Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/316
KARAR NO : 2022/548

DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 11/04/2022
KARAR TARİHİ : 19/07/2022

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; taraflar arasındaki ilişkiler gereğince, borçlu şirket … Turizm. Ltd.Şti. Tarafından borcunun ödenmesine karşılık müvekkili alacaklıya 25/07/2018 gün,150.000,00-TL bedelli, … seri nolu çek verildiğini, müvekkili tarafından alınan bu çekin, 3. bir firmaya (… ELEKTRİK AŞ.) olan borcuna karşılık ödeme aracı olarak ciro edildiğini, … Elektrik tarafından bankaya ibraz edilen bu çekin karşılıksız çıkması nedeniyle, 3. kişi … Elektrik tarafından İzmir … İcra Müdürlüğü …/… esas sayı ile İcra takibine konu edildiğini ve keşideci davalı borçlunun ödememesi üzerine, müvekili tarafından mecburen ödenmek zorunda kalındığını, keşideci davalının ödeme vaatleri ile müvekkilinin oyalandığını, aradan geçen sürede çek zaman aşımına uğradığından müvekkili tarafından İş bu çekir, … İcra müdürlüğünden geç teslim alındığını ve İzmir … İcra Müdürlüğü …/… esas sayılı dosya ile keşideci borçlu davalı firmaya karşı 7 örnek icra takibine konulduğunu, davalı borçlunun haksız itirazı üzerine icra takibinin kötü niyetli şekilde durduğunu, davalının itirazının haksız olduğunu, itirazın iptali ile yapılan takibin devamına, davalının %20 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya dava dilekçesinin tebliğ edildiği, ancak davaya cevap vermedikleri görülmüştür.
DELİLLER:
İzmir … İcra Müdürlüğü’nün …/… E sayılı dosyası, İzmir … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı doyası, dava konusu çek, ödeme belgeleri, delil olarak değerlendirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
1-Dava 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 726. Ve 732. Maddeleri uyarınca açılmış sebepsiz zenginleşmeye dayalı yürütülen icra takibine karşı itirazın iptali davasıdır.
2-Türk Ticaret Kanunu’nda çek, müracaat borçluları ve asıl borçlu arasındaki ilişkiler yönünden poliçe hakkında düzenlenen hükümlere tabi olup, TTK’nın 818/1-L maddesi yollamasıyla 726. Maddesine göre çek bedelini ödeyen kişi ödemiş olduğu bedel ile ödeme tarihinden itibaren ödediği bedelin faizini, yaptığı giderleri ve komisyon ücretini talep etme hakkı bulunmaktadır. Ayrıca ödeme yapan borçlunun ödemesine dair bir makbuz isteme hakkı bulunmaktadır.
3-TTK’nın 818/1-L maddesi yollamasıyla 732. Maddesi çek hakkında da uygulama alanı bulmaktadır.
“MADDE 732- (1) Zamanaşımı sebebiyle veya poliçeden doğan hakların korunması için gerekli olan işlemlerin yapılmasının ihmal edilmiş olması dolayısıyla, düzenleyenin veya kabul edenin poliçeden doğan yükümlülükleri düşmüş bile olsa, bunlar poliçenin hamiline karşı, onun zararına zenginleşmiş olabilecekleri kadar borçlu kalırlar.
(2) Sebepsiz zenginleşmeden doğan istem, muhataba, yerleşim yerli bir poliçeyi ödeyecek olan kimseye ve düzenleyen, poliçeyi başka bir kişi veya ticari işletme hesabına düzenlemiş olduğu takdirde o kişiye veya ticari işletmeye karşı da ileri sürülebilir.
(3) Poliçeden doğan borcu düşmüş olan cirantaya karşı böyle bir istem ileri sürülemez.
(4) Zamanaşımı süresi, poliçenin zamanaşımına uğradığı tarihi takip eden tarihten itibaren bir yıldır; ispat yükü, sebepsiz zenginleşmediğini iddia edene aittir.”
Yasal düzenlemede açıkça belirtildiği üzere kıymetli evrak zamanaşımına uğramış olsa dahi müracaat borçlularının düzenleyene karşı haklarını ileri sürebilmeleri için zamanaşımının dolduğu tarihten itibaren 1 yıllık ek bir süre öngörülmüştür. Bu ek süre içerisinde çek bedelini ödeyen borçlunun keşideciden ödediği bedeli talep etme hakkı bulunmaktadır. Bu tür bir talepte ispat yükü ödeme yapan borçlu aleyhinde sebepsiz zenginleşmediğini iddia eden keşideci üzerindedir.
4-Somut olayda takibe konu çek 25/07/2018 keşide tarihli ve 150.000,00-TL bedelli, keşidecisi davalı … Turizm Yatırımları Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olup çekin son ibraz tarihi 03/08/2018 tarihinden bir gün sonra zamanaşımı süresi işlemeye başlayacak, 04/08/2021 tarihi itibariyle zamanaşımı süresi sona erecektir. Davacı ödeyen tarafından 04/08/2021 tarihinden itibaren 1 yıllık süre içerisinde kendi ödemiş olduğu tutarın davalı keşideciden talep edilmesi mümkündür, kaldı ki davalı tarafça zamanaşımı defi ileri sürülmemiştir.
5-Davacı tarafça dosyaya sunulan … Elektrik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Tarafından düzenlenmiş 01/07/2022 tarihli ödeme makbuzuna göre davacı tarafından anılan alacaklı şirkete 19/07/2021 tarihinde 239.444,44-TL ödeme yapıldığı beyan edilmiştir.
6-TTK’nın 726. Maddesi uyarınca davacı tarafın 239.444,44-TL ödemesine ödeme tarihinden itibaren faiz talep etme hakkı bulunmaktadır. Ancak davacı tarafça takipte çek asıl alacağına yönelik işlemiş faiz yürütülerek çek asıl alacağı ve işlemiş faiz olarak 2 ayrı kalemde takipte bulunulduğu görülmüştür. Davacının takipte hak ettiğinden daha az miktarı talep etmiş olduğu görülmüş olup kural olarak hak sahibinden daha fazla olanı talep etmeye zorlanamayacağı gözetilerek takip talebinde talep edilen asıl alacak ve faiz istemiyle bağlı kalınarak hesaplama yapılmıştır.
Dava konusu çekle ilgili davacı ciranta aleyhine İzmir … İcra Dairesi’nin …/… Esas sayılı takip dosyasında başlatılan icra takip tarihi 13/08/2018 olup, takip tarihinden ödeme tarihine kadar işlemiş faiz miktarı avans faizi üzerinden hesaplandığında 13/08/2018-19/07/2021 tarih aralığındaki 2 yıl 11 ay 6 gün için 70.788,83-TL miktarına erişmektedir. Davacının ödeme yaptığı 19/07/2021 tarihinden sonra ödeme yaptığı tutar için İzmir …İcra Dairesi’nin …/… Esas sayılı dosyasında başlattığı takip tarihi olan 12/01/2022’ye kadar davalı keşideciden talep edebileceği faiz tutarı ise 19/07/2021-12/01/2022 tarihleri arasındaki 5 ay 24 günlük süre için ise 12.005,15-TL işlemiş faiz talep etme hakkı bulunduğu tespit edilmiştir. Davacının ödeme tarihi öncesi ve sonrasında toplam 82.793,98-TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği belirlenmiştir.
Toplanan tüm delillerin birlikte değerlendirilmesi neticesinde davacı tarafça davalının keşidecisi olduğu 25/07/2018 tarihli 150.000,00-TL bedelli çekin ciranta olarak verildiği dava dışı … Elektrik San.ve Tic.A.Ş.’ye yapılan 239.444,44-TL tutarlı ödeme ile kendisinden önce gelen keşideci davalıya bu tutarı ve faizini talep edebileceği, davacının ödemiş olduğu tüm tutar üzerinden ödeme tarihinden itibaren faiz talep etme hak ve yetkisi bulunmaktayken daha azına tekabül eden çek asıl alacağına temerrüt tarihinden itibaren kendi başlattığı takip tarihine kadar faiz işletilmesi yolunu tercih edebileceği, mahkememizce davacının benimsediği bu tercih üzerinden hesaplama yapıldığında 148.400,00-TL asıl alacak ve 82.793,98-TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
7-Davacı ile davalı arasındaki uyuşmazlık kıymetli evrak hukukundan kaynaklanmakta olup davalı keşidecinin keşide ettiği ve bedelini ödememiş olduğu çekin davacı tarafça üçüncü kişiye ödenmesi nedeniyle elde ettiği alacak miktarının ve haklılık durumunun davalı tarafça bilinebileceği gözetilerek kabul edilen dava değeri üzerinden %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmiştir.
8-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13. Fıkrası uyarınca arabuluculuk ücreti yargılama giderlerinden olup, İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun 28/03/2022 tarihli sarf kararı ile 1.560,00TL arabuluculuk ücretinin hazine tarafından karşılandığı anlaşıldığından bu tutar tarafların haklılık oranına göre yargılama gideri olarak taraflar üzerine yükletilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ İLE, davalının İzmir …İcra Dairesi’nin …/… Esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazının kısmen iptali ile, takibin 148.400,00-TL asıl alacak ile 83.793,98-TL işlemiş faiz üzerinden devamına, asıl alacak miktarına takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi uygulanmasına, fazlasına dair istemin reddine,
2-Dava konusu alacak likit nitelikte görülmekle hükmedilen dava değerinin %20’si oranında hesaplanan 46.238,80-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 15.861,17-TL harçtan peşin olarak alınan 2.712,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 13.148,67-TL nispi karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı yararına takdir edilen 24.703,58 -TL vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 2.712,50-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça sarf edilen 80,70-TL başvuru harcı ile 13,00-TL posta ve tebligat ücreti olmak üzere toplam 93,7‬0-TL yargılama giderinin, davanın ret ve kabul oranına göre 93,68-TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen ilgili taraflara iadesine,
8-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından karşılandığı anlaşılan 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davanın kabul ve ret oranına göre hesaplanan 1.559,79-TL’sinin davalıdan, bakiye 0,21-TL’sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına, bu hususta harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı takdirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/07/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur”