Emsal Mahkeme Kararı İzmir 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/1342 E. 2022/734 K. 07.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2016/1342
KARAR NO : 2022/734

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 09/11/2016

BİRLEŞEN İZMİR 4. ATM’NİN…… ESAS SAYILI DAVASINDA,

DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 10/07/2017
KARAR TARİHİ : 07/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali ve Alacak davalarının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili … Esas sırasına kayıtlı asıl dava dilekçesinde; müvekkili davacı şirketin davalı şirketten 32.778,12-TL cari hesap alacağı bulunduğunu, cari hesaba konu faturalardaki bütün malların davalıya teslim edildiğini ve her türlü hizmetin verildiğini, davalı tarafından borcun ödenmediğini, davalı şirkete borcun iki gün içinde ödenmesi için İzmir 4. Noterliğinin 10.10.2016 tarihli, …… yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnameye rağmen borcun ödenmemesi üzerine İzmir 10. İcra Müdürlüğünün …… Esas sayılı icra dosyası ile takibe başlandığını, davalı tarafça borca itiraz edildiği için takibin durduğunu, davalının icra takibine itirazının haksız ve kötü niyetli olduğunu ileri sürerek, itirazın iptaline, takibin devamına ve % 20 icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili asıl dava dosyasına sunduğu cevap dilekçesinde, müvekkili şirketin deniz ve tatlı su ürünlerinin alımı satımı, her türlü havuz ve… tesislerinin planlanması, proje üretimi işleri ile iştigal ettiğini, Antalya Belek’de bulunan … otelde işletime geçecek yunus balıkları ve beluga balinalarının yaşayacakları havuz alanlarının ve akvaryumunun işini üstlendiğini, müvekkilinin bu iş kapsamında davacı ile görüşerek davacının ürettiği, pazarladığı bir kısım makine ve ekipmanının sözleşme ve eklerine uygun şekilde üretilmesi, teslimi, montajının yapılarak, çalışır hale getirilmesi, eğitim ve satış sonrası yükümlülükleri kapsayacak şekilde 27.10.2015 tarihli sözleşmeyi akdettiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin 5. Maddesinde sözleşmeye konu malların teknik özelliklerinin açıkça belirtildiğini, sözleşme ile bu malların davacı şirketten alındığını, projenin ihtiyaç duyduğu ve uygunluğu davacı tarafından taahhüt edilen makinelerin davacı tarafından sahada yapılan keşif ve tespitlerden sonra davacı tarafından monte edildiğini, makinelerin devreye alınmasından hemen sonra sorunlar yaşanmaya başlandığını, makinelerin istenilen özellikte olmadığını, jeneratörlerinin yeterli ve istikrarlı ozon üretmediğini, istenilen su kalitesinin sağlanamadığının, oksijen kolonlarında yapısal sorunlar olduğunun ortaya çıktığını, kurulumunun gerçekleşmesini takiben 2016 yılı Haziran -Ağustos aylarında çok kısa sürede 4 defa arıza meydana geldiğini, davacının her seferinde farklı bahaneler gösterdiğini, müvekkilinin asıl iş verenine karşı sorumluluklarını yerine getirmesi için davacı şirketin İzmir 4. Noterliğinin 30.09.2016 tarihli …….yevmiye nolu ihtarnamesinin keşide edilerek, bir kez daha meydana gelen arızanın garanti kapsamında giderilmesi, 48 saat içinde bedelsiz olarak arızanın giderilememesi halinde arızanın üçüncü kişiye yaptırılacağı, bu nedenle yapmış oldukları masrafların davacıya ait olacağının ihtar edildiğini, davacıdan ihtara olumlu karşılık alınamadığını, yaklaşık 2 ay boyunca arızayı tamir edecek şahıs arandığını, bulunamadığını, daha sonra davacının müvekkilinden tamir etmek üzere aldığı 52 adet oksijen kolonunun geri verilmesinden dolayı aynı özellikte 72 adet oksijen kolonu satın almak zorunda kaldıklarını, bu kolonların çalıştırılmasına rağmen yine randıman alınamadığını, yeterli randımanın alınabilmesi için davacının kullandığı kolonlardan daha büyük kolonlar alınmak zorunda kaldığını, bu nedenle 33 adet büyük kolon satın alındığını, buna rağmen istenen randımanın sağlanamadığını, davacının tutumu nedeni ile uğradıkları zararlardan otomasyon zararına ilişkin 14.10.2016 tarihli 33.356,43-TL bedelli faturanın kesilerek davacıya İzmir 4. Noterliğinin 14.10.2016 tarihli ihtarnamesi ile tebliğ edildiğini, ayrıca Serik Sulh Hukuk Mahkemesinin ……D. İş sayılı dosyasından delil tespiti yaptırdıklarını, davacının sözleşmeye aykırı tutumu nedeni ile müvekkiline çok yüksek zararlar verdiğini, bu konudaki hakların saklı olduğunu, tüm bunlara rağmen aleyhlerine icra takibine girişildiğini, oysa davacının cari hesap alacağına konu kalemlerin davacının ayıplı mallarından kaynaklandığını, davacının alacaklı değil, aksine ayıplı mallardan dolayı müvekkilinin yapmış olduğu ekstre harcamalardan dolayı müvekkiline borçlu olduğunu ileri sürerek, davanın reddine, davacı aleyhine % 20’den aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına hükmedilmesini savunmuştur.
Davacı vekili birleşen dava yönünden İzmir 4. ATM’ne sunduğu dava dilekçesinde, müvekkil şirketin Kadriye Mahallesi/Belek Antalya adresinde yer alan … Projesi kapsamında yunuslar ve diğer deniz canlılarının yaşayacakları havuz alanları ve … için 20/10/2015 tarihinde iş veren- alıcı … Turizm A.Ş ile sözleşme konusu malların imalatı, temini ve satışı ile malların kurulumu ve işletime alınmasını kapsayan sözleşme imzalandığını, bu sözleşme kapsamında müvekkilinin üretimi ve uzmanlığı dışındaki ozon jeneratörlerinin imalatı ve proje kurulumu için davalıdan teklif talep edildiğini, davalının sözleşme ve projeyi inceleyip, gerekli keşifleri sahada yaptıktan sonra sunmuş olduğu teklife istinaden davalı şirketin ürettiği ve pazarladığı ozon jeneratörüne ve ekipmanlarının ana sözleşeme ve eklerine uygun şekilde üretilmesi, teslimi, montajının yapılarak çalışır hale getirilmesi ile eğitim ve satış sonrası yükümlülükleri de kapsayacak şekilde 27.10.2015 tarihinde davalı ile eser sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmenin 5.maddesinde sözleşmeye konu malların teknik özelliklerinin açıkça belirtildiğini, bu malzemelerin davalı tarafça üretilerek teslim edileceği, montajının yapılarak çalışır hale getirileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmeye göre davalının görevinin sadece ozon jeneratörlerini imal etmek ve satmaktan ibaret değil, baştan itibaren görüp projelendirdiği tesisi çalışır hale getirmek olduğunu, buna göre sözleşmenin eser sözleşmesi olduğunu, jeneratörlerin devreye alınmasından hemen sonra jeneratörlerin gerekli ve davacının taahhüt ettiği özellikte olmadığı, oksijen kolonlarında yapısal sorunlar olduğu, jeneratörlerin istikrarlı ve yeterli ozon üretmediği bu nedenle kaliteli su sağlanmadığının anlaşıldığını, ozon jeneratörlerinin ayıplı olduğu, montajı yapılmasından sonra anlaşıldığını, ve anlaşılır anlaşılmaz davalı tarafa bildirim yapılarak noter kanalı ile ayıp ihbarında bulunulduğunu, ayıbın olağan bir gözden geçirme ile ortaya çıkarılamayacak nitelikte olduğunu, davalı şirketin imal ettiği ozon jeneratörlerinin taahhüt ettiği kadar ozon üretmemesi sebebi ile su kalitesinin sağlanamadığını, su ve tank duvarlarında ekipman üzerinde zararlı yosunlar oluştuğunu, asıl iş verence müvekkilinin uyarılması nedeni ile yosunların temizlenmesi, düzensiz çalışan jeneratörlerin denetlenmesi, arızalara müdahale edilmesi, devreden çıkanların yeniden devreye alınması ve sensörlerin kontrol edilmesi için müvekkili tarafından fazladan 3 personel çalıştırıldığını, buna rağmen aşırı yosunlaşma sonucunda yosunların devir daim pompalarına kaçarak arızalanmasına sebebiyet verdiğini, havuzdaki pahası biçilemeyecek deniz canlılarının eserin ayıplı ifası nedeni ile hayatlarının tehlikeye düştüğünü, bu durum karşısında davalı ile yapılan görüşmeler neticesinde, müvekkilinin ispanyadaki başka bir proje kapsamında taahhüdü içini 27.10.2015 tarihinde davalı ile imzalanan sözleşme kapsamında 45092- USD + KDV bedelle satın alınan İspanyaya gönderilecek olan ozon jeneratörlerinin Antalyada mevcut ozon jeneratörlerine eklenmesine karar verildiğini, ancak bu jeneratörlerin başka bir projeye göre dizayn edilmesi sebebi ile dava konusu projedeki ozon jeneratör odasına girebilmeleri için parçalarına ayrılarak, yeniden montajının yapılması zaruretinin hasıl olduğunu, bu işin davalı tarafından yerine getirilerek, davalının, ispanya projesi için ürettiği 500/saat kapasitesinde olduğu iddia olunan ozon jeneratörlerinin sisteme iade edildiğini, buna rağmen ozon jeneratörlerinin gereken performansı sağlamadığını, 2016 Haziran – Ağustos döneminde ozon jeneratörlerinin 4 kere arızalanarak tamamen kullanılamayacak hale geldiğini, davalı şirketçe her seferinde başka bahaneler ileri sürüldüğünü, davalı tarafın sözleşmede taahhüt ettiği malların yapımındaki bozukluklardan ve bunlardan doğan zararlardan sorumlu olduğunu, 3. arıza sonrasında 52 adet oksijen kolonunun arızanın net olarak belirlenmesi için davalı tarafından söküp götürüldüğünü, kolonların sökülüp götürülmesinden sonra kolon başına KDV dahil 135 USD +KDV olmak üzere 8.283,60-USD talep edildiğini, davalının arızadan sorumlu olması ile beraber davalı tarafça değiştirilmeyen oksijen kolonlarının dava dışı … Medikalden 105 adet oksijen kolonunun 87.820,32-TL bedelle satın alındığını, davalının sözleşmeye aykırı davranışlarına rağmen İspanya projesi için satın alınan ozon jeneratörlerinin Antalya projesine eklenen imalat karşısında 32.778,12-TL nin ödenmesinin talep ettiğini, ayıplı ifa sebebi ile müvekkilinin yapmak zorunda kaldığı imalatlar sebebi ile davalının aslında borçlu olduğunu buna rağmen aleyhlerine icra takibine giriştiğini ileri sürerek, dava konusu eser sözleşmesinin ayıplı ifa sebebi ile müvekkilinin haklı olarak sözleşmeden döndüğünü, neticesinde, müvekkil şirket tarafından sözleşme gereğince bugüne kadar yerine getirilen edimlerin taraflara iade edilmesi suretiyle, Antalya Kontrat bedeli olarak ödenen 286.308,12 TL, İspanya Kontrat bedeli olarak ödenen 53.208,56 ABD Doları karşılığı 193.679,15 TL, müvekkil tarafından satın alınmak zorunda kalınan oksijen kolon bedelleri için ödenen 87.820,32 TL , davalının ayıplı ifası sebebiyle çalıştırmak zorunda kalınan işçilere ödenen 136.580,91 olmak üzere toplam 704.388,50 TL nin davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini, yargılama giderleri noter ihtarname ve delil tespiti masrafları ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
İzmir 4. ATM ‘nin … Esas sayılı davası İzmir 3. ATM’nin … Esas sayılı davası ile birleştirilmiştir.
Birleşen davalı vekili sunduğu cevap dilekçesinde, davalının 2015 yılı Aralık ayında malı teslim aldığını, TTK 23. Maddesindeki 2 ve 8 günlük sürelere uygun ayıp ihbarında bulunmadığını, müvekkilinin davacının talebi üzerine kendisi tarafından belirlenen ölçülerde ozon jeneratörü imal ederek teslim ettiğini, davacının belirttiği gibi projeden müvekkilinin haberdar olmadığını, müvekkilinin asıl iş verenle olan projeden ve sözleşmeden haberdar edilmediğini, projenin asıl iş veren ile yapılan sözleşme doğrultusunda bu sözleşmenin taraflarınca hazırlandığını, müvekkilinin kendinden istenilen ölçüde ozon jeneratörünü imal ederek, teslim ve kendisine gösterilen yere monte ettiğini, projenin tümü ile ilgili sorumluluklarının bulunmadığını, ozon jeneratörlerinin zamanında teslim edilmesine rağmen proje sahasının davacı tarafından zamanında yapılamadığından, jeneratörlerin uzun bir süre iş verenin deposunda beklediğini, daha sonra Belek /Antalya’daki sahaya davacı tarafından götürülerek, burada uygun olmayan koşullarda depolandığını, teslimden 5-6 ay sonra jeneratörlerin sahada yerine monte edilmesinin istenildiğini, ancak proje taraflarının farklı uygulama sebebi ile projenin devamlı değiştiğini, sözleşmenin eser sözleşmesi olarak yorumlanması halinde davacının belirttiği anlamda değil, sadece ozon jeneratörleri ve montajı hususunda eser sözleşmesi olarak yorumlanabileceğini, bu durumda TBK 472 ve 476 maddelerindeki her türlü uyarıyı yaptıklarını, ancak davacının servis kayıtlarında belli olan müvekkilinin uyarılarını dikkate almaması sebebi ile sistemde bir takım aksamalar olduğunu, bu aksaklıkların oluşmasının imalat hatasından değil, davacının hatalarından kaynaklandığını, davacının Serik Sulh Hukuk Mahkemesinin…..D. İş ve ……, ……ve ……. D. İş sayılı dosyaları ile müvekkili aleyhine delil tespiti istediğini, ozon jeneratörleri konusunda bir bilgiye sahip olmadığı açıkça belli olan bilirkişi …… tarafından müvekkili aleyhine hiçbir bilimsel veriye dayanmayan raporlar verildiğini, ……. D. İş sayılı dosyadaki raporun kendilerine tebliğ edildiğini, itiraz üzerine taraflarının da hazır olduğu halde keşif yapıldığını, bilirkişinin konunun uzmanı olmadığının açıkça belli olduğunu, firma ile yapılan sözleşme öncesinde hiç bir keşif yapılmadığını ve proje verilmediği için inceleme yapılamadığını, ozon jeneratörlerinin kapasitesinin davacı firma tarafından belirlendiğini, cihaz özelliklerini ve komprasör özelliklerini kendisinin belirlediğini, buna göre teklif ve sözleşme yapıldığını ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İzmir 10. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinden, …….. …..Tek. Elektrik Elek. Mak. San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından …….Filtrasyon Sis. San. İç ve Dış Tic. A.Ş. aleyhine 18.10.2016 tarihinde, cari hesaba dayanılarak 32.778,85-TL asıl alacak, 28,29-TL işlemiş faiz olmak üzere 32.807,14-TL ‘nin tahsili için girişilen icra takibine ilişkin olduğu, ödeme emrinin tebliği üzerine borçlu vekilinin borca itirazda bulunduğu, bu nedenle takibin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflarca bildirilen deliller toplanmış, sunulan sözleşme örneği ile servis belgeleri incelenmiş, Serik 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin …., ……. D. İş, …… D. İş sayılı dosyaları incelenmiş, taraf tanıkları dinlenmiş, bilirkişi görüşüne başvurulmuştur.
Taraflar arasında imzalanan 21.10.2015 tarihli ”satış, teslimat ve ödeme sözleşmesi” başlıklı sözleşmenin 4.maddesinde, ”sözleşme müşteri isteği, Antalya projesine konulacak olan 1 adet harici hava beslemeli, 500 gr./hr kapasiteli ozon jeneratörü, 1 adet harici hava beslemeli, 300gr./hr kapasiteli ozon jeneratörü, 2 adet 7,5 bar 97m/hr kapasiteli kurutuculu kompresör, 1 adet 1000lt.rezerve tankı, 1 adet dahili kompresörlü 25gr/hr kapasiteli ozon jeneratörü, 1 adet dahili kompresörlü 35gr./hr kapasiteli ozon jeneratörü, 1 adet dahili kompresörlü 50gr./hr kapasiteli ozon jeneratörü ve aksesuarlarını, sözleşme ve eklerine uygun bir şekilde üretilmesi, teslimi montajı yapılarak çalışır hale getirilmesi, eğitim ve satış sonrası yükümlülüklerini kapsamaktadır” hükmüne yer verildiği, sözleşmenin 5. Maddesinde cihazların teknik özelliklerine yer verildiği anlaşılmıştır. Sözleşmenin bütünü ile incelenmesinden eser sözleşmesi niteliğinde olduğu değerlendirilmiştir.
Taraf vekilleri 11.05.2018 tarihli duruşmada, taraf vekilleri işin yapıldığı otelde davaya konu makinelerin kurulu olmadığını, bu nedenle keşif yapılmasında fayda olmadığını, tanıklar dinlendikten sonra dosyanın bilirkişi heyetine tevdii ile rapor alınmasını talep ve beyan etmişlerdir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişiler Elektrik Mühendisi …….., SMMM ………, Makine Mühendisi …… tarafından sunulan 02.09.2019 tarihli raporda; asıl dava yönünden yapılan incelemede, davacı birleşen davalı şirketin yasal defterine göre davalı birleşen davacı … Fil. Tek. A.Ş.’nin 18.10.2016 icra takip tarihi ve 10.07.2017 birleşen dava tarihi itibarı ile 32.772,42-TL tutarında borç bakiyesi olduğunun tespit edildiğini, … firması için girişilen icra takibine karşı, …, Tek. A.Ş. tarafından 14.10.2016 tarihli … nolu 33.356,43-Tl tutarlı … Antalya projesi için otomasyon zarar yansıtma faturasının düzenlendiğinin anlaşıldığını, yansıtma faturasına konu cihazların havuzlardaki suyun debisini, ph değerini ve orp değerini ve basıncını ölçen cihazlar olduğunu, havuzların ozon ihtiyacının başlangıçta eksik hesaplanması ve buna göre düşük kapasiteli cihaz seçiminin yosunlanmanın ana sebebi olduğundan yosunlanmanın tek başına davacı karşı davalının ürettiği cihazların yetersizliğinden kaynaklandığı yönünde bir değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığını, kaldı ki bu sensör ve cihazların sık arızalanan cihazlar olduğundan, bunların arızalanmasının tek sebebinin yosun oluşmasından kaynaklı olmayabileceğini, cihazların yosunlanma sebebi ile arızalandığı yönünde teknik bir tespit ya da servis raporunun bulunmadığını, bu yüzden söz konusu sensör ve cihazların arızalanmalarından ve değişim bedelinden davacı – birleşen davalı firmanın sorumlu tutulmasının uygun olmadığını, 33.356,43-TL tutarlı otomasyon yansıtma faturasının davacı – birleşen davalıdan talep edilemeyeceği kanaatine varıldığı, bu durumda davacı – birleşen davalı firmanın icra takibine konu ettiği 32.777,42-TL bedeli davalı – birleşen davacıdan talep edebileceği görüşüne varıldığı, birleşen İzmir 4. ATM’nin … Esas sayılı dosyasındaki talepler yönünden, davacı birleşen davalı şirketin ürettiği ozon jeneratörlerinin güvenilir ve kalibrasyonu yapılmış ozon ölçüm cihazları ile ve tercihen üniversitelerin makine veya çevre mühendisleri tarafından testleri yapılarak rapora bağlanması sonrasında ayıplı olup olmadığı ve bedelinin talep edilip edilemeyeceği yönünde değerlendirme yapılmasının uygun olduğu görüşüne varıldığı, birleşen davacının İspanyadaki işi için üretilen ozon jeneratörlerinin ve diğer ekipmanlarının halen birleşen davacı firmanın uhdesinde olduğunu, bu jeneratörlerin Belekte kurulduğuna ilişkin bir servis raporu da görünemediğini, dolayısı ile İspanya için üretilen ozon jeneratörünün Belekte kullanıldığı ve bu işlemin de … firması tarafından yapıldığına ilişkin belge de olmadığından, bu konuda değerlendirme yapılmasının mümkün olmadığını, bu malzemelerin ayıplı olup olmadığının tespiti için kalibrasyonu yapılmış güvenilir ozon ölçüm cihazları, tercihen üniversitelerin makine veya çevre mühendisleri tarafından testlerin yapılarak rapora bağlanması halinde ayıplı olup olmadığı ve bedelinin ödenip ödenmeyeceği konusunda görüş bildirilebileceğini, birleşen davacının … firmasınca arızalanması üzerine götürülen oksijen kolonları yerine alınan kolon bedellerinin talebinin değerlendirilmesinden, birleşen davalı firma tarafından arızalandığı için sökülüp götürülen oksijen kolon sayısının 19.12.2016 tarihli …… nolu servis fişinde 41 adet olarak belirtildiğini, 41 adet kolon nedeni ile … … niçin 101 adet oksijen kolonu satın alındığına ilişkin herhangi bir açıklamanın bulunmadığını, … firmasının söküp götürdüğü oksijen kolonları ile aynı özellikte olduğu belirtilen ilk alınan 41 adet bedelinin talep edilebileceği görüşüne varıldığını, bunun bedelinin de 24.489,96-TL olduğunu, birleşen davacının bu tutarı talep edebileceği görüşüne varıldığını, birleşen davacı ile üst iş veren …Parklar Tur. İş. A.Ş. arasında düzenlenen sözleşme uyarınca satıcının işletime alma sonrasında 1 yıllık çalıştırma dönemi için, 2 teknisyen temin edecektir, buna ilişkin maliyetler sözleşmenin toplam fiyatına dahildir hükmü gereğince işletme döneminde sözleşmede belirtildiği şekilde personel çalıştırılmasının zaten zorunlu olduğunu, bu husus dikkate alındığında, birleşen davacının işletme döneminde fazladan elaman çalıştırıldığını öne sürerek, bu personel için yaptığı harcamaları birleşen davalıdan talep edemeyeceği görüşüne varıldığını bildirmişlerdir.
Bu rapora karşı davacı birleşen davalı ……Ltd.Şti. tarafından kısmen itiraz edilmiş, davalı birleşen davacı … Filtrasyon Tek. A.Ş. tarafından itiraz edilmiş, yeni bir bilirkişi heyetinden rapor alınması talep edilmiştir.
Tarafların itiraz ve beyanları dikkate alınarak öncelikle mevcut ise İTÜ’den, mevcut değil ise diğer üniversitelerde görev yapan akademisyen ozon jeneratörü konusunda uzman iki makine mühendisi ile bir nitelikli hesap uzmanı bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
İTÜ Makine Mühendisliği bölümünde görevli Prof. Dr. ……, Öğretim Görevlisi Yüksek Mühendis…… ile Makine Yüksek Mühendisi ….. tarafından talimat mahkemesi aracılığı ile sunulan 05.02.2020 tarihli raporda davaya konu cihazlarda gerekli ve yeterli verimin alınamamasındaki temel etkinin, ikame cihazın da delalet ettiği üzere davalı firma tarafından verilen kapasitenin yetersiz şekilde tespit edilmesi ve davacı tarafın da konusunda tecrübeli basiretli bir tacir gibi davranarak, bu ana etken üzerinden değil de tali hususlar üzerinden problemi giderme cihetine müracaat etmesinden ve aşırı yüklenerek yetersiz kalan kapasiteyi arttırma yolu tercih etmesinden kaynaklandığını, dolayısı ile her iki tarafın da yaşanan problemlerde sorumluluklarının bulunduğunu, kompresör ve tesisat kaynaklı problemlerin kendi proje ve teklifine bağlı olması nedeni ile davacı taraf sorumluluğunda bulunduğunu, otomasyon sistemi kaynaklı KDV dahil 33.356,43-TL bedelde davacı şirket sorumluluğunun bulunduğu kanaatinin bildirilemeyeceğini, iadesi gerçekleşmeyen 41 adet ünite bedelinin 24.489,96-TLolarak kabulünün gerektiğini ortaya koymuşlardır. Bu rapora karşı … A.Ş. tarafından itiraz edilerek, yeni bir heyetten rapor alınması talep edilmiş,……. Ltd. Şti. de kısmi itirazlarını bildirerek, itirazlarına ilişkin ek rapor alınmasını talep etmiştir.
05.02.2020 tarihli bilirkişi raporunu düzenleyen heyetin mahkememizin ara kararının uygun oluşturulmadığı, raporda yeterli teknik incelemenin yer almadığı ve dosya kapsamı yeterince değerlendirilmediğinden, İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığı ile daha önce görevlendirilenler dışında öğretim üyesi ozon jeneratörü konusunda uzman 2 bilirkişi ile eser sözleşmesi konusunda uzman akademisyen hukukçu bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Talimat mahkemesi olan İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesince görevlendirilen bilirkişiler İTÜ Öğretim Üyesi Mak. ……Müh. Prof Dr. ……, İTÜ Öğretim Üyesi Mak. Yüksek Müh. Prof. Dr. …… ile İ.Ö. Ulaştırma ve Lojistik Fakültesi Ticaret Hukuku Öğretim Üyesi Dr. Öğretim Üyesi …… tarafından düzenlenen 09/04/2021 tarihli raporda, sözleşme hükümleri incelendiğinde, davacı yanca sadece satış değil satılan emtianın üretim, montajı ve işletmeye geçirilmesini ve hatta sonrasında davalının personelinin kullanımı için eğitim işinin de üstlenildiği ancak, projenin davacı değil, davalı yanca yürütüldüğünün anlaşıldığını, asıl dava davacısının kapasite, nitelik veya kurulum ile ilgili sorumluluk aldığı hususların mahkemece değerlendirilmesi gerektiğini, asıl davada dava konusu icra dosyasının takip tarihi itibarı ile davacının 32.778,85-TL alacaklı olduğunu, davalının itirazının haksız olduğunu, davalının bu dosyada itirazında alacaklı gözükmesine sebebiyet veren 33.356,43-TL yansıtma faturası konusunda mutabakat yokken böyle bir faturanın tek taraflı düzenlenerek takip konusu borçtan mahsup edilmesinin dosya kapsamında uygun görülmediğini, davacının takip tarihinden öncesi için faiz talebinin temerrüt sabit olmadığı için yerinde görülmediğini, birleşen davada davacının ancak 24.489,96-TL karşı alacağının gerek alınan heyet raporu ve gerekse bilirkişi heyetlerine dair teknik uzmanlarca teyit edildiğini, aşan iddia ve taleplerin taraflar arasındaki sözleşme şartları ve karşı davacı yanca gereği gibi ispatlanamadığını, tanımlı cihazların halen karşı davacı ve onun projesinde kullandığı otelde olduğu gözetilerek zararın sabit olmadığı, karşı davacının kurulan cihazların ortamı konusunda talep edilen şartları sağlamamasının sık arızaya yol açmış olabileceğini, bunun sözleşmeye davalı yanın aykırı davrandığı şeklinde yorumlanamayacağını bildirmişlerdir. Bu rapora karşı taraf vekillerince itiraz edilmiştir.
Mahkememizin 18/06/2021 tarihli duruşmasında dosyanın en son görev yapan bilirkişilere tevdii ile tarafların itirazların değerlendirilmesi, birleşen davadaki her bir talebin ayrı ayrı değerlendirilmesi, sözleşme gereği ifanın kabul edilebilir düzeyde olup olmadığı, asıl davanın konusu fatura içeriğinin değerlendirilmesi sözleşmenin ifası uğruna bu faaliyetin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği konusunda ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişiler 18/11/2021 tarihli ek raporlarında; kök rapordaki görüşlerini koruduklarını, taraflar arasındaki sözleşme hükümleri incelendiğinde davacı yanca sadece satış değil, satılan emtianın üretim, montaj ve işletmeye geçirilmesini ve hatta sonrasında davalının personelinin kullanımı için eğitim işinin de üstlenildiği, ancak projenin davacı değil davalı yanca yürütüldüğünün anlaşıldığı, asıl davada davacının proje ve projeye uygunluk gibi bir taahhüdü olmadığından gelinen aşamada davacı edimlerinin ifası bakımından kabul edilebilir seviyede olduğunun değerlendirildiğini, asıl davanın konusu alacağın kaynaklandığı fatura içeriği değerlendirildiğinde bu alacağın sözleşme kapsamında belirlenen bedel kapsamında bakiye alacak olduğu kanaatinin kök rapora yansıtıldığını, sözleşmenin ifası uğruna bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesine karşın bakiyenin davalı yanca kapatılması için fatura bedeli yansıtması yaptığı, bundan dolayı gerçek bir ödeme ile borcun sona ermediğinin tespit edildiği, sözleşmeye göre fazla iş değil ancak görülen iş karşılığı edimin ifa edilmediğinin belirtildiği, davacının takip konusu alacak miktarında alacaklı olduğu, sözleşmeye aykırılıktan ziyade temin edilen jeneratörlerin projeye uymadığı, kapasite ve projeye uygunluk bakımından bir taahhüdü olmayan davacı-karşı davalının buna bağlı sorunlardan ve yetersizliklerden sorumlu tutulamayacağı görüşünü ortaya koymuşlardır.
Ek rapora da itiraz edilmişse de mahkememizce bilirkişi raporunun yeterli olduğu değerlendirilerek yeniden bilirkişi raporu alınması yönündeki talepler reddedilmiştir.
Toplanan tüm deliller karşısında; asıl davalı-birleşen davacı ………Filtrasyon Sistemleri Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş. ile … Turizm A.Ş. arasında 20/10/2015 tarihli sözleşmenin akdedildiği, bu sözleşme ile … ……. Filtrasyon Sistemleri Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş.’nin Kadriye Mah. Belek Antalya adresinde yer alan … Projesi kapsamında sözleşme konusu malların imalatı, temini, satışı ile malların kurulumu ve işletime alınması işini üstlendiği, bu kapsamda ……. ….. Sistemleri Çevre Teknolojileri Elektrik Elektronik Mak. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile 21/10/2015 tarihli sözleşmeyi imzaladığı, bu sözleşme ile … .. Ltd. Şti.’nin sözleşmenin 4.maddesinde belirlenen, yine sözleşmenin 5.maddesinde teknik özellikleri kararlaştırılan malzemelerin üretilmesi, teslimi, montajı, çalışır hale getirilmesi ve satış sonrası yükümlülükleri üstlendiği, … .. Ltd. Şti. tarafından üretilen ve yerine montajı yapılan ozon jeneratörlerinden temin edilen ozonun bağlı olduğu havuzun ozon ihtiyacını karşılayamadığı, sistemin 2016 yılı Haziran, Temmuz, Ağustos ayında sık sık arıza yaptığı, asıl davacının bu işten kalan cari hesap alacağı olarak 32.778,85-TL için İzmir 10. İcra Dairesinin … esas sayılı icra takibine giriştiği, borca itiraz üzerine itirazın iptali talepli asıl davayı açtığı, birleşen davacı ……. A.Ş.’nin de … .. Ltd. Şti.’nin temin ve teslim ettiği ozon jeneratörlerinin ayıplı olduğunu ileri sürerek birleşen dava ile sözleşmenin feshi nedeniyle ödenen 286.308,12-TL sözleşme bedelinin, ayrıca dava dilekçesinde yazılı diğer zararlarının tahsilini talep ettiği anlaşılmıştır.
Dosyada alınan her üç bilirkişi heyeti raporunda da ortaya konulduğu üzere…… .. Ltd. Şti. tarafından üretilen ve yerine montajı yapılan ozon jeneratörlerinin kapasite olarak bağlı olduğu havuzun ozon ihtiyacını karşılamadığı anlaşılmıştır. Son bilirkişi heyet raporunda asıl davacı-birleşen davalı … .. Ltd. Şti. tarafından teslim edilen ozon jeneratörlerinin sözleşmede belirlenen şekilde gramajlarda ozon ürettiği ancak asıl davalı-birleşen davacı … ….. .. A.Ş.’nin sipariş yaptığı projede gerekli ozon miktarlarının yanlış hesaplanmasından dolayı teslim edilen ozon jeneratörlerinin yeterli olmadığı ortaya konulmuştur. Asıl işverenle yapılan sözleşme değerlendirildiğinde projenin … … .. A.Ş. tarafından yürütüldüğü, … .. Ltd. Şti.’nin sadece satış değil, satış sonrasında montaj ve sistemin işletmeye geçirilmesi ile ilgili ve kullanımı için personel eğitiminden sorumlu olsa da, projenin yürütümünün … … .. A.Ş.’de olması sebebiyle, kapasiteye uygun sipariş verilmesinden … … .. A.Ş.’nin sorumlu olduğu, … şirketine sipariş edilen ve … şirketi tarafından üretim, satış ve kurulumu yapılan ozon jeneratörlerinin kurulduğu havuz sistemi için yeterli kapasiteye sahip olmamasından … … .. A.Ş.’nin sorumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Asıl davanın konusu olan cari hesap alacağı değerlendirildiğinde davacı ticari defterlerine göre İzmir 10. İcra Dairesinin … Esas sayılı, takip tarihi olan 18/10/2016 tarihi itibariyle davacının 32.772,42-TL cari hesap alacağının olduğu, cari hesap alacağını oluşturan faturaların asıl davalı … … .. A.Ş. ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, her iki taraf ticari defterinde de ödeme konusunda uyuşmazlık bulunmadığı, … … .. A.Ş.’nin … .. Ltd. Şti.’ne 14/10/2016 tarihli 3232 numaralı 33.356,43-TL tutarlı yansıtma faturasını kestiği, ancak bu faturanın … .. Ltd. Şti. tarafından iade edildiği ve defterlerinde kayıtlı olmadığı, bilirkişi heyeti tarafından bu faturanın … .. Ltd. Şti.’nden tahsilinin uygun olmadığı görüşünün bildirildiği dikkate alınarak … .. Ltd. Şti.’nin … … .. A.Ş.’den 32.772,42-TL’nin tahsili için girişilen İzmir 10. İcra Dairesinin … Esas sayılı icra takibinde borca itirazın haksız olduğu kanaatine varılmakla bu miktar alacak yönünden itirazın iptaline, takibin devamına, fazlaya dair itirazın iptali isteminin reddine, hüküm altına alınan alacak faturalardan oluşan cari hesaptan kaynaklandığı ve asıl davalı defterlerinde de kayıtlı olduğu dikkate alındığında davacının icra inkar tazminatı talebinin kabulüne, hüküm altına alınan alacağın %20’si oranındaki inkar tazminatının asıl davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Birleşen davanın değerlendirilmesinden; birleşen davalı … şirketinin üretip teslim ettiği ozon jeneratörlerinin bağlı olduğu havuz sistemi için yetersiz olduğu, ancak bunun birleşen davacı … … .. A.Ş.’nin projenin yürütücüsü olarak yetersiz ozon jeneratörü siparişinden kaynaklandığı, sistemin arıza yapması sonrasında … … .. A.Ş.’nin ozon jeneratörü sayısını artırarak sistemi çalışır hale getirdiği dikkate alındığında sözleşmenin feshinin ve sözleşme bedelinin iadesi talebinin yerinde olmadığı, yine sistemin gücünün artırılması için İspanya Projesi için sipariş edildiği belirtilen ozon jeneratörlerinin dava konusu proje için kullanılması bedelinin tahsili talebinin yerinde olmadığı, davalının ayıplı ifa nedeniyle personel çalıştırdığı iddiasına dayalı tazminat talebinin; esasen asıl işverenle olan sözleşmesi gereğince personelin çalıştırılması gerektiği ve yukarıda belirtildiği üzere davalının ayıplı ifası söz konusu olmadığından (bu konudaki talebin) kabul edilebilir olmadığı kanaatine varılmakla belirtilen konulardaki alacak ve tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
… .. Ltd. Şti.’nin sözleşme kapsamında … … .. A.Ş.’ne teslim ettiği ancak tamiri gerekçesiyle servis formlarına göre belirlenen 41 adet ozon jeneratörünü iade etmediği, bunların yerine … … .. A.Ş.’nin yenilerini aldığı, … … .. A.Ş.’nin satın aldığı yeni ozon jeneratörlerinden 41’i için ödediği bedelin bilirkişilerce 24.489,96-TL olarak hesaplandığı, … … .. A.Ş.’nin 24.489,96-TL’nin davalı … .. Ltd. Şti.’nden tahsili talebinin haklı olduğu kanaatine varılmakla 24.489,96-TL’nin birleşen dava tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte birleşen davalı … .. Ltd. Şti.’nden alınarak …. … .. A.Ş.’ne verilmesine, bu konudaki fazlaya dair talebin reddine karar vermek gerekmiştir.
Asıl dava konusu İzmir 10. İcra Dairesine ait dosyanın esas numarasının kısa kararda … olarak yanlış yazıldığı anlaşılmakla, gerekçeli kararda İzmir 10. İcra Dairesinin esas numarası … olarak düzeltilerek yazılmıştır.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl davanın kısmen kabulüne, İzmir 10.İcra Dairesinin … Esas sayılı takibinde davalının borca itirazının kısmen iptaline, 32.772,42-TL nin takip tarihinden itibaren avans faizi ile tahsili bakımından takibin devamına,
-Fazlaya dair itirazın iptali isteminin reddine,
-Hüküm altına alınan alacağın % 20’si oranındaki 6.554,48-TL inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
a)Karar tarihi itibarı ile alınması gereken 2.238,68-TL karar ve ilam harcından peşin alınan 395,73-TL harç ile icra dosyasına yatan 164,04-TL harcın mahsubu ile eksik 1.678,91-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
b)Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davalı da kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 5,70-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c)Davacı tarafından birleşmeden önce yapılan 72,00-TL ile birleşmeden sonra yapılan 6.926,80-TL yargılama giderinden, davanın red-kabul durumu dikkate alınarak belirlenen 6.997,58-TL yargılama gideri, 29,20-TL başvurma harcı, 395,73-TL peşin harç olmak üzere toplam 7.422,51-TL yargılama harç ve giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
2-Birleşen davanın kısmen kabulüne, 24.489,96-TL ‘nin birleşen dava tarihinden itibaren avans faizi ile birleşen davalıdan alınarak birleşen davacıya verilmesine,
-Fazlaya dair talebin reddine,
a)Karar tarihi itibarı ile alınması gereken 1.672,90-TL karar ve ilam harcının peşin alınan 12.029,20-TL harçtan mahsubu ile fazla 10.356,30-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talebi halinde davacıya iadesine,
b)Davacı kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
-Davalı da kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesine göre belirlenen 82.788,83-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
c)Davacı tarafından yapılan 9.277,50-TL yargılama giderinden, davanın red-kabul durumu dikkate alınarak belirlenen 322,55-TL yargılama gideri, 31,40-TL başvurma harcı, 1.672,90-TL karar ve ilam harcı olmak üzere toplam 2.026,85-TL yargılama harç ve giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
-Taraflarca yatırılan ancak kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgili tarafa iadesine,
Dair, oybirliği ile verilen karar davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı, tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.07/10/2022
Başkan …..
e-imza
Üye ….
e-imza
Üye …..
e-imza
Katip ….
e-imza