Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/680 E. 2023/671 K. 18.08.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/680 Esas
KARAR NO : 2023/671
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 17/08/2023
KARAR TARİHİ : 18/08/2023
Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı dava dilekçesinde; … Bankası … şubesinden almış olduğu çek defterinden … … çek seri numaralı yaprak boş yazılmamış olarak zayi edildiğini, bu sebeple bu çek yaprağının İPTALİNE ve Ödemenin durdurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
1-Çek iptali davası poliçe hakkında düzenlenen hükümlere tabi olup, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 757 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
“MADDE 757- (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“MADDE 758- (1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir.
(2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.”
“MADDE 759- (1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
(2) İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.”
“MADDE 760- (1) Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder.
MADDE 762- (1) Poliçenin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır.
(2) Özellik gösteren olaylarda, mahkeme, uygun göreceği daha başka ilan önlemlerine de başvurabilir”
2-Çek iptali davası hasımsız dava niteliğinde olup, 3. kişiler açısından kesin hüküm doğurmadığından, mahkemece iptal kararı verilse dahi yasal çerçevede çeki elinde bulunduran kişi henüz ödeme yapmamış keşideci, lehtar veya kendisinden önceki cirantalara müracaat edebilir. Alınan iptal kararı da meşru hamilin senetten kaynaklanan haklarını sona erdirmez. Senedi kaybeden hamilin mahkemeden alacağı iptal kararı, seneti elinde bulunduran kişi meşru hamil ise sorumluluktan kurtarmaz. Ayrıca iptal kararı verilmemiş olması da, davacının ileride gerçekleşmesi muhtemel haksız takipte menfi tespit davası açmasına engel olmaz. Yasa koyucunun iptal davasına gerek duymasının nedeni; iptal kararı sonrası hakkın hamil tarafından senetsiz tahsilini veya yeni bir senet düzenlenmesini sağlamak (TTK’nun 652)iyi niyetle, iptal kararı getiren hamile ödeme yapan borçluyu, seneti ele geçiren üçüncü kişilere karşı senetten kaynaklanan borç nedeniyle sorumluluktan kurtarmaktır. Keşideci ise çekin iradesi dışında elinden çıkması halinde ileride ibraz edilmesi halinde hak iddia edenlere karşı menfi tespit davası ikame ederek haklarını savunması mümkündür. Açıklanan nedenlerle keşidecinin çek iptali davası açma hakkı bulunmamaktadır.
3-Somut olayda davacının kendisi adına düzenlenmiş ancak henüz doldurulmamış 2 adet çek yaprağının iptali için dava açmış ise de kanunda çek keşidecisine iptal davası açma hakkı verilmemiştir. Dava konusu çekle ilgili iptal davası ancak meşru hamil tarafından açılabilecektir. Bu nedenle davacının aktif husumeti bulunmadığı değerlendirildiğinden davanın usulden reddine karar verilmiştir.
4-Davacı tarafından her ne kadar ihtiyati tedbir talebinde bulunulmuş ise de davacının iptal davasını açma hakkı bulunan kişilerden olmadığı anlaşıldığından talebin reddine karar verilmiş, esasa yönelik usulden ret kararı verildiğinden tedbire ilişkin olarak esas hükümle beraber ihtiyati tedbir verilmemesine karşı istinaf yoluna gidilebileceği belirtilmekle yetinilmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle USULDEN REDDİNE,
2-İhtiyati tedbir talebinin reddine,
3-Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 269,85-TL harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
4-Davacının sarf etmiş olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen davacı tarafa iadesine,
Dair, gerekçeli kararın davacıya tebliğinden itibaren iki haftalık yasal İstinaf süresi içinde İstinaf yolu açık olmak üzere tarafların yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu karar verildi.18/08/2023
Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı