Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/466 Esas
KARAR NO : 2023/527
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/06/2022
KARAR TARİHİ : 13/06/2023
Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; avalı … Sigorta A.Ş’nin trafik sigortasını düzenlediği… plakalı aracın tam kusurlu olarak müvekkiline ait … plakalı araca 25/03/2021 tarihinde kusurlu çarpması sonucu müvekkilinin aracından hasar oluştuğunu, müvekkilinin aracında kaza sonrası eksik ödenen hasar tazminatı farkının tazmini için işbu davanın açıldığını, davalı tarafça önce onarımı ekonomik olmadığı düşünüldüğünden tam hasar yapıldığını, sonrasında eksperin raporunda yüksek iskonto ile rapor kapatılarak yetersiz olan 13.287,40 TL ödeme yapıldığını, davalının görevlendirdiği eksperin raporunda aracın değeri 40.000,00TL olarak görüldüğünü, ekte yer alan emsal çıktıya göre aracın 40.000,00 TL -42.000,00 TL arası olduğunun görüldüğünü, sigortacının gerçek zararı ödemekle yükümlü olduğuna göre kökleşmiş Yargıtay kararlarına göre iskontosuz kdv dahil hasarı ödemekle yükümlü olduğunu, davalı tarafından gönderilen sigorta eksperi raporunda tespiti yaptığı 19.804,62-TL yedek parça tutarına 13.367,22-TL % 67,49 iskonto yaparak 6.437,40 TL ve işçilik 6.850,00 TL ile toplamda kdv dahil 15.679,14 TL tespit yaptığı fakat gerek yedek parçaların tedarik edilmediğinin görüldüğünü, iskonto yapılarak bulunan bu fiyatlar ile servisin orijinal parça temin etmesi ticari hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ancak 2006 yılından itibaren iki yıllık bir deneme süresinde hiçbir tamir servisine zorlayıcı tavır almamak kaydıyla sigorta şirketlerinin sadece kasko sigortası poliçelerinin tanzimi sırasında müşterilerine düşük bedellerle kasko sigortası yaptırabilmeleri amacıyla eksperler ve tamir servisleri tarafından parça ve işçilik fiyatlarında oran bazında iskonto yapmalarına yönelik Rekabet Kurulunca verilen iznin Piyasada bazı sıkıntılara sebep olduğunun görülmesi üzerine Rekabet Kurulunun 17.01.2008 tarihli … karar sayı numaralı iskonto muafiyet sonlandırması kararı ile iskonto ve tedarik muafiyetinin ortadan kalktığına dair kararı uygulamaya konulduğunu, buna rağmen davalı sigorta şirketlinin hâlâ devam ettirilmesinin hatta bunun Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası(Trafik Sigortası) pazarından sürdürmenin yasal ve mantıksal bir açıklamasının olmadığı görüldüğünü, aracın onarıumının ekonomik olmayacağı ortada olduğunu, aracın değerinin 42.000,00 TL kabul edilerek ekte yer alan sovtaj fiyatlarından en yükseği 11.000,00-TL olduğuna göre sigortacının 42.000,00-TL – 10.000,00-TL = 32.000,00 TL den sorumlu olduğunun görülmesi gerektiğini, davalınun 13.697,00-TL ödediğinden fark olarak 18.303,00-TL daha ödemesi gerektiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere; 6100 say.HMK 107.maddeye uygun olarak davalının trafik sigortasını düzenlediği…plakalı aracın tam kusurlu olarak müvekkiline ait … plakalı araca çarpması sonucu müvekkili aracında kaza sonrası eksik ödenen araç bedeli tazminatı farkının (hasar tazminatının) Yargıtay kararlarına göre gerçek zarar fiyatı ile şimdilik 10,00-TL den, 01/04/2021(temerrüt tarihi olarak-Yargıtay kararı ektedir. ) tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı … SİGORTA A.Ş. den tahsiline karar verilmesini, TTK 1426 gereği uzman görüşü ücret bedeli (675,00 TL) HMK 323. Madde gereği diğer yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davacı vekili, değer arttırım dilekçesi ile; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere dava dilekçemizin talep kısmını; Davalıdan 15.303,00 TL hasar farkı tazminatı temerrüt tarihi olarak sigortacı yönünden (yargıtay kararları gereği) 26/03/2021 ihbar tarihinden 8 iş günü sonrası 01/04/2021 den avans faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini , TTK 1426 ve Yargıtay … Hukuk Dairesi, E…. K. … T. 16.05.2011 gereği yargı giderlerinden özel ekspertiz uzman görüşü ücret bedeli (675,00 TL) HMK 323. Madde gereği diğer yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde ; kazaya karışan… plaka sayılı araç müvekkil şirket nezdinde 25.01.2021-2022 başlangıç ve bitiş tarihli … no’lu Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sigortalı olduğunu, Müvekkili sigorta şirketin sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, bu nedenle kusur durumunun şüphesiz tespiti gerektiğini, dosya davacının aracında oluşan hasarın tespiti için incelemeye alınmış olup ancak, davacı tarafça talep edilen tutar fahiş olduğunu, dolayısıyla tazminat tutarında mutabık kalınamadığı için davacı tarafa ödeme yapılamadığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Trafik kaza tutanağı, araç ruhsatları, sigorta poliçesi, hasar dosyası, fatura suretleri, bilirkişi raporu delil olarak değerlendirilmiştir. Bilirkişi heyetinden alınan raporun sonuç kısmına göre; “… İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dava dosyasında yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle;
Trafik kural ihlalleri yönünden varılan kanaat; Davalı sigorta poliçeli … plakalı aracı kullanan dava dışı sürücü … yukarıda kanaat bölümünde açıklanan teknik değerlendirmeler doğrultusunda,dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışından dolayı, 2918 sayılı KTK’nın 47/1-c (Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak) ve 57/1-a (Kavşağa yaklaşan sürücüler kavşaktaki şartlara uyacak şekilde yavaşlamak, dikkatli olmak, geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan vermek zorundadırlar.) maddelerinde belirtilen hükmünü ihlal etmekle kazanın oluşumuna etken olduğu;
Davacı … (…) yukarıda kanaat bölümünde açıklanan teknik değerlendirmeler doğrultusunda, kazanın oluşumuna etken olmadığı; görüş ve kanaatine varılmıştır.
… plaka sayılı… model otomobilin hasar onarım bedeli KDV dahil 31.452,45 TL olarak hesaplanmış olup, ikinci el piyasa rayicinin riziko tarihi itibarıyla ortalama olarak 40.000,00 TL. mertebesinde olduğu ve tamirinin ekonomik olmadığı pert-total işlemine tabi olması gerektiği görüş ve kanaatine varılmıştır.
Somut olayda davalı sigorta şirketinin sigortalısının (heyetimiz trafik uzmanı tarafından kazanın oluşunda … plakalı araç sürücüsü tek etken olduğu belirlendiğinden nihai kararın takdiri Sn. Mahkemeye ait olmakla %100) 29.000,00 TL olarak belirlenen gerçek zarar bedelinden, davalı sigorta şirketi 13.697,00 TL. ödemiş olması nedeniyle (dosya kapsamında dekont yer almamakta olup, davalı ödendiğini kabul ettiğinden dikkate alınmıştır.) (29.000,00 TL. – 13.697,00 TL.) = 15.303,00 TL. bakiye gerçek zarar bedelinden poliçe limitiyle sorumlu olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır.
Dava dosyasında olayın ihbar ve tebliğ tarihini belirleyen bir belge yer almamakta olup, dosya kapsamında yer almayan davalı sigorta şirketi tarafından yapılan ödeme tarihinin temerrüt tarihi olarak kabulü hususunda nihai Kararın takdiri Sn. Mahkemeye ait olmakla davalı sigorta şirketinin temerrüde düşeceği ve yasal faiz ödemek zorunda olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır…” şeklinde rapor sunulduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
1-Dava, davacıya ait …plaka sayılı araç ile davalı sigorta şirketi nezdinde KZMMS sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan…plaka sayılı araç arasında meydana gelen 25/03/2021 tarihli trafik kazası nedeniyle davacıya ait araçta oluşan hasarın onarım bedelinin eksik karşılandığı iddiasına dayalı bakiye hasar zararının karşılanması talepli maddi tazminat davasıdır.
2-Dosya kapsamının incelenmesinde genel dava şartlarının ve özel nitelikteki dava şartlarının mevcut olduğu, davacıya ait araca zarar verdiği ileri sürülen…plaka sayılı aracın davalı sigorta şirketi nezdinde kaza tarihini de kapsar şekilde 25/01/2021-25/01/2022 tarihleri aralığında KZMMS sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu görülmüştür.
3-Trafik kazaları sonucu uğranan zararın tazmini hususunda temel dayanak haksız fiil sorumluluğudur.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun; 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur”; 85/1. maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”;
85/son maddesinde ise, “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir. Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-3. maddesinde: “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır. ” düzenlemesi ile sorumluluk sınırları gösterilmiştir.
4-Yukarıda açıklanan ve alıntılanan hükümler doğrultusunda Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nın; motorlu bir aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
5-Sigortacının sorumluluğu, yukarıda izah edilen sorumluluk esasları dahilinde işletilen aracın işleteninin veya işletenin kusurundan sorumlu olduğu sürücünün kusurlarından kaynaklanan zararlarla sınırlıdır. Bu noktada aracın işleteninin veya sürücüsünün kusur durumunun incelenmesi gerekmektedir.
6-Haksız fiil sorumluluğu, “Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkileri” başlığı altında, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. 49. maddesi “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”50. maddesi, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.”
7-Haksız fiil, bir kimsenin hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışı ile başka bir kimsenin zarara uğramasına yol açmasıdır. Yargısal içtihatlar ve doktrine göre haksız fiilin unsurları;-Fiil, davranış,
-Fiilin hukuka aykırı olması
-Zararın meydana gelmesi,
-Kusur,
-Fiil ve zarar arasında illiyet bağı bulunması, olarak sıralanmaktadır.
Yine TBK’nın 50. maddesi ile “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” hükmü düzenlemesi uyarınca zarar gören zararı ile zarar verenin kusurlu olduğunu ispatla mükellef kılınmıştır.
8-Mahkememizce dava konusu kazanın gerçekleşmesinde araç sürücülerinin kusurlarına ilişkin adli trafik bilirkişiden rapor alınmış, dosyaya sunulan 17/11/2022 tarihli bilirkişi raporunun kusura ilişkin bölümünde dava konusu kazanın davalının sigortalısı olan…plaka sayılı aracın sürücüsü dava dışı …’ın kavşaklarda geçiş üstünlüğüne riayet etmemesine yönelik kural ihlalinden dolayı gerçekleştiği, davacı araç sürücüsünün kural ihlali bulunmadığı yönünde görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun kusura ilişkin bölümüne karşı taraflarca bir itiraz ileri sürülmemiş, mahkememizce yapılan inceleme ve değerlendirmede dava konusu trafik kazasının davalının sigortalısı araç sürücüsünün seyrine devam ederek kavşağa çıkacağı yolda “Dur” işaret levhası olmasına rağmen geçişini gerçekleştiren davacıya ait aracın geçişini beklemeksizin dikkat ve özen yükümlülüğünü ihlal ederek kavşağa giriş yaptığı, trafik işareti ile belirlenen geçiş üstünlüğüne riayet edilmemesi nedeniyle oluştuğu anlaşılan kazada davalının sigortalısı olan araç sürücüsünün asli ve %100 oranında kusurlu olduğu anlaşıldığından davalının da bu kusur oranı üzerinden sorumlu olduğu kabul edilmiştir.
9-Kusur durumlarının tespiti sonrasında davacıya ait aracın uğradığı hasarın onarım bedelinin tespiti hususunda yapılan incelemede, dosyaya sunulan 17/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda aracın uğradığı hasarın 31.452,45-TL(Kdv Dahil) bedel ile onarılabileceği, aracın kaza öncesi hasarsız halinin ortalama 40.000,00-TL değerinde olduğu, aracın sovtaj değerinin 11.000,00-TL olduğu ve onarımının ekonomik olmadığı, araçta pert total işlemi uygulanması gerektiği, davacının gerçek zararının 29.000,00-TL olduğu yönünde görüş bildirilmiştir. Rapora karşı davalı tarafça itirazlar ileri sürülmüştür. Mahkememizce davalı itirazları doğrultusunda farklı bir bilirkişiden rapor alınması yönünde ara karar kurulmuş, bilirkişi ücreti olarak kullanılmak üzere gerekli delil avansının mahkememiz veznesine yatırılması için kesin süre ihtaratı yapılarak davalı vekiline usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir. Davalı tarafça süresi içerisinde delil avansı yatırılmamış olduğu ve dosyada mevcut delil durumu itibariyle dosyaya sunulan raporda yer alan onarım bedeli ve gerçek zararın tespitine yönelik tespitlerin dosya kapsamı ve serbest piyasa rayiçlerine uygun olduğu gözetilerek davacının gerçek zararının 29.000,00-TL olduğu kabul edilmiştir.
Davacıya dava öncesinde davalı şirket tarafından 13.697,00-TL hasar ödemesi yapılmış olup davacının bakiye zararının 15.303,00-TL olduğu kabul edilmiştir. Dava, belirsiz alacak davası olarak açılmış olup dava değerinin 27/03/2023 tarihli değer artırım dilekçesi ile 15.303,00-TL’ye yükseltildiği gözetilerek bu miktar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.
10-Tespit edilen zarara dava dilekçesinde yasal faiz uygulanması, değer artırım dilekçesinde ise avans faizi uygulanması talep edilmiştir. Yerleşik yargısal uygulamaya göre faiz türünün belirlenmesinde zarar veren aracın niteliği belirleyici olmaktadır. Zarar veren sigortalı aracın cinsinin otomobil ve ruhsat kaydının hususi olduğu, ticari amaçla kullanıldığını gösterir somut bir delil bulunmadığı dikkate alınarak faiz türü yasal faiz olarak belirlenmiştir. Davacı tarafça davalı sigorta şirketine kazanın 26/03/2021 tarihinde ihbar edildiği, davalının ihbar sonrası 8 iş günü sonunda temerrüte düşeceği gözetilerek 08/04/2021 tarihinde temerrüt gerçekleştiği anlaşılmakla bu tarihten itibaren faize hükmedilmiştir.
11-Davacı tarafça ekspertiz ücreti talebinde bulunulmuş olup yerleşik yargısal içtihatlar uyarınca davacının kaza öncesi zararın tespiti için ekspertiz incelemesi yaptırması halinde bunun yargılama giderlerine dahil edilebileceği, ekspertiz ücretinin bir zarardan ziyade yargılama gideri olarak değerlendirilmesi gerektiği gözetilerek, davacı tarafça yaptırılan ekspertiz ücreti olan ve faturası sunulan 675,00-TL’nin serbest piyasa rayiçlerine uygun olduğu, ekspertiz hizmeti ile davacının dava açıp açmama yönünde haklılık durumunu dava öncesi tespit ettirebileceği, bu nedenle gereksiz bir harcama olarak değerlendirilemeyeceği gözetilerek bu harcamanın yargılama giderleri kapsamında değerlendirilmesine karar verilmiştir.
12-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13. Fıkrası uyarınca arabuluculuk ücreti yargılama giderlerinden olup, İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun sarf kararı ile 1.320,00TL arabuluculuk ücretinin hazine tarafından karşılandığı anlaşıldığından bu tutar yargılama gideri olarak değerlendirilmiş ve haklılık durumuna göre taraflardan tahsili yönünde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜNE, 15.303,00-TL bakiye hasar bedelinden kaynaklanan maddi tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine, tazminat miktarına 08/04/2021 Tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 1.045,34-TL harçtan peşin olarak alınan 80,70-TL ile tamamlama harcı olarak alınan 261,20-TL harcın mahsubu ile bakiye 341,90-TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı yararına takdir edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 80,70-TL ile tamamlama harcı olarak yatırılan 261,20-TL toplamı 341,90-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafça sarf edilen 80,70-TL başvuru harcı ile 58,00-TL posta ve tebligat ücreti, 2.000,00-TL bilirkişi ücreti olarak sarf edilen toplam 2.138,70-TL ve yargılama gideri kapsamına alınan 675,00-TL ekspertiz ücreti toplamı 2.813,70-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen ilgili taraflara iadesine,
7-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından karşılandığı anlaşılan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına, bu hususta harç tahsil müzekkeresi yazılmasına, Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda, dava değerinin 6100 Sayılı HMK’nın 341/2. Maddesinde gösterilen İstinaf kanun yolu başvuru sınırının altında kalması nedeniyle kesin nitelikte olduğu ve kanun yoluna başvurulamayacağı açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.13/06/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır
BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur”