Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/241 Esas
KARAR NO : 2022/753

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/06/2019
KARAR TARİHİ : 13/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirketin müvekkili şirket için izmir Tire’de 100×16 Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususunda karşı tarafın yapmış olduğu 2 adet ekipman teklifine göre anlaştıklarını, bu teklife göre davalı yanın müvekkili şirket adına bir takım iş ve işlemler yapacağını, davalı tarafça yapılan işlerin bedelinin müvekkili şirket tarafından ödeneceğini, bu ödemelerin bir kısmının nakit bir kısmının ise çek ve senet ile ödeneceğini, davalı yana müvekkili şirketçe yalnızca bedel kısmı ve kefil kısmı doldurularak senet imzalanıp verildiğini, bu senet yaprağının senet metni dışında kalan bölümüne “Not: Sözleşmeye istinaden iş bitiminde nakit olarak tahsil edilecektir.” İbaresi de eklenerek karşı tarafa verildiğini, davalı yanın üstlenmiş olduğu işi yapmamakla birlikte yalnızca bedel ve kefil kısmı doldurulan senet ile İzmir 23. İcra Müdürlüğünün ……….. e. Sayılı dosyası ile Kambiyo senetlerine mahsus Haciz yoluyla takibe konulduğunu, başlatılan icra takibi nedeniyle 3. Kişilere gönderilen haciz ihbarnamesi neticesinde müvekkili şirketin alacaklı olduğu firma tarafından dosyaya 19.286,54 TL para yatırıldığını, davalı yana herhangi bir borcu bulunmadığından işbu dava ile müvekkinin borcu olmadığının tespiti ile icra dosyasına yatırılan paranın istirdatını talep etme zorunluluğu doğduğunu, davalı yanca müvekkili şirkete yapılacak olan işler gereği gibi yapılmayıp kusurlu yapıldığını, bu sebeple Tire Sulh Hukuk Mahkemesinin …….. D. İş sayılı dosyası ile delil tespiti talep edildiğini, icra takibine dayanak senedin davalı tarafından anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğunu, müvekkili şirket tarafından senedin karşı tarafa verilen fotokopisinden de görüleceği üzere vade kısmının boş olduğunu, vade kısmının davalı tarafından anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğunu beyanla İzmir 23. İcra Müdürlüğünün ……… e. Sayılı dosyasına yatırılacak paranın İİK md. 73/3’e göre alacaklıya ödenmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkillerinin takip dayanağı senet nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespit edilmesini ve bu itibarla üçüncü şahıs tarafından dosyaya yatırılan ve alacaklıya ödenen 19.286,54 TL’nin takip alacaklı/davalıdan istirdatına karar verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkememiz 27/06/2019 tarihli kararı ile davacı vekilinin İhtiyati Tedbir talebinin kabulü ile dava değerinin % 15’i oranında teminat yatırıldığı takdirde dava icra takibinden sonra açıldığından İİK. 72/3 Maddeye gereğince; icra veznesine yatan paranın davalı alacaklıya ödenmemesi hususunda İhtiyati Tedbir Konulmasına dair karar verilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket adına başlatılmış olan icra takibine karşı herhangi bir itiraz yapılmadan icra takibine devam edildiğini, daha sonrasında davacı şirketin önce Tire Sulh Hukuk Mahkemesi ………. d.iş dosyasıyla delil tespiti istediğini daha sonrasında ise menfi tespit davası açtığını, davacı yanın dava dilekçesinde sözleşmeye istinaden iş bitiminde nakit olmak üzere teminat senedi verildiğinin beyan edildiğini, ancak senedin üzerinde teminat fonksiyonuna sahip olduğuna dair açık bir ibare bulunmadığını, teminat senedi olduğunu ispatlayıcı bir sözleşme de bulunmadığını, dolayısıyla senedin kambiyo alacağı hükmünde olduğunu, borcun konusu İİK 68/1 maddesinde belirtilen belgelerden birine dayanıyorsa itirazını ispat etmek yani ispat yükünün borçluya düştüğünü, davacı tarafın davayı açmış olmasının dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğini, kambiyo senetlerine karşı ancak yazılı olarak ispat edileceğini, davacı yanın sözleşmeden bakiye kalan alacak davası açabileceğini, davada verilen senet teminat seneti olmadığı için dava alacak davası olarak açılması gerektiğini bu sebeple davanın usulü yönünden reddini talep ettiklerini, dava konusu iddia edilen civciv ve yetişkin kümeslerdeki sorunlar ile ilgili davalı firma olarak eksiksiz ve tam çalışır konumda teslim edildiğini, kurulum sonrasında gerekli eğitimlerin verildiğini ve işe dair faturaların teslim edildiğini, davacı firmanın iddia etmiş olduğu aksaklıklar ve bozulmaların kabul edilemeyeceğini beyanla mahkemece ara kararla verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, davacı tarafından müvekkiline verilen senedin teminat senedi olmadığı ve borcuna karşılık verilmiş bir senet olduğu açık olduğundan davacının borçlu olduğunun tespitine, haksız açılan işbu davanın reddine, davacı tarafın işbu davayı açmış olması dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ettiğinden %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Mahkememiz 01/10/2019 tarihli ara karar ile davalının İhtiyati Tedbire itirazının; icra takibinin davanın açıldığı tarihten önce yapıldığı, talebin takipten sonra açılan menfi tespit davası olduğu kabul edildiğinden ve şartlarında oluştuğu anlaşıldığından İİK 72/3 maddesi gereğince mahkememizce verilen ihtiyati tedbir kararında bir isabetsizlik bulunmadığından reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında uyuşmazlık bulunan hususların: davacı ve davalı arasında yapılan Hindi Yetişkin Kümesi ve Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi Yapımı sözleşmesi nedeniyle tarafların edimlerini yerine getirip getirmedikleri, İzmir 23.İcra Dairesinin ………. E.sayılı dosyasına konu bononun anlaşmaya aykırı olarak vade tarihinin sonradan doldurulup doldurulmadığı, davacının davalıya icra takibine konu bono nedeniyle borçlu olup olmadığı, davacının 19.286,54-TL nin istirdatını talep edip edemeyeceği, bakiye takip konusu alacak nedeniyle davalıya borçlu olup olmadığı noktalarında toplandığı tespit edilmiştir.
DELİLLER:
Senet sureti, Ekipman Teklifi, fatura suretleri dosyamız içerisindedir.
İzmir 23. İcra Dairesinin ………. Esas sayılı takip dosyası sistem üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış, yapılan incelemesinde; Alacaklı/Davalı … Tavuk ve Hindi Ekipmanları San. ve Tic. A.Ş. Tarafından 28.11.2018 tarihinde Borçlu/Davacılar … Mekanik Tarım ve Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. ve … aleyhine 17.04.2018 tanzim, 08.06.2018 vade tarihli, 40.000,00 TL değerinde senede istinaden açılan , “43.461,92 TL (40.000,00 TL Asıl Alacak+3.461,92 TL Asıl Alacak işlemiş faizi) toplam alacağın, asıl alacağa işleyecek değişen oranlarda avans faizi (faiz oranındaki artışa ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla), icra giderleri ve icra vekalet ücreti ile birlikte, fazlaya ilişkin talep ve alacak hakları saklı kalmak kaydıyla ödenmesini, BK. 100.mad. gereğince kısmi ödemeler öncelikle işlemiş faiz, masraf ve ferilere mahsubu” talepli takip olduğu, ödeme emrinin, 25.12.2019 tarihinde davacı borçlu … Mekanik Tarım ve Hayvancılık Tic. Ltd. Şti.’nin Tire Ticaret Sicil Müdürlüğü’nde kayıtlı olan adresine T.K. 35. Madde gereğince tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
Tire Sulh Hukuk Mahkemesinin ………D. İş Sayılı dosyası sistem üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış, dosyanın incelemesinde; … Mekanik Tarım ve Hayvancılık Tic. Ltd. Şti. vekilinin 29.03.2019 tarihli delil tespiti talep dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin karşı taraf ile müvekkil şirket için İzmir Tire’de 100×16 Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususunda karşı tarafın yapmış olduğu 2 adet ekipman teklifine göre anlaştığını, bu teklife göre karşı tarafın müvekkil şirket için dilekçede belirtilen ve dökümü yapılan iş ve işlemleri yapacağını, ancak karşı tarafın müvekkil şirket adına yapılması gerekli dökümü yapılan iş ve işlemleri gerektiği gibi anlaşmaya uygun olarak yapmadığını, müvekkil şirketin başka firmalara yaptırmak zorunda kaldığını, ayrıca karşı tarafın yapmış olduğu vinç sisteminin çökmesi sebebiyle müvekkilin0, 500’den fazla hindisinin telef olduğunu, açıklanan tüm bu nedenlerle karşı taraf ile müvekkil şirket arasında hukuki ilişkiden kaynaklı olarak ileride açacakları davalarda kullanılmak üzere, karşı tarafça müvekkil şirkete iletilen teklif kapsamında karşı tarafça yapılması gereken iş ve işlemlerin gereği gibi yapılıp yapılmadığı, eksik ve kusurlu işlerin nelerden ibaret olduğu, müvekkil şirketçe başka firmalara yaptırılan iş ve işlemlerin işçilik ve malzeme bedellerinin ne miktar olduğu telef olan hayvanlar nedeniyle uğranılan zarar miktarının mahallinde yapılacak keşif ve bilirkişi marifetiyle tespitini” talep ettiği,
Tire Sulh Hukuk Mahkemesi’nce aldırılan 26.04.2019 Tarihli Bilirkişi Raporunda özetle; “Dosyada taraflar arası imzalı satış sözleşmesi ve faturaların görülmediği, dava dosyasındaki 2 adet ekipman teklifi ve fotoğraflar ile tespite konu taleplere göre yerinde yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda; sökülen motorlar, borular ve parçalardan dolayı hindi yetişkin kümes ve hindi civciv yetiştirme kümes sistemleri atıl durumda olduğundan deneme çalışması yapılamadığı, sökülen parçaların arızalı veya hasarlı olduğunun tespit edilemediği, ancak yemleme ve sulama vinç sistemlerinin; dava dosyasındaki ekipman teklifinde otomatik kaldırma sistemindeki çelik halatların 5 mm, borulara inen halatların ise 8 mm kalınlıktaki halatlardan oluştuğunun beyan edildiği, fakat sökülen halatlar incelendiğinde 8 mm’lik halat görülmediği, ayrıca dava dosyasındaki fotoğraflar incelendiğinde borulara inen halatların 3 mt’den fazla mesafede indiğinin anlaşıldığı, bu yüzden boruların ek yerlerinde kırılmalara sebep olabileceğinin düşünüldüğü, havalandırma olarak çift taraflı pencereler ile doğal havalandırmanın sağlandığı, kümes hayvanlarındaki ve sabit asılı krom kanat fanlar ile yeterli hava sirkülasyonu sağlanabileceğinin değerlendirildiği, davacı dilekçesinde, davacı şirket … Mekanik Tarım ve Hayvancılık Tic. Ltd. Şti.’nin eksik ve kusurlu iş ve işlemlerin başka firmalara yaptırmak durumunda kaldığını beyan ederek, davacı şirketçe başka firmalara yaptırılan iş ve işlemlerin işçilik ve malzeme bedellerin tespitini talep ettiğini, ancak dava dosyasında diğer firmalara yaptırılan işlerle ilgili fatura, fotoğraf vb. belgeler bulunmadığından delil tespiti yapılamadığı” sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Tespit isteyen ve karşı tarafın rapora itirazları doğrultusunda Mahkemece aldırılan 11.07.2019 tarihli Bilirkişi Ek Raporunda özetle; “Dava dosyasına sonradan sunulan başka firmalara yaptırılan işlere ilişkin faturalar ve davalı tarafa yapılan ödemelere ilişkin dekontlar, çekler, cari hesap ekstreleri vb. deliller ve yerinde yapılan incelemelere göre, hindi civciv yetiştirme kümesi ve hindi yetişkin kümesi sistemleri proje olarak bütünüyle ele alınıp tekrar değerlendirme yapıldığında uygunsuzluklar tespit edildiği, 11.04.2019 tarihindeki yerinde keşifte, davacı firmanın raporda belirtilen uygunsuz işleri sökerek başka firmalara yaptırdığının anlaşıldığı, dava dosyasına sonradan sunulan başka firmalara yaptırılan işlere ilişkin faturalarla da görüldüğü, başka firmalara yaptırılan iş ve işlemlerin işçilik ve malzemeler ile ilgili dosyadaki faturalar ve piyasa araştırması sonucu yaklaşık maliyetin davaya konu, Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi ve Hindi Yetişkin Kümeslerindeki başka firmalara yaptırılan tadilat iş ve işlemlerin işçilik ve malzeme bedellerinin yaklaşık tutarının (81.000 TL+63.500 TL)=144.500 TL+KDV olup KDV dahil edildiğinde 170.510 TL (Yüzyetmişbinbeşyüzon-TL) olduğunun tespit edildiği” sonuç ve kanaatine varıldığı belirtilmiştir.
Mahkememizce dosya SMMM bilirkişisi …’ a tevdii edilerek, davalı defterleri üzerinde inceleme yapılmak suretiyle taraflar arasındaki alacak-borç durumları hususlarında rapor tanzimi istenilmiş, SMMM bilirkişisi tarafından tanzim edilen 29/11/2019 havale tarihli raporda özetle; Davalı şirkete ait ticari defterlerin 6102 sayılı TTK’nun 64/3. maddesi ve V.U.K. 182, 220, 221 Maddesi uyarınca yapılması gereken noter açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, Usulüne uygun tutulan ticari defterlerin sahibi lehine delil vasfına sahip olduğu,Taraflar arasındaki ticari ilişkinin 30/09/2017 tarihinde başladığı, Davalı şirket ticari defterlerinde; icra takibine konu 14/04/2018 tanzim 08/06/2018 vade tarihli 40.000,00 TL değerinde senet/bononun davalı şirket ticari defterlerinde 10/06/2018 tarihinde 75 yevmiye no ile kayıt altına alındığı ve icra takibine konu senedin 10/06/2018 tarihinde 76 yevmiye no ile “08/6/18 VAD. SENET KARŞILIKSIZ İADE” açıklaması ile ters kaydının yapıldığı.
Davacı şirketin takibe konu senetten dolayı borcu bulunmadığı, davalı şirketin kayıtlarına aldığı takibe konu senedin karşılıksız çıkması sebebiyle ters kaydının alınarak bu senetten işlem yaptığı,
Davalı şirket ticari defterlerinde icra takip tarihi itibariyle davacı şirketin 18.385.44 TL borçlu olduğu,
Davalı şirketin takibe konu senetten dolayı bir alacağı bulunmadığından dolayı işlemiş faiz yönünden hesaplama yapılmadığı, belirtilmiştir.
Davacı tarafça ticari defterlerin bulunduğu yer İstanbul ili olarak bildirildiğinden Mahkememizce İstanbul Bakırköy Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak; davacı defterleri üzerinde bir SMMM bilirkişisi marifetiyle inceleme yaptırılarak; bilirkişiye yerinde inceleme yapma yetkisi de verilmek suretiyle taraflar arasında ki alacak-borç durumları hususlarında rapor aldırılmış, talimat Mahkemesince SMMM bilirkişi …’ dan aldırılan 05/07/2020 havale tarihli raporda özetle; Davacı şirketin 2017, 2018 ve 2019 yılı ticari defterleri, dava ve icra dosyaları ile yine bu kayıtların dayanağı belgelerin muhasebe yönünden tetkiki sonucunda;
HMK 222 md, 6102 sayılı TTK 64/3 md. ve VUK M 182 gereğince mevcut haliyle davacının 2017, 2018 ve 2019 yılı muhasebe kayıtlarının ve ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu,
Tire Sulh Hukuk Mahkemesi’ne Sunulan 11.07.2019 Tarihli ek bilirkişi raporunda; 11.04.2019 tarihindeki yerinde keşifte, davacı firmanın raporda belirtilen uygunsuz işleri sökerek başka firmalara yaptırdığının anlaşıldığı, başka firmalara yaptırılan iş ve işlemlerin işçilik ve malzemeler ile ilgili dosyadaki faturalar ve piyasa araştırması sonucu yaklaşık maliyet tablosunun belirlendiği, başka firmalara yaptırılan tadilat iş ve işlemlerin işçilik ve malzeme bedellerinin yaklaşık tutarının (81.000 TL+63.500 TL)=144.500 TL+KDV olup KDV dahil edildiğinde 170.510,00 TL olduğunun tespit edildiği sonuç ve kanaatine varıldığı,
Davalının faturalar içeriğinin neredeyse hiçbirinin ekipman ve tadilat ile ilgisi olmayan inşaata yönelik malzemeler, hırdavat malzemeleri olduğunu, sözleşmelerinde her zaman yemleme ve sulama sistemlerinde kesinlikle filtre, su deposu, kafes teli gibi maddelerin yer almadığını, davacı firmanın faturalarda göstermiş olduğu inşaat, elektriğe yönelik alımların müvekkil firma tarafından karşılanmayacağının sözleşmede açıkça belirtilmiş olduğunu iddia ettiği,
UYAP sisteminde yer alan faturalar net okunmadığı için davacıdan talep edilen ve tarafına e-posta ile ibraz edilen faturaların içerikleri ve resmi defter kayıtları raporun 4,3 bölümünde belirtildiği gibi, faturaların toplam tutarının 61.803,59 TL olduğu, fatura bakiyelerinin bir kısmının 2018 yılı içerisinde farklı tarihlerde banka ve kasa yoluyla ödendiği, kalan 13.976,99 TL bakiyenin tamamının ise 31.12.2018 tarihinde kasadan ödeme gösterilerek sıfırlandığı, davacının bu firmalara 2018 yılı sonu itibariyle borcunun kalmadığı, faturaların içeriğinin yemleme ve sulama sistemleri ile ilgili olup olmadığı konusundaki değerlendirmenin Mahkemenin takdirinde olduğu,
Taraflar arasında bulunan ticari ilişkinin ticari satımdan kaynaklanan cari hesap ilişkisi olduğu,
İcra takibinin 08.06.2018 vade tarihli 40.000,00 TL tutarlı senede dayandırıldığı görülmekte olup, senedin davacı yanın ticari defterlerinde 01.01.2019 tarihinde kayıt altına alındığı, aynı tarihte senet iade alacak kaydı yapıldığı,
Davalı tarafın 4 adet toplamda 490.666,06 TL tutarlı kümes yapımı faturalarının ve faturalara istinaden yapılan 454.350 TL banka havalesi, 295.630,62 TL tutarında ciro edilen müşteri çeki, 40.000,00 TL tutarında verilen senet ile 40.000,00 TL tutarındaki iade senet bedelinin, 278.900 TL tutarlı havale düzeltme alacak kaydı ve 1.200 TL tutarlı cari hesap bakiye farkı borç kaydının davacı yanın ticari defterlerinde kayıt altına alındığı,
Ancak 07.03.2018 tarihli 50.000,00 TL tutarlı eft dekontunda alıcı banka hesabının davalı … A.Ş.’ye firmasına ait olmadığı, Ramazan ACAR adına kayıtlı banka hesabı olduğu ve havalenin bu hesaba yapıldığı, 01.01.2019 tarihinde kayıt altına alınan 30.000 TL tutarında verilen çekin görüntüsü ya da makbuzu ile 02.10.2017 tarihli 70.000 TL tutarlı, 08.10.2018 tarihli 52.900 TL tutarlı, 19.10.2018 tarihli 226.000 TL tutarlı banka havalesi ve 01.01.2019 tarihli 20.000 TL, 5.450 TL ve 10.000 TL tutarlı banka havalesi kayıtlarına ait 6 adet banka dekontlarının tarafına ibraz edilmediği, 0
Davacı yanın 28.11.2018 icra takip tarihi itibariyle davalı yana 193.864,56 TL borçlu olduğu ve 01.01.2019 tarihinde yapılan düzeltme kayıtları ile davalı firmayı (318.900 TL alacak kaydı ve 106.650 TL borç kaydı ile) toplamda 212.250 TL borçlandırarak Ortaklara Borçlar hesabına virman kaydı yaptığı ve 31.12.2019 tarihi itibariyle davalı şirkete 18.385,44 TL borçlu duruma geçtiği, ancak havalelerin bir kısmının şirket ortağı …’ın hesabından yapıldığı ve dekontlara ulaşılamadığı belirtilerek havale dekontları ve çek ödeme makbuzlarının tamamının ibraz edilmediği için yapılan bu ödemelerin davalı yanın ticari defter kayıtları, dekont ve belgeleriyle doğrulanması gerektiği, belirtilmiştir.
Mahkememizce Bakırköy Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ ‘ne yeniden talimat yazılarak; dosyanın daha önce rapor düzenleyen bilirkişiye tevdii edilerek; taraf vekillerinin itirazlarını tek tek karşılar şekilde ek rapor tanzimi istenilmiş, talimat Mahkemesince SMMM bilirkişi …’ dan aldırılan 06/12/2020 havale tarihli ek raporda özetle; UYAP sisteminde yer alan faturalar net okunmadığı için davacıdan talep edilen ve e-posta ile ibraz edilen faturaların içerikleri ve resmi defter kayıtları raporun 4,3 bölümünde belirtildiği gibi, faturaların toplam tutarının 61.803,59 TL olduğu, bu faturalarla ilgili olarak davacının, davalı firmaya herhangi bir gider yansıtma faturası düzenlemediği ve ticari defterlerinde davalı yanın bu faturalarla ilgili borçlandırıldığına ilişkin herhangi bir muhasebe kaydının mevcut olmadığı, teknik bilgi gerektiren konu ile ilgili olarak, faturaların sadece toplam tutarlarının ve içeriğinin kök raporda detaylı olarak belirtildiği ve dava dosyasına ibraz edilen ve başka firmalara yaptırıldığı iddia edilen faturaların içeriğinin yemleme ve sulama sistemleri ile ilgili olup olmadığı ve davacının bu faturalar nedeniyle alacaklı olup olmadığı konusunda teknik olarak görüş alınması gerektiği kanaatinin oluştuğu, bu konudaki değerlendirmenin Mahkemenin takdirinde olduğu,
Davacı vekili tarafından davacının alacaklı olduğu firma tarafından 19.286,54 TL tutarında ödeme yapıldığı beyan edilen icra dosyasında icra takibinin 08.06.2018 vade tarihli 40.000,00 TL tutarlı senede dayandırıldığı görülmekte olup, senedin davacı yanın ticari defterlerinde, davalı yanın ticari defterlerinin aksine 2018 yılında değil, diğer düzeltme kayıtları ile birlikte 4 nolu yevmiye kaydında 01.01.2019 tarihinde kayıt altına alındığı, aynı tarihte ve yevmiye kaydında senet iade alacak kaydı yapıldığı, başka bir deyişle davacı tarafından davalıya senet bedelinin ödenmemesi nedeniyle 01.01.2019 tarihinde yani davalı tarafından dava konusu senede dayalı icra takibi başlatılan 28.12.2019 tarihinden hemen sonrasında yevmiye kayıtlarında senet iade kaydı yapıldığı,
Davacı yanın 28.11.2018 icra takip tarihi itibariyle kök raporda da belirtildiği gibi ticari defterlerinde davalı taraftan 193.864,56 TL alacaklı göründüğü, ancak 2018 yılında ticari defterlerinde kayıt altına alınan toplamda 278.900,00 TL tutarında davalı firmanın hatalı olarak borçlandırıldığı havale kayıtlarının, 1.200,00 TL cari hesap bakiye farkının (davalıya gönderilen havale eksik kaydedilmiş) ve davalıya gönderilen 35.450,00 tl tutarındaki havale ve 30.000,00 tl tutarındaki verilen çek olmak üzere ticari defterlerinde 2018 yılında kayıt altına alınmayan toplamda 65.450,00 tl tutarındaki borç kaydının 01.01.2019 tarihi itibariyle düzeltme kaydı açıklaması ile ticari defterlerinde kayıt altına alındığının, davalı yanın ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde … tarafından hazırlanan bilirkişi raporundan da doğrulandığı, dolayısıyla düzeltme kayıtlarıyla 2018 yılı yerine 2019 yılında davacının resmi defterlerinde geç olarak kayıt altına alınan toplamda 212.250,00 Tl davalının alacak tutarı nedeniyle aslında 28.11.2018 icra takip tarihi itibariyle de davacı yanın 18.385,44 TL tutarında davalıya borçlu olduğu, ancak düzeltme kayıtlarının davacı şirket tarafından 2019 yılında yapılmış olması nedeniyle ticari defterlerinde icra takip tarihi itibariyle alacaklı göründüğünün tespit edildiği, kök raporda da belirtildiği gibi söz konusu hatalı kaydedilen havale dekontları ibraz edilmediği için havale tarihlerinin tespit edilemediği, ancak davalı yanın ticari defterleri ile ilgili hazırlanan rapordaki yevmiye kayıtlarından havale tarihlerinin 2018 tarihli olduklarının tespit edildiği, dolayısıyla senedin davalının ticari defterlerinde kayıt edildiği 10.06.2018 tarihi itibariyle davacının 231.998,76 TL alacaklı göründüğü, 20.06.2018 tarihinde ise davalının düzenlediği 250.384,20 TL tutarındaki fatura neticesinde borçlu duruma geçtiği ve icra takip tarihi itibariyle davacının davalıya 18.385,44 TL borçlu olduğu,
Dava dosyasına ve tarafına senet bedelinin ödendiğine ilişkin herhangi bir belgenin ibraz edilmediği, her iki yanın ticari defterlerinde de dava konusu senedin cari hesaba istinaden kayıt altına alındığı, bu nedenle senedin cari hesaptan bağımsız olduğunun kabul edilemeyeceği, her iki tarafın ticari defter kayıtlarına göre, davalının davacıdan senetteki tutarın tamamı ile değil, cari hesap borcu kadar 18.385,44 TL tutarında senetten dolayı alacaklı olduğu kanaatine varıldığı,
Bilirkişi … tarafından hazırlanan, 29.11.2019 tarihli bilirkişi raporunda da; “Davalı şirket ticari defterlerinde icra takip tarihi itibariyle davacı şirketin 18.385,44 TL borçlu olduğu, davalı şirketin takibe konu senetten dolayı bir alacağı bulunmadığından dolayı işlemiş faiz yönünden hesaplama yapılmadığı” tespitlerine yer verildiği, ancak VUK.nun 323. Maddesine göre davalı tarafından tahsil edilemeyen dava konusu 40.000,00 TL tutarındaki senedin davalının ticari defterlerinde 128 NOLU ŞÜPHELİ ALACAKLAR HESABINA KAYDEDİLMESİ VE TAKİP EDİLMESİ gerekirken cari hesaba iade şeklinde kayıt altında alındığı, dolayısıyla her iki tarafın ticari defterlerinde cari hesapta takip edildiği, Ancak senet dolayısıyla borç-alacak durumunun sıfırlandığından söz edilemeyeceği, 20.06.2018 tarihi itibariyle davacı tarafından ödenmeyen ve cari hesaba iade olarak kaydedilen dava konusu senede istinaden kısmi olarak 18.385,44 TL tutarında davacının davalıya cari hesap borcu olduğu, belirtilmiştir.
Mahkememizce Tire Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine ( Asliye Ticaret Mahkemesi Sıfatı ile) talimat yazılarak; Mahallinde bir Elektrik Mühendisi bilirkişi ve bir Makine Mühendisi bilirkişi marifetiyle keşif icrasına, keşif icrasından sonra heyete hesap bilirkişisi …’ nun da dahili ile ortak rapor düzenlemek suretiyle, taraflar arasında yapılan Hindi Yetişkin Kümesi ve Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi Yapımı Sözleşmesi nedeniyle tarafların edimlerini yerine getirip getirmedikleri, tarafların iddia ve savunmaları, davacının davalıya takip konusu bono nedeniyle borçlu olup olmadığı, borçlu ise miktarı hususlarında rapor tanzimi istenilmiş, Tire 1.Asliye Hukuk Mahkemesince keşfin 04/06/2021 tarihinde icra edildiği, keşif sonrası Makine Mühendisi bilirkişi ………., Elektrik Mühendisi bilirkişi Cihan Alkan ve Hesap bilirkişisi … tarafından tanzim edilen 18/08/2021 havale tarihli heyet raporunda özetle; Taraflar arasında, davalının vermiş olduğu teklife istinaden, 98.341,20 TL bedelli “Hindi Yetişkin Kümesi, Hindi Otomatik Yemleme Sistemi vs.” İlişkin sözleşmesi imzalandığı, Davacı iş sahibi tarafından, imalatların ayıplı yapıldığına ilişkin Tire Sulh Hukuk Mahkemesinin ………. D. İş sayılı dosyasından tespit yaptırıldığı, Davacı iş sahibi tarafından, davalı aleyhine îımir 23. İcra Müdürlüğü’nür) ……. E. Sayılı dosyasından 17.04.2018 tanzim, 08.06.2018 vade tarihli 40.000 TL tutarında bonoya dayanarak icra takibi başlatıldığı,
Mahkemece alınan SMMM bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda; davalı şirket ticari defterlerinde icra takip tarihi itibariyle 18.385,44 TL borçlu olduğunun tespit edildiği,
Mahkemece alınan SMMM bilirkişi … tarafından düzenlenen raporda; “…davacı defterlerinde 31,12,2019 tarihi itibariyle davalı şirkete 18.385,44 TL borçlu duruma geçtiğinin tespit edildiği,
Dava dosyasına sunulu faturalann genel itibariyle okunamadığı, dava dosyasındaki okunabilir faturalar incelediğinde; faturalardaki iş, işlem ve malzemelerin yapı malzemeleri, elektrik ve inşaat malzemeleri olduğu, davalı firmanın ekipman teklifinde kümeslerde inşaat ile bağlantılı yapılması gereken tüm işler ile elektrik enerjisi temim ve elektrik panolarının alıcı firmaya ait olduğu belirtilmiş olup söz konusu okunabilir faturalardaki iş, işlem ve malzemelerden davalı firmanın sorumlu olmadığı,
Sulh Hukuk Mahkemesine sunulan 26.04.2019 tarihli kök raporda tespit edilen uygunsuzlukların giderilebilmesi ve sistemin çalışır hale gelebilmesi için gerekli ekipman ve tadilat bedellerinin, 11.07.2019 tarihli Sulh Hukuk Mahkemesine sunulan ek rapordaki keşif tarihi itibariyle toplamda 144.500,00-TL+KDV olduğu bu bedelin, keşif tarihi itibariyle yapılan piyasa araştırmasına göre belirlendiği,
Davacı tarafından dava dilekçesi ekindeki, bono suretinde ‘”not: sözleşmeye istinaden iş bitiminde nakit olarak tahsil edilecektir.” İbaresinin yer aldığı, Takibe konu edilen senedin “teminat senedi” olarak verildiğine dair yazılı bir sözleşme bulunmadığı,
Davalı yanın, takibe konu senedin teminat senedi olduğuna ddir kabulü olmamakla birlikte cevap dilekçesinde borca karşılık verilen senet olduğunun iddia edildiği de dikkate alındığında, takibe ve davaya konu edilen senedin teminat sjenedi olup olmadığı, kambiyo takibine konu edilip edilmeyeceği hususunda takdirin Mahkemeye ait olduğu,
a.Mahkemece, bononun teminat senedi olmadığı kanaatine varılması halinde, davalı tarafından ikame edilen kambiyo takibinin yerinde olduğu ve davacının huzurdaki davayı ikame etmesinin mümkün olup olmayacağı hususlarında takdirin Mahkemeye ait olduğu,
b.Mahkemece, takibe konu edilen senedin teminat senedi olduğu ve davalının sözleşme gereği davacıdan olan defter kayıtları ile birbirini teyit eden 18.385,44 Tl tutarındaki alacağı sebebiyle takibe konu edilebileceği kanaatine varılması halinde;
Dava tarihi İtibariyle: 29.770,27 TL tutarında davacının davalıya borçlu bulunmadığı ve İstirdadı gereken tutar olmadığı,
c.Mahkemece, takibe konu edilen senedin teminat senedi olduğu ve davalının piyasa değerlerine göre tespit edilen 144.500,00 TL + KDV tutarındaki alacağı sebebiyle takibe konu edilebileceği kanaatine varılması halinde;
Dava tarihi itibariyle: 35.495,04 TL tutarında davacının davalıya bordu bulunduğu, istirdadı gereken tutar olmadığı.
d. Mahkemece, takibe konu edilen senedin teminat senedi olduğu ve davalının sözleşme gereği davacıdan olan alacağı sebebiyle kambiyo takibine konu edilemeyeceği kanaatine varılması halinde;
Dava tarihi itibariyle: 35.495,04 TL tutarında davacının davalıya borcunun olmadığı ve 19,286,54 TL’nin davacıya İstirdadı gereken miktar olduğu. belirtilmiştir.
İzmir 23 İcra Müdürlüğüne müzekkere yazılarak, ……….. Esas sayılı dosyada takibe konu senet aslı celp edilmiş, davaya konu senet aslının İncelenmesinde; keşidecinin ……. Mekanik Tarım ve Hayvancılık Ltd. Şti., kefilin …, keşide tarihinin 17/04/2018, vade tarihinin 08/06/2018 olduğu, 40.000,00-TL bedelli ve … Tavuk ve Hindi A.Ş. emrine düzenlenmiş olduğu, senedin sol tarafında 05325619865 numarasının bulunduğu, başkaca herhangi bir yazı bulunmadığı, senet arkasında lehtarın cirosunun olduğu görülmüş, senet aslının bir sureti dosyamız arasına alınarak incelenen senet aslı İcra Dairesine iade edilmiştir.
Mahkememizce davalı vekiline; cevap dilekçesinde senedin borca karşılık verildiği belirtilmiş olduğundan, davacı vekilinin davaya konu ettiği sözleşmeye ilişkin borcun mu kastedilip edilmediği hususunda beyanda bulunmak üzere 2 haftalık kesin süre verilmiş, davalı vekili Mahkememize sunduğu 11/10/2021 havale tarihli dilekçesinde; İcra takibine konan ve davanın konusunu teşkil eden senedin, müvekkilinin davacı şirkete kurmuş olduğu “İzmir Tire’de 100×16 ebatında bir adet Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 ebatında bir adet Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususunda varılan anlaşma gereği, işin bitiminde “peşin ödeme yapılacaktır.” hükmü gereği verilen senet olduğu, dolayısıyla da, müvekkili şirkete tahsil amaçlı verilen 40.000 TL değerindeki senedin dava konusu sözleşmeye ilişkin borç için verilen bir senet olduğunu beyan ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davalı vekilinin sunduğu 11/10/2021 tarihli beyan dilekçesi ve 09/12/2021 tarihli celse de incelenen senette değerlendirilmek suretiyle dosya en son rapor düzenleyen bilirkişi heyetine yeniden tevdii edilerek; davacının davalıya takip nedeniyle borçlu olup olmadığı, borçlu ise miktarı husunda ek rapor tanzimi istenilmiş, bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen 07/03/2022 havale tarihli ek raporda özetle; Davalı beyanı ve bono birlikte dikkate alındığında, davalı alacaklının edimlerini ifa etmemesi (eksik ve ayıplı ifa) nedenleriyle,
Teminat olarak alınan bonoyu takibe konu edemeyeceği, eksik iş bulunması nedeniyle davacıdan defterleri ile birbirini teyit eden tutar olan 18.385,44 TL yi de isteyemeyeceği hususlarında takdir Mahkeme’ye ait olmakla,
40.000,00 TL bono yönünden davacının davalıya borçlu olmadığı, borçlu olunmayan tutarın takip tarihi itibariyle 43.461,92 TL olduğu, dava tarihi itibariyle 54.781,58 TL olduğu,
19.286,54 TL ödemenin fazla ödeme olduğu, belirtilmiştir.
Mahkememizce davacılar vekiline davasını ıslah edecek ise ıslah dilekçesini sunması ve harçlandırması için 2 haftalık kesin süre verilmiş, davacılar vekili sunduğu 21/06/2022 havale tarihli dilekçesi ile özetle; H.M.K. 181 uyarınca davalarını kısmen ıslah ederek dava dilekçesinde ki taleplerine ek olarak %20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep ettiklerini beyan etmiş, talebe ilişkin harcı tamamlamıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava menfi tespit ve istirdat davasıdır.
Davacı tarafça, davacının İzmir ili Tire ilçesinde bulunan işletmesine 100×16 Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususunda verilen 2 adet ekipman teklifine göre anlaşmaya varıldığı, davacı tarafça davalıya bedel kısmı ve kefil kısmı doldurularak senet yaprağının senet metni dışında kalan bölümüne “Not: Sözleşmeye istinaden iş bitiminde nakit olarak tahsil edilecektir.” ibaresi de eklenmek suretiyle 40.000,00 TL bedelli senet verildiği, senedin davalı tarafça İzmir 23. İcra Müdürlüğünün 2018/14936 e. Sayılı dosyası ile Kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe konulduğu, 3. kişilere gönderilen haciz ihbarnamesi neticesinde davacı şirketin alacaklı olduğu dava dışı …….. Tavukçuluk Gıda İnş. Tur. San.ve Tic. Ltd. Şti. tarafından icra dosyasına 19.286,54 TL ödeme yapıldığı, davacı tarafça icra takibine dayanak senedin davalı tarafından anlaşmaya aykırı olarak sonradan doldurulduğu, davalının anlaşma gereği edimlerini yerine getirmediğinden kaynaklı davalıya borçlu olunmadığının tespiti ve icra dosyasına 3.kişi tarafından yatırılmış olan 19.286,54-TL nin iadesi talepli Mahkememizde iş bu Menfi tespit ve istirdat davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce davalı defterleri incelenmek suretiyle SMMM bilirkişisinden 29/11/2019 havale tarihli rapor aldırılmış, talimat yoluyla davacı defterleri üzerinde inceleme yaptırılarak SMMM bilirkişisinden 05/07/2020 havale tarihli kök ve 06/12/2020 havale tarihli ek rapor aldırılmış, aldırılan raporların denetime elverişli ve açık olması nedeniyle mahkememizce itibar edilmiş, buna göre; taraf defterlerinin usulüne uygun tutulmuş olması nedeniyle defterler taraflar lehine delil olarak kabul edilmiştir.
Yine Mahkememizce taraflar arasında yapılan Hindi Yetişkin Kümesi ve Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi Yapımı Sözleşmesi nedeniyle tarafların edimlerini yerine getirip getirmedikleri, tarafların iddia ve savunmaları, davacının davalıya takip konusu bono nedeniyle borçlu olup olmadığı, borçlu ise miktarı hususlarında talimat yoluyla yaptırılan keşif neticesinde Elektrik Mühendisi bilirkişi, Makine Mühendisi bilirkişi ve Hesap bilirkişinden 18/08/2021 havale tarihli kök ve 07/03/2021 havale tarihli ek rapor aldırılmış, düzenlenen raporların denetime elverişli ve açık olması nedeniyle mahkememizce itibar edilmiştir.
İncelenen taraf defterlerine göre; davaya konu senedin her iki taraf defterinde de kayıtlı olduğu, davalı defterinde dava konusu senedin senet karşılıksız iade açıklaması ile ters kaydının yapıldığı, davalı şirket ticari defterlerine göre davacı şirketin 18.385,44 TL davalı şirkete borçlu olduğunun görüldüğü, davacı defterinde ise dava konusu senedin 01/01/2019 tarihinde kayıt altına alındığı ve aynı tarihte senet iade alacak kaydının yapıldığı, icra takip tarihi itibariyle davacının davaya konu senede istinaden 18.385,44 TL borçlu olduğunun görüldüğü anlaşılmıştır.
Her ne kadar davacı tarafça davaya konu senedin taraflar arasındaki sözleşmeye istinaden teminat senedi olarak düzenlendiği ileri sürülmüş ise de; bir senedin teminat senedi olduğunun ilgili sözleşmede yazması ya da yazılı delil ile ispatlanması gerekmektedir. Mahkememizce davaya konu senet getirtilip incelenmiş, üzerinde teminat olduğuna dair bir ibare olmadığı görülmüştür. Dolayısıyla davaya konu senedin teminat senedi olduğu davacı tarafça ispatlanmadığından davaya konu senet teminat senedi olarak kabul edilmemiş, ancak davalı vekilinin mahkememize sunduğu 11/10/2021 havale tarihli dilekçesinde; İcra takibine konan ve davanın konusunu teşkil eden senedin, müvekkilinin davacı şirkete kurmuş olduğu “İzmir Tire’de 100×16 ebatında bir adet Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 ebatında bir adet Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususunda varılan anlaşma gereği, işin bitiminde “peşin ödeme yapılacaktır.” hükmü gereği verilen senet olduğu, dolayısıyla da, müvekkili şirkete tahsil amaçlı verilen 40.000 TL değerindeki senedin dava konusu sözleşmeye ilişkin borç için verilen bir senet olduğunu beyan ettiği anlaşıldığından, senedin sözleşmeye istinaden borç için verildiği belirtildiğinden, davacıların davalıya bu senet nedeniyle borçlu olup olmadıkları hususu taraflar arasındaki sözleşmede tarafların edimlerini sözleşmeye uygun yerine getirilip getirilmediği incelenmek suretiyle değerlendirilmiştir.
Somut olayımızda; davacı, davalının 100×16 ebatında bir adet Hindi Yetişkin Kümesi ve 100×16 ebatında bir adet Hindi Civciv Yetiştirme Kümesi yapılması hususundaki sözleşmeye istinaden edimlerini yerine getirmediği, ayıplı ifada bulunduğunu ileri sürerek borçlu olmadığının tespitini, davalı tarafta edimlerini sözleşmeye uygun yerine getirdiğini savunarak senetten dolayı alacaklı olduğunu savunmuştur.
Mahkememizce davalının sözleşme gereği edimlerini yerine getirip getirmediği hususunda dosyaya sunulan delil tespiti dosyası ve mahkememizce yargılama sırasında keşif sonucu aldırılan 18/08/2021 tarihli raporu değerlendirildiğinde davalının sözleşme gereği eksik iş yaptığı sözleşme kapsamında kalan işler nedeniyle yeniden yaptırılan imalat bedelinin 144.500.00 TL+KDV olduğu, dolayısıyla davalının edimlerini gereği gibi yerine getirmemesi nedeni ile davacıların davaya konu bono nedeni ile davalıya borçlu olmadıkları, icra dosyasına davacının alacaklı olduğu 3. Kişi tarafından yatırılan 19.286,54 TL nin istirdatının talep edilebileceği kanaatine varılmakla davanın kabulü ile; davacıların İzmir 23.İcra Dairesinin …………. E.sayılı dosyasına konu bono ve takip nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, İcra dosyasına 3.kişi tarafından yatırılan 19.286,54-TL nin davalıdan istirdatına, davalının kötüniyetli takip yaptığı ispatlanmadığından kötüniyet tazminatı taleplerinin şartları oluşmadığından reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
  HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-DAVANIN KABULÜ İLE;
Davacıların İzmir 23.İcra Dairesinin ……….. E.sayılı dosyasına konu bono ve takip nedeniyle davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, İcra dosyasına 3.kişi tarafından yatırılan 19.286,54-TL nin davalıdan istirdatına,
Davacıların kötüniyet tazminatı taleplerinin şartları oluşmadığından reddine,
2- Alınması gereken 2.968,88-TL harçtan peşin alınan 742,23-TL harç ile ıslaha ilişkin yatırılan 80,70-TL harcın mahsubu ile bakiye eksik kalan 2.145,95.-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3- Peşin, başvuru harcı ve ıslah için yapılan toplam 867,33-TL yargılama gideri ile davacı tarafından iş bu dosyada yapılan toplam 3.962,00.-TL yargılama gideri ve 419,90-TL keşif yargılama gideri olmak üzere toplam 5.249,23-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4- Davacılar kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihindeki AAÜT gereğince dava değeri üzerinden hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
5-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinin yargılama gideri olarak davalıdan alınarak, Hazineye gelir kaydına,
6-Kararın kesinleşmesi halinde, ayrıca karar yazmaya gerek görülmeden kalan gider avansının derhal taraflara iadesine,
Dair; davacılar vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/10/2022

Katip …
¸e-imza

Hakim …
¸e-imza