Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/516 E. 2023/265 K. 23.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/611 Esas
KARAR NO : 2023/227

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 29/03/2017
_
BİRLEŞEN İZMİR 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN
2017/646 E. – 2017/534 K. SAYILI DOSYASINDA;

DAVA : İtirazın iptali
DAVA TARİHİ : 02/06/2017
KARAR TARİHİ : 15/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkil … Enerji Üretim Tic. Ve San A.Ş.’nin Kınık ve Poyracık Orman İşletme Şefliği sınırları dahilinde … Rüzgar Enerjisi Santrali projesinin sahibi ve uygulayıcısı olduğunu, proje kapsamında üretilecek elektrik enerjisinin iletimi için gereken ‘154 KV Kınık RES TM – Aliağa RES TM Elektrik Enerjisi İletim Hattı’nın ilgili kurumlarla koordineli olarak güzergahının belirlenmesi, projelendirilmesi, izinlerin alınması, temellendirilmesi, direk montajlarının yapılması, hat iletkenlerinin çekilmesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde kabul işlemlerinin yapılarak tesisin işletmeye alınması dahil olmak üzere tamamlanması işinin, davalı taraf ile düzenlenen ‘Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi’ kapsamında bir bütün olarak ‘anahtar teslimi’ olarak davalı … Ltd. Şti tarafından üstlenildiğini, davalı tarafın üstlendiği işin 30.08.2016 tarihi itibariyle bitirileceği taraflar arasındaki evrak ve yazışmalarda açıkça belirtildiğini, 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılan 01.10.2013 tarihli Uygulama Yönetmeliği hükümleri gereğince; Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasına (YEKDEM) bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenlerin her yılın 31 Ekim tarihine kadar EPDK’na başvurmak zorunda olduğunu, davalı tarafın üstlendiği enerji iletim hattı işini sözleşmede belirtilen 30.08.2016 tarihine kadar tamamlamış olsa iletim hattı ile rüzgar enerjisi santralinin kabul işlemlerinin 31 Ekim 2016 tarihinden önce yapılabileceğini, müvekkil şirketin de 2017 yılında YEKDEM tarafından sağlanan destekten yararlanmış olacağını, ancak iletim hattının davalı tarafça 30.08.2016 yerine 31.10.2016 tarihinde bitirilmiş olması sebebiyle Bakanlık nezdinde kabul işlemlerinin yaptırılmasının ve 2017 yılı için YEKDEM” başvuru fırsatının kaçırıldığını, Elektrik Enerjisi İletim Hattı’nın ilgili kurumlarla koordineli olarak güzergahının belirlenmesi, projelendirilmesi, izinlerin alınması, temellendirilmesi, direk montajlarının yapılması, hat iletkenlerinin çekilmesi, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde kabul işlemlerinin yapılarak tesisin işletmeye alınması dahil olmak üzere tamamlanması işinin, davalı taraf ile düzenlenen ‘Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi’ kapsamında bir bütün olarak ‘anahtar teslimi” olarak davalı … Ltd. Şti tarafından üstlenildiğini, bu kapsamda proje için gerekli olan ÇED raporu alınması ve Bakanlığa sunulması yükümlülüğünün de davalı tarafça üstlenildiğini, Enerji İletim Hattının uygulanması ve taşıyıcı direklerin montajı aşamasında; iletim hattı güzergahının bir kısmının bölgede ruhsatlı maden sahası ile kesiştiğinin ortaya çıktığının ve maden ruhsatı sahibinin itirazı üzerine Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) tarafından iletim hattı güzergahının ruhsatlı maden sahası dışına taşınması gerekçesi ile montaj işinin durdurulduğunun davalı şirket tarafından müvekkiline bildirildiğini, yapılan incelemede; belirtilen ruhsatlı maden sahasının davalı tarafça alınan ÇED Raporunda açıkça yer aldığı ve bu raporda ‘enerji nakil hattının yapımı sırasında söz konusu maden alanları için gerekli izinlerin alınması gerekeceğinin’ açıkça belirtildiğini, ancak davalı tarafça rapordaki bu şerhe itibar edilmeden iletim hattı montajına başladığının anlaşıldığını, YEKDEM sistemine kaydolabilmek için 31 Ekim tarihine kadar Elektrik İletim Hattının yetiştirilmesi baskısı altındaki müvekkilinin, iki yıl içinde nakil hattı güzergahını ruhsatlı maden sahası dışına taşıma taahhüdü vermek ve bu taahhüdünü de teminat altına almak zorunda kalarak nakil hattı montajı için MİGEM’den geçici izin aldığını, iletim hattı güzergahının naklinin müvekkiline hayli ağır bir maliyet ve külfet üstlenilmesi gerektirdiğini, iletim hattı işinin; güzergahın belirlenmesini, projelendirilmesini, ruhsatlandırılmasını ve anahtar teslimi usulde yapımını üstlenen davalı yüklenicinin bu ağır maliyet ve külfetin doğrudan ve tek başına sorumlusu olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede, evrak ve yazışmalarda davalı tarafın üstlendiği işin 30 Ağustos 2016 tarihi itibariyle bitirileceğinin apaçık belli olduğunu, işin müvekkiline hatalı ve gecikmeli olarak teslim edildiğini, sözleşmede gecikilen her hafta için sözleşme bedelinin %0,5’i oranında gecikme cezası kesilmesi ve bu cezanın yükleniciye ödenecek bedelden mahsup edilmesinin öngörüldüğünü, taraflar arasındaki 10.09.2014 tarihli sözleşmede davalının yapmayı üstlendiği anahtar teslimi işin bedelinin 2.400.000 USD + KDV olduğunu, bu bedelin 2.097.273,62-USD kısmının işin yapımı sırasında müvekkili tarafından davalıya ödendiğini, davalının yüklenmiş olduğu işi süresinde ve gereği gibi ifa edilemeyeceğinin anlaşılmasından sonra işin bakiye bedelinin müvekkilince ödenmediğini, yüklenicinin sözleşme ile üstlendiği işi gereği gibi yerine getiremeyeceğinin anlaşılmasından sonra müvekkilince davalı yana ihtarname keşide edildiğini, bu ihtarnamede; işin öngörülen sürede tamamlanmaması, Bakanlık nezdinde kabul işlemlerinin gereği gibi yapılmaması, işin yapımı için gerekli izin ve ruhsatların gereği gibi alınmamış olması sebebiyle uğramış olduğu zararın ve sözleşme gereğince uygulanacak gecikme cezası alacağının en geniş anlamda talep edileceğinin, ihtarname tarihinden sonra enerji iletim hattı teslimi ve kabulünün gerçekleştirilmesinin, uğranılan zararın tazmin edilmesinin ve cezai şartın talep ve dava hakları saklı tutulmak kaydı ile gerçekleşeceğinin davalı tarafa ihtar olunduğunu, açıklanan nedenlerle; anahtar teslimi usulde üstlenmiş olduğu 154 KV Kınık RES — Aliağa RES TM Elektrik İletim Hattı tesisi işini öngörülen şekilde ve sürede tamamlamayan davalı taraftan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla; 100.000,00-TL gecikme cezasının, sözleşmedeki yükümlülükleri kapsamında izin/ruhsat işlemlerini gereği gibi yerine getirmemiş olması sebebiyle hat güzergahıyla çakışan maden sahası dışında yapılmasına mecbur kalınan yeni nakil hattı tazminatı için 200.000,00- TL’nın, işin süresinde gerçekleştirilememesi sebebiyle 2017 takvim yılı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasına tabi olma hakkının elde edilememesi sebebiyle uğranılan zarar için 100.000,00- TL olmak üzere şimdilik toplam 400.000,00- TL tazminatın işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsiline ve ödenenlerin istirdadına karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
Davacı vekilinin 31/01/2023 tarihli beyan dilekçesi ile, dava dilekçesinde talep edilen 100.000,00-TL gecikme cezası alacağı miktarının 1.904.121,36-TL arttırarak toplam 2.004.121,36-TL gecikme cezası alacağını bedel arttırım yoklu ile talep ettiği görülmüştür.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkil şirket ile davacı arasında düzenlenen 10.09.2014 tarihli sözleşme ile; ‘İzmir İli, … İlçesi, …, … Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe, mevkilerinde gerçekleştirilecek 54,4 MW kurulu güce sahip Kınık Rüzgar Enerji Santralini Aliağa RES Trafo merkezine bağlayacak 154 KV gerilim seviyesinde yaklaşık 24 km enerji iletim hattının;TEİAŞ İzmir Bölge Müdürlüğü ile müşterek güzergahının belirlenmesi, hattın projesi ve profilinin yapılması, TEİAŞ onayının alınması, hattın ÇED raporunun alınması ve onaylatılması, hattın kamulaştırma planlarının (kadastral paftalar ve maliklerin tapu bilgileri dahil), hazırlanması ve TEİAŞ’a onaylatılması, güzergah üzerinde çıkacak Ormanlık alanlar için Orman İzinlerinin alınması, seçilmiş güzergaha uygun olarak anahtar teslimi montajı ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdinde kabul işlemlerinin yapılarak tesisin işletmeye alınması işlerini kapsayacak şekilde 154 KV Kınık RES TM- Aliağa RES TM Elektrik Enerjisi İletim Hattı’ işinin müvekkilince üstlenildiğini ve 31.10.2016 tarihinde işi tamamlayarak geçici kabulünü de yaptırdığını, davacı tarafın işin öngörülen şekilde ve sürede tamamlanmadığını öne sürerek; toplam 400.000,00-TL tazminat talebinde bulunduğunu, açılan davanın, her bir talebin değerlendirilmesinde açıkça görüleceği üzere haksız ve dayanaksız bir dava olup, müvekkilinin davacı taraftan 7 ve 8 nolu hak edişlerinden kaynaklanan 734.725,95-USD tutarındaki alacağının ödenmemesinin haklı nedenleri olduğunu iddia edebilmek için açılmış bir dava olduğunu, taraflar arasındaki sözleşmenin “Gecikme Cezaları’ başlıklı 12. Maddesinde, cezai şartların düzenlendiğini, bu maddenin 3.bendinde; ‘Yüklenici, hiç bir suretle, kar kaybı, üretim kaybı, mukavele kaybı, gelir kaybı, kullanım kaybı veya başka biçimlerde özel, arızi, dolaylı ve munzam zarar ve ziyandan, tazminat, sözleşme, garanti, haksız fiil sorumluluğu, veya herhangi bir ad altında sorumlu tutulmayacaktır.” denilmek suretiyle müvekkilinin, davacının 2017 yılı Yenilenebilir. Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasına tabi olma hakkını elde edememesinden sorumlu tutulamayacağının açıklıkla belirtildiğini, bu kapsamda dava dilekçesi ile talep edilen ve hiçbir dayanağı bulunmayan 100.000,00-TL’lık istemin reddinin gerektiğini, sözleşmede yapılacak enerji iletim hattının yaklaşık 24 km olacağının öngörüldüğünü ve kilometrik hat yapımı bedeli 79.000,00- USD olarak belirlendiğini, enerji iletim hattı güzergahını ve hattın nerelerden geçeceğini belirleyenin müvekkil şirket olmadığını, …nün aldığı ‘Kamu Yararı Kararı’nı, Bakanlar Kurulunca ‘Acele Kamulaştırma Kararı’ alınması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına gönderdiğini, izin ve irtifak tesisi için dağıtımda kayıtlı kurumlar ile yazışmalar yapıldığını, Enerji İletim Hattının geçeceği ormanlık alanda ruhsatı MAden İşleri Genel Müdürlüğü’nce verilen ocak ve tesislerle çakışma halinin çözülmesi için … ile Maden İşleri Genel Müdürlüğü arasında gerçekleştirilen yazışmalar sonucu, Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nün 29.09.2016 tarihli yazısı ile ‘iİletim Hatının işletme izni ile çakışan alanda deplase edilmesinin mümkün olabileceği” değerlendirmesi ile çakışan güzergahtaki çalışmaların ivedi olarak durdurulmasını istediğini, …nün maden sahası ile çakışan alanda 2 yıl içerisinde deplase edilmesi kaydıyla tesisin yapılmasının uygun bulunduğunu davacı tarafa bildirdiğini, davacının …nün tüm şartlarını yerine getireceğini kabul ve taahhüt ettiğini, hiçbir aşamada ne …, ne de davacı tarafından müvekkiline hat güzergahının maden sahası ile çakılmasının sorumluluğunun müvekkil şirkete ait olduğu ve hattın deplase edilmesi zorunluluğu sebebiyle çıkan maliyetin müvekkil şirketçe karşılanması gerektiğine ilişkin tek bir yazı yazılmadığını, bu yüzden davacının müvekkilinin yükümlülükleri kapsamında ‘izin ve ruhsat işlemlerini gereği gibi yerine getirmemiş olması’ iddiasından hareketle “hat güzergahı ile çakışan maden sahası yüzünden yapılmasına mecbur kalınan yeni nakil hattı maliyeti için talep edilen 200.000,00-TL’nı kabul etmediklerini, işin geciktirildiği iddiasının da doğru olmadığını, işin mahiyetinden kaynaklanan süre uzatımlarının tamamen davacı tarafın bilgisi dahilinde gerçekleştiğinden müvekkiline herhangi bir ihtar yada uyarı çekilmediğini, ayrıca müvekkiline ödenen 6 adet hak ediş hiç birinde de gecikme sebebiyle herhangi bir kesinti yapılmadığını, tam tersine müvekkil şirketin işi, sözleşmede belirlenen 31.10.2016 tarihinde tamamlayabilmek için ek maliyete katlanıp birden fazla ekibi çalıştırarak yoğun bir çaba gösterdiğini, müvekkilinin üstlendiği işte gecikme olduğunu belirten ve temerrüde düşüren yazılı ihtar olmadığı gibi, taraflar arasındaki e-posta yazışmalarının hiç birinde davacı şirket yetkilileri tarafından işin geciktirildiği ile ilgili tek bir sözcüğe yer verilmediğini, belirtilen nedenlerle; işin geciktirildiği gerekçesiyle talep edilen 100.000,00- TL’lık talebi kabul etmediklerini, davaya konu enerji iletim hattının yapımının sözleşmede kararlaştırılan 31.10.2016 tarihine müvekkilinin düzenlediği 7 nolu ve 505.519,98 USD tutarındaki hak ediş ödenmemesine karşılık yetiştirildiğini, geçici kabulün yapılmasından sonra müvekkilince 349.205,97 USD-tutarında 8 nolu hak ediş düzenlendiğini, 7 ve 8 nolu hak edişlere karşılık müvekkiline 120.000,00- USD ödeme yapıldığını, davacı tarafın 7 ve 8 nolu hak edişlerden doğan bakiye 734.725,95-TL’nı sözleşmede olmayan anahtar teslimi proje kavramını zorlamak ve asılsız gerekçeler sürmek suretiyle ödemekten kaçındığını, davacı yana Ankara … Noterliğinin 23.11.2016 tarih ve … yevmiye sayı ihtarnamesinin gönderilerek, bakiye 734.725,95 USD bedelin ihtarın tebliğinden itibaren üç gün içerisinde ödenmesi aksi taktirde yasal yollara başvurulacağının bildirildiğini, müvekkilince gönderilen ihtarname sonrasında taraflar arasında birçok sözlü görüşmenin gerçekleştiğini, bu görüşmelerden sonra davacı tarafça müvekkiline 28.10.2016-14853 ve 01.12.2016-16543 yevmiye sayılı ihtarnamelerin gönderildiğini, davacı tarafın müvekkilinin alacağından 100.000 USD-KDV kesmek istemesi, müvekkilinin KDV dahil 100.000,00- USD’lik kesintiye onay vermesi, davacı tarafın kesilecek bu bedeli bir hak olarak görmesi, müvekkilinin ise kusurundan kaynaklanmaksızın doğan/doğacak zararın giderimine bir katkı olarak gördüğünden zararın ortadan kalması veya eksilmesi durumu iadesi gerektiğini öne sürmesi sonucu tarafların anlaşamadığını, müvekkil şirket vekili karşı tarafa gönderdiği anlaşma metninin bekletilmesine yasal yollara başvurulacağı belirterek tepki göstermesi üzerine hakedişlerden doğan 734.725,95 USD’lik borcunun varlığını bilen davacı iş sahibinin müvekkil şirketten önce başvurabilmek için hiçbir yasal dayanağı bulunmayan bu davayı ikame ettiğini, müvekkilinin alacağını tahsil için davacı şirket aleyhine İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasında 600.000,00-USD asıl alacak, 12.000,00-USD 02.12.2016 tarihinden itibaren işlemiş faizi olmak üzere toplam 612.000,00- USD için 04.04.2017 tarihinde icra takibi başlattığını, davacı şirketin haksız ve kötüniyetli olarak itiraz ederek takibi durdurduğunu, bunun üzerine müvekkilince takibin devamı için itirazın iptali davası açıldığını, açıklanan nedenlerle; işin geciktirilmesi söz konusu olmadığından gecikme cezası talebinin, enerji İletim hattının geçtiği güzergahın maden sahası İle çakışması nedeniyle bu hattın yer değiştirilmesinden doğacak bir zarar varsa bile hattın güzergahını belirleyen tarafın müvekkil şirket olmadığından bu konu nedeniyle tazminat talebinin reddine, sözleşmede açıkça gecikme cezası dışında başkaca bir tazminata yer verilmediğinden 2017 yılı YEKDEM mekanizmasına tabi olmamaktan müvekkilinin sorumlu tutulamayacağından bu nedenle istenilen tazminat talebinin reddine, sonuç olarak davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER : Davacı iddiasını ispata yönelik olarak;taraflar arasındaki 10.09.2014 tarihli Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi, 14.03.2016 tarihli EİH Fiyat Formu ve 2016 İş Programı, ilgili yazışmalar, davacı müvekkil tarafından keşide olunan; İzmir … Noterliğinin 28.10.2016 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi, İzmir … Noterliğinin 01.12.2016 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi, dava konusu enerji nakil hattına ilişkin ÇED raporu, dava konusu enerji nakil hattına ilişkin TEİAŞ ve MİGEM kayıtları ve yazışmaları, bilirkişi incelemesi, gerektiğinde mahâllinde keşif ve sair yasal delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; sözleşme ve ekleri, sözleşmenin iş programı ve fiyatına yönelik yapılan değişmeler, revizeler, taraflar arasında yapılan tüm yazışmalar, TEİAŞ ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü arasındaki yazışmalar, işin geçici kabulüne ilişkin belgeler, ödenmeyen 7 ve 8 nolu hak edişler, davacı tarafa çekilen ihtar ve tebliğ şerhi, 13/03/2017 tarihli sulh protokolü, 30/03/2017 tarihli protokol ve her türlü yasal delile dayandığı görülmüştür.
Birleşen İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/646 Esas 2017/534 Karar Sayılı Dosyasında;
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; Müvekkilinin davalı ile yaptığı 10/09/2014 tarihli sözleşme ile İzmir İli … İlçesi …, … Tepe, … Tepe, …, … Tepe, …. Tepe, … Tepe, … Tepe, … Tepe Mevkiilerinde gerçekleştiriceği 54,4 MW kurulu gücü sahip Kınık Rüzgar Enerji Santrali’ ni Aliağa RES TM’ ye bağlayacak 154 kV seviyesinde yaklaşık 24 km enerji nakil hattının
1-TEİAŞ İzmir Bölge Müdürlüğü ile müşterek güzergahının belirlenmesi
2-Hattın projesi, profili ( TEİAŞ’ a onayı dahil )
3-Hattın ÇED raporunun alınması ve onaylanması
4-Hattın kamulaştırma planlarının ( Kadastral paftalar ve maliklerin tapu bilgileri dahil ) hazırlanması ve TEİAŞ’ a onaylatılması
5-Güzergah üzerinde çıkacak ormanlık alanlar için orman izinlerinin alınması
6-Seçilmiş güzergahına uygun olarak anahtar teslim montajı ve Enerji Tabi Kaynaklar Bakanlığı nezdinde kabul işlemlerinin yapılarak tesisin işletmeye alınması işlerini kapsayacak biçimde 154 kV Kınık RES TM – Aliağa RES TM Elektrik Enerjisi İletim Hattı İşini üstlendiğini ve 31/10/2016 tarihinde tamamlayarak geçici kabulünü de yaptırdığını, işin müvekkili şirketin yaptığı 7 nolu 505.519,98-USD’ lik hak edişin ödemesi yapılmamasına rağmen davalının bir çok e-postasında işin tamamlanmasını istediği son tarih olarak belirttiği 31/10/2016 tarihinde tamamlandığını, geçici kabulünde aynı tarihte yapıldığını, geçici kabul ile birlikte 349.205,97-USD’ lik 8 nolu son hak edişin yapıldığını, davalının iki hak ediş ile ilgili sadece 120.000,00-USD ödeme yaptığını, bu iki hak edişin bakiyesi olan 734.725,95-USD’ nı ödemekten kaçındığını, davalıya Ankara … Noterliği’ nin 23/11/2016 tarih … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, ihtarnamede bakiye 734.725,95-USD’ nin tebliğden itibaren 3 gün içinde ödenmesinin talep edildiğini, ihtar sonrasında muhtelif görüşmeler yapıldığını ancak ödeme yapılmadığını, bunun üzerine davalı hakkında İzmir … İcra Müd’ nün … E. Sayılı dosyası ile 612.000,00-USD tutarındaki alacak için icra takibine geçildiğini, davalının takibe itiraz ettiğini, itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiğini, davalının itirazında; müvekkili şirketin üstlendiği işin ön görülen şekil ve sürede tamamlanmadığını iddia ederek gecikme cezası yükümlülükleri kapsamında izin ve ruhsat işlemlerini gereği gibi yerine getirmemiş olması sebebiyle hat güzergahı ile çakışan maden sahasında yapılmasına mecbur kalınan yeni nakil hattı maliyetinin süresinde tesliminin gerçekleştirilememesinden dolayı 2017 takvim yılı Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizması’ na tabii olma hakkının elde edilememesi sebebiyle uğranılan zararın tahsili, öncelikle hesap edilecek alacak miktarınca semenin tenzili, hesap edilecek tazminatın semeni aşması halinde fazlanın tahsili ve ödenenlerin istirdadı istemi ile İzmir … Atm’ nin … E. Sayılı dosyası ile dava açtıklarını, bu davadaki taleplerini takibe yönelik itirazları kapsamına dahil ettiğini belirttiğini, davalı itirazlarının haksız ve kötü niyetli olduğunu belirtmiş, davanın aynı konuda ve aynı taraflar arasında daha önce davalı tarafça İzmir … Atm’ nin … E. Sayılı dosyasında açılan dava ile birleştirilerek davalının takibe konu alacak ile ilgili fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak İzmir … İcra Müd’nün … E. Sayılı dosyasındaki icra takibine yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, % 20 icra inkar tazminatını hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davalı tarafa usulüne uygun dava dilekçesi ve tensip zaptı tebliğ edilmiş olmasına rağmen davaya cevap vermediği, aşamalardaki beyanları ile davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür. İhbar olunan TEİAŞ vekili dilekçesinde özetle; dosya içerisinde mevcut … İletim Hatları Tesis Dairesi Başkanlığının 31.01.2019 tarih ve … sayılı yazısında da belirtildiği üzere; gerek TEİAŞ’ın kendi yatırım programındaki gerekse özel enerji üretim santrallerinin Ulusal Enkterkomekte Sistemine irtibatını sağlayacak enerji iletim hatlarının güzergahlarının tespiti, güzergah planlarının ve bu güzergahlara ait etüt, plan-profillerin onay işlemlerinin …’nün ilgili birimleri tarafından gerçekleştirildiğini, bu sahalarda yürütülecek kamulaştırma işlemleri, orman izinleri, kara yolu ve demir yolu geçiş izinleri gibi çalışmaların sonucunda edinilen tüm izin ve tapuların … adına alındığını, çünkü 154/380 Kv. Enerji İletim Tesislerinin (Enerji İletim Hatları ve Trafo Merkezleri) tesis ve işletmesinin tamamen TEİAŞ’ın ukdesinde olduğunu, davacı iş sahibi ile davalı yüklenici arasında imzalanan 10.09.2014 tarihli sözleşme ve yine davacı iş sahibi ile TEİAŞ arasında imzalanan 10.09.2014 tarihli bağlantı anlaşması kapsamında dava konusu enerji nakil hattının TEİAŞ adına tesis edildiğini, ayrıca genel müdürlükleri ile davacı iş sahibi arasında imzalanan 10.09.2014 tarihli bağlantı anlaşması kapsamında tesis edilecek olan enerji iletim hattına ilişkin kamulaştırma işlemlerine esas 30.12.2015 tarih ve 41-514 sayılı yönetim kurulu kararı alındığını, 12.02.2016 tarih ve 407 sayılı bakan onuru ile onaylanarak yürürlüğe girdiğini, … ile davacı iş sahibi arasında imzalanan sistem bağlantı anlaşmasının C bendinde takribi hat güzergahının TEİAŞ tarafından belirleneceği, D maddesinde ise TEİAŞ tarafından takribi güzergahı belirlenen enerji iletim hattının bütün plan, proje ve diğer gerekliliklerinin kullanıcı tarafından tamamlanacağının açıkça belirtildiğini dolayısıyla İletim Hatları Tesis Dairesi Başkanlığının 31.01.2019 tarih ve … sayılı yazısında gerçeğe aykırı bir husus bulunmadığını ancak, TEİAŞ ile kullanıcı … Enerji… A.Ş. arasında imzalanan sistem bağlantı anlaşmasında TEİAŞ tarafından belirlenen hat güzergahına ait projelerin TEİAŞ tarafından onaylanana kadar geçecek süreçteki bütün izin ve görüşlemelerin TEİAŞ’ın vereceği destek yazısıyla kullanıcı (… Enerji) tarafından temin edileceğini, projelerin onayından sonraki imar, orman izni, kamulaştırma işlemleri gibi bütün çalışmaların da TEİAŞ’ın destek yazısı ile tamamen kullanıcı tarafından ve TEİAŞ adına yürütülmesinin düzenlendiğini, güzergahla ilgili TEİAŞ adına alınması gerekli izinlerin ve projelerin üretilmesi için kullanıcı firmaya teslim edildiğini, davaya konu maden sahasından geçiş izinlerinin ve diğer izinlerin takip ve neticelendirme sorumluluğunun tamamen kullanıcıya ait olduğunu beyan etmiştir.
DELİLLER : Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dava dosyası, İzmir … Asliye ticaret Mahkemesi;’nin … Esas sayılı dava dosyası, davalının itirazı, davalı tarafa çekilen ihtar ve tebliğ şerhi, davalı vekilince gönderilen 13/03/2017 tarihli sulh protokolü, davacı şirket vekilince gönderilen 20/03/2017 tarihli protokol, işin geçici kabulüne ilişkin belgeler, ödenmeyen 7 ve 8 nolu hak edişler, sözleşme ve ekleri, sözleşmenin iş programı ve fiyatına yönelik yapılan değişmeler, revizeler, taraflar arasında yapılan tüm yazışmalar, TEİAŞ ve Maden İşleri Genel Müdürlüğü arasındaki yazışmalar ve her türlü sair delillere dayandığı görülmüştür. Celp ve tetkikine karar verilen İzmir … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasının incelenmesinde; alacaklı … Müh. İnş. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından borçlu … Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. Aleyhine toplam 612.000,00-USD alacağın tahsili için 04/04/2017 tarihinde takip talebinde bulunduğu, ödeme emrinin borçluya 05/04/2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu … Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. tarafından 10.04.2017 tarihinde takibe itiraz edildiğinden takibin durdurulmasına karar verildiği görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği bilgi ve belgelerin dosyaya teminine müteakiben, uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden, dava dosyasının konusunda uzman elektrik mühendisi bilirkişi M. Gazanfer Çankaya ve SMMM …’dan oluşan bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 13/11/2018 tarihli raporda özetle;
A)Asıl Dava Dosyası Yönünden;
A1) Gecikme Cezası Talebi yönünden; davalı/karşı davacı tarafça hat güzergahının kesinleşmesinden sonra hazırlanan iş programında Enerji iletim hattında arazi çalışmalarının (temel hafriyatı, temel betonlarının atılması, dolgusunun yapılması, direk üst montajına başlanması vb işleri) 01.04.2016 tarihinde başlanacağı öngörülmesine rağmen, davalı/karşı davacının bu çalışmalara iki ay gecikmeli olarak 01.06.2016 tarihinde başladığı bu şirketin TEİAŞ’a göndermiş olduğu (kontrol elemanı talep yazısından anlaşıldığını, davalı/karşı davalının bizzat kendisi tarafından düzenlenen iş programına göre iş bitimi için taahhüt edilen tarih 20/08/2016 iken, işin fiili olarak bitim tarihi (geçici kabulün talep tarihi) 31.10.2016 olduğundan, belirtilen işin yapımında davalı/karşı davalı tarafın 2 ay geciktiği görüşüne varıldığı, taraflar arasındaki sözleşmenin ‘Gecikme Cezaları’ başlıklı 12. Maddesinde;Bu sözleşme kapsamındaki her türlü işleri Yüklenici, sözleşme ve eklerine uygun noksansız ve kusursuz olarak bir gecikme olmaksızın sözleşme imza tarihinden itibaren 330 takvim günü sonra bitirmiş ve kabulünü yaptırmış olacağı, aksi halde geciken her hafta için öncelikle Yüklenicinin alacağı ücretten kesilmek üzere sözleşme bedelinin %0,5’i oranında gecikme cezası uygulanacağını, gecikme cezaları toplamı sözleşme bedelinin %10’unu geçemez’ denildiği, buna göre; gecikilen süre: 30.08.2016 — 31.10.2016 arası : 62 gün, gecikilen sürenin hafta cinsinden karşılığı; 62/7 =8,86 hafta; işin yapım bedeli: 2.400.000,00-USD, gecikme cezası: 2.400.000 USD x %0,5 x 8,86 hafta =106.320,00-USD olduğu, davacı/karşı davalı şirketin bu konudaki talebinin şimdilik 100.,000,00- TL olduğunu,
A2) Ruhsatlı Maden Sahasından geçtiği için deplase edilecek Enerji İletim Hattı nedeniyle davacı/karşı davalının zarar talebi yönünden; Maden İşleri Genel Müdürlüğünden Enerji İletim Hattının Ruhsatlı maden sahası içinden geçen bölümünün 2 yıl içinde deplase edilmesi kaydıyla izin alınabildiği ve davacı/karşı davalı firma tarafından bu işlem için …ne 25.10.2016 tarihli Taahhütname verildiği ve ayrıca bu deplase işleminin yapılacağı konusunda 500.000,00-TL tutarında 2 adet Kesin Teminat mektubu verildiği, bu kesin teminat mektubunda; ‘… Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. tarafından yapılan 154 KV Tek Devre 28,6 km — 1272 MCM Kınık RES TM – Aliağa RES TM Enerji İletim Hattının geçici kabulünden itibaren 2 (iki) yıl içinde DR-38 / DR-48 arasındaki kısmının TEİAŞ’ın onaylayacağı şekilde bedelsiz olarak varyant projesinin ve anahtar teslimi komple tesisinin yapılmasını tamamlamak ve iptal edilecek olan DR-39 / DR-47 arasındaki bölümünü demonte edilerek (direk, iletken, koruma telleri, hırdavat, izolatörler, vs) malzemeyi TEİAŞ 3. Bölge Müdürlüğünün göstereceği yerlere taşınmasını … Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. Sağlamak zorundadır’ denildiğini, Bu durumda davacı/karşı davalı şirketin; Enerji İletim Hattının Deplase (varyant) projesini hazırlatma, yeni seçilecek güzergaha 154 KV 3×1272 MCM Enerji İletim Hattı tesis etme, Enerji İletim Hattının Ruhsatlı Maden Sahası içinde kalan DR39 DR 47 arasındaki bölümünü sökme, sökülen Enerji iletim hattı malzemelerini TEİAŞ’ın göstereceği yere ücretsiz olarak nakletme, eski hattın iptal edilen bölümünün deplase edilen bölüme bağlantısı sırasında enerji kesintisi yaptırma ve dolayısıyla bir süre üretim kaybı yaşama, yeni enerji iletim hattının TEİAŞ nezdinde kabul işlemlerini yaptırma Külfetlerinın ortaya çıktığı, bu işlerin maliyeti taraflar arasındaki sözleşme ile kararlaştırılan fiyatlar ve piyasa rayiçleri hesaplandığında KDV dahil 459.399,55 USD olarak bulunduğu, davacı/karşı davalının şirketin bu konudaki talebinin şimdilik 200.000,00- TL olduğunu,
A3) İşin geç bitmesi neticesi davacı/karşı davalı firmanın 2017 yılında Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasından yararlanamaması sebebiyle tazminat talebi yönünden; davacı/karşı davalı vekilinin YEKDEM destekleme mekanizmasından 2017 yılında yoksun kaldıkları gerekçesi ile talep ettiği tazminat talebinin uygun olmadığı görüşüne varıldığını, sayın Mahkemece; bu konuda aksi taktirde olunması halinde davacı/karşı davalı şirketten 2017 yılı enerji üretim miktarları ve satış fiyatlarının talep edilmesi gerektiğini, Mahkememiz Dosyası İle Birleşen İzmir … Ticaret Mahkemesinin … Esas Sayılı Dosyası Yönünden; Taraflar arasındaki Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesinin’Sözleşmenin Türü ve Bedeli’ başlıklı 5. Maddesinde; Yüklenici, işe başlangıç tarihi itibariyle İşveren’in, tasarım şartları ve hesapları da dahil olmak üzere her türlü talebini incelemiş olduğu kabul eder ve işten anahtar teslimi esasına göre sorumlu olduğunu, Sözleşmenin birim fiyatı 79,00-USD/km olup, enerji iletim hattı uzunluğu 24 km olarak belirlendiği, projelerin TEİAŞ tarafından onaylanan haliyle gerçekleşen projenin sonunda gerçek mesafe üzerinden hesap revize edilecektir.” denildiğini, son güzergah değişikliği ile Enerji İletim Hattının toplam uzunluğu 28.499,53 metre- 28,5 km olduğu, 28,5 km’ye göre revize edilen yeni anahtar teslimi iş bedeli (2.400.000 USD * KDV )olarak 27.01.2016 tarihinde davacı/karşı davalı tarafça onaylandığından bu bedelin dikkate alınması gerektiği, davacı/karşı davalı firma tarafından davalı/karşı davacı firmaya yapılan ödemeler toplamı USD bazında 2.097.273,62-USD olarak hesaplandığı, bu durumda davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılması gereken ödeme tutarının 2.400.000,00 x 1,18 = 2.832.000,00-USD, davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılan ödeme tutarı : 2.097.273,62-USD, davalı/karşı davacı firmanın bakiye alacak miktarı; 2.832.000,00 – 2.097.273,62 =734.726,38 USD olduğu, ancak davalı /karşı davacının talep doğrultusunda davalı … A.Ş. den takip tarihi itibarıyla 600.000,00 USD olduğunun tespit edildiği, ayrıca işlemiş faiz yönünden davalının yazılı olarak temerrüde düşürülmediği dikkate alındığında temerrüt faizinin ancak takip tarihi itibarıyla talep edilebileceğini rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Dosyanın aynı bilirkişi heyetine ve heyete harita mühendisi de eklenmek suretiyle bilirkişilerden taraf vekilleri itirazları irdelenmek ve karşılanmak suretiyle ayrıca, davacı vekilinin 14/02/2019 tarihli dilekçesine ekli 31/01/2019 tarihli Teiaş’den alınan belge de incelenmek suretiyle ek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 20/06/2019 tarihli ek raporda özetle;
A) Asıl Dava Dosyası Yönünden;
A1) Gecikme Cezası Talebi yönünden; davalı/karşı davacı tarafça hat güzergahının kesinleşmesinden sonra hazırlanan iş programında Enerji iletim hattında arazi çalışmalarının (temel hafriyatı, temel betonlarının atılması, dolgusunun yapılması, direk üst montajına başlanması vb işleri) 01.04.2016 tarihinde başlanacağı öngörülmesine rağmen, davalı/karşı davacının bu çalışmalara iki ay gecikmeli olarak 01.06.2016 tarihinde başladığı bu Şirketin TEİAŞ’a göndermiş olduğu kontrol elemanı talep yazısından anlaşıldığı, davalı/karşı davalının bizzat kendisi tarafından düzenlenen iş Programına göre iş bitimi için taahhüt edilen tarih 30.08.2016 iken, işin fiili olarak bitim tarihi (geçici kabulün talep tarihi) 31.10.2016 olduğundan, belirtilen işin yapımında davalı/karşı davalı tarafın 2 ay geciktiği görüşüne varıldığı, gecikilen sürenin hafta cinsinden karşılığı; 62/7 = 8,86 hafta; işin yapım bedeli: 2.400.000,00-USD, gecikme cezası 2.400.000,00-USD*0,5*8,86 hafta=106.320,00-USD olduğu, davacı/karşı davalı şirketin bu konudaki talebinin şimdilik 100.000,00- TL olduğu,
A2) Ruhsatlı Maden Sahasından geçtiği için deplase edilecek Enerji İletim Hattı nedeniyle davacı/karşı davalının zarar talebi yönünden;kök raporda, sayın mahkemeye sunulmasından sonra dosyaya sunulan 31.01.2019 “Enerji üretim şirketleri ile Kurumumuz arasında imzalanan “Sistem Bağlantı Anlaşması’ usul ve esaslarına göre; Enerji Üretim noktası ile Ulusal Elektrik Sistemine bağlantı noktası arasındaki enerji iletimini sağlayacak iletim hatlarının geçiş güzergahının belirlenmesi tamamen kurumumuz yetki ve sorumluluğunda olduğu, bu kapsamda belirledikleri geçiş güzergahına göre güzergah hazırlanan güzergah planı, plan-profiller ve diğer projelerin Kurum tarafından onaylanmaktadır. denildiği, …nün bu yazısı karşısında; davaya konu enerji nakil hattı güzergahının tamamen … tarafından belirlendiği, güzergahın belirlenmesinde davalı yüklenicinin herhangi bir etkisinin ve tasarrufunun olmadığı anlaşıldığından; kök raporumuzda güzergah değişikliği maliyeti olarak hesaplanan KDV dahil 459.399,55-USD’den davalı şirketin sorumlu tutulamayacağı görüşüne varıldığı,
A3) İşin geç bitmesi neticesi davacı/karşı davalı firmanın 2017 yılında Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasından yararlanamaması sebebiyle tazminat talebi yönünden; Davacı/karşı davalı vekilinin YEKDEM destekleme mekanizmasından 2017 yılında yoksun kaldıkları gerekçesi ile talep ettiği tazminat talebinin uygun olmadığı görüşüne varıldığı,
Mahkememiz Dosyası İle Birleşen İzmir … Ticaret Mahkemesinin … Esas Sayılı Dosyası Yönünden; Son güzergah değişikliği ile Enerji İletim Hattının toplam uzunluğu 28.499,53 metre- 28,5 km olmuştur. 28,5 km’ye göre revize edilen yeni anahtar teslimi iş bedeli (2.400.000 USD * KDV ) olarak 27.01.2016 tarihinde davacı/karşı davalı tarafca onaylandığından bu bedelin dikkate alınması gerektiği, davacı/karşı davalı firma tarafından davalı/karşı davacı firmaya yapılan ödemeler toplamı USD bazında 2.097.273,62 USD olarak hesaplandığı, bu durumda davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılması gereken ödeme tutarı; 2.400.000,00 x 1,18 = 2.832.000,00 USD, davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılan ödeme tutarı: 2.097.273,62-USD, Davalı/karşı davacı firmanın bakiye alacak miktarı; 2.832.000,00 – 2.097.273,62 = 734.726,38 USD olduğu, davalı /karşı davacı tarafça İcra takibinde talep edilen asıl alacak tutarı olarak 600.000,00-USD, işlemiş faiz olarak ise 12.000,00-USD olmak üzere toplam 612.000,00- USD olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Mahkememizin … Esasına kaydı ile görülen davada, taraf delillerinin toplanması ve bilirkişi raporlarının dosyaya teminine müteakiben, mahkememizin 14/12/2019 tarih … Esas … Karar sayılı ilamı ile, asıl davanın 100.000,00-TL cezai şart alacağı yönünden kabulüne, fazlaya ilişkin talebin ise reddine, birleşen dava dosyasında ise, davanın kısmen kabulü ile 600.000,00-TL asıl alacak yönünden yapılan itirazın iptaline, fazlaya ilişkin talebin ise reddine karar verildiği, verilen kararın İstinaf edilmesi üzerine, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 07/07/2022 tarih … Esas … Karar sayılı ilamı ile, itirazlar da dikkate alınarak, dosya kapsamına, denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapor temin edilmeden karar verilmiş olduğundan bahisle, asıl ve birleşen dosya yönünden hükmün kaldırılmasına, dosyanın mahkemesine iadesine karar verildiği görülmüştür.
Hükmün kaldırılması ile mahkememize iade edilen dava dosyası, mahkememizin … Esasına kaydedilerek, yapılan yargılama sırasında, İzmir BAM … H.D nin kaldırma ve iade kararında belirtilen gerekçeler ile taraf vekillerinin önceki raporlara yapmış oldukları itirazlar da dikkate alınarak, itirazları karşılar dosya kapsamına uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor tanzimi hususunda dosyanın bilrikişi heyetine tevdine karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 19/12/2022 tarihli ikinci ek raporda özetle;
A) İzmir BAM … Hukuk Dairesinin … Esas 07.07.2022 tarih ve … sayılı Kararında belirtilen konuda değerlendirme;
Enerji iletim hattının Maden sahası geçişindeki sorun nedeniyle, bu alana girilememesinin yarattığı gecikmenin, enerjinin hattının tümünün bitirilme sürecini ancak 10 günlük bir süre için geciktirdiği, enerji iletim hattının gecikmesindeki kök sorunun, davalı-karşı davacı yüklenicinin iş programına aykırı olarak saha çalışmalarına 2 ay-5 gün geç başlanması olduğu görüş ve kanaatine varıldığını, bu değerlendirme Sonucu ENH’nin gecikmesinin önceki ek rapordaki gibi 62 gün yerine 62-10-52 gün olarak alınmasının uygun görüldüğünü,
Maden sahasındaki Soruna dayalı olarak bu alana geç girilmesi nedeniyle dikkate alınabilecek 10 günlük süre düşüldüğünde,; gecikilen süre: 30.08.2016-31.10.2016 arası 62 gün —10 gün = 52 gün, gecikilen sürenin hafta cinsinden karşılığı; 52/7 = 7,43 hafta; İşin Yapım bedeli: 2.400.000 USD, gecikme cezası: 2.400.000 USD x %0,5 x 7,43 hafta = 89.160,00 USD olduğu, davacı/karşı davalının gecikme cezası ile ilgili talebinin şimdilik; 100.000.00- TL olduğunu
B)Asıl dava dosyası yönünden;
B1) Gecikme Cezası Talebi yönünden; Bu değerlendirmenin A1 bölümünde yapıldığını,
B2) Ruhsatlı Maden Sahasından geçtiği için deplase edilecek Enerji İletim Hattı nedeniyle davacı/karşı davalının zarar talebi yönünden; …nün Yazısı karşısında; davaya konu enerji nakil hattı güzergahının tamamen … tarafından belirlendiği, güzergahın belirlenmesinde davalı yüklenicinin herhangi bir etkisinin ve tasarrufunun olmadığı anlaşıldığından; kök rapordaki güzergah değişikliği maliyeti olarak hesaplanan KDV dahil 459.399,55-USD den davalı şirketin sorumlu tutulamayacağını,
B3)İşin geç bitmesi neticesi davacı-karşı davalı firmanın 2017 yılında Yenilenebilir Enerji Kaynakları Destekleme Mekanizmasından yaralanamaması sebebiyle tazminat talebi yönünden; Davacı/karşı davalı vekilinin YEKDEM destekleme mekanizmasından 2017 yılında yoksun kaldıkları gerekçesi ile talep ettiği tazminat talebinin uygun olmadığı görüşüne varıldığını,
C) BİRLEŞEN İZMİR … TİCARET MAHKEMESİNİN … ESAS SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME;
Son güzergah değişikliği ile Enerji İletim Hattının toplam uzunluğu 28.499,53 metre=28,5 km olduğu, 28,5 km’ye göre revize edilen yeni anahtar teslimi iş bedeli 2.400.000 USD + KDV olarak 27.,01.2016 tarihinde davacı/karşı davalı tarafça onaylandığından, bu bedelin dikkate alınması gerektiğini,
Davacı/karşı davalı firma tarafından davalı/karşı davacı firmaya yapılan ödemeler toplamı USD bazında 2.097.273,62-USD olarak hesaplandığı, bu durumda davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılması gereken ödeme tutarı; 2.400.000,00 x 1,18 = 2.832.000,00 USD, davalı/karşı davacı firmaya KDV dahil yapılan ödeme tutarı : 2.097.273,62 USD, Davalı/karşı davacı firmanın bakiye alacak miktarı;2.832.000,00 – 2.097.273,62 = 734.726,38 USD olduğu, davalı /karşı davacı tarafça İcra takibinde talep edilen asıl alacak tutarı olarak 600,000,00-USD , işlemiş faiz olarak ise 12.000-USD olmak üzere toplam 612.000,00- USD olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
DEĞERLENDİRME: Asıl ve birleşen dava dosyasındaki davalar; eser sözleşmesinden doğan alacak istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere,
Asıl dava dosyasında, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, taraflar arasında akdedilen 10/09/2014 tarihli “Enerji İletim Hattı Yapı Sözleşmesi” kapsamında, asıl dosya davalısı yüklenici şirketin, sözleşme kapsamında üstlendiği edimleri tam ve eksiksiz olarak yerine getirip getirmediği, bu kapsamda gecikmeye mahal verip vermediği, varsa gecikmenin davalı yüklenicinin kusurundan kaynaklanıp kaynaklanmadığı, gecikmeden dolayı, davacı işverenin zararının oluşup oluşmadığı, ne miktarda zararının oluştuğu, davacının, sözleşme kapsamında, davalıdan işin gecikmesi nedeniyle cezai şart alacağı ile birlikte, enerji nakil hattı güzergah değişiminden doğan ek maliyet gideri ve davacının işin gecikmesi nedeniyle yoksun kalınan kâr ve zararının, davalı yükleniciden talep edilip edilemeyeceği, ne miktarda talep edilebileceği noktasında toplanmıştır.
Birleşen dava dosyasında ise; taraflar arasındaki uyuşmazlığın, taraflar arasında akdedilen “Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi” kapsamında, birleşen dosya davacısı yüklenicinin, sözleşme kapsamında üstlendiği edimleri tam ve eksiksiz olarak yerine getirip getirmediği, bu kapsamda, birleşen dosya davacısına, birleşen dosya davalısı işveren tarafından, sözleşme kapsamında ödenmesi gereken borcu bulunup bulunmadığı, var ise İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasının başlatıldığı tarih itibarı ile bakiye borç miktarı ile birleşen dosya davalısı işverenin itirazında haklı olup olmadığı noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce, tarafların dosyaya sundukları belge ve kayıtlar ile dosyaya temin edilen bilirkişi rapor ve ek rapor içeriklerine göre; asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı yüklenici şirketin, sözleşme kapsamında üstlendiği edimleri yerine getirdiği sırada, elektrik iletim hattının geçeceği hattın, ruhsatlı maden sahasına denk gelmesi sebebiyle, iletim hattının geçeceği sahanın yeniden belirlenmesi, ruhsatlanması ve yapılan ruhsat ve hat belirlemesine göre, hattın öngörülenden daha uzun bir mesafede gerçekleştirilmesi sebebiyle, on günlük gecikmenin yaşandığı, elektrik iletim hattının geçeceği hattın belirlenmesinde ve ruhsatlandırılmasında dava dışı … yetkili kurum olduğundan, yüklenici tarafından da hazırlanan projenin TEİAŞ tarafından ruhsatlandırıldığı, onaylanan projeye göre, davalı yüklenicinin, işin yapımına başlandığı, ancak TEİAŞ tarafından onaylanan projede, hattın geçeceği güzergahta ruhsatlı maden sahasına denk gelmesi ve ruhsat sahibinin muvafakatinin alınmaması nedeniyle, yaşanan iş bu gecikmede, davalı yüklenicinin kusuru bulunmadığı, bu nedenle on günlük gecikmeden kaynaklı cezai şart alacağı ve yeni hat güzergahının belirlenmesi sebebiyle elektrik iletim hattının daha uzun bir mesafede yapılması sebebiyle oluşan ek maliyetten davalı yüklenicinin sorumlu tutulamayacağı, ancak iş bu on günlük gecikme dahil, davalı yüklenicinin üstlenmiş olduğu işi, sözleşme kapsamında, 30/08/2016 tarihinde tamamlaması gerektiği halde, 31/10/2016 tarihinde tamamlandığı ve 62 günlük gecikme ile işi teslim ettiği, iş bu 62 günlük gecikmede davalının sorumlu tutulmadığı, 10 günlük yeniden ruhsatlandırmadan kaynaklı gecikme süresi mahsup edildiğinde, davalının üstlendiği işi 52 günlük gecikme ile tamamladığı, taraflar arasında akdedilen Elektrik İletim Hattı Yapım Sözleşmesi’nin 12. Maddesinde, yüklenicinin, işi imza tarihinden itibaren 330 takvim günü içinde bitirmiş ve kabulünü yaptırmış olacağı, aksi halde her hafta için, öncelikle yüklenicinin alacağı ücretten kesilmek üzere, sözleşme bedelinin % 0,5 i oranında gecikme cezası uygulanacağı düzenlenmiş olup, iş bu sözleme hükmüne göre, davalı yüklenicinin gecikmeden dolayı, davacı işverene ödemesi gereken cezai şart alacağı miktarının 89.160,00-USD olduğu kanaatine varılmakla, asıl dava dosyasında, davacı yüklenicinin cezai şart alacağı miktarı yönünden talep ettiği 106.320,00-USD nin TL karşılığı olan 2.004.121,36-TL cezai şart alacağının, 89.160,00-USD nin TL karşılığı olan 1.680.657,08-TL cezai şart alacağı yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir. Her ne kadar asıl dava dosyasında, davacı işveren işin geç teslim edilmesinden dolayı, oluşan zararlarının da davalı yükleniciden tazminini talep etmiş ise de, taraflar arasında akdedilen Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi’nin 12. Maddesinin son bendinde, “Yüklenici, hiçbir suretle kâr kaybı, üretim kaybı, mukavele kaybı, gelir kaybı, kullanım kaybı veya başka biçimlerdeki özel, arizi, dolaylı veya munzam zarar ve ziyandan tazminat, sözleşme, garanti, haksız fiil sorumluluğu veya herhangi bir ad adında sorumlu tutulmayacaktır.” düzenlenmiş olup, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin iş bu hükmüne göre, sözleşmede kararlaştırılan gecikmeden kaynaklı cezai şart alacağı dışında, davacı iş verenin, davalı yükleniciden, işin gecikmesinden dolayı, oluşan kâr kaydı ve sair zararını talep etme hakkının bulunmadığı, yine her ne kadar davacı yüklenici tarafından, iletim hattının geçeceği sahanın, davalı yüklenici tarafından, hatalı projelendirilmesi ve ruhsatlandırılması sebebiyle, ruhsatlı maden sahasına denk gelmesi ve elektrik iletim hattının bu nedenle daha uzun bir mesafeyi kapsayacak şekilde yapılması nedeniyle, oluşan ek maliyetin, davalı yükleniciden tahsili talep edilmiş ise de, ruhsatlandırma işlemi ve projenin geçeceği sahanın belirlenmesi işi dava dışı TEİAŞ tarafından yapıldığından, hattın yeniden geçeceği alanın belirlenmesinden kaynaklı ek maliyetin de davalı yükleniciden talep edilemeyeceği kanaatine varılmakla, asıl dava dosyasında, davacının talep ettiği cezai şart alacağının kısmen kabulü dışında talep edilen diğer alacaklar yönünden talebin reddine karar verilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen Enerji İletim Hattı Yapım Sözleşmesi’nin, sözleşme bedelinin düzenlendiği 5. Maddesinde, sözleşme birim fiyatının kilometre başına 79.000,00-USD olarak kararlaştırıldığı, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı yüklenici şirketin, sözleşme kapsamında, toplam 28,5 km iletim hattı yaptığı, yapılan iş karşılığı KDV dahil 2.832.000,00-USD yi hak ettiği, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı işveren şirketin ise, yükleniciye toplam 2.097.273,62-USD ödemede bulunduğu, bu kapsamda, yüklenicinin takip tarihi itibarı ile işverenden 734.726,38-USD bakiye alacağı bulunduğu, birleşen dosya davacısı yüklenici şirketin, iş bu miktarın 600.000,00-USD lik kısmını İzmir … İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı takip dosyasında ilamsız icra takibi yolu ile tahsilini talep ettiği, ayrıca takip tarihine kadar işlemiş 12.000,00-USD işlemiş faiz alacağının da tahsilini talep ettiği, ancak yapılan yargılama sırasında, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı yüklenici şirket vekilinin 02/10/2019 tarihli oturumda, vekaletnamesindeki yetkiye dayalı olarak, icra takibine kadar yapılmış olan faiz talebinden vazgeçtiği, iş bu nedenle mahkememizce yapılan yargılama sonrası, tüm dosya kapsamı ve rapor içeriklerine göre, birleşen dava dosyasında, davanın 600.000,00-USD asıl alacak yönünden kabulüne, işlemiş faiz alacağı yönünden ise talebin feragat nedeniyle reddine, uyuşmazlığın eser sözleşmesinden kaynaklandığı, alacağın likit alacaklardan olmadığı kanaatine varılmakla, taraflar yararına icra inkar ve kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığında karar verilerek aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Asıl davada davanın KISMEN KABULÜ ile,
1.680.657,08-TL cezai şart alacağının, 100.000,00-TL lık kısmına, dava tarihi 29/03/2017 tarihinden itibaren 1.580.657,08-TL sına ıslah tarihi 31/01/2023 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı … Mühendislik İnş. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti. nden alınarak, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı … Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. ye verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-Birleşen İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyasında davanın KISMEN KABULÜ ile;
Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı … Enerji Üretim Tic. Ve San. A.Ş. nin İzmir 11. İcra Müdürlüğü’nün 2017/4062 Esas sayılı takip dosyasına konu 600.000,00-USD asıl alacağa ilişkin itirazının iptali ile, asıl alacağa takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca, yıllık %6 oranını aşmamak üzere, devlet bankalarınca bir yıl vadeli USD mevduatına uygulanan en yüksek faiz oranının uygulanması sureti ile takibin devamına,
Davacının fazlaya ilişkin talebinin feragat nedeni ile reddine,
Davanın dayanağının eser sözleşmesi olması, alacağın varlığı ve miktarının ancak yargılama sonucunda belirlenmiş olması nedeniyle, davacı tarafın icra inkar tazminat talebinin reddine,
Asıl dava dosyası yönünden;
Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı tarafından peşin yatırılan 39.348,64-TL’nin mahsubu ile bakiye 75.457,04-TL nispi karar ve ilam harcının asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısından alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı tarafından peşin olarak yatırılan 39.348,64-TL harcın asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısından alınarak, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısına verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 182.452,57-TL nispi vekalet ücretinin asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısından alınarak, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısına verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 86.581,07-TL nispi vekalet ücretinin asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısından alınarak, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısına verilmesine,
Birleşen dava dosyası yönünden;
Asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı tarafından peşin yatırılan 25.805,20-TL’nin mahsubu ile bakiye 119.186,87-TL karar ve ilam harcının asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısından alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı tarafından peşin olarak yatırılan 25.805,20-TL harcın asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısından alınarak, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısına verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 205.128,00-TL nispi vekalet ücretinin asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısından alınarak, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısına verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısından alınarak, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısına verilmesine,
Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı tarafından yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 201,80-TL tebligat ve posta gideri, 3.000,00-TL Bilirkişi ücreti dahil olmak üzere toplam 3.233,2‬0-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 2.358,33-TL’nin asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısından alınarak, asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısına verilmesine, bakiye kısmın asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı üzerinde bırakılmasına,
Asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısı tarafından peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı tarafından yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 157,80-TL tebligat ve posta gideri, 4.000,00-TL Bilirkişi ücreti dahil olmak üzere toplam 4.189,20-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 4.107,05-TL’nin asıl dosya davacısı birleşen dosya davalısından alınarak, asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısına verilmesine, bakiye kısmın asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı üzerinde bırakılmasına,
Asıl dosya davalısı birleşen dosya davacısı tarafından peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.15/03/2023

Başkan …
e-imzalı

Üye …
e-imzalı

Üye …
e-imzalı

Katip …
e-imzalı