Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/86 E. 2023/191 K. 08.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/16 Esas
KARAR NO : 2023/160

DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/01/2021
KARAR TARİHİ : 01/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkil şirket ile davalı sayın idare arasında 4734 Sy.lı Kamu İhale Kanunu çerçevesinde ihale edilmiş; “İzmir. Merkez 1. Bölgedeki Kemalpaşa, Bornova, Karşıyaka, Bayraklı Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi”, “İzmir Kuzey 1. Bölgedeki Dikili, Bergama, Kınık Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi” ve “İzmir Kuzey 2. Bölgedeki Aliağa, Foça, Menemen, Çiğli Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi” isimli 3 adet yapım sözleşmesi akdedildiğini, bu üç yapım sözleşmesinin akdedilmesi sonrasında “Merkez 1“ için 17.05.2018 tarihinde, “Kuzey 1” için 28.09.2018 tarihinde ve “Kuzey 2” için ise 04.06.2018 tarihinde yer teslimleri yapılarak çalışmalara başlanıldığını, müvekkil şirketin davaya konu üç yapım sözleşmesi kapsamında yüklenimi altına girdiği tüm işleri plan ve projesine, fen ve sanat kurallarına uygun şekilde tamamlayıp, davalı idareye teslim ettiği ve yapılan işlerin idarece fiilen kullanılmaya başlanıldığını, tamamlanıp davalıya teslim eden işlerin geçici kabullerinin “Merkez 1” için 27.12.2019 itibar tarihi 06.07.2020 onay tarihi, “Kuzey 1” için 31.12.2019 itibar tarihi 06.07.2020 onay tarihi, “Kuzey 2” için de 31.12.2019 itibar tarihi 15/06/2020 onay tarihi olmak üzere yapılmış olduğunu, müvekkil şirket, taraflar arasında akdedilen üç sözleşme kapsamında yüklenimi altına girdiği edimleri eksiksiz ve sözleşmesine uygun şekilde yerine getirmiş olmasına rağmen, sözleşme sürecinde davalının ücret ödeme edimini yerine getirmede temerrüte düşmüş olduğunu, işin yapım süresi içinde tek tek her hakkediş bazında ödemeler, sözleşme ve yapım işleri genel şartnamesinde belirtilen süreler fazlaca aşılarak eksik olarak yapıldığını, bu süreçte davalı yanca İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraki olan şirketin ihale ettiği tüm işlerle ilgili Sayıştay Denetimi yapıldığından bahisle denetim bitene dek ödeme yapılmayacağının şifahen müvekkil şirkete bildirildiğini, Karşıyaka 5. Noterliği’nin 08.10.2020 T.li ve ……Yevmiye No’lu ihtarnamesi ile davalı yan birikmiş tüm alacağın ödenmesi uğrunda noter yoluyla da ihtar edilmişse de karşılık alınamadığını, Geçici Kabul tarihlerine bakıldığında firmanın kesin hesaplarının tüm sözleşmeler için 30.06.2020 tarihine kadar tamamlanmış ve kesin teminat miktarının yarısı da dahil olmak üzere tüm alacaklarının ödenmiş olması gerektiğini, söz konusu bu haksız süreçte şifahen verilen bilgilerde 4 kalem iş ile ilgili yeni birim fiyat analizi yapılacağı ve bu kalem imalatlarla ilgili kesinti yapılacağı ifade edildiği ve idare yetkililerince müvekkil şirkete; Kuzey 1 için 02.12.2020 tarihli, ……. fatura no’lu ve 711.840,43-TL bedelli, Kuzey 2 için 02.12.2020 tarihli, ……. fatura no’lu ve 653.350.00-TL bedelli, Merkez | için 02.12.2020 tarihli, ……. fatura no’lu ve 389.822,92-TL bedelli kesin hakediş açıklaması ile üç adet fatura düzenleyip gönderdiğini ve konu faturaların müvekkil şirketçe İzmir 25. Noterliği’nin 07.12.2020 T.li ve … Yevmiye No’lu İhtarnamesi ile davalı yana iade edildiğini, oysaki müvekkil şirketçe her üç iş için önceki ara hakkedişlerdeki iş miktarı ve bedeller dikkate alınarak -0- bakiyeli kesin hakedişler hazırlanıp davalı yana teslim edildiği, faturaların iade edilmesi sonrası ise karşı yanca İzmir 3.Noterliğinin 14.12.2020 T li ……. yevmiye nolu ihtarnamesi keşide edildiği, bu ihtarnamede “Müvekkil şirket tarafından muhataba gönderilen faturalar muhatabında kabulünde olan ve imzasıyla onayladığı hakedişlerden kaynaklı, alt yüklenici olan muhatabın sözleşmeleri eki birim fiyatlar ve bunlara bağlı birim fiyat tariflerine göre yapılmayan imalatlar için yeniden fiilen yapılan imalatlara uygun olarak düzenlenen yeni birim fiyat analizlerden kaynaklanan kesintiler bedelleridir, Yukarıda da açıklandığı üzere fiili imalatları yansıtır hakedişlere dayalı olarak düzenlenmiştir” şeklinde ifade edildiğini, davalı idarece tanzim edilen işbu üç fatura ve bunların içeriğini/esasını oluşturan tek taraflı yeni birim fiyat tahmili uygulamasının kamu ihale mevzuatında tanımı dahi bulunmadığını, kamu idarelerinin taraf olduğu sözleşmelerde de idare ve yüklenici taraflar. sözleşme edimlerini yerine getirme ve keza sözleşme hükümlerinde değişikliğe gitme noktasında eşit konumda bulunduğunu, idareye herhangi bir üstünlük ve ayrıcalık tanınmadığını, somut olay incelendiğinde, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin birim fiyat esaslı olduğunu, müvekkil şirketin, ihale sürecinde birim fiyat cetvellerinde yer alan tüm pozlar için fiyat teklifini idareye verdiğini, işbu teklifin davalı idare tarafından kabul gördüğü ve neticeten ihale müvekkil şirkete bırakılarak taraflar arasında konu sözleşmelerin akdedildiğini, sözleşmenin uygulamasının anlaşılan fiyatlar dahilinde müvekkil şirketçe bitirildiğini, bu aşamadan sonra davalı idarenin sözleşme poz fiyatları hakkında dava tarihine dek taraflarına hiçbir şekilde bildirimi yapılmayan “Yeni Birim Fiyat Tutanağı” ile tek taraflı olarak değişikliğe ek, müvekkil şirketin kazanılmış hak niteliğindeki alacaklarından kesinti yapmasının mümkün olmadığını, davalı yanın müvekkil şirkete şifahen bildirdiği yeni birim fiyat tutanaklarına konu olduğu söylenen, “Parke, Beton Blok, Adi Kaldırım ve Blokaj Sökülmesi”, “Bordür Sökülmesi” , “Elek Artığı Malzeme Temini, Nakli, Serilmesi ve Sıkıştırılması” ve “Hafriyat Yapılması” isimli pozlara ilişkin olarak, kabul anlamına gelmemek üzere, davalının resmi şekilde müvekkil şirkete tebliğ etmediği şifahen ifade ettiği yeni birim fiyat tutanağına konu imalatlarla ilgili, bir an olsun konu iş kalemlerinin sözleşme kapsamında yer almadığı ve müvekkil şirketçe yapılmadığı düşünülse bile, davalının atıfta bulunduğu Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. Madde içeriğinde sözleşmede bulunmayan işlerin tespitinin ancak işin yürütülmesi aşamasında yapılacağı ve keza bu tespitin yüklenici ile birlikte yapılacağının açıkça belirtilmiş olduğu, davalı idarenin tek taraflı ve iş teslim edildikten sonra böyle bir düzenleme yapamayacağını, arz ve izah edilen nedenlerle, davalı idarenin tek taraflı olarak yaptığı yeni birim fiyat uygulamasının ve buna bağlı olarak tanzim edilen işbu üç faturanın taraflarınca kabulünün mümkün olmadığı, müvekkil şirketin taraflar arasındaki üç sözleşme kaynaklı 1.755.013,35-TL alacağının, Karşıyaka 5. Noterliği’nin 08.10.2020 T.li ve 30261 Yevmiye No’lu İhtarnamesi’ne bağlı temerrüt tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacı yanın alt yüklenici olduğu ve müvekkilinin yüklenici sıfatıyla yüklenmiş olduğu işlerin İzmir Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından ihale edilmiş işler olduğunu, Sayıştay tarafından yapılan denetimler neticesinde alt yüklenici tarafından yapılan bazı işlerin imalat birim fiyat tariflerine aykırı olduğu tespit edilmekle bu aykırılıklara ilişkin bedellerin İBB tarafından müvekkil şirketten kesildiğini, bu kesintiler nedeniyle müvekkil şirketin de işi yapan alt yükleniciden birim fiyat tariflerine göre yapılmayan imalatlar için yeni birim fiyat analizlerinden kaynaklanan kesintiler bedeli olarak, Kuzey 1 için 02.12.2020 tarihli, …… fatura no’lu ve 711.840,43-TL bedelli, Kuzey 2 için 02.12.2020 tarihli, …….fatura no’lu ve 653.350.00-TL bedelli, Merkez | için 02.12.2020 tarihli, …..fatura no’lu ve 389.822,92-TL bedelli faturaların düzenlenmiş olduğunu, davacının yüklenmiş olduğu Kuzey 1 ve Merkez 1 işleri için yapılan incelemede “parke, beton, plak, adi kaldırım ve blokaj sökülmesi” işinde imalat tariflerine aykırı olarak sökme işinin tamamen makine ile yapıldığı ve ilgili malzemenin temizlenmesi, istiflenmesi v.s. işlemlerinin yapılmadığı görüldüğünden bahisle yeni birim fiyat tanzim edildiğini ve ilgili bedelin davacı taraftan kesildiğini, ayrıca, müvekkil tarafından ihale edilen yapım işlerinde ortaya çıkan hafriyatın yasal hafriyat alanlarına döküleceği teknik ve idari şartnamelerde yazmasına rağmen, ortaya çıkan hafriyatın nereye döküldüğünün tespiti yapılamadığından İBB tarafından yayımlanan hafriyat döküm bedelinin davacı taraftan kesildiğini, diğer yandan, dolgu malzemesi olarak tuvenan malzeme kullanılması gerekirken elek artığı malzemenin kullanıldığı görüldüğünden bahisle yeni birim fiyat tanzim edildiği ve ilgili bedelin davacı taraftan kesildiğini, davacının yüklenmiş olduğu Kuzey 2 işi için yapılan incelemede de “parke, beton, plak, adi kaldırım ve blokaj sökülmesi işinde imalat tariflerine aykırı olarak sökme işinin tamamen makine ile yapıldığı ve ilgili malzemenin temizlenmesi, istiflenmesi v.s. işlemlerinin yapılmadığının görüldüğünden bahisle yeni birim fiyat tanzim edildiğini ve ilgili bedelin davacı taraftan kesildiğini, ayrıca, müvekkil tarafından ihale edilen yapım işlerinde ortaya çıkan hafriyatın yasal hafriyat alanlarına döküleceği teknik ve idari şartnamelerde yazmasına rağmen, ortaya çıkan hafriyatın nereye döküldüğünün tespiti yapılamadığından İBB tarafından yayımlanan hafriyat döküm bedelinin davacı taraftan kesildiğini, açıklanan nedenlerle; davacı yanın, müvekkil aleyhine ikame ettiği hukuka ve yasaya aykırı davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; sözleşmeler, yer teslim tutanakları ve ekleri, hakedişler, iş emirleri ve sair ekleri, döküm faturaları ve fişleri, davalı yanca müvekkil şirkete gönderilen üç adet ( ……. no.lu, …… ve ….. no’lu) fatura, davalı İzbeton’un İzmir 3. Noterliği’nin 14.12.2020 T.li ve … Yevmiye No’lu İhtarnamesi, müvekkil şirketin davalı idareye kesin hakedişlerin sunulmasına ilişkin
16.07.2020 T.li ve 23.07.2020 T.li üç adet dilekçesi, müvekkil şirketin geçici kabul talepli yazıları, İzmir 25. Noterliği’nin 07.12.2020 T.li ve … Yevmiye No’lu İhtarnamesi, Karşıyaka 5. Noterliği’nin 08.10.2020 T.li ve…… Yevmiye No’lu İhtarnamesi, İzmir 9. İcra Dairesi’nin …… E. Sy.lı dosyası ve keza borçlu yanın ödeme emrine itiraz dilekçesi, dava konusu üç sözleşme için davalı idarece düzenlenen Yeni Birim Fiyat Tutanakları ve 18.01.2021 T.li müvekkil şirket itiraz yazısı, geçici kabul tutanakları, 02.12.2020 T.li müvekkil şirket itiraz yazısı, 21.12.2020 T.li Arabuluculuk Son Tutanağı, taraflar arasındaki sair yazışmalar, keşif ve bilirkişi incelemesi, ticari defter ve kayıtlar, tanık, yemin ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde;…….. İKNlu İzmir Kuzey 1. Bölgedeki Dikili, Bergama, Kınık Cadde ve Sokaklarında Küçük ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşine dair sözleşme ve ekleri, 2018/159086 İKN lu İzmir Kuzey 2. Bölgedeki Aliağa, Foça, Menemen, Çiğli Cadde ve Sokaklarında Küçük ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşine dair sözleşme ve ekleri, …….. İKNlu İzmir Merkez 1. Bölgedeki KEmalpaşa, Bornova, Karşıyaka, Bayraklı Cadde ve Sokaklarında Küçük ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşine dair sözleşme ve ekler, sözleşme kapsamında hazırlanan tüm hakedişler, yapım işleri geçici kabul ve kesin kabul tutanakları, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan hakediş, ödeme ve kesinti yazıları, flerine göre yapılmayan imalatlar için yeni birim fiyat analizlerinden kaynaklanan kesintiler bedeli olarak, Kuzey 1 için 02.12.2020 tarihli, ……… fatura no’lu ve 711.840,43-TL bedelli, Kuzey 2 için 02.12.2020 tarihli,……. fatura no’lu ve 653.350.00-TL bedelli, Merkez | için 02.12.2020 tarihli, ………fatura no’lu ve 389.822,92-TL bedelli faturalar, davacı tarafça keşide edilen İzmir 25. Noterliği’nin 07/12/2020 tarih ve … yevmiye nolu ihtarname, İzmir 3 noterliği’nin 14/12/2020 tarih ve … yevmiye sayılı cevabi ihtarnamesi, keşif ve bilirkişi incelemesi , tanık beyanları ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği bilgi ve belgelerin dosyaya teminine müteakiben, uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden, dava dosyasının konusunda uzman gayrimenkul değerleme uzmanı inşaat bilirkişisi Seval Tatlı Narcı, SMMM …ve nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişi Prof. Dr. ……..’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 08/06/2022 tarihli raporda özetle; taraflar arasında akdedilen ilgili sözleşmeler kapsamında İzmir İli’nin 11 adet ilçesinin muhtelif cadde ve sokaklarında yapımı gerçekleştirilen kilometrelerce uzunluktaki bakım onarım işlerinin davacı tarafça tam, eksiksiz, ayıpsız ifa edip etmediğinin taraflarından mahallerinde yerinde inceleme yapılarak tespiti, hem fiziken hem de aradan geçen süreçte imalatlar İdareye teslim edilerek kullanıma açıldığından ve orijinalliğini yitirdiğinden mümkün olamayacağından, dosyasında mevcut ve taraflarca imzalı ve İdarece onaylı geçici kabul tutanaklarında “işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı görülmüştür” tespiti ile yapılmış olmasına itibar edilerek değerlendirmelerde bu hususun esas alındığını, davacı tarafa, yaptığı işe karşılık sözleşmede kararlaştırılan bedelin ödenip ödenmediği hususu, tarafların ticari defter kayıtları incelenmek suretiyle değerlendirildiğini ve her 3 işi için de dava konusu Kesin Hesap Hakedişleri öncesinde düzenlenmiş ve tahakkuka bağlanmış olan ara hakedişlerin tamamının ödenmiş olduğunun görüldüğünü, taraflarından yapılan değerlendirmeler ve hesaplamalar neticesinde davacı yüklenici firma … İnş. A.Ş.’nin davalı İdare İZBETON A.Ş.’den her 3 yapım işinin toplamında dava tarihi itibari ile 1.219.530,32-TL Kesin Hesap Alacağı olduğu, yapılan teknik inceleme ile davacı…….. İnşaat A.Ş Hakkedişleri ve yapılması gereken kesintiler sonrasında Davacı … İnşaat A.Ş’nin alacağı 1.219.530,32 TL olarak tespit edilmiş olup, 08.10.2020 tarihli ihtarnamenin tebliğinden itibaren avans faizi talep edilebileceğini rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Taraf vekillerinin itirazlarına binaen dava dosyasının bilirkişi heyetine tevdii ile ek rapor aldırılmasına karar verildiği, dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyay ibraz edilen 28/11/2022 tarihli ek raporda özetle; 08/06/2022 tarihli Kök raporun Sonuç bölümünde herhangi bir değişiklik bulunmadığını, kök raporda yapılan teknik inceleme ile Davacı … İnşaat A.Ş Hakkedişleri ve yapılması gereken kesintiler sonrasında Davacı … İnşaat A.Ş’nin alacağı 1.219.530,32-TL olarak tespit edilmiş olup, 08.10.2020 tarihli ihtarnamenin tebliğiyle temerrüdün oluştuğu kabul edilirse, ki doğrusunun bu olduğunu, bu ihtarnamenin tebliğinden itibaren avans faizi talep edilebileceği yönünde görüş bildirildiğini, davalı vekilinin talep edilen tutarın talep tarihi itibariyle likit olmadığı yönündeki itirazının hukuki değerlendirme gerektirmekte olup, nihai takdir Sayın Mahkeme’ye ait olmak üzere, temerrüt oluştuğu yönünde kanaate varılması durumunda; dosyada görülen ihtarnamenin tebliğ şerhine göre 12.10.2020 ile dava tarihi 08.01.2021 arasında reeskont faiz oranlarına göre 33.578,85-TL faiz hesaplandığını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; eser sözleşmesinden doğan alacak istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere,
Taraflar arasında “İzmir. Merkez 1. Bölgedeki Kemalpaşa, Bornova, Karşıyaka, Bayraklı Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi”, “İzmir Kuzey 1. Bölgedeki Dikili, Bergama, Kınık Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi” ve “İzmir Kuzey 2. Bölgedeki Aliağa, Foça, Menemen, Çiğli Cadde Ve Sokaklarında Küçük Ve Orta Ölçekli Bakım Onarım Yapılması İşi” isimli 3 adet yapım sözleşmesi akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmadığı, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, sözleşme kapsamında, davacı yüklenici tarafından sözleşme kapsamında üstlenilen işin, sözleşmede kararlaştırılan şekilde ve standartlarda yerine getirilip getirilmediği, çalışma alanında bulunan hafriyat döküm bedelinin sözleşmede kararlaştırılıp kararlaştırılmadığı, bu kapsamda davacı hak edişinde kesinti yapılması gerekip gerekmediği, davacının, dava tarihi itibariyle, davalıdan sözleşme kapsamında bakiye alacağı olup olmadığı, var ise miktarı noktasında toplanmıştır.
Tüm dosya kapsamı, bilirkişi heyeti raporu ve ek raporu içeriğine göre, taraflar arasında akdedilen 3 ayrı sözleşme ile, davacı yüklenicinin, sözleşme kapsamında belirtilen İzmir ilçeleri dahilindeki, parke, beton plak, adi kaldırım, blokaj ve bordür sökülmesi ve yerine tüvenan dolgu temini, nakli, serilmesi ve sıkılaştırılması işini üstlendiği, sözleşmede, işin ifası sırasında çıkarılan hafriyatın, idarenin göstereceği döküm sahasına nakli hususunda herhangi bir hüküm yer almadığı, ancak sözleşme eki özel ve idari şartnamede, hafriyat fazlalığının, idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesine dair ihale şartnamesinde hüküm bulunduğu, iş bu nedenle sözleşmenin eki niteliğindeki şartname gereği, davacı yüklenicinin çalışma alanında çıkan hafriyat fazlalığını, idarenin belirleyeceği moloz döküm sahasına nakliyesi işinin de, sözleşme bedeli içerisinde olduğunun kabulü gerektiği kanaatine varılarak yapılan inceleme ve değerlendirmeye göre;
Her ne kadar, davalı tarafça, idarece, “parke, beton plak, adi kaldırım ve blokaj sökülmesi” işinin yaklaşık maliyeti hesaplanırken, elle söküm yapılmasına dair birim fiyatları olduğu, buna karşın söküm işleminin makine ile yapıldığı, bu nedenle Sayıştay denetimi sonucu asıl işveren İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından, davalı idareden yapılan kesintinin, davacıya yansıtılması gerektiğine dair savunmada bulunmuş ise de, taraflar arasında akdedilen sözleşme ve ekindeki şartnamede beton parke taşı sökülmesi işinin elle veya makine ile yapılacağına dair herhangi bir ifadenin bulunmadığı, bu nedenle sökme işinin tamamen makine yapıldığından bahisle yeni birim fiyat tanzim edilmesi ve ilgili bedelin davacı yükleniciden kesilmesinin doğru olmadığı kanaatine varılmıştır.
Yine her ne kadar davalı tarafça, davacı yüklenicinin dolgu malzemesi olarak tüvenan malzeme kullanması gerekirken, elek artığı malzemenin kullanıldığından bahisle, yeni birim fiyat tanzim edilmesi ve ilgili bedelin davacı yükleniciden kesilmesi gerektiği ve bu nedenle davacı yüklenici hak edişinden kesinti yapıldığı itirazında bulunmuş ise de, işin ifa edildiği tarihten bu yana geçen süre de dikkate alındığında, yerinde inceleme ile kullanılan malzemenin sözleşmede kararlaştırılan niteliklere haiz olup olmadığının mahallinde tespitinin mümkün olmaması, davalı idarece düzenlenen geçici kabule ilişkin tutanaklarda, işin sözleşmede kararlaştırılan şekilde ve niteliklerde yerine getirildiğine dair, tespitin aksine, davalı idarece, davacı yüklenicinin, işin ifası sırasında tüvenan malzemesi yerine, daha ucuz ve niteliksiz malzeme kullandığına dair iddiasını kanıtlar herhangi bir belge sunamadığı, bu nedenle, davalı idarenin, davacı hak edişinden ve sözleşme bedelinden bu sebeple kesinti yapmasının doğru olmadığı kanaatine varılmıştır.
Yine her ne kadar davalı idarece, davacı yüklenicinin, işin ifası sırasında çıkan fazla hafriyatın nereye döküldüğünün idarece belirlenmediğinden bahisle, davacı hak edişinden kesinti yapıldığı ve bu kapsamda davacının bakiye alacağı bulunmadığı itirazında bulunmuş ise de, davalı tarafın, davacı yüklenicinin hafriyat artığın nakletmeyip yerinde bıraktığına dair bir iddiasının bulunmadığı, sözleşme eki “Kazı ve Dolgu İşleri Genel Teknik Şartnamesi”nde, hafriyat artığının yasal döküm sahalarına götürülmesinin denetlenmesinin, davalı idarenin görev ve sorumluluğunda olduğunun belirtildiği, yine şartnamenin 17. Maddesinde, molozun uygun döküm sahalarına ücretli dökülmesinin alt yüklenicinin sorumluluğunda olduğu, alt yüklenicinin ücretli döküm sahları dışındaki yerlere moloz döktüğünün tespit edilmesi halinde ilçe ve büyükşehir belediyelerinin belirleyeceği moloz döküm ceza bedellerinin alt yükleniciye fatura edileceğinin, ayrıca araçların belediye tarafından kurulan web tabanlı Hafriyat Yönetim Otomasyon Sistemi üzerinden takip edilmesi için belediye kontrolündeki araç takip sistemine kayıtlı ve izin belgeli araçlar ile çalışma yapılmasının zorunlu olduğunun kararlaştırıldığı, sözleşmenin eki niteliğindeki şartnamenin iş bu hükümlerine göre, davalı idarece hafriyat artığı naklinin nereye döküldüğünün idarece belirlenemediğinden bahisle, teklif birim fiyatından kesinti yapılarak yeni birim fiyat tanzim edilmesi ve ilgili bedelin davacı hak edişinden ve sözleşme bedelinden kesinti yapılmasının doğru olmadığı kanaatine varılmıştır.
Davalı idarenin, söküm işinin elle yapılmadığı, makine ile yapılmış olması sebebi ile, tüvena malzeme yerine birim fiyatı daha az olan malzeme kullanılmış olması sebebiyle, fazla hafriyatın nereye döküldüğünün idarece tespit edilmemiş olması sebebiyle, davacı yüklenicinin hak edişlerinden kesinti yapılmasına dair işlemleri mahkememizce kabul edilmemiş olmakla birlikte, davalı idarenin diğer iş kalemlerinde yapılan tashihatlara bağlı olarak yaptığı düzeltmelerin ve buna bağlı hesaplamaların doğru olduğu kanaatine varılmakla, davalı idarece davacıya yapılan ödeme miktarları da davacı alacağından mahsup edildiğinde, davalı idarenin temerrüte düşürüldüğü 12/10/2020 tarihi itibariyle, ödemesi gereken bakiye borç miktarının 1.219.530,32-TL olduğu kanaatine varılmakla, davanın kısmen kabulü ile aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ ile
1.219.530,32-TL alacağın 12/10/2020 tarihinden itibaren avans faiz oranını geçmemek üzere işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine
Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine
Davacı tarafça peşin yatırılan 29.971,25-TL’nin mahsubu ile 53.334,86-TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 29.971,25-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 145.562,43-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 76.903,13-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafça yapılan 59,30-TL başvuru harcı, 197,10-TL tebligat ve posta gideri, 6.000,00 TL Bilirkişi ücreti dahil olmak üzere toplam 6.256,40-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 4.347,47-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
Ticari hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı olan arabuluculuk görüşmeleri kapsamında, arabulucuya ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin kabul ve red oranına göre 917,24-TL nin davalıdan, bakiye 402,76-TL nin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.01/03/2023

Başkan ….
e-imza

Üye …
e-imza

Üye ….
e-imza

Katip …
e-imza