; Alacaklı … Uluslar Arası Nak. Ve Tic. Ltd.Şti. tarafından borçlu … Dayanıklı Tüketim Malları Mobilya San. Ve Tic.A.Ş. adına,1.800,00 Euroasıl alacak ve 302,40 Euro faiz olmak üzere toplam 2.102,40 Euro tutarındaki alacağın tahsiline yönelik olarak ilamsız icra takibi başlatıldığı, takip dayanağının “08/10/2018 faiz başlangıç tarihli 1.800,00 Euro tutarındaki (gönderici borçlu … A.Ş.’nin düzenlediği CMR gereğince 08/02/2018 tarihinde göndericiye teslim edilen eşya taşıma gereği taşıma ücret bedeli)” olarak belirtildiği, yapılan itiraz üzeri takibin durdurulduğu ve iş bu davanın yasal süresi içerisinde açıldığı görülmüştür.
Mahkememizce 19/11/2019 tarihli duruşmada verilen ara karar gereği olarak hazırlanan 03/02/2020 tarihli raporun dosyaya sunulduğu ve taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görülmüştür. Adı geçen raporun davacı ve davalı davalı taraf kayıtlarının incelenmesi suretiyle oluşturulduğu görülmekle incelenmesinde özetle “taraf defterlerinin usulüne uyşgun olarak tutulduğu ve bu kapsamda delil olma özelliklerini taşıdığı, davacı kayıtlarından davalı ve dava dışı … …’nin cari hesap kayıtlarının tetkikinde davacı tarafın dava dışı taraftan 32.494,22 TL (3000 Euro) tutarında alacaklı olduğuna dair kayıt olduğu ve fakat davalı tarafa ilişkin herhangi bir kayıt bulunmadığı, davalı kayıtlarından davacı ve dava dışı … …’nin cari hesap kayıtlarının tetkikinde davalı tarafın dava dışı taraftan 88.216,32 TL tutarında alacaklı olduğuna dair kayıt olduğu ve fakat davacı tarafa ilişkin herhangi bir kayıt bulunmadığı, davaya konu icra takip dosya dayanağı faturanın davacı tarafından dava dışı şirkete taşıma bedeli olarak düzenlendiği, tarafların vergi dairelerine bildirdikleri BA-BS formlarının incelenmesinde ise birbirleri yönünden herhangi bir kaydın olmadığı ve ancak davalı BS formunda dava dışı adı geçen şirket yönünden 95.576,00 TL ‘lik 1 adet fatura kaydının bulunduğu ayrıca CMR belgesinin incelenmesinde ise navlun ödeme şeklinin “freight prepaid (yük öncesi), teslimatta ödenecek meblağın boş olduğu, teslim şeklinin exworks (fabrika teslim), boşaltma limanının kapı teslimi olarak tespit edildiği” yönünde tespit ve kanaatte bulunulduğu görülmüştür. Taraf vekillerince bilirkişi raporuna karşı beyan dilekçesinin sunulduğu görülmüştür.
Mahkememizin 07/07/2020 tarihli duruşmasında verilen ara karar ile dosyanın CMR Uzmanı bir bilirkişiye tevdii ile uyuşmazlık tespiti doğrultusunda inceleme yapılarak davacının, davalı ile 3. Kişi arasındaki alım satım ilişkisinde kaynaklı taşıma işini bu kapsamda yapıp yapmadığı ve neticede davalıdan alacaklı olup olmadığının ve alacak miktarının tespitine yönelik ayrıca taşıma senedinde freight prepaid ibaresinin de tarafların sorumluluğuna esas teşkil edecek niteliği yönünden de değerlendirilerek hazırlanacak raporun Mahkememiz dosyasına sunulması için İstanbul Nöbetçi ATM’ne talimat yazılmasına karar verilmiş, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinden talimat yolu ile aldırılan 01/12/2020 havale tarihli raporun dosyaya sunulduğu ve taraflara usulüne uygun olarak tebliğ edildiği görülmüştür. Söz konusu raporun incelenmesinde özetle “bahse konu taşımanın Türkiye-Romanya arasında yapılmış olması ve her iki ülkenin de konvansiyona üye ülkeler olması nedeniyle uyuşmazlığa CMR hükümlerinin uygulanması gerektiği, CMR konvansiyonunun navlunu ödemesi gereken tarafla ilgili bir hükümde bulunmadığı, davalının emtiayı tam ve sağlan şekilde taşıyıcıya teslim ettiği ve taşıma konşimentosu düzenlediği, CMR belgesinin gönderici ile düzenlenmesinin gönderici (davalı)’nın navlunu ödemesine dair karine oluşturmadığı, davalı ile dava dışı firmanın aralarında ticari ilişki bulunduğu ve bu taşımaya ilişkin teslim şeklinin Exworks seçildiği buna göre göndericinin malları kendi iş yerinde teslim ettikten sonra hiçbir masraf ve sorumluluğunun bulunmadığı, freight prepaid ifadesinin navlunun peşin ödendiğini ifade ettiği, taşımacı tarafından düzenlenen konşimentoya yazıldığı, davalının exworks teslim şeklinde navlunun ödenmediğini bilmesine gerek olmadığı, taşımaya dair faturanın davacı tarafından dava dışı firmaya fatura edildiği bu sebeple davacının dava dışı firmadan alacaklı olduğu” şeklinde kanaat belirtildiği görülmüştür. Söz konusu rapora karşı davacı vekilince itiraz dilekçesinin sunulduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Taraflar arası uyuşmazlık konusu hususun; taraflar arasında CMR hükümlerine tabi bir karayolu taşıma sözleşmesinin bulunup bulunmadığı, bu kapsamda İzmir … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası üzerinden davalı aleyhine yürütülen takibe davalı tarafından yapılan itirazın haklı olup olmadığı, istem konusu edilen toplam 2.102,40 Euro yönünden itirazın iptaline karar verilip verilmeyeceği ve taraflarca ileri sürülen icra inkar tazminatı taleplerinin yerinde olup olmadığına ilişkin açılan itirazın iptali davası olduğu anlaşılmıştır.
Davaya dayanak teşkil eden CMR belgesi ve taraf kayıtlarına göre emtianın taşınmasına yönelik hukuki ilişkiye dair taşımanın kara yolu kullanılarak yapılması ve yükleme ve teslim yerinin iki ayrı ülke olması ve bunlardan en az birisinin CMR’ye tabi olması ve kara yolu taşıtı kullanılarak ücret karşılığında bu işin yapılmış olması hususları göz önünde bulundurulduğunda somut olay bakımından taşımanın Türkiye-Romanya arasında yapılmış olması ve her iki ülkenin de konvansiyona üye ülkeler olması nedeniyle uyuşmazlığa CMR hükümlerinin uygulanması gerektiği anlaşılmıştır. .bu kapsamda CMR hükümlerinin incelenmesinde CMR belgesinde üç taraf bulunmaktadır; bunlar taşıyıcı, alıcı ve göndericidir. CMR belgesi taşımanın gerçekleştiği yönünde kanıt oluşturmakta ve ayrıca taşıyıcının hak ve sorumluluklarını belirlemek için bu konvansiyon düzenlendiğinden navlunun hangi taraftan ödeneceğine yönelik hüküm bulundurmaz.
Her ne kadar aksi iddia edilmekte ise de gönderici konumundaki taraf yönünden malı tam ve sağlam olarak yüklediğine yönelik CMR belgesine konan kayıtlar navlunun gönderici tarafından ödeneceğine dair karine oluşturmaz.
Somut uyuşmazlık yönünde CMR hükümlerine yönelik yapılan inceleme neticesinde ise uyuşmazlık navlun alacağından kimin sorumlu olduğunun tespiti neticesi ortaya çıkacağından CMR konşimentosunda teslim şekline ve navlun ödeme şekline yönelik ibarelerin incelenmesi gerektiği kanaatine varılmıştır. Bunlardan birincisi teslim şeklinin EXWORKS olarak belirlenmesidir ki teslim şekli alıcı ve satıcı arasındaki sorumluluklar5ı belirlemek için bir takım kurallardan oluşmaktadır. Taşımanın yapıldığı tarih göz önünde bulundurulduğunda teslim şekli yönünden yapılacak incelemeler INCOTERS 2010 kurallarına göre yapılacaktır. Buna göre EXWORKS teslim şeklinde malın göndericiden teslim alınmasından itibaren tüm masraf ve sorumluluklar alıcıya geçmektedir. Ancak satıcıya da bir takım yükümlülükler yüklendiğinde de bir tereddüt yoktur. Buna göre navlun navlun bedeli alacı tarafından ödenecektir. Somut uyuşmazlık yönünden davalı taraf dava dışı alıcı ile arasındaki yükümlülükten kaynaklı olarak malı taşıyıcıya teslim ederek taşıma belgesini alıcıya göndermiş alıcı da bu taşınan emtiayı teslim yerinde almıştır. İkincisi ise FREİGHT PREPAİD ibaresidir ki navlunun peşin olarak ödendiğini ifade etmektedir. Bu na göre ihraç edilen ülkedeki liman ve yükleme masrafları ile ana taşıma ücretinin nakliyeciye ödeneceğini göstermektedir.
Dosya kapsamına göre kazandırılan raporların yapılan değerlendirilmesinde ise taraf kayıtlarının incelendiği ve SMMM bilirkişisi tarafından sunulan kayıtların yerinde incelenmiş olması, taraf kayıtlarının aksinin taraflarca belirtilmemiş olması göz önüne alındığında mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen raporun hüküm kurmaya elverişli oluğu ve yine her ne kadar davacı tarafça talimat yolu aldırılan rapora itirazda bulunulmuş ise de söz konusu raporun konunun uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenmiş olması, rapora yapılan itirazların CMR hükümlerine ve dosya kapsamında göre yerinde olmadığı ve raporun hüküm kurmaya elverişli olduğu kanaatiyle rapora yapılan itirazların yerinde olmadığı ve her ki raporda yapılan inceleme ve kanaatler Mahkememizce de benimsenmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde dosya kapsamına göre yapılan inceleme neticesinde davaya dayanak icra takibinin konusu oluşturan CMR belgesinin ve dosyaya yansıyan delillere göre davalı taraf ile dava dışı … … arasında mal alım satımına dair ticari bir ilişkinin bulunduğu, bu kapsamda bu alım satım ilişkisine konu emtianın davacı tarafından taşındığı ve dolayısı ile davacı tarafın taşıyıcı konumunda olduğu ve araç plakasının … olduğu, tanzim yerinin İzmir/Türkiye olduğu, CMR belgesinde davalı şirketin kaşesinin bulunduğu ve fakat imzasının bulunmadığı, taşıyıcı olan davacının ise kaşe ve imzasının bulunduğu, CMR belgesi üzerinde FREİGHT PREPAİD ibaresinin bulunduğu bu ibarenin uygulamada navlunun peşin olarak ödendiği durumlarda kullanılan bir ibare olduğu ve fakat somut olayda navlunun ödenmediği sabit olmasına rağmen konşimentoya bu ibarenin yazıldığı ve ancak bu konşimento davacı tarafından düzenlendiğinden ibarenin doğruluğu yönündeki sorumluluğun taşıyıcıda olduğu esasen bahse konu bu iki ibarenin davaya konu olay yönünden birbirleri ile çelişkili halde olduğu görülmüş ve fakat somut olayda davalının dava dışı firma ile EXWORKS teslim şekli ile anlaşıldığı görüldüğünden davalının dava dışı firma ile taşıyıcı arasındaki navlun ödemesine dair bilgi sahibi olmak gibi zorunluluğu bulunmadığından ve bu durumun aksi de kararlaştırılmadığından ve ayrıca taraf kayıtlarına göre de icra takibine konu navlun faturasının davalı tarafından dava dışı … … isimli firma aleyhine düzenlendiğinden ve davalı kayıtlarında davacı yan yönünden bir kayıt bulunmadığından ve yine davacı kayıtlarında davalı yan yönünden bir kayıt bulunmadığından yazılı FREİGHT PREPAİD ibaresinden kaynaklı davalının sorumluluğunun bulunmadığı kanaatine varılmış ve bu nedenle İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itiraz nedeni ile açılan itirazın iptali davasının reddine, alacaklının kötü niyeti bulunmadığından davalı tarafça istem konusu edilen kötü niyete tazminat talebinin yerinde olmadığından reddine kararı vermek gerekmiş, yargılama giderleri yönünden dava konusu edilen tutarın dava tarihi itibariyle EURO/TL çevirisinin efektif satış kuru üzerinden değerlendirilmesi ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1- İzmir… İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapılan itiraz nedeni ile açılan itirazın iptali davasının REDDİNE,
2- Alacaklının kötü niyeti bulunmadığından davalı tarafça istem konusu edilen kötü niyete tazminat talebinin REDDİNE,
3- Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 59,30 TL harcın evvelce alınan 150,71 TL harçtan mahsubu ile hazineye irat kaydına, fazladan alınan 91,41 TL harcın talep halinde DAVACIYA İADESİNE,
4- Davacı tarafından yatırılan başvuru harcı ile mahsubuna karar verilen harç ile gider avansından kullanılan kısmın DAVACI ÜZERİNDE BIRAKILMASINA, gider avansından arta kalan 38,00 TL’nin 6100 sayılı HMK’nın gider avans tarifesinin 5. maddesi gereğince DAVACIYA İADESİNE,
5- Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan 4.080,00 TL nispi vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6- Dosya arasında bulunan İzmir … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra dosyasının kararın kesinleşmesinden sonra adı geçen mahkemeye İADESİNE,
7- Dava açmadan evvel dava şartı kapsamında başvurunun yapıldığı sabit olduğundan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin Hazine tarafından ilgili arabulucu…’ e ödenmesi halinde, bu ücretin 6831 sayılı Kanun kapsamında davanın açılmasına sebebiyet veren DAVACIDAN TAHSİLİ İLE HAZİNEYE İRAT KAYDINA, bu hususta Hazineye müzekkere yazılmasına,
8- Dair davalı vekilinin yüzüne karşı davacı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İzmir Bölge Adliye mahkemeleri nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e -imzalıdır

Hakim …
e -imzalıdır