Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/1167 Esas
KARAR NO : 2022/409

DAVA : Sözleşmenin İptali, Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/10/2017
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Sözleşmenin İptali, Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle Davacı ile davalı tanzim olunan 05.06.2017 tarihli Satış Sözleşmesi ile içeriği özellikleri 05.06.2017 tarihli Proforma faturada yazılı …Eleme Tesisi M-K 617 makinesinin alım satımı konusunda anlaştıkları, makinenin bedeli olan 275.000,00 TL davalıya ödendiği, Satın alınan makine kurulumu için 30.06.2017 tarihinde sevk edilerek davacının Kütahya İli Tavşanlı ilçesi Karacaköy Şantiyesine götürüldüğü, davalı personeli tarafından kurulumu yapılırken parçanın eksik olması nedeniyle davalı personeli İzmir ilinden eksik parçanın gelmesi için beklemiş ve eksik parçanın gelmesi sonrasında 02.07.2017 tarihinde makinenin kurulumuna başlandığı, ancak bu kurulum servis hizmeti ve desteği sağlamadan eksik yapıldığı, makinenin kurulumu yapıldıktan sonra makine için ilave parçalar getirtilip eksikliklerin tamamlatılacağı söylemesine rağmen bu ilavelerde getirtilmediği, …Eleme Tesisi M-K 617 makinesinin kurulumdan birkaç gün sonra makinenin parçalarının arızalı olduğu davalıya bildirildiği ancak davalının bu arızalar nedeniyle servis hizmeti ve desteği sağlamaması üzerine arızalı makineler davacı şirket yetkilileri tarafından 08.07.2017 tarihinde davalının İzmir Torbalı ilçesinde bulunan fabrikasına götürüldüğü ve davalıya bilgi verildiği, arızalı parçaların tamiri yapıldıktan sonra yine davacı yetkilileri tarafından alındığı, yine bu süreç içerisinde taraflar arasında birçok kez yapılan telefon görüşmelerinden de bu hususlar dile getirildiği, …Eleme Tesisi M-K 617 makinesi bu süre zarfında sık sık parçalarının ve elektrik aksamlarının arızalanması nedeniyle kısmi süreli çalıştırabilinmiş olup motorları, elektrik sistemi sık sık arızalandığı, bantların malzemeyi taşıyamaması, konvektörlerinin arızalı olması, yıkama sisteminin yeterli olmaması ve ürünün özelliklerinde belirtilen miktarda malzeme üretmemesi gibi ayıplar ortaya çıkmış,elektrik aksamında arızalar meydana geldiği, bu arızalar hemen davalıya bildirildiği, makinedeki arızalı parçaların davalının Torbalı’da bulunan yerine götürüldüğü, ve burada onarımı yapıldıktan sonra geri getirilerek makine çalıştırıldığı, ancak makinenin çalıştırılmasından sonra da bu arızalar devam ettiği gibi makine özelliklerinden istenilen randıman alınmadığını, davalı firmaya makinenin çalıştırılması için ve proforma faturada yazılı üretim kapasitesinin sağlanması için servis desteği sağlanması yada bu makineyi çalıştıracak ve üretimi sağlayacak yetkili personellerin gönderilmesini ve bu personellerin tüm masraflarının da taraflarınca karşılanacağının davalı tarafa bildirilmesine rağmen davalı tarafça bu talepleri de karşılanmadığı, Elektrik arızaları ve motor arızalarının, jeneratör arızalarının defalarca tekrarlaması, makine sisteminin özellikleri kısmında özellikle ürünün alımına etki eden özelliği olan … yıkama sistemi (sistem kapasitesi nihai ürün boyutlarına göre değişken olup takriben 130-220 ton/saat) denmesine rağmen bu verimliliği hiçbir zaman sağlanamaması bu açıdan da söz konusu makine sistemi yapılan tanıtım özelliği taşımaması nedenleri ile Karşıyaka 4.Noterliğinin 14.07.2017 tarih … yevmiye nolu ihtarname gönderildiği ancak bu ihtarname gereği davalı tarafından yerine getirilmediği, Yine makinenin kurulmasından ve sadece kısmi çalışması nedenleri ile jeneratörü yaklaşık 90 saat çalıştırabildiği, makine 60 saatlik çalışmasına kadar günde aralıklı olarak çalıştırılabildiği, makine bantlarının elektrik motorları ve konvektörleri arızalandığı gibi bantların tıkanması nedeniyle arızalar meydana geldiği, makinenin yıkama sonucu kirliliği gidermediği görüldüğü, toplamda sürekli olmayan ve kısmi çalışma şeklinde yaklaşık 60 saatlik çalışmasından sonra da jeneratör arıza yaptığı ve çalıştırılamadığı, Makine üzerinde Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nin … D.İş sayılı dosyası ile keşif yapıldığı keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporunda jeneratörün devreye girmemesi nedeniyle üretim kapasitesi konusunda tesisin(makinenin) ekipmanları konusunda değerlendirme yapılamadığı, yapılan tespitte …Eleme Tesisi M-K 617 makinesi üzerinde bulunan M-K makine etiketinin alt kismında ise “…” firmasına ait etiketin bulunduğu görüldüğü, bunun üzerine Karşıyaka Noterliğinin 14.07.2017 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile sözleşmeden dönme hakkı kullandığı ve makinenin geri alınarak makine bedelinin iadesini talep edildiği ancak davalı tarafından bu talebi yerine getirilmediği, Davacı aldığı makineden beklediği menfaati elde edemediği, şantiyede tüm işlerin yürütümü bu makineye bağlı olduğundan işlerini yapamadığı ve maddi olarak zarara uğradığı, davacı banka kredisi kullanarak makineyi satın aldığı ancak makinenin ayıplı olması nedeniyle bu kredi faizlerini ödemede zarara uğradığı, işin gecikmesine sebebiyet verdiği ve bu süre zarfında iş yapılamamasına rağmen çalışanlarına ücret ödemek zorunda kaldığı, makinenin çalışmaması sonrasında da başka bir makine kiralayarak işlerini yürüttüğü, ayıplı olan makine nedeniyle davacı maddi olarak ciddi zarara uğradığı, bu zararların da tespiti ile davalıdan tahsili talebi bulunduğu, Açıklanan ve mahkemenizce yapılacak yargılama sırasında toplanacak deliller ve resen nazara alınacak nedenlerle fazlaya ilişkin hakları ile başkaca dava hakları saklı tutmak kaydıyla, davanın kabulüne, satın alınan …Eleme Tesisi M-K 617 makinenin davalıya iadesi ile ayıplı mal için ödenen 275.000,00 TL.’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ayıplı mal nedeniyle zarara uğrayan davacının zararının tespiti ile şimdilik 500,00 TL.’nin ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; Müvekkili ile davacı arasında 05.06.2017 tarihli sözleşme ile kum eleme makinesi satışı konusunda anlaşmaya varıldığı, sözleşmeye konu taş kırma makinesi teslimi davalı müvekkili şirket tarafından ürünü kurmak üzere gönderilen görevliler tarafından işyerinde kurulum yapılarak gerçekleştirildiği, konu makineler ve ekipmanlar müvekkili şirket tarafından kurulduktan sonra çalıştırıldığı, çalıştığı ve istenilen nitelikte ve kapasitede üretim gerçekleştirdiği görüldükten sonra makinelerin teslimi davacı şirket tarafından kabul edildiği, aksi durumun yani iddia olunduğu gibi kusurlu ürünü bilinçsizce teslim alındığı tezinin hayatın olağan akışına aykırı olacağı ve TTK hükümleri gereğince tacir olan davacı şirketin basiretli davranma yükümlülüğüne aykırı olacağı, muhakkak olduğu, davacı yanın göndermiş olduğu Karşıyaka …..Noterliğinin … esasi 14.07.2017 tarihli ihtarname, İzmir ….Noterliği … esas 26.09.2017 tarihli ihtarnamede ve tespit davasında kurulurken taş kırma ve eleme sisteminde sorun olduğunda veya eksik parçalarının bulunduğuna ilişkin herhangi bir beyanı söz konusu olmadığı gibi eksik parça ile ürün tesliminin davacı yan tarafından kabul edildiği hususu tacirin basiretli davranma ilkesine aykırı olduğu gibi gerçeğe aykırı bir husus olduğu, ayrıca davacı şirketin tarafına göndermiş olduğu ihtarnamelerine tarafınca ihtarnameler ile yanıt verildiği ve yargılama aşamasında delil listesinin ibraz edileceği, Davacı yanın makinenin arızalı olan parçaların müvekkilinin işyerine götürdüğü ve onardıktan sonra tekrar davacı firma tarafından alınarak götürüldüğü beyanları gerçeğe aykırı olduğu, müvekkili şirketin ve tacir olan karşı tarafın işyeri ticari defterleri ve diğer kayıtların incelenmesi ile ispat olunacağı, davacı yan tarafından ekte sunulan mesaj kaydının herhangi bir gerçekliği bulunmadığı, ticari işlerde parça teslimi örün girişleri gibi işlemlerin ticari defterlerde belirtilmesi gerektiği, müvekkili şirketin ve davacı şirkette ait ticari defterler incelendiğinde mesaj kaydının asılsız olduğu ve belirtilen parça tesliminin yapılmadığı açıkça görüleceği, … yıkama sistemine ilişkin belirtilen kapasitede ve nitelikte ürün sağlayamadığına ilişkin davacı yan beyanları gerçek dışı ve kötü niyetli olduğu, aynı makineleri satın alan diğer firmalarda benzer bir şikayet gelmediği aksine olumlu dönüşler olduğu, bir saatte elenecek miktar konusunda makine konusunda elemeye gönderilen elemeye konu hammaddenin niteliğinden ve makinelerin kullanıldığı şartlarında etkili olduğu davacı tarafa dava dilekçesinde de ikrar olunmuş gerçeklik olduğu, ayrıca satış sözleşmesinde de bu husus açıkça belirtildiği, davacı şirket tarafından bu husus kabul edildiği, Davacı yan tarafından makine tesliminden bir süre sonra makinelerin çalıştırmakta sorun yaşandığı bildirildiği, bunun üzerine davacı şirkete işyerine gönderilen ekip tarafından jeneratör kablosunun çalışma sırasında koptuğu bunun davacı firma çalışanların dikkatsizliğinden ve makineleri kullanması konusunda yetersizliğinden kaynaklandığı tespit edildiği ve bu durum davacı firmaya açıkça belirtildiği, problem kısa sürede giderildiği, kablo bağlandıktan sonra sistem tekrar çalıştırılmaya başlandığı, Sözleşmenin 10. ve 11 maddelerinde ara kabloların temininin alıcı firma olan davacı yana ait olduğu ve aşınan parça elektrik malzemeleri ve motorlar da doğacak sorunlarda satıcı davalı firmanın sorumlu olamadığı açıkça kabul edildiği, bu nedenle sözleşmede müvekkili firmanın sorumsuzluğu açıkça kararlaştırıldığı bu noktada müvekkili firmaya kusur ya da ayıp atfedilmesi mümkün olmadığı, Jeneratörde çıkan arızalar ile müvekkili olan şirketin kusurlu gösterilmeye çalışılması hukuka aykırılık teşkil ettiği, zira satış sözleşmesinin 10.maddesinde satıcının makinenin elektrik aksamının garanti dışı olduğu açıkça taraflarca kabul edildiği, Taş kırma ve eleme sisteminde bazı parçaların başka firmadan temin edilmesi bu alanda uzmanlaşmadan kaynaklanan bir olgu olduğu, makinenin belli parçaların piyasadan temininden daha olağan bir olgu bulunmadığı, Parça teminin piyasadan yapılmasının olağanlığı ile beraber Sayın Mahkemenin ekte yer alan … taş kırma makinesine ilişkin satış sözleşmesinin incelenmesi durumunda satış sözleşmesinde makine üretiminde yalnızca MK makine şirketine ait parçaların kullanılacağına ilişkin herhangi bir taahhüdünde bulunmadığı açıkça görüleceği, bu makine üretiminde kullanılan parçaların bazılarının başka firma tarafından temin edilmesi ticari bir tahammül olduğu, burada incelenmesi gereken hususu temin edilen malzemelerin makinede kullanılan diğer parçalara uyumu ve dayanıklılığı olduğu, Açıklanan nedenlerle davanın reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Sözleşmeler; Davacı ile davalı arasında düzenlenmiş olan 05/06/2017 satış sözleşmesi düzenlenmiştir.
Davalı tarafından davacı tarafa düzenlenmiş olan 08/06/2017 tarih …… sıra numaralı mobil yıkama eleme tesisi 617 kodlu sistem … sistemi ile birlikte açıklamalı KDV dahil 275.000-TL fatura düzenlenmiştir.
Davacı şirket tarafından 14/07/2017 tarih … yevmiye nolu İzmir ………Noterliğinin ihtarname düzenlenmiştir.
Davalı şirket tarafından 31/07/2017 tarih ve …. yevmiye nolu İzmir ……….Noterliğince ihtarname düzenlenmiştir.
Tavşanlı 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İŞ sayılı dosyası mahkememiz dosyası içine alınmıştır.
Bilirkişi Elektrik Mühendisi … ve Bilirkişi Makine Mühendisi … tarafından düzenlenmiş olan Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyasında alınan 19.06.2018 Tarihli Bilirkişi Heyet Raporu düzenlenmiştir.
Bilirkişi Elektrik Mühendisi … ve Bilirkişi Makine Mühendisi … tarafından düzenlenmiş olan Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin …. D.İş sayılı dosyasında alınan 25.07.2019 Tarihli Bilirkişi Heyet Ek Raporu ile; Bilirkişi Elektrik Mühendisi … ve Bilirkişi Makine Mühendisi …… tarafından düzenlenmiş olan 29.07.2019 Tarihli Bilirkişi Heyet Ek Raporunun Sonuç kısmının incelenmesinde; “Talipler İnşaat firmasının M-K makineden almış olduğu M-K 617 kum yıkama ve eleme makinesi, alındığından itibaren katalog ve sözleşmede belirtilen üretim değerlerini vermemiş olduğu, alıcı firmaya da tam kapasiteli olarak çalıştırılıp teslim tutanağı eşliğinde teslim edilmediği anlaşılmaktadır. Devamında da problemin giderilmesi hususu üretici firma tarafından üstlenilmemiş olması, tüketicinin bir yıla yakın mağduriyetinin söz konusu olması, bu nedenle de M-K 617 makinesinin ayıplı mal olarak değerlendirilmesinin uygun olduğu kanaatine varılmıştır.
İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde görülmekte olan …. E. sayılı dava dosyasında; davacı tarafından 05.06.2017 tarihli Satış Sözleşmesi ile satın alınan içeriği ve özellikleri 05.06.2017 tarihli Proforma faturada yazılı “M-K 617 …Eleme Tesisi Makinesinin ayıplı olup olmadığı ve davacının varsa sözleşmeden doğan zararının tespit edilmesi hususunda makine mühendisi bilirkişi …….., Elektrik mühendisi bilirkişi …… ile SMMM bilirkişi Hande Hamamcılar Ertunçtan oluşan heyetten 31/03/2021 tarihli rapor düzenlenmiş ve raporda;Tavşanlı 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin ve Tavşanlı 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin dosyalarında alınan Bilirkişi Heyet Raporlarında “ayıplı” olduğu tespit edilen mobil kum eleme ve yıkama tesisinin KDV dahil 275.000,00 TL bedel ile davalıdan satın alındığı ve KDV dahil 118.000,00 TL. bedel ile satıldığı sabit olduğunu, davacının sözleşmeden doğan zararının 275.000.00 TL. — 118.000,00 TL. — 157.000,00 TL. tutarında olduğu görüş ve kanaatini bildirmişlerdir.
Mahkememiz ara kararı gereğince; Dosyanın ……. ve …..’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilerek; kök raporda dosya içerisinde bulunan cd içerisindeki görüntü kaydında jeneratör marjına basıldığında bir kaç saniyelik çalışmadan sonra jeneratörün kendiliğinden durduğu ve kumanda panel ekranında jeneratör voltaj düşük arıza uyarısının görüldüğü ve otomatik voltaj rügülatörünün arızalı olduğu ve kum eleme yıkama tesisinin jeneratör ile birlikte satıldığı belirtilmekle; hali hazırda dava konusu tesisin 3. Kişiye devri nedeni ile tesis üzerinde inceleme imkanı olmadığı nazara alınarak dosyadaki tüm delil ve belgeler dikkate alınarak, dava konusu makinenin alış ve satışı arasındaki fatura farkının mahkememizce değerlendirileceği hususu da dikkate alınarak, bu hususun dışında dava konusu kum eleme makinesinde ayıp nedeni ile oluşan zarar bedelinin tespitinin mümkün olup olmadığı ve ayıplı ise ayıp nedeni ile indirilecek bedelin ne miktar olduğu, bu ayıbın giderilme süresi ve bu süre zarfında makinenin -tesisin kullanılamaması nedeni ile davacının uğradığı zararın ne miktar olduğu hususlarında 28/03/2022 tarihli ek rapor düzenlenmiştir.
Davacı vekilinin 08.10.2020 tarihli ıslah dilekçesinde: Davalı müvekkiller tarafından satılmak zorunda kalınmış olup makine davacıların elinden çıkmıştır (Satış faturası ektedir.) Alıcının seçimlik haklarını düzenleyen 227 Vd. Maddeleri ile 228.maddesi gereğince semenin tenzili talebi söz konusu olacağı gerek kanunun emredici hükmü gerekse Yargıtay içtihatları doğrultusunda davadaki talebimizi ıslah ile seçimlik hakkını bu şekilde değiştiriyoruz. Dosya içerisinde bulunan 02.05.2019 tarihli Karayolları Genel Müdürlüğü Makine ve İkmal Daire Başkanlığının …ve eleme tesisi konu yazısı ekinde birim fiyatların bildirildiği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün 24/05/2019 tarihli yazısı ekinde 20/05/2019 tarihli Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü Proje ve İnşaat Dairesi Başkanlığı yazısında birim fiyatlar belirtildiği, kurum tarafından gelen birim fiyatlar esas alınarak zararının tespiti ile dava dilekçesindeki talebini ıslahla değiştirdiğini, ayıp mal niteliğindeki makinenin bedelinin tespiti ile bedel indiriminin yapılarak tarafına ödenmesini, ayıplı mal nedeniyle doğan zararının tespiti ile taraflarına ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin 08.12.2020 tarihli ıslah dilekçesinde özetle: “08.10.2020 tarihli dilekçemizde özetle; dava komusu kusurlu makine, ihale kapsamında alınan işin bitmesi, baraj sahasında olan makinenin naklinin masraflı olması, kullanılacak bir projesinin bulunmaması, muhafazasının maliyetli olması, kusurlu olması, paslanmaya ve hurdaya dönüşme ihtimalinin olması gibi sebeplerle davalı müvekkiller tarafından satılmak zorunda kalınması nedeniyle davacının seçimlik haklarını düzenleyen 6098 Sayılı TBK nun 228.maddesi gereğince semenin tenzili talebi söz konusu olacağından kanunun emredici hükmü doğrultusunda davadaki talebimizi ıslah ile seçimlik hakkımızı ayıp oranında indirim yapılarak tespiti ve tarafımıza ödenmesi şeklinde değiştirdik. Her ne kadar bu talebimizde “ıslah müessesinden bahsedilmişse de bu talebimiz kanunun emredici hükmü gereği ve yine mahkemeden de resen gözeteceği bir düzenlenmenin yapılmasından ibarettir. Mahkeme yapılacak yargılama ile tespit edilecek ayıp oranında indirimin bilirkişi marifetiyle tespit edilmesinden sonra fazlaya dair haklarımız ile başkaca haklarımız saklı kalmak kaydıyla; 25.000,00 TL ayıplı mal nedeniyle bedel indirimin faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, zarara dair taleplerinin aynı olup, dava dilekçemizdeki talep ettiğimiz üzere zararlarımızın tespiti ile şimdilik 500,00 TL nin faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesi” talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda; tarafların iddia ve savunmaları, deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
Davacı davalıdan satın aldığı kum eleme makinesinin kurulumun davalı tarafça eksik olarak yapıldığı, eksik parçaların gelmesi için beklenildiği, kurulumu yapıldıktan sonra ilave parçalar getirtileceği ve bu şekilde eksikliklerin tamamlanacağının söylenmesine rağmen ilave parçaların getirtilmediği, makinenin kurulumundan bir kaç gün sonra parçaların arızalı olduğunun davalıya bildirildiği, arıza nedeniyle servis hizmeti ve desteği sağlanamaması üzerine davalı şirket yetkilileri tarafından arızalı parçaların İzmir Torbalıdaki fabrikaya götürüldüğü, arızalı parçaların onarımı yapıldıktan sonra davacı yetkilileri tarafından parçaların teslim alındığı, kum yıkama tesisinin elektrik sisteminin sık sık arızalanması bantların malzemeyi taşıyamaması ve ürünün belirtilen miktarda malzeme üretmemesi gibi ayıpların ortaya çıktığı, elektrik aksamındaki arızaların davalıya hemen bildirildiği, jenaratör arızalarının defalarca tekrarlandığı, jenaratörün yaklaşık 90 saat çalıştırılabildiği, makinenin aralıklı olarak 60 saatlik çalışmaya kadar çalıştırılabildiği, makine bantları ve konvektörlerinin arızalandığı, bantların tıkandığı, kum eleme makinesindeki ayıbın tespiti amacıyla Tavşanlı 2.AHM sinin … D.İŞ sayılı dosyasında delil tespiti yaptırıldığı belitilerek, tesisin ayıplı olması nedeniyle davalıya iadesi ile ayıplı mal için ödenen 275.000-TL’nin davalıdan tahsili ile, ayrıca ayıp nedeniyle zarara uğrayan davacının zararının tespiti ile şimdilik 500-TL’nin davalıdan tahsilinin talep edildiği, mahkememizce Tavşanlı AHM’sine talimat yazılarak; mahallinde keşif yapılmak suretiyle elektrik mühendisi ve makine mühendisi bilirkişi heyetinden rapor alınmasının istenildiği, mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi heyet raporunda; davacı tarafından satın alınan tesisin alındığı tarihten itibaren katolog ve sözleşmede belirtilen üretim değerlerini vermediği, alıcı firmaya tam kapasiteli olarak çalıştırılıp teslim tutanağı eşliğinde teslim edilmediği, problemin giderilmemesi nedeniyle tesisin ayıplı mal olarak değerlendirilmesinin uygun olduğu yönünde rapor düzenlendiği, DSİ Genel Müdürlüğü ve Karayolları Genel Müdürlüğünden tesisin kullanılamamasına yönelik zararın tespitine ilişkin aylık kire bedelinin bildirilmesinin istenildiği ve ilgili kurum tarafından rayiç değerlerinin bildirildiği, bilirkişi heyetinden makinenin üretim bilgisine nasıl ulaşıldığına ilişkin ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen ek raporda bu hususun makine üzerinde yapılan incelemeden anlaşıldığı, … firmasının wep sayfasında yapılan incelemede söz konusu makinenin aynısının wep sayfasında yer aldığı, makinenin fotoğraflarından da anlaşılacağı üzere makinenin … firması tarafından üretilen makine olduğu, makinenin ana şasesinde bu markanın bulunduğu, bu nedenle davalı firmanın bu makinenin üreticisi olmadığına yönelik kanaatini içerir rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce makinenin fiili durumuna ilişkin inceleme yapılmak üzere davacı vekilinden beyanda bulunulması istenilmiş, davacı vekili 08/10/2020 tarihli dilekçesi ile; dava dilekçesindeki talebini ıslah ile değiştirdiğini, ayıplı mal niteliğindeki makinenin bedelinin tespiti ile bedel indirimi yapılarak ödenmesini ve ayıplı mal nedeniyle doğan zararın tespiti ile davalıdan tahsiline talep ettiğini beyan etmiştir.
Mahkememizce davacı vekiline ıslah dilekçesinin somutlaştırması için kesin süre verilmiş ve davacı vekili mahkememize sunduğu 08/12/2020 havale tarihli dilekçe ile; 25.000-TL ayıplı mal nedeniyle bedel indirimi ve 500-TL zararın faizi ile birlikte davalıdan tahsilinin talep ettiklerine yönelik beyan dilekçesi sunmuştur.
Mahkememizce dosya makine mühendisi, elektrik mühendisi ve SMMM bilirkişisinden oluşan heyete tevdi edilerek, bilirkişi heyetinden tesisin ayıplı olup olmadığı ve varsa davacının sözleşmeden doğan zararının tespitine yönelik rapor düzenlenmesi istenilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporda, Tavşanlı 1. AHM sinin D.İŞ sayılı dosyasında delil tespiti sırasında yapılan tespitte ve bu tespite istinaden düzenlenen bilirkişi raporunda; tesisin enerji ihtiyacını karşılayan jenaratörün motor kısmının çalıştıktan yaklaşık 15 sn sonra düşük voltaj arızası vererek duruşa geçtiğini, makine ekipmanlarının çalıştırılamadığının, yıkama ve eleme fonksiyonlarının test edilemediği şeklinde tespitlerin yapılmış olduğu belirtilerek söz konusu tesisin mevcut üretim hattının hata ve arızaları konusunda net tespitler yapılmamış olması nedeniyle tesise ait bir ayıp oranın tespitinin yapılmasının mümkün olmadığı belirtilerek, tesisin 275,000-TL bedelle davalıdan satın alındığı, davacı tarafından sunulan faturaya göre tesisin 118.000-TL bedelle satıldığı, davacının sözleşmeden doğan zararının 157.000-TL olduğu yönünde rapor düzenlenmiştir.
Davacıya makine üzerinde ayıp bulunup bulunmadığının tespiti ve varsa ayıp oranının tam olarak belirlenmesi amacıyla mahallinde keşif yapılarak makine üzerinde inceleme yapılabilmesi için davacı vekiline dava konusu …eleme makinesinin bulunduğu yerin bildirilmesi için iki haftalık kesin süre verildiği, davacı vekilinin beyanda bulunmadığı, 24/09/2020 tarihli duruşmadaki beyanında makinenin nerede olduğuna dair bir bilgisinin olmadığının sadece zararın hesaplanmasına yönelik talebinin olduğunu beyan etmiştir.
Dosyadaki delil durumuna göre ve davacı tarafın 3.kişiye satıp devrettiği ve bulunduğu yeri bildirmediği iş makinesi hakkında makine mühendisi ve elektrik mühendisinden oluşan bilirkişi heyetince düzenlenen kök raporda, dosya içerisinde bulunan CD kaydında jeneratör marşına basıldığında bir kaç saniyelik çalışmadan sonra jeneratörün kendiliğinden durduğu ve kumanda panel ekranında jeneratör voltaj düşük arıza uyarısının görüldüğü ve otomatik voltaj regulatörünün arızalı olduğu ve kum eleme yıkama makinesinin jeneratörle birlikte satıldığı belirtildiğinden ve tesis üzerinde inceleme imkanı bulunmadığından satılandaki varsa ayıbın tespiti ve indirilecek bedelin ve tesisin kullanılamamasından dolayı davacının uğradığı zararın tespitine ilişkin ek rapor düzenlenmesinin istenildiği, bilirkişi tarafından düzenlenen ek raporda, tesisin onarımının sekiz gün çalışma ile yirmi günlük sürede 160 saatte giderilebileceği, üretim kapasitesine göre bu süredeki kar kaybının 48.000-TL olarak hesaplandığı, davacıya satılan makinenin ayıplı olduğu, ayıbın asıl nedeninin jeneratörün çalışmamasından kaynaklandığı, jeneratör arızasının giderilebilmesi için jeneratörün tesis üzerinden sökülüp üretici firmasına gönderilerek tüm arızaların belirlenmesi, giderilmesi, bakımının yapılması, çalışır hale getirilerek tekrar tesisin bulunduğu yere getirilip davaya konu makine üzerinde takılması işleminin bedelinin 2017 piyasa rayiçleriyle tahmini 15.000-TL olabileceği, kum eleme yıkama tesisi üzerindeki diğer mekanik ekipmanlarının bakım onarım ve ayarlarının yapılması için de 5.000-TL harcama yapılabileceği dikkate alındığından toplam 20.000,00-TL bedelin ayıp nedeniyle indirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
6098 sayılı TBK’nın 227. maddesi uyarınca alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanması halinde durum bunu haklı göstermiyorsa mahkemenin satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebileceği, davacı dava dilekçesi ile seçimlik hakkını kullanmak suretiyle satılanın ayıplı olması nedeniyle davalıya iadesi ve ödenen bedelin tahsilini talep ettiği, davacının bu seçimlilik hakkını yenilik doğuran hak niteliği taşıdığı, daha sonra ıslah dilekçesi ile talebini daralttığı, talep edilen ayıp oranında indirim bedeli olarak 25.000-TL talepte bulunduğu, davacının seçimlik hakkını bedelin iadesi yönünde kullandığı, ancak sonrasında talebini daralttığı, ıslah yoluyla talep edilen bedel dışındaki fazlaya ilişkin talepten talebini daraltması nedeniyle feragat ettiğinin kabulü gerektiği, 6098 sayılı TBK’nın 227.maddesi uyarınca sözleşmeden dönme hakkının kullanılması halinde durum bunu haklı göstermiyorsa satış bedelinin indirilmesine karar verilebileceği, davacının makineyi 3.kişiyi satıp devretmesi ve bulunduğu yeri bildirmemesi nedeniyle dosyadaki mevcut delillere göre alınan bilirkişi raporuna göre, satılan makinede 20.000-TL ayıp oranında indirim gerektiği, ayrıca makul onarım süresince 20 günlük 48.000-TL zararın bulunduğu, satılanın 3.kişiye devredilmesi ve bulunduğu yerinde bildirilmemesi nedeniyle ayıp oranında indirim miktarı olarak belirlenen 20.000-TL ve talep edilen 500-TL kar mahrumiyeti olmak üzere toplam 20.500,00-TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesi gerektiği kanaatine varılarak davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-DAVANIN KISMEN KABULÜNE;
2-25.000-TL ayıp nedeniyle bedel indirimi ve 500-TL kar mahrumiyeti zararı olmak üzere toplam=20.500,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
4-Alınması gereken 1.400,35-TL nispi ilam harcından, peşin alınan 4.704,86-TL nispi harcın mahsubu bakiye 3.304,51-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
5-Davacının yatırmış olduğu 31,40-TL başvurma harcı ile 1.400,35-TL nispi harç toplamı 1.431,75-TL’nin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
6-Davacının yapmış olduğu 253,80-TL keşif harcı, 3.048,20-TL tebligat-posta gideri ile 3.400,00-TL’den ibaret toplam 6.702,00-TL’den ibaret yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre takdiren 498,69-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmının davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 5.100,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
8-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre takdir ve tayin edilen 26.300,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
9-Tarafların yatırdığı gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde kendilerine iadesine,

Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize yahut başka bir yer mahkemesine dilekçe ile başvurmak ve istinaf harcı ile gerekli giderlerin tamamını ödemek suretiyle İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.24/05/2022
Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.