Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/693 E. 2023/538 K. 15.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
DOSYA NO : 2022/693 Esas
KARAR NO : 2023/538
DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 29/08/2022
KARAR TARİHİ : 15/06/2023
YAZIM TARİHİ : 14/08/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat Davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
İDDİA: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin maliki olduğu … plakalı araç ile sürücü … sevk ve idaresindeki … İnş. Petrol Turizm Gıda Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ye ait … plakalı araç arasında 18.08.2021 tarihinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini kaza mahallinde kaza tutanağının tutulduğunu, ardından kazaya sebebiyet veren davalı şirkete ait aracı kullanan diğer davalı sürücü …’ın tramer kayıtları, kaza tutanakları ve ekspertiz raporu doğrultusunda %100 kusurlu olduğunun tespitinin yapıldığını ve yapılan inceleme sonucu düzenlenen ekspertiz raporu ile araçta 45.204,63-TL tutarında hasar meydana geldiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaldığı şimdilik 100-TL değer kaybı 100,00-TL kazanç kaybı olmak üzere toplam 200,00-TL ‘nin kaza tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak müvekkile ödenmesine yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA: Davalı tarafların cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
UYUŞMAZLIĞIN TESPİTİ, DELİL DEĞERLENDİRMESİ ve GEREKÇE :
1).Dava, haksız fiil nedeniyle oluşan Değer Kaybı ve Araçtan Mahrum Kalma Tazmini istemine ilişkin HMK md. 109 çerçevesinde açılmış Kısmi Alacak Davasıdır.
2) Ticari uyuşmazlıklarda “Arabuluculuk” bir dava şartı olarak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A maddesinde düzenlenmiş olup, “Bu Kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” hükmünü içermektedir.
Davacının dava öncesi arabuluculuk bürosuna başvurduğu, ancak anlaşmanın sağlanamadığı, böylelikle dava şartı olarak düzenlenen zorunlu arabuluculuk yolunun tüketildiği ve dava şartının yerine getirilmiş olduğu dava dilekçesi ekinde dosyaya ibraz olunan arabuluculuk son oturum tutanağından anlaşılmaktadır.
3) Karayolları Trafik Kanunu’nun “14/4/2016 tarihli 6704 sayılı Kanunun 5 md. ile değişik “Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı” başlıklı 97. maddesi;
“Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” hükmünü öngörmekte olup, dava dilekçesi ekinde yer alan 26/08/2022 tarihli e-posta çıktısının incelenmesinde davacı tarafça davalı sigorta şirketinin mail adresine e-posta yoluyla başvuru dilekçesinin gönderildiği ve böylelikle dava şartı olan Yazılı Başvuru şartının yerine getirilmek istendiği ancak dava öncesi ZMMS sorumlusu olan … Sigorta AŞ tarafından poliçe limiti kadar hasar ödemesi yapıldığı, böylelikle limitin dolduğu ve bu nedenle … Sigorta AŞ’ye karşı dava açılmayıp, davanın araç sürücüsü ve işleticisine karşı açılmış olduğu görülmektedir.
4) Davaya konu trafik kazasının 18.08.2021 tarihinde, İzmir ili Gaziemir ilçesinde gerçekleştiği, 4 araçlı zincirleme trafik kazasında …’ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın seyir halindeki … plaka sayılı araca çarpması ile kazanın vuku bulduğu dosyada mevcut Kaza Tespit Tutanağından anlaşılmaktadır.
5) Zarar gören … plaka sayılı aracın kaza tarihinde Davacı …. Ltd. Şti. adına tescilli olduğu;
Zarar veren … plaka sayılı aracın ise dava dışı … Ltd. Şti. adına tescilli olduğu trafik tescil kayıtları ve ruhsat suretleri ile sabittir.
6) Zarar veren … plaka sayılı aracın 08.01.2021 – 08.01.2022 tarihlerini kapsar şekilde … Sigorta AŞ.’de Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) yani zorunlu trafik sigortası ile sigortalanmış olduğu celp olunan hasar dosyası içinde yer alan … no’lu poliçe sureti ile anlaşılmaktadır. Davaya konu trafik kazasının tarihi poliçede belirtilen risk periyodu içinde yer almaktadır.
7) Trafik kazaları sonucu uğranan zararlardan sorumluluk da haksız fiil sorumluluğu kapsamında yer almaktadır. Haksız fiil, bir kimsenin hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışı ile başka bir kimsenin zarara uğramasına yol açmasıdır.
Haksız fiil sorumluluğu; “Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkileri” başlığı altında, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
TBK md. 49; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
TBK md. 50; “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” hükmünü içermektedir.
8) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu;
91/1. Maddesinde; “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (MMS) yaptırmaları zorunludur”;
85/1. Maddesinde; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”;
85/son maddesinde ise; “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-3 maddesinde; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” düzenlemesi ile sorumluluk sınırları gösterilmiştir.
Yukarıda açıklanan ve alıntılanan hükümler doğrultusunda Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nın motorlu bir aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
9) Zarar veren … plaka sayılı aracın 08.01.2021 – 08.01.2022 tarihleri arasında zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası ile Dava Dışı … Sigorta AŞ.’de sigortalıdır. Kaza 18.08.2021 tarihinde meydana gelmiş olup, risk periyodu içerisinde olduğundan davacının talep ettiği hasar bedelinden sigorta şirketi sorumludur.
Ancak sigortacının sorumluluğu, yukarıda izah edilen sorumluluk esasları dahilinde işletilen aracın işleteninin veya işletenin kusurundan sorumlu olduğu sürücünün kusurlarından kaynaklanan zararlarla sınırlı olarak dava dışı araç sürücüsünün kusuru oranındadır.
10) Bu sorumluluk çerçevesinde .. Sigorta AŞ tarafından kazada doğan maddi hasar nedeniyle hasar ödemesi yapmış olması, böylelikle poliçe limitinin dolmuş olması nedeniyle işbu davada sigorta şirketine dava yöneltilmemiş olduğu, davanın kusuruna dayalı olarak araç sürücüsüne ve kanundan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle işleticisine yöneltilmiş olduğu görülmektedir.
11) Kaza tespit tutanağının polis marifetiyle tanzim edilmemiş olması nedeniyle tutanakta kusur tespitinin bulunmadığı görülmektedir.
TBK’ nın 50. maddesi uyarınca davacı, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Davacının bilirkişi deliline dayanmış olması nedeniyle mahkememizce bilirkişiden kusur ve hasar bedelinin belirlenmesi için rapor aldırılmıştır.
12) Mahkememizce aldırılan 18/01/2023 tarihli bilirkişi raporunda;
Kazanın oluşumunda … plakalı kamyonet sürücüsü …’ın 2918 sayılı karayolları trafik kanununun 52/1-b, 56/1-c ve 84/d hükümlerini ihlal ettiği,
… plakalı kamyonet sürücüsü …’in kural ve kaide ihlali yapmadığı;
… plakalı otomobil sürücüsü …’ın kural ve kaide ihlali yapmadığı;
… plakalı kamyonet sürücüsü …’ın kural ve kaide ihlali yapmadığı;
Aracın kazadan önceki değerinin 165.000,00-TL olduğu, kaza sonrası değerinin 150.000,00-TL olduğu, böylelikle … plakali davacı aracında meydana gelen DEĞER KAYBİNİN 15.000,00-TL OLDUĞU;
… plakalı aracın tamir süresinin 10 gün olduğu, kaza tarihi itibariyle aracın günlük kira bedelinin 200,00-TL olduğu, dolayısıyla meydana gelen İKAME ARAÇ BEDELİNİN 2.000,00-TL OLDUĞU görüş ve kanaatini bildirmiştir.
13) Mahkememizce yapılan değerlendirmede; kaza tespit tutanağında polis marifetiyle tanzim olunmadığından kusura ilişkin bir tespit bulunmadığı, 18.01.2023 tarihli bilirkişi raporunda … plaka sayılı araç sürücüsü …’ın 2918 sayılı KTK’nun hızını kullandığı aracın yük ve teknik özelliğine, görüş, yol, hava ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmak zorunluluğuna ilişkin 52/1-b hükmüne aykırı hareket ettiği, araçlar arasında güvenli ve yeterli mesafe bırakılmasına ilişkin 56/1-c hükmünü ihlal ettiği ve eyleminin davacının aracına arkadan çarpmak suretiyle 84/d hükmünde belirtilen asli kusurlu sayılan hallerden olduğu anlaşılmakla ve de davalıların 18.01.2023 tarihli bilirkişi raporuna itirazının bulunmadığı görülmekle Asli (% 100) Kusurlu olduğu, zarar gören aracın kazaya etkisinin bulunmadığı ve Kusursuz olduğu tespit edilmiştir.
Bu nedenle …, plaka sayılı araç sürücüsü davalı …’ın haksız fiil koşullarının oluşmuş olması nedeniyle sorumlu olduğu, davalı … … Ltd. Şti.’nin ise araç işleteni olması nedeniyle Değer Kaybı ve Araç Mahrumiyetine ilişkin zarar kalemlerinden KTK 85 uyarınca sorumlu oldukları kabul edilmiştir.
Bilirkişi raporunda; 10 gün olarak belirlenen onarım süresinin kaza nedeniyle oluşan hasarla ve günlük hayatın gerçekleri ile uyumlu olduğu anlaşılmakla ve de tespit olunan günlük 200,00-TL kira bedelinin 2021 yılı rayiçlerine uygun olduğu değerlendirilmekle Mahkememizce 2.000,00-TL İkame Araç Bedeline hükmolunmuştur.
Bilirkişi raporunda; … plaka sayılı aracın kaza öncesi değerinin 165.000,00-TL olduğu, aracın kaza ve onarım sonrası değerinin ise 150.000,00-TL olduğu belirtilmiş olup, değer kaybının 15.000,00-TL olarak tespit olunduğu görülmüştür. Aracın yaşı, modeli, davaya konu kazadan önce her hangi bir kazaya karışmamış olduğu nazara alınarak tespit olunan 15.000,00-TL’lik değer kaybına ilişkin zarar hesabı mahkememizce makul görülmüş ve kabul görmüştür.
14) Davacı vekili bilirkişi raporu doğrultusunda talebini arttırmış, harcını karşılamıştır.
15) 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13. Fıkrası uyarınca arabuluculuk ücreti yargılama giderlerinden olup, İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun sarf kararı ile arabuluculuk ücretinin hazine tarafından karşılandığı anlaşıldığından bu tutar yargılama giderleri kapsamında değerlendirilmiştir.
16) Denetime elverişli ve dosya kapsamı ile uyumlu bilirkişi raporu Mahkememizce de benimsenerek aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-. Davanın KABULÜ ile;
a).15.000,00-TL Değer Kaybından kaynaklanan maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Tazminata Haksız Fiil tarihi olan 18/08/2021 tarihinden itibaren Avans Faiz işletilmesine,
b) 2.000,00-TL İkame Araç Zararından kaynaklanan maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Tazminat miktarına Haksız Fiil tarihi olan 18/08/2021 tarihinden itibaren Avans Faiz işletilmesine,
2- Karar tarihinde Yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 1.161,27‬-TL harçtan peşin alınan 80,70-TL ile Islah harcı olarak ödenen 300,00-TL’nin mahsubu ile bakiye 780,57‬-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irat kaydına,
3- Arabuluculuk Kanunu Madde 18/A fıkra 13, 14 gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.600,00-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
4- Davacı tarafından yatırılan 80,70-TL Başvurma Harcı, 80,70-TL Peşin Harç, 11,50-TL Vekalet Harcı ile 300,00-TL Islah Harcı olmak üzere toplam 472,90-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00 -TL Vekalet Ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6- Davacı tarafından yapılan 2.000,00-TL bilirkişi ücretinin ve 333,00-TL tebligat ve posta ücreti olmak üzere toplam 2.333,00-TL Yargılama Giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7- Taraflarca yatırılan Gider Avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, HMK 341 maddesi gereğince miktar itibariyle Kesin Olarak verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 15/06/2023
Katip…
e-imza
Hakim…
e-imza