Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/822
KARAR NO : 2021/758

DAVA : Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 13/07/2018
KARAR TARİHİ : 08/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacılar vekili Av…. mahkememize sunduğu dava dilekçesinde; davacı müvekkillerinin S.S … Konut Yapı Kooperatifi ortakları olduğunu, davalı kooperatife ortak olduğunu iddia eden bir kısım kimselerin başvurusu üzerine İzmir 3. ATM’nin 17/04/2015 tarihli … esas … karar sayılı kararı ile gündem maddeleriyle sınırlı olmak üzere dava dışı …’a genel kurul çağrı işlemlerini yürütmek ve ikmal etmek başvurularda bulunmak gerekli davetiyeleri göndermek üzere sınırlı bir şekilde yetki verildiğini, kararın Yargıtay denetiminden geçerek 04/04/2018 tarihinde kesinleştiğini, kendisine yetki verilen …’ın yetki aşımı suretiyle kendisini kayyım olarak ilan edip ihtarname ile hazirun cetvelini hazırlamak için bilgi ve belge talebinde bulunduğunu ve ihtarnameye cevap verilmesini beklemeden hangi kritere göre belirlendiği belli olmayan üye ya da üye olmayanlara iadeli taahhütlü mektup yollayarak seçilmiş yönetimin yetkilerini gasp ederek üye olup olmadıklarına ilişkin belgelerin kendisine ulaştırılması için 20/05/2018 tarihine kadar süre verdiğini, bu sürenin dolmasını dahi beklemeden kendisi tarafından kendisin tarafından önceden belirlenmiş hazirun listesine adı yazılmış 67 kişiden 56 kişiye usulüne uygun çağrı yapmak yerine elden asaleten ya da vekillerine tebliğ yaparak olağanüstü genel kurul tarihini önceden 08/06/2018 tarihi olarak belirlediğini ortaya koyduğunu, esasen kooperatifin ortak sayısının 124 olup bunların haricinde 18 kişiye de asaleten veya vekaleten tebligat yaparak üye devşirmeye çalıştığını, nihayetinde 08/06/2018 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısına müvekkillerinin çağrılmadığını, müvekkillerinin toplantı salonunda hazır olmasına rağmen …’ın yetki aşımı yapmak suretiyle müvekkillerinin toplantıya katılımını engellediğini, sonrasında ısrarlı talepleri üzerine alınan kararlara muhalefet şerhi yazdırmak için kooperatif yönetim kurulu başkanı … ile başkan yardımcısı …’ın toplantı salonuna alındığını, 08/06/2018 tarihli korsan genel kurul tutanağının incelenmesinde mahkemenin verdiği yetki dışına çıkıldığını, düzmece ihbarnamelerle gündeme madde eklendiğini sözde genel kurulun tamamlandığının anlaşıldığını, bu genel kurul toplantısında alınan kararların iptali amacıyla İzmir 3 ATM’nin … esas sayılı davasının açıldığını, derdest olduğunu, akabinde bu kişiler tarafından Koop. Kan. 47 maddesi uyarınca yasaya aykırı 06/07/2018 tarihli olağan genel kurul toplantısının yapıldığını, bu davanın konusu olan 06/07/2018 tarihli Koop. Kan. 47 maddesine göre yapıldığı savunulan olağanüstü genel kurulun tüm ortakların katılımının sağlanmadığını ortak olmayan kişilerin toplantıya katılımının sağlandığını, bu nedenle iptale ve butlana tabi olduğunu ileri sürerek, 06/07/2018 tarihli olağanüstü genel kurulda alınmış tüm kararların iptali ile butlanla sakat olduğunun tespitine, kooperatife ait taşınmazın satışının bir başkasına devir ve tescilini önlemek herhangi bir borçlandırıcı işleme konu etmemek adına ihtiyati tedbir konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı S.S … Konut Yapı Kooperatifi vekili mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde; dava dilekçesinde ileri sürülen üye kayıt listelerinde davacıların isimlerinin bulunduğu iddia edilmiş ise de, iddia edilen bu listelerin geçerli olmadığını yetkisiz kişilerce oluşturulduğunu, davacıların kooperatif üyesi olmadığını, olağanüstü genel kurula bu nedenle katılma haklarının bulunmadığını, bu nedenle davacıların dava açma ehliyetlerinin de bulunmadığından davanın usulden reddi gerektiğini, davacıların üye kayıtlarının nedeninin eski yönetim yerine oy verme amaçlı olduğunu, …’ın İzmir 3. ATM’nin … esas … karar saylı kararı ile kooperatif genel kurulu yapmak üzere kayyım olarak atandığını bu konuda kararın kesinleştiğini, 08/06/2018 tarihli olağanüstü genel kurulun yapıldığını, bu genel kurulda …’ın kooperatif başkanlığına seçildiğini, bu genel kurul sonucunda oluşan yönetim kurulunun talebi üzerine 08/06/2018 tarihli genel kurul kararının ticaret sicil müdürlüğünce geçici olarak tescil edildiğini, daha sonrasında da kesin olarak tescil edilmek suretiyle konu hakkındaki tartışmalara son verildiğini, bilahare usulüne uygun çağrılar yapılarak 06/07/2018 tarihli genel kurulun yapıldığını, dava konusu 06/07/2018 tarihli genel kurulda tüm yasal prosedürlere uyulduğunu, iptal yönündeki tüm taleplerin reddinin gerektiğini, gerçek kayıtların 08/06/2018 tarihli olağanüstü genel kurulda belirlenen kayıtlar olduğunu, hazirun listelerinin de bu kayıtlara göre düzenlendiğini, yetkisiz önceki yönetim kurulu tarafından kooperatif zararına olarak düzenlenmiş taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin 08/06/2018 tarihli genel kurulda iptal edildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Yargılamanın devamı sırasında davacılar vekili 04/03/2019 tarihinde sunduğu dilekçe ile davacılardan …, …, …, …, …, … ile …. Ltd. Şti’nin davalarından feragat ettiklerini bildirmiş, bu davacıların davasının feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davacılar vekili Av…. 12/04/2019 tarihli duruşmada; kendisini asaleten davacı olduğunu, kendi adına davayı takip ettiğini, yine feragat ettiği davacılar ile ilgili vekilliğinin sürdüğünü bunların dışındaki davacılar yönünden ise vekillik görevinden istifa ettiğini beyan etmiştir. Bu beyan karşısında Av….’ün …, …, …, …, …, … ile …. Ltd. Şti’nin vekili olarak ve kendisini asaleten davayı takip ettiği anlaşılmıştır. Bu davacılar dışındaki davacılardan …, …, …, …, … yönünden Av…. tarafından vekaletname sunulmamış, bunlar dışında kalan tüm davacılar yönünden Av…. tarafından vekaletname sunulmuştur.
Davacılar …, …, …’ya vekilinin çekildiği davayı takip etmesi konusundaki ihtarın tebliğ edilmesine rağmen davayı takip etmediklerinden davaları 26/03/2021 tarihli celsede HMK 150/1 maddesi uyarınca işlemden kaldırılmış, davacılardan … ve …’e vekilinin çekildiği, davayı takip etmesi ihtarının tebliğine rağmen davalarını takip etmediğinden davaları 02/07/2021 tarihinde HMK 150 maddesi uyarınca işlemden kaldırılmış, 3 aylık süre içerisinde davalarını yenilemedikleri anlaşılmakla davacılar …, … ve … yönünden 27/06/2021 tarihi itibariyle davacılar … ve … yönünden 03/10/2021 tarihi itibariyle açılmamış sayılmalarına karar verilmiştir.
Yargılamanın devamı sırasında yukarıda isimleri yazılı bir kısım davacıların vekili olarak Av…. vekaletname sunmuş, karar başlığında …’ın müvekkili olarak belirtilen davacılar vekili olarak davaya devam etmişlerdir.
Davalı kooperatif vekili olarak vekaletname sunan Av. … 11/07/2019 tarihli dilekçe ile vekillikten çekilmiş, Av…. vekaletname sunmakla davalı vekili olarak davayı takip etmiştir.
Davacılardan …’ın 08/11/2019 tarihinde vefat ettiği, davacılar vekili Av…. tarafından sunulan mirasçılık belgesine göre mirasçı olarak …, … ve …’ın kaldığı, bunlardan … ile … dava konusu kooperatifteki mirasçılıktan kaynaklanan hisselerini …’a devrettiği anlaşılmış, …’ın katılımıyla davaya devam olunmuştur.
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, bilirkişi görüşüne başvurulmuştur.
İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünce gönderilen sicil kayıtlarının incelenmesinden; S.S … Konut Yapı Kooperatifi’nin İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğü Merkez … sicilinde kayıtlı olduğu, faaliyet adresinin … Mah. … Sok. No:… … İzmir olduğu anlaşılmıştır.
Davaya konu 06/07/2018 tarihli genel kurul tutanağının incelenmesinden; 2018 yılı olağanüstü genel kurul toplantısı yapılmak üzere 1163 sayılı Koop. Kan. 47. maddesine göre ilansız gerçekleştirildiği, ortaklar kayıt defterindeki kayıtlara göre hazırlanan ortaklar listesindeki 63 ortaktan 42 ortağın asaleten 21 ortağın vekaleten olmak üzere toplam 63 ortağın toplantıda hazır bulunduğunun ve Koop. Kan. 47. maddesindeki şartların mevcut olduğunun belirlenerek toplantının açıldığı, toplantı açılmadan evvel 155 ihbar hattına düşen çağrı nedeniyle ilçe emniyet amirliğinden gelen görevlilerin dışarıda bazı kişilerin de ortak olduğunu tutanak ve evrak vermek istediklerini söylediği henüz divn oluşmadığından ve bu kişiler hazirunda yazılı olmadığından keza hazirunda yazılı ortakların tamamının hazır olması sebebiyle yönetim kurulu tarafından evrak verme talepleri reddolunarak toplantının açıldığı, divan başkanı olarak …, katip üyeliğe …, oy saymanlığına da …’ın seçildiği, genel kurul tutanaklarının imzalanması konusunda başkanlık divanına yetki verildiği, genel kurul gündeminin 3 nolu gündem maddesiyle yönetim kurulu asil üyeliklerine …, … … …, …’ın, yönetim kurulu yedek üyeliklerine …, …, …, …, …’in seçildiği, denetleme kurulu asil üyeliklerine …, …, denetim kurulu yedek üyeliklerine … ve …’ın seçildiği, gündemin 4. maddesiyle önceki yönetimin … Ltd Şti ile yapılan inşaat sözleşmesinin iptali için yapılan müzakere sonrasında … Ltd Şti’nin arsa üzerinde yaptığı kazılar nedeniyle bu işlemin durdurulması için hukuki yönüyle yönetim kuruluna yetki verildiği, gündemin 5.maddesiyle İzmir … ASHM’nin … esas sayılı davasının takibi konusunda yönetim kuruluna yetki verilmesinin ve … Ltd Şti’den 1089 m2 arsa hissesinin alınmasına ilişkin ön alım davasının takibine ilişkin yönetim kuruluna yetki verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler kooperatif uzmanı …, Dokuz Eylül Üniv. Öğr. Üy. Dr…., SMMM … 12/07/2019 tarihli raporlarında; dava dosyası kapsamında yer alan 03/02/2017 tarihli 2016 yılı olağan genel kurul toplantısına ait hazirun cetvelinde ve 11/06/2018 tarihli çevre Şehircilik Bakanlığı kayıtlarına göre davalı kooperatifin ortak cetvelinde yer alan ortak sayısının 124 ve durumu tabloda açıklanan …’ın durumunun mahkemece değerlendirilmek üzere 125 kişi olduğunu, bu davada 58 davacının bulunduğunu bunlardan … Ltd Şti dışındaki 57 kişinin kooperatif üyesi olduğunu, … Ltd Şti’nin …’ın hisselerini devraldığını, …’ın kooperatif ile ilişiği kalmadığına dair 07/06/2018 tarihli 23 sayılı yönetim kurulunun alındığını, bu devre dair başkaca belgeye rastlanılmadığından … Ltd Şti ve …’ın durumunun mahkemece değerlendirilmesi gerektiğini, sundukları karşılaştırmalı hazirun ortaklar listesi incelendiğinde genel kurula katılan 63 kişiden 18’nin (aksine belge ibraz edilmedikçe) kooperatif üyesi olmadığı halde genel kurula katılmış olduklarını, hazirun listesinde yer alan ve genel kurula katılanlardan (63-18) 45 kişinin üye olduğunun anlaşıldığını, kooperatif üye sayısı ile genel kurula katılanların karşılaştırılmasında ise kooperatifin 124 üyesinden (124-45) 79’nun genel kurula çağrılmamış olduğunun anlaşıldığını, tutanakta toplantıya katılmak isteyip bu talepleri kabul edilmeyen kişilere ilişkin tespitler karşısında isim ve sayı belirtilmemiş olmakla birlikte genel kurula katılmak ve belge sunmak ya da itiraz etmek isteyenlerin kabul edilmediğini, davaya konu 06/07/2018 tarihli genel kurul için çağrı yapıldığına dair belgenin olmadığını, toplantı tutanağından anlaşıldığı üzere 1163 sayılı koop. Kan. 43-44-45 maddelerinde düzenlenen çağrıya ilişkin hususlara uyulmaksızın kanunun 47 maddesi hükmü kapsamında yapıldığının anlaşıldığını, hazirun listesinde yer alan 63 kişiden 18’nin üyelik vasfının bulunmadığı, kooperatifin 124 üyesinden 79’nun hazirun listesine alınmadığı genel kurula çağrılmadığı ve kabul edilmediği dikkate alındığında 1163 sayılı kanunun 47. maddesindeki şartların oluşmadığı sonucuna varıldığını, söz konusu genel kurulda alınan kararların batıl sayılmasının gerektiği sonuç ve kanaatine ulaşıldığı görüşü ortaya konulmuştur.
Davacı … bilirkişi raporu doğrultusunda karar verilmesini talep etmiş, davalı kooperatif vekili bilirkişi raporuna karşı itirazlarını bildirmiştir.
Bir kısım davacılar vekili Av…. bilirkişi raporuna karşı beyanlarını bildirmiş davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı kooperatif vekilinin itirazları ile bir kısım davacılar vekilinin beyanlarının değerlendirilmesi ile rapor hazırlanırken 03/02/2017 tarihli hazirun listesinin baz alındığı, davalı kooperatifle ilgili ana sorunun kooperatif üyelerinin kimler olduğunun tespiti problemi olduğu bir tek genel kurul hazirun cetvelinin esas alınarak kooperatif üyelerinin kimler olduğunun ve sayısının tespitine olanak bulunmadığından kooperatif üyelerinin doğru bir şekilde tespiti amacıyla bilirkişi heyetinden ek rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler 22/09/2020 tarihinde sundukları ek raporlarında; kooperatif ortaklarının durumları tek tek değerlendirilerek 58 davacıdan … Ltd Şti dışındaki davacıların tamamının kooperatif ortağı olduğunu, bu şirketin kooperatif ortağı olmadığı sonucuna varıldığını, kooperatifin liste halinde belirtilen ortak sayısının 124 olup 06/07/2018 tarihli genel kurul toplantısında kooperatif ortağı olmayan 18 kişinin hazirun listesine eklenerek genel kurula katılmalarının sağlandığını, 80 ortağa hazirun listesinde yer verilmeyerek genel kurula katılmalarının engellendiğini, 124 ortaktan 44’nün katılımıyla yapılan genel kurulda toplantı ve karar nisabının açıkça değiştirildiğini, 06/07/2018 tarihli genel kurulun butlanına ve genel kurulda alınan kararların batıl sayılması gerektiği sonuç ve kanaatine varıldığını bildirmişlerdir.
Bilirkişi raporuna karşı davacılardan … itirazda bulunmadığını bildirmiş, bir kısım davacılar vekili Av…. rapor karşısında davalarının subuta erdiğini bildirerek davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmiş, davalı kooperatif vekili Av…. rapora itiraz ederek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı kooperatif vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi bakımından bilirkişi kurlundan ikinci ek rapor alınmıştır. Bilirkişi kurulu 21/04/2021 tarihli ek raporlarında; itiraza konu ortakların durumunu tek tek incelemiş ve …’ın ortaklığının devam ettiği sonucuna varıldığını, … ile ilgili olarak ortak olduğu yönündeki kök rapordaki sonucun geçerli olduğunu, ortak kaydedilen …, … ve … ile ilgili olarak kök raporda ortak olmadıkları yönünde görüş bildirilmiş olup yeniden yapılan inceleme ve değerlendirmede genel kurul sonuçlarının tescili talebinin ticaret sicil müdürlüğüne 12/06/2018 tarihinde iletilmiş ve 22/06/2018 tarihinde geçici tescil yapıldığı, 08/06/2018 tarihli genel kurulda seçilenlerin aynı tarih itibariyle temsile yetkili olduklarının belirtilmiş olmasına göre 08/06/2018 tarihli genel kurulun iptali talepli davanın İzmir 3 ATM’nin … esasında derdest olduğu mahkemece gözetilmek üzere adı geçenlerin ortak olmadığı sonucuna varıldığı takdiri mahkemeye ait olmak üzere adı geçen 3 kişinin ortak listesinden düşülmesi durumunda aksine geçerli belge ibraz edilemez ise 2 payın … ve … varislerine ait olduğunun kabulünün gerekeceğini, ek rapor tespitlerinin kök rapor sonuçları ile birlikte değerlendirildiğinde ortak oldukları tespit edilen 124 kişi yönünden kök raporda yer alan listedeki kök raporda ortak olduğu belirtilen …, … ve …’un ortak olmadığı kök raporda ortaklıklarının sona ermiş olduğu belirtilen … ya da varisleri … yada varisleri ile … ya da varislerinin ortak kabul edilmesi gerektiği yönünde değişiklik yapılmış olması nedeniyle iş bu ek raporda verilen ortak listesinin geçerli kabul edilmesi gerektiğini davaya konu genel kurulun 1163 sayılı Koop. Kan. 47 maddesi kapsamında yapıldığı ileri sürülmekle birlikte ortak olduğu tespit edilen 124 kişiden genel kurula katılan sayısının 46 kişi olduğu, 17 (veya 16) kişinin ortak olmadığı halde genel kurul hazirununda yer verilerek katılımlarının sağlanmış olduğunu genel kurul hazirun listesine alınmayan ve genel kurula katılamamış ortak sayısının 124-46=78 kişi olduğunun bu sayının genel kurulda alınan karar sonuçlarını değiştirebilecek bir sayı olduğunu, genel kurulun 1163 sayılı kanunun 47. maddesindeki şartlar oluşmadan toplanmış olduğunu, divan heyeti başkanlığına seçilen … ve Saymanlığa seçilen …’ın ortaklık vasfının bulunmadığını ortaya koymuşlardır. Bu davalı kooperatif vekilince bu bilirkişi raporuna itiraz edilmişse de bilirkişi raporunun yeterli teknik incelemeyi içerdiği değerlendirilmekle itiraz yerinde görülmemiş yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınmamıştır.
Davamız, davalı …’nin Koop. Kan. 47 maddesine göre çağrısız olarak yapıldığı belirtilen 06/07/2018 tarihli olağanüstü genel kurulunda alınmış tüm kararların butlanla batıl olduğunun tespiti talebine ilişkindir.
Toplanan tüm deliller karşısında; …’nin 06/07/2018 tarihinde yapılan olağanüstü genel kurul toplantısının Koop. Kan. 47 maddesine göre çağrısız olarak yapıldığı, genel kurul tutanağında 63 ortaktan 42’sinin asaleten 21’nin vekaleten oy kullandığını ve toplantının Koop. Kan. 47 maddesine uygun olarak yapılmasına itirazın bulunulmadığının tespit edildiği, gündem maddelerine geçilmeden evvel 155 çağrı merkezine düşen çağrı nedeniyle İlçe Emniyet Müdürlüğünden gelen yetkililer tarafından toplantı salonu dışındaki bazı kişilerinde ortak olduklarına dair tutanak ve evrak vermek istedikleri, ancak hazirun cetvelinde yazılı tüm ortakların toplantı salonunda bulunduğundan bahisle bu durumun engellendiği, mahkememizce görevlendirilen bilirkişilerin sunduğu rapor ve ek rapora göre gerçekte davalı kooperatifin 124 ortağının olduğu, bunlardan sadece 46’nın hazirun listesinde yer aldığı ve toplantıya katıldığı, hazirun listesindeki isimlerden 17 kişinin ortak olmadığı, dolayısıyla davalı kooperatifin gerçekte 124 ortağından (124-46) 78 ortağının genel kurula çağrılmadığı, katılımlarının sağlanmadığı, toplantıya katılmayan 78 ortağın toplantıya katılmış olması halinde alınan kararlara ilişkin nisabı değiştirecek sayıda olduğu, ayrıca bilirkişi raporunda tespit edildiği üzere divan başkanlığına seçilen … ve saymanlığa seçilen …’ın ortaklık vasfının bulunmadığı gibi bu kişilerin kooperatif üst kuruluş temsilcilerinden de olmadığı anlaşılmıştır.
Kooperatifler Kanununun 47. maddesinde “Kooperatifin bütün ortakları toplantıda hazır bulunduğu sürece ve bir itiraz olmadığı takdirde Genel Kurul toplantılarına dair olan diğer hükümler saklı kalmak şartiyle toplantıya çağrı hakkındaki hükümlere uyulmamış olsa dahi kararlar alınabilir. Bu gibi kararların, ortaklar veya ortakların toptantıda oy birliği ile seçecekleri temsilciler tarafından imzalanması gereklidir” hükmüne yer verilmiştir. Davalı kooperatifin 06/07/2018 tarihli genel kurulunun Koop. Kan. 47 maddesi kapsamında çağrısız olarak yapıldığı anlaşılmış, kooperatifin gerçekte bilirkişi heyetince tespit edilen 124 ortağından sadece 46’nın ismine hazirun cetvelinde yer verilerek toplantıya katılımının sağlandığı, geriye kalan 78 ortağın toplantıya çağrılmadığı hazirun cetvelinde ismine yer verilmediği ve genel kurul toplantısına katılımın sağlanmadığı anlaşılmıştır. Kooperatifler Kanununun 47 maddesi kapsamında çağrısız genel kurul yapılabilmesi için kooperatif ortaklarının tümünün genel kurula katılması ve genel kurulun çağrısız yapılmasına itiraz etmemesi gerekir. Kooperatif ortaklarından bir kişi dahi genel kurula katılmamışsa o toplantının Kooperatifler Kanununun 47. maddesi kapsamında yapılabilmesi mümkün değildir. Hatta ortaklardan biri dahi toplantıya katılıp daha sonra toplantıyı terk ettiğinde terk anından itibaren toplantıya devam olanağı yoktur. Bu durum karşısında davaya konu 06/07/2018 tarihli genel kurulun Koop. Kan. 47. maddesindeki usule uygun çağrısız bir genel kurul olarak yapıldığını kabule olanak bulunmamaktadır. Bu yönüyle alınan kararların içeriği değerlendirilmeksizin yapılan genel kurulun yasaya aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.
Kooperatifler Kanununun 45/5 maddesinde “Genel kurulun sevk ve idaresi, ortaklar veya üst kuruluş temsilcileri arasında seçilen başkan ve üyeler tarafından sağlanır.” hükmüne yer verilmiştir. Davaya konu 06/07/2018 tarihli genel kurul toplantısında Divan Başkanlığına seçilen …, Saymanlığa seçilen …’ın mahkememize sunulan bilirkişi raporunda ortaya konulduğu üzere kooperatif ortağı olmadıkları ve üst kuruluşu temsilcisi niteliğinde de olmadıkları anlaşılmakla genel kurul divanında görev yapmalarının mümkün olmadığı bu yönüyle yapılan genel kurulun Koop. Kan. 45/5 maddesiyle kooperatif ana sözleşmesinin 34. maddesine aykırı olduğu saptanmıştır.
Genel kurul kararları bir hukuki işlem olup hükümsüzlüğü deyince yokluk, butlan ve iptal şeklinde ortaya çıkan üç durumu birbirinden ayırmak gerekir. Kooperatifler Kanununun 53 maddesinde genel kurul kararının iptali konusu düzenlenmiş olup bu madde de iptal talep edilebilecek kişiler ile iptal nedenleri ortaya konulmuştur. Koop. Kanununda genel kurul kararlarının butlanının veya hükümsüzlüğünün tespiti konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Fakat Koop. Kan. 98. Maddesindeki “Bu kanunda aksine açıklama olmıyan hususlarda Türk Ticaret Kanunundaki Anonim şirketlere ait hükümler uygulanır.” hükmü gereğince Kooperatifler Kanununda açık hüküm bulunmadığı hallerde TTK’nın anonim şirkete ilişkin hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
Genel kurul kararlarının yoklukla sakat olması TTK’da açıkça düzenlenmemiştir. Ancak kararların yoklukla sakat olması olanaklıdır. Genel kurul kararlarının alınması sırasında kurucu şekli nitelikteki emredici hukuk kurallarına uyulmamışsa alınan genel kurul kararı yoktur. Hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Örneğin kanunda ön görülen yeter sayılara uyulmamışsa alınan genel kurul kararı yoktur. Yine TTK 414’e uygun olarak ortakların tamamı toplantıya çağrılmadan alınan genel kurul kararları da geçerli değildir, yoktur. Yokluk durumunda alınan genel kurul kararları hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Ancak alınan kararların yoklukla sakat olduğuna ilişkin tespit davası açılabilir. Bu davanın herhangi bir süreye tabi tutulabilmesi olanaklı değildir. Hakim de genel kurul kararının yoklukla sakat olduğunu resen dikkate almak zorundadır. Yok hükmündeki genel kurul kararları yönetim kurulu tarafından icra edilemeyeceği gibi ticaret siciline tescil ve ilan edilemez.
Butlan; genel kurul kararları şekil ve usul bakımından geçerli olmakla birlikte konusu bakımından emredici kanun hükümlerine, ahlaka ve adaba aykırı ve imkansız ,anonim ortaklığın temel yapısını bozucu nitelikte ise alınan genel kurul kararları batıldır ve en başından beri geçerli değildir. Kanun koyucu TTK 447 maddesinde genel kurulun batıl kararlarına örnekler vermiştir. Bu çerçevede batıl genel kurul kararlarının hüküm ve sonuçları bakımından yoklukla paralellikler söz konusudur. Bunun sonucu olarak batıl genel kurul kararı en baştan geçerli değildir. Bu kararların iyileştirilmesi olanağa bulunmamaktadır. Batıl genel kurul kararları yönetim kurulu tarafından icra edilemeyeceği gibi ticaret siciline tescil de edilemez. Butlan hukuki menfaati bulunan herkes tarafından özellikle ortaklar ve yönetim kurulu tarafından her zaman iddia edilebilir. Duruma göre butlanın dava ve defi olarak ileri sürülmesi olanaklı olduğu gibi hakim tarafından da resen dikkate alınır. Butlan durumunda yoklukta olduğu gibi alınan genel kurul kararı kural olarak hiçbir hüküm ve sonuç doğurmaz. Burada da genel kurul kararının batıl olduğu herhangi bir süreye tabi olmayan tespit davası ile ileri sürülebilir. Fakat burada hakkın kötüye kullanılmaması söz konusudur. Özellikle butlan bakımından yokluktan farklı olarak şeklen mevcut bir genel kurul kararının meydana gelmiş olması zorunludur. Bir genel kurul kararının butlanı dürüstlük kuralına aykırı olarak ileri sürülemeyebilir. Oysa yokluk halinde dürüstlük kuralının bir etkisi söz konusu değildir.(Prof. Dr. Oruç Hami Şener Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı 4.Bası)
Kooperatif genel kurul kararlarının iptali ise Kooperatifler Kanunu 53. Maddesinde düzenlenmiştir. Maddede sayılan kişilerce yine sayılan nedenlerle genel kurul tarihinden itibaren bir aylık hak düşürücü süre içerisinde iptal davası açılabilir. İptal davası inşai nitelikte bir davadır. Genel kurul kararının iptaline ilişkin mahkemece verilen hükmün kesinleşmesiyle birlikte genel kurul kararı geçmişe etkili olarak ortadan kalkar.
Yukarıda belirtildiği üzere davacılar …, …, …, …, …, … ile … Ltd Şti’nin davalarının feragat nedeniyle reddine, davacılar …, …, …, …, …’in davalarının HMK 150 maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. Kısa kararda davacı …’ün … olarak yazılmışsa da bu yazım hatası gerekçeli karar yazımı sırasında düzeltilmiştir.
Davaları feragat nedeniyle reddedilen ve açılmamış sayılmasına karar verilenler dışındaki davacıların davasında; yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ve tespitler karşısında konu değerlendirildiğinde; davalı kooperatifin 06/07/2018 tarihinde Kooperatifler Kanunu 47. maddesine göre çağrısız yapıldığı belirtilen genel kurul toplantısına kooperatifin tüm ortaklarının katılımının sağlanmamış olması karşısında Koop. Kan. 47. maddesine uygun olmadığı, ayrıca kooperatif divan heyetinin Koop. Kan. 45/5 maddesine aykırı olarak kooperatifin ortaklarından seçilmediği, genel kurul kararının alınması sırasında kurucu şekli nitelikteki emredici kurallara uyulmadığının anlaşıldığı, bu durumun yokluk yaptırımına tabi olduğu, davacı tarafça toplantıda alınan kararların butlanla batıl olduğunun tespiti talep edilmiş ise de, mahkemenin resen değerlendirme yapma görevinin bulunduğu kanaatine varılmış, davalı … aleyhine açılan davanın kabulüne, davalı kooperatifin 06/07/2018 tarihli genel kurulda alınan kararların yokluk ile malul olduğunun tespitine, iş bu kararımızın ticaret siciline tesciline ve ilanına karar vermek gerekmiştir.
H Ü K Ü M :Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacılar …, …, …, …, …, … ile … Ltd Şti’nin davalarının feragat nedeniyle reddine,
2-Davacılar …, …, …, …, …’in davalarının HMK 150 maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına,
3-Diğer davacıların davasının kabulüne, davalı …’nin 06/07/2018 tarihli olağanüstü genel kurulunda alınan kararların yoklukla malul olduğunun tespitine,
Mahkememiz kararının ticaret sicile tesciline ve ilanına,
2-Karar tarihi itibarı ile alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin alınan 35,90-TL harcın mahsubu ile bakiye 23,40-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Av…. tarafından temsil edilen davalarının kabulüne karar verilen davacılar yararına karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak bu davacılara verilmesine,
Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle takdir olunan 4.080,00-TL avukatlık ücretinin feragat nedeniyle davaları reddolunan davacılar …, …, …, …, …, … ile … Ltd Şti’nden alınarak davalı kooperatife verilmesine,
Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihi itibariyle takdir olunan 4.080,00-TL avukatlık ücretinin davalarının açılmamış sayılmasına karar verilen davacılar …, …, …, …, …’den alınarak, davalı kooperatife verilmesine,
4-Davaları feragat nedeniyle reddedilen ve açılmamış sayılmasına karar verilen davacılar üzerinde yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılmasına karar verilerek diğer davacılar tarafından sarf olunan 6.652,60-TL yargılama gideri ile 35,90-TL başvuru harcı, 35,90-TL peşin harç olmak üzere toplam 6.724,40-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak bu davacılara verilmesine,
-Davacı tarafça yatırılan ancak kullanılmayıp artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, oybirliği ile verilen karar davacılardan …, … ile bir kısım davacılar vekili Av…. ile davalı vekili Av…. yüzüne karşı tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/10/2021

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır