Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/321 E. 2021/755 K. 08.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/321
KARAR NO : 2021/755

DAVA : Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali İstemli
DAVA TARİHİ : 16/07/2019
KARAR TARİHİ : 08/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali İstemli davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili mahkememize sunduğu dava dilekçesinde; 08/06/2018 tarihinde kooperatif yönetiminin mevcut yönetim tarafından ele geçirildiğini, bundan sonra 06/07/2018, 12/08/2018, 10/12/2018 ve 30/06/2019 tarihli peşpeşe çağrısız genel kurullar yaparak çoğunlukla yönetici seçim kararlarının alındığını, 08/06/2018 tarihli genel kurul kararının iptaline yönelik olarak İzmir 3. ATM’nin … esas sayılı davasının 06/07/2018 tarihli genel kurul kararı iptaline yönelik olarak İzmir 3. ATM’nin … esas sayılı davasının 04/08/2018 ve 12/08/2018 tarihli genel kurul kararı iptaline yönelik olarak İzmir … ATM’nin … esas sayılı davasının 10/12/2018 tarihli genel kurul kararının iptaline yönelik olarak İzmir … ATM’nin … esas sayılı davalarının açıldığını, dava konusu 30/06/2019 tarihli genel kurul kararlarının iptali için de iş bu davanın açılmasında zorunluluk doğduğunu, böylelikle bir yıl içerisinde 6 genel kurul yapıldığını 04/08/2019 tarihi itibariyle yeni bir genel kurul çağrısı daha yapıldığını, İzmir 3. ATM’nin … esas … esas sayılı davalarında alınan bilirkişi heyet raporunda genel kurul kararlarının butlanla yok hükmünde olduğunun tespit edildiğini, yönetim kurulu üyeleri hakkında İzmir CBS’nin … sayılı soruşturmasının sürdüğünü, 04/08/2018-12/08/2018-08/06/2018 ve 06/07/2018 tarihli genel kurullar usulsüzlük ve aykırılıklar içermesinin yanında sahtekarlık yapılarak düzenlenen sahte belgeler ile yapıldığından butlanla yok hükmünde sonuçlanacağından şüphelerinin bulunmadığını, davalı kooperatifin ortak sayısının 124 olup davacıların tamamının kooperatif ortağı olduğunu, ayrıca davacılardan …, … ve …’un 03/02/2017 tarihli genel kurulda yönetim kuruluna seçilen üyeler olduklarını, dava konusu 30/06/2019 tarihli genel kurul toplantısına çağrılmadıklarını, 30/06/2019 tarihli genel kurula 124 ortaktan 97’sinin çağrılmadığını, genel kurula katılamadığını, genel kurulda temsil edilmediklerini, 124 üyeden sadece 27’sinin söz konusu genel kurula katıldığını, 30/06/2019 tarihli genel kurula katılan kişilerden 24’nün ise kooperatif üyesi olmadığını, bu nedenle mutlak butlanın söz konusu olduğunu, 30/06/2019 tarihli genel kurulda kayıtlı ortak sayısının 53 olduğunun bunlardan 38’nin asaleten 15’nin vekaleten temsil edildiğinin beyan edilmesine rağmen hazirun listesinde kayıtlı ortak sayısının 51 olduğunu, 9. ve 10. sırada ortak kaydının bulunmadığını, bu durumun dahi çelişik olduğunu, Kooperatifler Kanununun 47. maddesine göre genel kurul toplantısı yapıldığından bahsedilemeyeceğini ileri sürerek, 30/06/2019 tarihli Koop.Kan.47 maddesine göre yapıldığı iddia edilen genel kurulda alınan tüm kararların uygulanmasının tedbiren durdurulmasına, genel kurul ve genel kurulda alınan tüm kararların mutlak butlanla batıl olduğunun tespitine, 08/07/2019 tarihli ticaret sicil müdürlüğü tescilinin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde; davacıların müvekkili kooperatifin üyesi olmadığını Kooperatifler Kanununun 53. maddesindeki dava açma şartlarını sağlamadıkları bu nedenle aktif dava ehliyetlerinin olmadığını, 08/06/20189 tarihli olağanüstü genel kurul toplantısının mahkemenin verdiği yetkiye dayanarak usule uygun şekilde … tarafından çağrıldığını, bu tarihten sonra kooperatif tarafından yapılan tüm genel kurulların iptaline yönelik olarak aleyhe davalar açıldığını, Kooperatifler Kanununun 47. maddesi gereği tüm ortaklar toplantıda hazır bulunduğu sürece ve bir itiraz olmadığı takdirde genel kurul toplantısına dair diğer hükümler saklı kalmak suretiyle toplantıya çağrı hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa dahi kararlar alınabileceğini, genel kurulun usulüne göre toplandığını, iptal sebeplerinin bulunmadığını davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı … tarafından mahkememize sunulan cevap dilekçesinde; davanın müdürlüklerinin … sicilinde kayıtlı …’nin 30/06/2019 tarihinde gerçekleştirilen ve 08/07/2019 tarihinde sicile tescil edilen genel kurulunda alınan tüm kararların batıl olduğunun tespitine ilişkin olduğunu, müdürlüklerine husumet yöneltilmesinin mümkün olmadığını, aleyhlerine açılan davanın öncelikle husumet yönünden reddi gerektiğini, kooperatifin 12/08/2018 tarihli genel kurul toplantısında …, … , …, …, …’ın yönetim kurulu üyesi olarak seçildiği, 15/08/2018 tarihli yönetim kurulu kararı ile …’nin yönetim kurulu başkanı …’ın başkan yardımcısı olarak seçildiği, 29/05/2019 tarihli yönetim kurulu kararı ile 30/06/2019 tarihli 2018 yılı olağan genel kurul toplantısının yapılmasına karar verildiğini, bu tarihte genel kurul toplantısının yapıldığını, 08/07/2019 tarihinde müdürlüklerine tescil edildiğini, müdürlüklerince yapılan işlemlerde hukuka aykırılık bulunmadığını ileri sürerek, öncelikle aleyhlerine açılan davanın husumet yönünden reddine ve müdürlükleri tarafından yapılan işlemlerde herhangi bir hukuka aykırı husus bulunmaması ve davanın açılmasına sebebiyet vermemiş olmaları nedeniyle müdürlükleri aleyhine yargılama gider ve vekalet ücretine hükmedilmemesine karar verilmesi savunulmuştur.
Davacılardan …’ın 08/11/2019 tarihinde vefat ettiği, davacılar vekili tarafından sunulan mirasçılık belgesine göre mirasçı olarak …, … ve …’ın kaldığı, bunlardan … ile … dava konusu kooperatifteki mirasçılıktan kaynaklanan hisselerini …’a devrettiği anlaşılmış, …’ın katılımıyla davaya devam olunmuştur.
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bilirkişi görüşüne başvurulmuştur.
…nce gönderilen sicil kayıtlarının incelenmesinden; …’nin … Merkez … sicilinde kayıtlı olduğu, faaliyet adresinin … Mah. … Sok. No:… Buca İzmir olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu 30/06/2019 tarihli genel kurul tutanağının incelenmesinden; 2018 yılı olağan genel kurul toplantısı yapılmak üzere 1163 sayılı Koop. Kan. 47. maddesine göre gerçekleştirildiği, bakanlık temsilcisinin toplantıya katılmadığı, Buca Kaymakamlığı’na bilgi verilmek üzere gidildiğinde Pazar olması sebebiyle Kaymakamlığı’nın kapalı olduğunun tutanağa derç edildiği, ortaklar kayıt defterindeki kayıtlara göre hazırlanan ortaklar listesindeki 53 ortaktan 38 ortağın asaleten 15 ortağın vekaleten olmak üzere toplam 53 ortağın toplantıda hazır bulunduğunun ve Koop. Kan. 47. maddesindeki şartların mevcut olduğunun belirlenerek toplantının açıldığı, toplantı divan başkanlığına …, yazmanlığa …, Saymanlığa …’un seçildiği, genel kurul tutanaklarının imzalanması konusunda başkanlık divanına yetki verildiği, 16 ortağın yönetim kurulu ve denetim kurulunun azli ile yenilerinin seçilmesi konusunda verdiği önerge üzerine 3 kişilik yönetim kurulu ve 2 kişilik denetim kurulunun seçilmesinin gündeme alındığı, genel kurul gündeminin 3 nolu gündem maddesiyle yönetim kurulunun faaliyetlerinin oy birliğiyle onaylandığı, 4 nolu gündem maddesiyle kooperatif defter ve dayanığı belgelerin önceki yönetimler tarafından hale hazır yönetime devredilmediğinden denetleme kurulu faaliyet raporunun hazırlanamadığı hususunda ortaklara bilgi verildiği, bu hususun ortaklar tarafından kabul edilip onaylandığı, 5 nolu gündem maddesiyle 2018 yılı faaliyetlerden dolayı yönetim kurulunun ibra edildiği, 6 nolu gündem maddesiyle 2018 yılı faaliyetlerden dolayı denetim kurulu üyelerinin oylanarak ibra edildiği, 7 nolu gündem maddesiyle eski yönetim kurulunun teslim etmediği defterler nedeniyle 2018 yılı bilanço ve gelir gider hesabı yapılamadığı konunun müzakere edilmemiş olması ve bu eksikliğin önceki yönetim kurulunun sorumluluğunda olduğu hususunun genel kurulunun bilgisine sunularak genel kurulca kabul edildiği, gündeme yüklenen seçim maddesi gereği yönetim kurulu asil üyeliklerine …, …, …’ın yedek üyeliklerine …, …, …’in denetim kurulu asil üyeliklerine … ve …’un, yedek üyeliklerine … ve …’nun 1 yıllığına seçilmesinin kabul edildiği, 9 nolu gündem maddesiyle kooperatif adına tescil edilen bağımsız bölümlerin devri konusunda çalışma yapma konusunda yönetim kuruluna yetki verildiği anlaşılmıştır. 30/06/2019 tarihli genel kurula esas hazirun cetvelinde son sıra numarasına göre 53 ortağın kayıtlı olduğunun bildirilmesine rağmen 1.sayfada sıranın 8’den 11’e atladığı 9 ve 10 sıraların dolayısıyla bu sıralarda kayıtlı ortak isminin bulunmadığı, dolayısıyla 51 kişinin listede kayıtlı olduğu belirlenmiştir.
Bilirkişiler kooperatif uzmanları …, … ve SMMM … temin edilebilen kooperatif kayıt ve defterlerini, dosyamıza sunulan belgeleri, …ATM’nin … esas sayılı dosyasındaki defter ve belgeleri, 3 ATM’nin … esas sayılı dosyası kapsamına sunulan kayıt ve defterleri inceleyerek sundukları 14/09/2020 tarihli raporlarında; davalı SS … Konut Yapı Kooperatifi’nin 29/05/2019 tarihli 16 sayılı yönetim kurulu kararı ile (Başkan …, İkinci Başkan … ve Üye … imzası ile) 2018 yılı olağan genel kurulunun toplanması için Koop. Kan. 47 maddesine göre belirlenen gündemle genel kurulun toplantıya çağrıldığını, toplantının 1163 sayılı yasanın 47 maddesi ve ana sözleşmenin 29 maddesi kapsamında yapılmasına karar verildiğinden ortaklara çağrı yapılmadığını, 1163 sayılı Koop. Kan. 47. maddesi kapsamında yapıldığı belirtilen 30/06/2019 tarihinde yapılan 2018 yılı olağan genel kurul toplantısında toplantının açılmasına müteakip divan heyetine oy birliğiyle …, … ve …’un seçildiklerini, üye incelemeleri bölümünde görüleceği üzere her 3’nünde kooperatif ortağı olmadığını, bu durumun ana sözleşmenin 34 maddesindeki “genel kurul başkan ve üyelerinin ortaklardan veya kooperatif üst kuruluşlarının temsilcilerinden seçilmesi şarttır” hükmüne aykırı olduğunu, hazirun listesinde üye sayısının 53 kişi görünmesine rağmen detaylı incelemede 51 kişinin kayıtlı olduğunu, hazirun listesinde 1.sayfasında sıra numarasının 8’den 11’e atladığının tespit edildiğini, kooperatifin kendilerince tespit edilen ortak sayısının 124 olduğunu, hazirun listesinde yer alan 51 kişiden 12 kişinin kooperatif ortağı olduğuna dair belge ve bilgiye rastlanılmadığını, toplantıya katılan 51 kişiden ortak olmayan 12 kişi düşüldüğünde katılan ortak sayısının 41 olduğunu, kooperatifin 124 ortağı olması nedeniyle 1/4’ü oranında en az 31 ortağın katılımıyla genel kurulun toplanmasının gerektiğini, katılan sayısının 41 kişi olması ve kararın oy birliğiyle alınmış olması nedeniyle toplantı nisabı ve katılan sayısına göre karar nisabı sağlanmış görülmekle birlikte ortak olduğu halde hazirun listesinden çıkarılmış ortak sayısının 83 kişi olduğu dikkate alındığında bu sayının genel kurulda alınan karar sonuçlarını değiştirebilecek nitelikte olduğunu, davaya konu genel kurulun Koop. Kan. 47. maddesi hükmü kapsamında yapıldığı belirtilmekle kooperatifin 124 ortağından 83 kişinin genel kurula katılmamış olması nedeniyle davaya konu genel kurulun Koop. Kan. 47. maddesindeki şartları taşımadığının anlaşıldığını, davacıların davalı kooperatifin ortağı olduğunun tespit edildiğini, hazirun listesinden çıkartılmış ve davaya konu genel kurulda temsil edilmemiş olduklarını, dava açma haklarının bulunduğu sonucuna varıldığını, belirtilen nedenlerle 30/06/2019 tarihli genel kurul kararının yok hükmünde sayılmasını ortaya koymuşlardır.
Bilirkişi heyet raporuna davalı kooperatif vekilince itiraz edilmiş olmakla itirazların değerlendirilmesi konusunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti 21/04/2021 tarihli ek raporlarında; ortak olmadığı yönündeki itirazda bulunan ortakların durumunu tek tek incelemiş ve … ile … Firması arasında yapılmış olan 22/12/2017 tarihli sözleşme, 03/03/2018 tarihli ek sözleşme hükümleri …’ın kızı … ve … adına devredilen daireler ve … adına yapılmış ödemeler ve davacı vekilince kök rapora itiraz dilekçesi ekinde sunulan delil belgelerin mahkemece değerlendirilmesi neticesinde …’ın ortaklığının … Ltd Şti’ne geçtiğinin hükmedilmesi durumunda …’ın ortak olmadığını, … Ltd Şti’nin ortak olduğunu, aksi takdirde …’ın ortaklığının devam ettiği sonucunun ortaya çıkacağını, … ile ilgili olarak ortak olduğu yönündeki kök rapordaki sonucun geçerli olduğunu, ortak kaydedilen …, … ve … ile ilgili olarak kök raporda ortak olmadıkları yönünde görüş bildirilmiş olup yeniden yapılan inceleme ve değerlendirmede genel kurul sonuçlarının tescili talebinin ticaret sicil müdürlüğüne 12/06/2018 tarihinde iletilmiş ve 22/06/2018 tarihinde geçici tescil yapıldığı, 08/06/2018 tarihli genel kurulda seçilenlerin aynı tarih itibariyle temsile yetkili olduklarının belirtilmiş olmasına göre 08/06/2018 tarihli genel kurulun iptali talepli davanın İzmir 3 ATM’nin … esassında derdest olduğu mahkemece gözetilmek üzere adı geçenlerin ortak olmadığı sonucuna varıldığı takdiri mahkemeye ait olmak üzere adı geçen 3 kişinin ortak listesinden düşülmesi durumunda aksine geçerli belge ibraz edilemez ise 2 payın … ve … varislerine ait olduğunun kabulünün gerekeceğini, divan heyetine seçilen …, …, …’un ortak olmadıklarını, ek rapor tespitlerinin kök rapor sonuçları ile birlikte değerlendirildiğinde ortak oldukları tespit edilen 124 kişi yönünden kök raporda yer alan listedeki kök raporda ortak olduğu belirtilen …, … ve …’un ortak olmadığı kök raporda ortaklıklarının sona ermiş olduğu belirtilen … ya da varisleri … yada varisleri ile … ya da varislerinin ortak kabul edilmesi gerektiği yönünde değişiklik yapılmış olması nedeniyle iş bu ek raporda verilen ortak listesinin geçerli kabul edilmesi gerektiğini davaya konu genel kurulun 1163 sayılı Koop. Kan. 47 maddesi kapsamında yapıldığı ileri sürülmekle birlikte ortak olduğu tespit edilen 124 kişiden genel kurula katılan sayısının 29 kişi olduğu, 22 kişinin ortak olmadığı halde genel kurul hazirununda yer verilerek katılımlarının sağlanmış olduğunu genel kurul hazirun listesine alınmayan ve genel kurula katılamamış ortak sayısının 124-29=95 kişi olduğunun bu sayının genel kurulda alınan karar sonuçlarını değiştirebilecek bir sayı olduğunu, genel kurulun 1163 sayılı kanunun 47. maddesindeki şartlar oluşmadan toplanmış olduğunu ortaya koymuşlardır. Bu davlı kooperatif vekilince bu bilirkişi raporuna itiraz edilmişse de bilirkişi raporunun yeterli teknik incelemeyi içerdiği değerlendirilmekle itiraz yerinde görülmemiş yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmamıştır.
İzmir …ATM’nin … esas sayılı görülmekte olan davasında aralarında bir kısım davacılarında bulunduğu çok sayıda kişinin asıl dava ile birleşen dava ile kooperatif ortağı olduğunun tespitini talep ettiği anlaşılmış davalı kooperatif vekilince bu davanın sonucunun beklenmesi talep edilmiş ise de, mahkememizdeki yargılama sırasında kapsamlı inceleme içeren bilirkişi heyet raporundan davacıların davalı kooperatifin ortağı olduğu belirlenmiş ve davalı tarafın husumet itiraz nedeniyle bu ön sorun mahkememizce değerlendirilmiş olmakla yargılamanın daha fazla uzamaması bakımından İzmir … ATM’nin … esas sayılı davasının sonucu beklenmemiştir.
Davamız, davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi’nin Koop. Kan. 47 maddesine göre çağrısız olarak yapıldığı belirtilen 30/06/2019 tarihli genel kurulunun ve genel kurulda alınan kararların mutlak butlanla batıl olduğunun tespiti talebine ilişkindir.
Toplanan tüm deliller karşısında; S.S. … Konut Yapı Kooperatifi’nin 2018 yılı olağan genel kurul toplantısının yapılması konusunda yönetim kurulu başkanı …, yönetim kurulu ikinci başkanı …, üye … tarafından 29/05/2019 tarihli 16 sayılı kararın alındığı bu kararda; 2018 yılı olağan genel kurul toplantısının belirlenen gündem ile Koop. Kan. 47 maddesine göre 30/06/2019 tarihinde saat 13:30’da yapılmasına karar verildiği, belirlenen gün ve saatte genel kurulun 1163 sayılı Koop. Kan. 47 maddesine göre çağrısız olarak toplandığı, genel kurul tutanağında 53 ortaktan 38 ortağın asaleten 15 ortağın vekaleten temsil edildiğinin bildirildiği, genel kurul tutanağı ekindeki hazirun cetvelinde son sıra numarasına göre 53 kişinin kayıtlı olduğu belirtilmesine rağmen listenin 9. ve 10. sıralarında herhangi bir kayıtlı isme yer verilmediği, dolayısıyla hazirun listesinde ortak olduğu belirtilen 51 kişinin ismine yer verildiği, mahkememizce görevlendirilen bilirkişilerin sunduğu rapor ve ek rapora göre gerçekte davalı kooperatifin 124 ortağının olduğu, bunlardan sadece 29’nun hazirun listesinde yer aldığı ve toplantıya katıldığı, hazirun listesindeki isimlerden 22 kişinin ortak olmadığı, dolayısıyla davalı kooperatifin gerçekte 124 ortağından (124-29) 95 ortağının genel kurula çağrılmadığı, katılımlarının sağlanmadığı, toplantıya katılmayan 95 ortağın toplantıya katılmış olması halinde alınan kararlara ilişkin nisabı değiştirecek sayıda olduğu, ayrıca bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere divan başkanlığına seçilen …, yazmanlığa seçilen … ve saymanlığa seçilen …’un kooperatif ortağı olmadıkları gibi kooperatif üst kuruluş temsilcilerinden de olmadığı anlaşılmıştır.
Davanın S.S. … Konut Yapı Kooperatifi yanında … aleyhine de açıldığı anlaşılmakla öncelikle davalı … Müdürlüğünün husumet itirazının değerlendirilmesi gerekmiştir. Genel kurul kararlarının yok hükmünde olduğunun tespiti, mutlak butlanla batıl olduğunun tespiti veya iptali davalarının ilgili kooperatif veya şirket aleyhine açılması gerekli ve yeterli olup ayrıca bu kararları tescil etmekle görevlendirilen sicil müdürlüğü aleyhine açılması mümkün değildir. … aleyhine husumet yöneltilmesi söz konusu olamayacağından husumet itirazının yerinde olduğu kanaatine varılmış … aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılan davanın değerlendirilmesinde;
Kooperatifler Kanununun 47 maddesinde “Kooperatifin bütün ortakları toplantıda hazır bulunduğu sürece ve bir itiraz olmadığı takdirde Genel Kurul toplantılarına dair olan diğer hükümler saklı kalmak şartiyle toplantıya çağrı hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa dahi kararlar alınabilir. Bu gibi kararların, ortaklar veya ortakların toptantıda oy birliği ile seçecekleri temsilciler tarafından imzalanması gereklidir” hükmüne yer verilmiştir. Davalı kooperatifin 30/06/2019 tarihli genel kurulunun Koop. Kan. 47 maddesi kapsamında çağrısız olarak yapıldığı anlaşılmış, kooperatifin gerçekte bilirkişi heyetince tespit edilen 124 ortağından sadece 29’nun ismine hazirun cetvelinde yer verilerek toplantıya katılımının sağlandığı, geriye kalan 95 ortağın toplantıya çağrılmadığı hazirun cetvelinde ismine yer verilmediği ve genel kurul toplantısına katılımın sağlanmadığı anlaşılmıştır. Kooperatifler Kanununun 47 maddesi kapsamında çağrısız genel kurul yapılabilmesi için kooperatif ortaklarının tümünün genel kurula katılması ve genel kurulun çağrısız yapılmasına itiraz etmemesi gerekir. Kooperatif ortaklarından bir kişi dahi genel kurula katılmamışsa o toplantının Kooperatifler Kanununun 47. maddesi kapsamında yapılabilmesi mümkün değildir. Hatta ortaklardan biri dahi toplantıya katılıp daha sonra toplantıyı terk ettiğinde terk anından itibaren toplantıya devam olanağı yoktur. Bu durum karşısında davaya konu 30/06/2019 tarihli genel kurulun Koop. Kan. 47. maddesindeki usule uygun çağrısız bir genel kurul olarak yapıldığını kabule olanak bulunmamaktadır. Bu yönüyle alınan kararların içeriği değerlendirilmeksizin yapılan genel kurulun yasaya aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.
Kooperatifler Kanununun 45/5 maddesinde “Genel kurulun sevk ve idaresi, ortaklar veya üst kuruluş temsilcileri arasında seçilen başkan ve üyeler tarafından sağlanır.” hükmüne yer verilmiştir. Davaya konu 30/06/2019 tarihli genel kurul toplantısında Divan Başkanlığına seçilen …, Yazmanlığa seçilen … ve Saymanlığa seçilen …’un mahkememize sunulan bilirkişi raporunda ortaya konulduğu üzere kooperatif ortağı olmadıkları ve üst kuruluşu temsilcisi niteliğinde de olmadıkları anlaşılmakla genel kurul divanında görev yapmalarının mümkün olmadığı bu yönüyle yapılan genel kurulun Koop. Kan. 45/5 maddesiyle kooperatif ana sözleşmesinin 34. maddesine aykırı olduğu saptanmıştır.
Genel kurul kararları bir hukuki işlem olup hükümsüzlüğü deyince yokluk, butlan ve iptal şeklinde ortaya çıkan üç durumu birbirinden ayırmak gerekir. Kooperatifler Kanununun 53 maddesinde genel kurul kararının iptali konusu düzenlenmiş olup bu madde de iptal talep edilebilecek kişiler ile iptal nedenleri ortaya konulmuştur. Koop. Kanununda genel kurul kararlarının butlanının veya hükümsüzlüğünün tespiti konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Fakat Koop. Kan. 98. Maddesindeki “Bu kanunda aksine açıklama olmıyan hususlarda Türk Ticaret Kanunundaki Anonim şirketlere ait hükümler uygulanır.” hükmü gereğince Kooperatifler Kanununda açık hüküm bulunmadığı hallerde TTK’nın anonim şirkete ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Genel kurul kararlarının yoklukla sakat olması TTK’da açıkça düzenlenmemiştir. Ancak kararların yoklukla sakat olması olanaklıdır. Genel kurul kararlarının alınması sırasında kurucu şekli nitelikteki emredici hukuk kurallarına uyulmamışsa alınan genel kurul kararı yoktur. Hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Örneğin kanunda ön görülen yeter sayılara uyulmamışsa alınan genel kurul kararı yoktur. Yine TTK 414’e uygun olarak ortakların tamamı toplantıya çağrılmadan alınan genel kurul kararları da geçerli değildir, yoktur. Yokluk durumunda alınan genel kurul kararları hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Ancak alınan kararların yoklukla sakat olduğuna ilişkin tespit davası açılabilir. Bu davanın herhangi bir süreye tabi tutulabilmesi olanaklı değildir. Hakim de genel kurul kararının yoklukla sakat olduğunu resen dikkate almak zorundadır. Yok hükmündeki genel kurul kararları yönetim kurulu tarafından icra edilemeyeceği gibi ticaret siciline tescil ve ilan edilemez.
Butlan; genel kurul kararları şekil ve usul bakımından geçerli olmakla birlikte konusu bakımından emredici kanun hükümlerine, ahlaka ve adaba aykırı ve imkansız ,anonim ortaklığın temel yapısını bozucu nitelikte ise alınan genel kurul kararları batıldır ve en başından beri geçerli değildir. Kanun koyucu TTK 447 maddesinde genel kurulun batıl kararlarına örnekler vermiştir. Bu çerçevede batıl genel kurul kararlarının hüküm ve sonuçları bakımından yoklukla paralellikler söz konusudur. Bunun sonucu olarak batıl genel kurlu kararı en baştan geçerli değildir. Bu kararların iyileştirilmesi olanağa bulunmamaktadır. Batıl genel kurul kararları yönetim kurulu tarafından icra edilemeyeceği gibi ticaret siciline tescil de edilemez. Butlan hukuki menfaati bulunan herkes tarafından özellikle ortaklar ve yönetim kurulu tarafından her zaman iddia edilebilir. Duruma göre butlanın dava ve defi olarak ileri sürülmesi olanaklı olduğu gibi hakim tarafından da resen dikkate alınır. Butlan durumunda yoklukta olduğu gibi alınan genel kurul kararı kural olarak hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Burada da genel kurul kararının batıl olduğu herhangi bir süreye tabi olmayan tespit davası ile ileri sürülebilir. Fakat burada hakkın kötüye kullanılmaması söz konusudur. Özellikle butlan bakımından yokluktan farklı olarak şeklen mevcut bir genel kurul kararının meydana gelmiş olması zorunludur. Bir genel kurul kararının butlanı dürüstlük kuralına aykırı olarak ileri sürülemeyebilir. Oysa yokluk halinde dürüstlük kuralının bir etkisi söz konusu değildir.(Prof. Dr. Oruç Hami Şener Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı 4.Bası)
Kooperatif genel kurul kararlarının iptali ise Kooperatifler Kanunu 53. Maddesinde düzenlenmiştir. Maddede sayılan kişilerce yine sayılan nedenlerle genel kurul tarihinden itibaren bir aylık hak düşürücü süre içerisinde iptal davası açılabilir. İptal davası inşai nitelikte bir davadır. Genel kurul kararının iptaline ilişkin mahkemece verilen hükmün kesinleşmesiyle birlikte genel kurul kararı geçmişe etkili olarak ortadan kalkar.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ve tespitler karşısında konu değerlendirildiğinde; davalı kooperatifin 30/06/2019 tarihinde Kooperatifler Kanunu 47 maddesine göre çağrısız yapıldığı belirtilen genel kurul toplantısına kooperatifin tüm ortaklarının katılımının sağlanmamış olması karşısında Koop. Kan. 47. maddesine uygun olmadığı, ayrıca kooperatif divan heyetinin Koop. Kan. 45/5 maddesine aykırı olarak kooperatifin ortaklarından seçilmediği, genel kurul kararının alınması sırasında kurucu şekli nitelikteki emredici kurallara uyulmadığının anlaşıldığı, bu durumun yokluk yaptırımına tabi olduğu, davacı tarafça toplantıda alınan kararların mutlak butlanla batıl olduğunun tespiti talep edilmiş ise de, mahkemenin resen değerlendirme yapma görevinin bulunduğu kanaatine varılmış, davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılan davanın kabulüne, davalı kooperatifin 30/06/2019 tarihli genel kurulda alınan kararların yokluk ile malul olduğunun tespitine, iş bu kararımızın ticaret siciline tesciline ve ilanına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı … aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine,
2-Davalı S.S. … Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılan davanın kabulüne, davalı kooperatifin 30/06/2019 tarihli genel kurulda alınan kararların yokluk ile malul olduğunun tespitine,
İş bu kararımızın ticaret siciline tesciline ve ilanına,
3-Karar tarihi itibarı ile alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin alınan 44,40-TL harçtan mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davalı kooperatiften tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalı kooperatiften alınarak davacılara verilmesine,
5-Davacı tarafça yapılan 5.300,50-TL yargılama gideri (… için çıkarılan 86,30-TL tebligat ücreti düşülmüştür) ile 44,40-TL başvuru harcı, 44,40-TL peşin harç olmak üzere toplam 5.389,30-TL yargılama giderinin davalı kooperatiften alınarak davacılara verilmesine,
-… yönünden sarf edilen yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı kooperatif tarafından sarf olunan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
-Taraflarca yatırılan ancak kullanılmayıp artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, oybirliği ile verilen karar davacılar …, … ile davacılar vekili Av…. ve davalı vekili Av….’ın yüzüne karşı, diğer davalı tarafın yokluğunda tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.08/10/2021

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır