Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/680 Esas
KARAR NO : 2022/260

DAVA : Menfi Tespit (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/09/2021
KARAR TARİHİ : 06/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle;müvekkili şirket ile davalı şirketin 09/10/2020 tarihinde “İzmir Metro AŞ İstasyonlarına Akıllı Yiyecek Ve İçecek Otomatı Konulması Ve İşletilmesi Hizmeti Alım Sözleşmesi” yaptıklarını, iş bu sözleşme uyarınca müvekkili tarafından davalı şirkete ait metro istasyonlarına 90 adet akıllı yiyecek ve içecek otomatı kurulumu ve işletilmesinin yapılması ile iş bu otomatların işletilmesinden doğan cironun %41,5 inin davalı şirkete ödenmesi ve 90 adet otomat için yıllık 6.300.000,00-TL ciroyu garanti etmeyi üstlendiği, ancak sözleşmenin yapılmasına müteakip 45 adet otomatın kurulum işleminin yapılmasına rağmen, davalı tarafça sözleşmede kararlaştırılan 45 adet otomatın kurulacağı yerlerin müvekkile gösterilmediğini, bu nedenle 90 adet otomattan 45 inin kurulum işleminin yapılamadığı, ayrıca Covid – 19 pandemisi nedeniyle hedeflenen cironun gerçekleşmediğini, oluşan iş bu mücbir sebep ve davalı şirketin müvekkile 45 adet otomatın konulacağı yeri göstermemesi sebebiyle, sözleşmenin ifasının müvekkil tarafından imkansız hale geldiğini, iş bu nedenle sözleşmenin müvekkil tarafından haklı nedenle feshedildiğini, ancak sözleşme kapsamında davalıya verilen Türkiye Halk Bankası AŞ Eskiizmir Şubesi’ne ait 07/10/2020 tarih ve … sayılı …referans numaralı 500.000,00-TL bedelli kesin teminat mektubunun iade edilmediğini, ayrıca müvekkili tarafından gerek mücbir sebep ve gerekse de aşırı ifa güçlüğü koşulları altında, karşı tarafa itirazı kayıt ile 08/01/2021 tarihinde 257.092,50-TL, 08/02/2021 tarihinde 257.092,50-TL, 08/03/2021 tarihinde 257.092,50-TL davalıya ödemede bulunduğunu, iş bu bedellerin de iadesi gerektiğini, yine müvekkil davacı tarafından elektrik bedeli kesin teminatı adı altında nakit olarak 20.000,00-TL ödemede bulunduğunu, bu bedelin de müvekkile iadesi gerektiğini beyan ile müvekkilinin taraflar arasında yapılan 09/10/2020 tarihli sözleşmeden dolayı davalı tarafa borçlu olmadığının tespiti ile 500.000,00-TL bedelli teminat mektubunun müvekkile iadesine, müvekkili tarafından davacıya itirazı kayıt ile yapılan toplam 771.277,50-TL bedel ile elektrik bedeli kesin teminatı adı altında ödenen 20.000,00-TL dahil olmak üzere toplam 791.277,50-TL alacağın davalıdan alınarak müvekkile ödenmesine, teminat mektubunun nakde çevrilmesinin tedbiren önlenmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davacının, pandeminin etkilerinin azaldığı bir dönemde, davacı tarafça düzenlenen İzmir metro istasyonlarında kurulacak 90 adet yiyecek ve içecek otomat konulmasına dair ihaleye katılarak, teklif edilen bedel üzerinde davacı ile sözleşme yapıldığı, sözleşmede otomatların konulacağı istasyonların belli olduğunu, davacının sözleşme hükümlerine göre kurulması gereken otomatları koymadığı, müvekkiline yer göstermeye ilişkin herhangi bir talepte bulunmadığını, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten bir ay sonra uyarlama talebinde bulunduğu, ancak aynı tarihlerde İzban istasyonlarına otomat kurulmasına dair teklif sunduğu, sözleşmenin yapıldığı tarihte Covid-19 pandemisinin etkilerinin azaldığı bir dönemde yapıldığını, iş bu hususun ifa imkansızlığı olarak ileri sürülemeyeceğini, sözleşmenin haksız olarak fesih edildiğini, beyan ile davanın reddi ile ihtiyati tedbirin kaldırılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; 09/10/2020 tarihli sözleşme, 500.000,00-TL bedelli teminat mektubu, cari hesap mutabakat formu, özet mizan raporu, fatura, makbuz, dekont, banka ekstreleri, müvekkili şirketçe davalıya gönderilen 17/12/2020 tarihli uyarlama istemli yazı, 08/01/2021 tarihli cevabi yazı, fesih ihtarnamesi, ihtarnameler, İzmir 2. ATM…… değişik iş sayılı dosyası, emsal Danıştay kararı, arabuluculuk dosyası, emsal kararlar, müvekkil şirket ticari defter ve kayıtları, bilirkişi incelemesi, keşif, Yargıtay ve Danıştay kararları, tanık beyanları ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; sözleşme ve eki teknik şartname ve tüm dökümanlar, Yargıtay içtihatları, ihtarnameler, İzmir 2. ATM nin … değişik iş sayılı dosyası, müvekkil şirkete ait ticari defter ve kayıtlar, taraflar arasında yapılan yazışmalar, tanık, keşif ve bilirkişi incelemesi, gerektiğinde yemin ve ikamesi mümkün sair delillere dayandığı görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; hasılat kirası sözleşmesinden borçlu olmadığının tespiti ve alacak istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere,
TTK nun 5. maddesinde, aksine hüküm bulunmadıkça dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevli olduğu düzenlenmiştir.
TTK nun 4. maddesinde ise, ticari davalar ve çekişmesiz yargı işlerinin, ..her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın bu kanunda… ön görülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işi sayılacağı hükmü düzenlenmiştir.
HMK nun 4/1-a maddesinde, “Kiralanan taşınmazların 09/06/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre, ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere, tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaların” Sulh Hukuk Mahkemesinin görev alanında olduğu düzenlenmiştir.
Mahkememizde görülmekte olan iş bu davanın, her iki tarafı tacir ve dava konusu uyuşmazlığın da ticari işletmelerinden kaynaklandığı sabit ise de, taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu 09/10/2020 tarihli “İzmir Metro AŞ İstasyonlarına Akıllı Yiyecek Ve İçecek Otomatı Konulması Ve İşletilmesi Hizmeti Alım Sözleşmesi” niteliği itibarı ile, hasılatın paylaşımını öngören kira sözleşmesi niteliğinde bulunduğu, iş bu nedenle uyuşmazlığın kira sözleşmesinden doğduğu, görevli mahkemenin HMK 4/1-a maddesi uyarınca sulh hukuk mahkemeleri olduğu, mahkememizin görevli olmadığı, HMK 114/1-c maddesine göre, mahkemenin görevli olması dava şartı olup, yine HMK nun 115/1 maddesine göre dava şartlarının mevcut olup olmadığının davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden araştırılacağı, düzenlenmiş olup, iş bu yasal düzenlemeye göre uyuşmazlığın çözümünde mahkememizin görevli olmadığı anlaşılmakla, davanın görev yönünden dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilerek aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Dava konusu uyuşmazlığın çözümünde Mahkememizin görevli olmadığı, görevli Mahkemenin İzmir Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşılmakla; davanın görev yönünden dava şartı yokluğundan usulden reddine,
6100 sayılı HMK’nın 20. maddesi uyarınca kanun yoluna başvurulmayarak hükmün kesinleşmesi halinde kararın kesinleştiği tarihten, kanun yoluna başvurulmuş ise bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde Mahkememize başvurarak dava dosyasının görevli ya da yetkili Mahkemeye gönderilmesinin talep edilmesi halinde dava dosyasının görevli ve yetkili Mahkemeye gönderilmesine, belirtilen süreler içerisinde talepte bulunulmaması halinde tarafların talebi üzerine davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
Yargılama harç ve giderleri hususunda görevli ve yetkili Mahkemece karar verilmesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.06/04/2022

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza