Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/971 E. 2023/104 K. 17.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/971 Esas
KARAR NO : 2023/104

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/08/2018
KARAR TARİHİ : 17/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili mahkememize ibraz ettiği dava dilekçesi ile; davacı sigorta şirketine inşaat tüm riskler sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan … enerji yatırım üretim tic. A.ş. Tarafından yapımı üstlenilen Rüzgar enerji santralinde 08.11.2017 – 09.11.2017 tarihleri arasında meydana gelen hırsızlık ile 6 adet Rüzgar gülü tirübününden bir ve altı nolu tirbün kapılarının zorlanarak açıldığını, içeride bulunan kabloların kesilerek çalındığının tespit edildiğini, bu türbünlerin bulunduğu alanın güvenliğinin 02.10.2017 tarihli özel güvenlik hizmet sözleşmesi kapsamında 02/10/2017 tarihinden itibaren davalı … Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti tarafından sağlandığını, hırsızlığın meydana gelmesinde olmasında davalının kusurlu olduğunu, davacı tarafından poliçe kapsamında sigortalıya 54.320,77-EURO tazminatın 20.02.2018 tarihinde ödendiğini, TTK’nun 1472 maddesi gereğince sigortacının sigorta tazminatını ödediğinde sigortalının yerine geçtiğini, sorumlulara karşı dava hakkınında davacıya intikal ettiğini müvekkilinin sigorta haklarının halef olduğunu ileri sürerek 54.320,77-EURO tazminatın 15.03.2018 tarihinden itibaren yabancı para cinsinden mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili mahkememize ibraz ettiği cevap dilekçesi ile; davalı tarafça dosyada dayanılan poliçenin olmadığını, sunulmasının gerektiğini, hırsızlık olayının olduğu iddia edilen tarihte müvekkilinin güvenlik hizmeti vermediğini, 5188 sayılı yasada ortaya konulduğu üzere Balıkesir Özel Güvenlik Komisyonuna sigortalının güvenlik hizmeti almak istediğine dair başvuru tarihinin hırsızlık tarihinden sonra olduğunu, Balıkesir Özel Güvenlik Komisyonunun 15.11.2017 tarihinde karar verdiğini, bu tarihten evvel Kalfaköy Enerji Santralinde sigortalının güvenlik hizmeti almasının mümkün olmadığını, sigortalı … Enerji Yatırım A.ş.’nin müvekkili ile özel güvenlik sözleşmesini imzalandığını ancak güvenlik hizmeti istediğine dair başvurusunu olaydan sonra yaptığını, güvenlik hizmeti sunumunun 01/12/2017 tarihinde başladığını halen sürdüğünü, dosyada sadece sözleşmenin mevcut olduğunu, hizmetin başladığına dair herhangi bir belgenin bulunmadığını, müvekkilinin resmi kurumlardan izin çıkmadan güvenlik hizmeti sunulma hakkının bulunmadığını, müvekkili ile sigortalı arasındaki sözleşmenin eser sözleşmesi kapsamında kalmadığını, bağlılık ilişkisinin mevcut olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemek üzere sigortalının poliçe kapsamında ve müvekkili ile yaptığı sözleşme gereğince üzerine düşen edimleri yerine getirmediğinden iddia edilen olayın gerçekleşmesinden kendi ağır kusuru ile sorumlu olduğunu, güvenlik hizmetinin verildiği sahanın büyüklüğünün 180.000 m2 olduğu düşünüldüğünde buranın devriye yönteminin yanında asıl olarak kameralar ile izlenebileceğini, güvenlik kameraları dahil bir çok edimin sigortalı tarafından yerine getirilmediğini, müvekkilinin işin başlamasından önce sigortalıya bizzat uyararak güvenlik personel sayısının az olduğunu, her vardiyada en azından 2 personel çalıştırması gerektiğini belirttiğinin ancak sigortalının 4+1 şeklinde personel istediğini, sigortalı tarafından 180.000 m2 alanın korunmasının bir personele bırakıldığını, müvekkilinin sigorta ile temin ettiği personelin tüm çalışmalarını, mesailerini, vardiyalarını, devriyelerini denetlemesi gereken yerleri sigortalının belirleyerek tüm emir ve talimatların sigortalı tarafından verildiğini, puantajların sigortalı tarafından tutulduğunun müvekkilinin söz konusu personel üzerinde herhangi bir emir talimat yetkisinin bulunmadığını, müvekkilinini üzerine düşen tüm edimleri yerine getirdiğini iddiaya konu olayın sigortalının ağır kusuru ile meydana geldiğini, müvekkili yönünden illiyet bağının kesildiğini, iddiaya konu olayın hırsızlık olup olmadığının da belli olmadığını, konunun savcılığa intikal ettiğini savcılık soruşturma dosyasının istenmesi gerektiğini, davacının yaptığı ödemelerin neye göre yapıldığının belli olmadığını, fahiş olduğunu, zararın tespitinin gerektiğini, yine kabul anlamına gelmemek üzere davacının gönderdiği ihtarname ile 255.128,36 TL ödediğini belirterek ödenmesini talep ettiğini, ödemesini euro cinsinden yaptığından bahsetmediğini, davacının bu talebi ile bağlı olduğunu, faiz talebi ve başlangıç talebinin yerinde olmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Taraflarca bildirilen deliller değerlendirilmiş, taraf tanıkları dinlenmiş, Balıkesir İl Emniyet Müdürlüğü’nden güvenlik komisyonu kararı istenmiş bilirkişi görüşüne başvurulmuştur.
… Enerji Yatırım Üretim Tic. A.ş. ile davalı … Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti arasında imzalanan 02/10/2017 tarihli özel güvenlik hizmet sözleşmesinin incelenmesinden sözleşmenin 1. maddesinde güvenlik hizmet sözleşmesinin konusunun müşteriye ait (… Enerji Yatırım ve Üretim Tic A.ş.) kalfa köy rüzgar enerji santrali projesi kapsamında yer alan ve detayları sözleşme ekinde bulunan iş yeri listesinde belirtilen tüm iş yeri şantiye ve arazinin şirket (… Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti) tarafından temin edilecek silahsız, özel güvenlik görevlisi vasıtasıyla istisnasız 7 gün / 24 saat can ve mal güvenliğinin sağlanması hizmeti olduğu, sözleşmenin 2. maddesinde hizmetin bir özel güvenlik amiri ve 4 özel güvenlik personeli olmak üzere 5 personel ile verileceği, sözleşmenin 3.4 maddesinde güvenlik şirketinin güvenli hizmetini idari, cezai, hukuki, mali, işletmesel vb. her türlü sorumluluk kendisine ait olmak üzere ve anahtar teslim olmak üzere sağlayacağının sözleşmenin 11.1 maddesinde müşterinin hizmetin yürütülmesi için gerekli plan ve tesisi ücretsiz olarak şirket personelinin kullanımına sunulacağının kararlaştırıldığı sözleşmenin 22.1 maddesinde hizmete başlama ve bitiş tarihlerine ilişkin bölümler doldurulmamış olmakla birlikte sözleşmenin 23.maddesinde sözleşmenin imza tarihinde yürürlüğe girdiği kararlaştırılmıştır.
Sigortalı … Enerji Yatırım Üretim A.ş. ile davacı sigorta şirketi arasında 15/09/2017 – 31/03/2018 inşaat süresi ve 31/03/2018 – 31/03/2019 bakım devresi süresinin kapsar şekilde inşaat tüm riskler vade uzatma sigorta poliçesinin tanzim edildiği anlaşılmıştır. Sunulan 20/02/2018 tarihli dekontun incelenmesine davacı … Sigorta Aş tarafından … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’ne 54.320,77 Euro hasar bedelinin ödendiği anlaşılmıştır.
09/11/2017 tarihli olay yeri görgü ve tespit tutanağının incelenmesinde 1 ve 6 nolu tirbünlerin kapılarının zorlanmak suretiyle açılarak içerisindeki kabloların kesilerek çalındığı bilgisi alınması üzerine olay yerinde ve çevresinde yapılan araştırma neticesinde bahse konu kapıların levye vb cisimle zorlanmak suretiyle açıldığı, içerideki kabloların dip kısımlarının kesik olduğunun tespit edildiği anlaşılmıştır.
Gönen CBS’nin 2018/250 soruşturma sayılı dosyasının incelenmesinden dava konusu olayla ilgili yapılan soruşturmada hırsızlık suçunun failinin henüz tespit edilemediği daimi aramaya alındığı belirlenmiştir.
Balıkesir Valiliği İl Jandarma Komutanlığı’nın cevabi yazısında … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’nin 20/10/2017 tarihinde özel güvenlik birimi oluşturmak için başvurduğu, firmanın başvuru sonucu değerlendirilerek 15/11/2017 tarihinde Balıkesir Özel Güvenlik Komisyonu tarafından karar verildiği, izin belgesinin firmaya 16/11/2017 tarihinde tebliğ edildiği, özel güvenlik hizmetinin silahsız olduğu, güvenlik şirketinin 01/12/2017 tarihinde hizmet vermeye başladığı, … Güvenlik Hizmetleri Ltd Şti tarafından halen … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’ye güvenlik hizmeti verilmeye devam ettiği ortaya konulmuştur.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler güvenlik yapılanması ve risk analizi uzmanı polis başmüfettişi … elektrik mühendisi … ve sigorta uzmanı …’ın sunduğu 19/06/2022 tarihli raporlarında davacı sigorta şirketinin sigortalı mahalde meydana gelen hırsızlık olayı sonucu oluşan gerçek hasarı 54.320,77 euro olduğunu hırsızlık olayının geçtiği saha büyük ve yaygın bir coğrafya üzerinde olması sebebiyle kamera sisteminin faal hale getirilmemiş olması ve ögg personeli tarafından izlenebilir bir kamera sisteminin bulundurulmamış olmasının zararlı sonuç üzerinde etken olduğunu, bu hususun dava dışı davacı şirket sigortalısı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş tarafından kusur niteliğinde olduğunu, suç işleme potansiyeli olan kişilerin hırsızlık eylemi öncesi genelde plan ve keşif yaptıklarından dolayı alınacak güvenlik tedbirlerinin caydırıcı olmasının gerektiğinin bu nedenle ögg personellerinin devriye görevlerinin görünür bir şekilde yerine getirmelerinin hırsızlık suçunun işlenmesinin önüne geçilmesinde etken olacağı sabit olup devriyenin usulüne uygun şekilde gereği gibi yerine getirilmemesinin zararlı sonuç arasında etken olduğunu, bu hususunda davalı … Güvenlik ve Eğitim Hizmetleri Aş bakımından kusur niteliğinde olduğunu, hırsızlık olayının meydana gelmesinde dava dışı sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş davalı güvenlik şirketinin ne oranda kusurlu olabileceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğunu tarafların eşit derecede kusurlu olduklarının kabulü halinde davacının 54.320,77 euro hasar bedelinin %50si olan 27.160,38 euro rücu edebileceğini, davacı sigorta şirketinin davalı tarafa kusuru oranda TTK 1472 maddesi gereğince rücu hakkına sahip olduğunun, davacı tarafından sigortalısına 20/02/2018 tarihinde ödeme yapılmış ise de dava dilekçesinde 15/03/2018 tarihinden itibaren işleyecek faiz talep edildiğinden istem ile bağlılık gereğince 15/03/2018 tarihinden itibaren davalı taraftan faiz isteme hakkına sahip olduğunu ortaya koymuşlardır. Bilirkişi raporuna taraflarca itiraz edilmiş itirazların değerlendirilmesi konusunda bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi heyeti 07/01/2023 tarihli raporlarında itirazları değerlendirerek gerek davalının gerekse sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’nin davranışlarının olay üzerinde etken olduğu görüşünü yinelemişlerdir. Bilirkişi raporuna taraflarca itiraz edilmiş ise de bilirkişi heyetinin sunduğu rapor ve ek rapor dosya kapsamına uygun bulunmakla ve yeterli teknik incelemeyi içermekle tarafların bilirkişi raporuna karşı itirazlarının ve yeniden bilirkişi raporu alınması yönündeki talebin reddine karar verilmiştir.
Toplanan tüm deliller karşısında davacı … Sigorta AŞ’ne sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş tarafından yapımı üstlenilen Gönen ilçesi Kalfaköy mahallesinde bulunan rüzgar enerji santralinde 08/11/2017 – 09/11/2017 tarihleri arasında 6 adet rüzgar gülü tirbününde 1 ve 6 nolu tirbünlerinin kapılarının zorlanarak açıldığı içeride bulunan kabloların kesilerek çalındığının tespit edildiği, … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş ile davalı şirket arasında hırsızlık olayının öncesinde 02/10/2017 tarihinde özel güvenlik hizmet sözleşmesinin imzalandığı, sözleşme hükümlerine göre 4 özel güvenlik personeli ve 1 özel güvenlik amiri olmak üzere 5 güvenlik personeli ile 7 gün / 24 saat üzerinden hizmet sunumunun kararlaştırıldığı, sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş tarafından Balıkesir Valiliği İl Jandarma Komutanlığına 20/10/2017 tarihinde başvurulup Balıkesir Özel Güvenlik Komisyonunun 15/11/2017 tarihli kararı ile 16 kişilik özel güvenlik görevli kadrosu için özel güvenlik kadrosu verilmesine karar verildiği, 5188 sayılı kanun gereğince özel güvenlik komisyon kararı olmaksızın özel güvenlik hizmeti verilmesi mümkün değil ise de davalının sözleşmenin imzalandığı 02/10/2017 tarihinden itibaren sözleşmenin konusu sahadan özel güvenlik görevlisi bulundurmaya ve hizmet sunumuna başladığı ve davalı tarafça bu görevlerin danışman olarak bulunduğu savunulmuş ise de özel güvenlik görevlisinin başka bir işle görevlendirilemeyeceği dikkate alındığında davalının personellerinin danışman sıfatıyla bulunduğu yönündeki savunmasına itibar edilemeyeceği, sözleşmede belirtildiği üzere güvenlik hizmetinin 02/10/2017 tarihinden itibaren verilmeye başlandığı davalının hırsızlık tarihinde de güvenlik hizmeti sunmakta olduğu, … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş ile davacı sigorta şirketi arasında hırsızlık olayının meydana geldiği saha için 15/09/2017- 31/03/2018 tarihleri arasındaki inşaat süresi ile 31/03/2018 – 31/03/2019 tarihleri arasındaki bakım devresi için inşaat tüm riskler sigorta poliçesi akdedildiği, 08.11.2017 – 09.11.2017 tarihleri arasında meydana gelen hırsızlık nedeniyle davacı sigorta şirketinin sigortalısı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’ne 20/02/2018 tarihinde 54.320,77 euro hasar bedeli ödediği, TTK 1472 maddesi uyarınca sigortalısının haklarına halef olduğu ve bu dava ile ödediği hasar bedelini kusurlu olduğunu iddia ettiği davalı şirketten talep ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyeti raporunda da ortaya konulduğu üzere suç işleme potansiyeli olan kişilerin hırsızlık eylemi öncesi genelde plan ve keşif yaptıklarından dolayı alınacak güvenlik tedbirlerinin caydırıcı olması gerektiği bu nedenle özel güvenlik görevlilerinin devriye görevlerine görünür bir şekilde yerine getirmelerinin hırsızlık suçunun işlenmesinin önüne geçilmesinde etkili olabileceği, hırsızlığa konu kabloların bir kişinin kolayca kaçırabileceği şey olmaması kablo ağırlıklarının çok fazla olması, bu derece fazla ağırlığın taşınması için kalabalık bir grup halinde hırsızlığın gerçekleştirilmesi ve belli bir zaman gerektiği, hırsızların kabloları kestikten sonra karanlık olan ve kontrol edilmeyen tarlalardan geçirerek güney cephede beklettikleri traktör veya benzeri aracı yükleyerek götürdükleri düşünüldüğünde olay mahallinde görevli özel güvenlik personelinin hırsızları ve olayı hiç fark etmemiş olmaları nedeniyle özel güvenlik görevlilerinin beklenen dikkat ve özeni göstermedikleri değerlendirilmiştir. Bunun yanı sıra hırsızlık olayının gerçekleştiği sahanın büyük ve yaygın bir coğrafya üzerinde olması (180.000 m2) sebebiyle kamera sisteminin faal hale getirilmemiş olması ve özel güvenlik görevlisi personeli tarafından izlenebilir bir kamera sisteminin faal halde bulundurulmamış olmasının dava dışı sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş bakımından kusur niteliğinde olduğu kanaatine varılmıştır.
Belirtilen nedenlerle gerek davalı güvenlik şirketi ve gerekse akdi ilişki içinde bulunduğu davacı sigorta şirketine sigortalı … Enerji Yatırım Üretim Tic. Aş’nin hırsızlık olayının önlenmesinde %50 oranında müterafik kusurlu oldukları değerlendirilmekle oluşan zararın %50’sinden davalı güvenlik şirketinin sorumlu olduğu sonucuna varılmıştır.
Bilirkişi kurulunca ortaya konulduğu üzere hırsızlığa konu kabloların değerinin 54.320,77 euro olduğu, bu tutarı sigorta şirketinin sigortalısına ödediği, davalının müterafik %50 kusurunu hesap eden zarar tutarının 27.160,38 euro olduğu, davacı sigorta şirketinin TTK 1472 maddesi uyarınca sigortalısının haklarına halef olmakla bu zarar tutarını ödeme tarihinden itibaren faizi ile talep edebileceği davacının hasar bedelini sigortalısına 20/02/2018 tarihinde ödediği ancak dava dilekçesinde 15/03/2018 tarihinden itibaren faiz talep ettiği, davacının talebi ile bağlı kalınması gerektiği kanaatine varılmakla davanın kısmen kabulüne, 27.160,38 Euro hasar bedelinin 15/03/2018 tarihinden itibaren devlet bankalarının bu para cinsinden dövize 1 yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek faizi ile fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Kısa kararda faiz başlangıcı olarak tuş hatası ile 10/03/2018 tarihi yazılmış olmakla gerekçeli kararın yazımı sırasında faiz başlangıç tarihi 15/03/2018 tarihi olarak düzeltilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE, 27.160,38 Euro hasar bedelinin 15/03/2018 tarihinden itibaren devlet bankalarının bu para cinsinden dövize 1 yıl vadeli mevduata uyguladığı en yüksek faizi ile fiili ödeme tarihindeki TL karşılığının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gerekli 12.913,06 TL harçtan peşin alınan 6.456,54 TL harcın mahsubu ile bakiye 6.456,52 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisi vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince ve davanın kabul edilen kısmına göre takdir olunan 29.355,44 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davalı kendisi vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince ve davanın reddedilen kısmına göre takdir olunan 29.355,44 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarf olunan 2.949,05 yargılama giderinin davanın kabul edilen kısmı dikkate alınarak takdiren 1.474,52 TL’si ile 35,90 TL başvuru harcı 6.456,54 TL peşin karar ve ilam harcı olmak üzere toplam 7.966,96‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
-Davalı tarafından sarf olunan 210,80 TL yargılama giderinin davanın red olunan kısmına göre takdiren 105,4‬ TL sinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
-Taraflarca yatırılan ancak sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, oybirliği ile verilen karar davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere ve gerekçeli kararın iş yoğunluğu sebebiyle yasal sürede yazılması kaydı ile açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/02/2023

Başkan….
e-imza
Üye….
e-imza
Üye ….
e-imza
Katip …
e-imza