Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/587 E. 2022/696 K. 20.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/587 Esas
KARAR NO : 2022/696

DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 31/08/2021
KARAR TARİHİ : 20/10/2022

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; Müvekkili sigorta şirketine sigorta ettirilmiş olan Ziraat Bankası Denizbostanlı Şubesi hizmet binası çevresinde sık sık elektrik kesilmesi nedeniyle 26.01.2018 tarihinde şubenin klimalarının tamamen çalışmaz duruma geldiğini, klimalar üzerinde 29.01.2018 tarihinde yapılan servis incelemesinde; ‘klima kompresörünün ve akabinde güç transistör modülünün arızalandığı ve değiştirilmesi gerektiğinin’ tespit edildiğini, müvekkil sigorta şirketi tarafından sigortalıda arızalanan klima grupları için yaptırılan ekspertiz çalışmasında hasarın 11.750,00 TL olduğu, bu tutara 150,00 TL muafiyet uygulandğında net hasarın 11.600,00 TL olduğu belirlenerek söz konusu hasar bedelinin 01.03.2018 tarihinde sigortalıya ödendiğini, müvekkilince sigortalıya ödenen hasar bedelinin tahsili için davalı şirkete gönderilen rücu mektubuna karşılık ödeme yapılmaması üzerine davalı şirket aleyhine İzmir 23. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası üzerinden ilamsız icra takibi başlatıldığını, sigortalının davaya konu işyerinde oluşan zarardan, davalı elektrik dağıtım şirketinin elektrik kesintileri ve voltaj yükselmesi sebebiyle bizzat sorumlu olduğunu, müvekkilinin gerek sigorta poliçe şartları gerekse TTK 1301 maddesi (6102 Sayılı Kanunun 1472.maddesi) gereğince sigortalısının haklarına ödediği tazminat miktarı kadar aynen halef olduğunu, davalı şirketin borca ve takibe itiraz ettiğinden takibin durdurulduğunu, davanın haksız fiil sorumluluğuna dayandığını, sigortalı işyerinde elektrik dağıtım işini üstlenin davalı şirket olduğunu ve oluşan zarardan sorumlu olduğunu, bu nedenlerle davalının icra takibine itirazının iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili, cevap dilekçesinde; açılan davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğundan reddinin gerektiğini, müvekkili şirket yetkilileri tarafından yapılan araştırma neticesinde 26.01.2018 tarihinde davacının hasarın meydana geldiğini iddia ettiği ………….. adresinde bulunan Ziraat Bankası Denizbostanlı Şubesi ve civarından müvekkilinin elektrik şebekesinde elektrikli cihazlarda hasar oluşturabilecek nitelikte bir arıza kaydına rastlanmadığını, ayrıca başka abonelerden de benzer şikayet gelmediğini, 26.01.2018 tarihinde davacının sigortalısının enerji aldığı K-587 nolu trafonun E-1 nolu box panosunda sigorta attığını ve müvekkili adına ilgili bölgede hizmet alım sözleşmesi ile arıza – bakım – onarım işlerini yürüten Setaş Sistem Bilişim İnş. Taah. Tic. Ltd. Şti personeli tarafından sigorta değiştirme işleminin yapıldığını, sigorta atmasının tek başına cihazların hasar görmesine neden olabilecek nitelikte bir durum olmadığını, nitekim böyle bir durum olmuş olsa aynı box panodan enerji alan diğer abonelerden de benzer nitelikte hasar şikayetlerinin gelmesinin gerekeceğini, ekspertiz raporunun parça değişimi nedeniyle bu işten ticari menfaati bulunan servis raporuna itibar edilerek düzenlendiğini, teknik servis raporlarını hazırlayanların teknik eleman olup olmadığının ve bu şekilde rapor hazırlamaya ehliyetli olup olmadıklarının şüpheli olduğunu, bu şekilde hazırlanan teknik servis raporlarında genel geçer şekilde cihaz hasarlarının voltaj dalgalanmasından kaynaklandığının öne sürülerek, mağdur olan vatandaşların mağduriyetlerinin daha da artmasına ve müvekkil şirketin haksız bir şekilde sorumlu olmadığı bir tutarı ödemesi amacına yönelik olduğunun sık karşılaşılan bir durum olduğunu, davacının sigortalısı olan işyerinde sadece bir kısım elektrikli cihazların bozulması, diğer elektronik cihazlarında hiçbir hasar meydana gelmemesinin de sigortalının işyerinde elektrik kesilmesi yada voltaj dalgalanması sebebiyle cihazın arızalanmış olduğu iddiasına aykırılık teşkil ettiğini, iddia edilen hasarın cihazın içyapısından yada kendi kusurundan veya gerekli bakımının yapılmamasından kaynaklanmış olasının da söz konusu olabileceğini, eğer elektrik kesilmesi veya voltaj dalgalanması sonucu hasar oluşmuş olsa diğer cihazların da arızalanmasının gerekeceğini, ancak böyle bir durumun söz konusu olmadığını, müvekkili tarafından elektrik sistemine verile alçak ve orta gerilim elektrik enerjisinin geriliminde izin verilen sınırların dışında bir dalgalanma yaşanmış olması halinde, sadece sigortalının adresinde değil, aynı şebekeden beslenen tüm tüketicilerde benzer hasarların meydana gelmesi gerekeceğini, açıklanan nedenlerle haksız açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: İzmir 23. İcra Müdürlüğü’nün ……..E sayılı dosyası, bilirkişi raporu delil olarak değerlendirilmiştir.
Bilirkişiden alınan raporun sonuç kısmına göre; “…a) Davacının sigortalısı Ziraat Bankası Denizbostanlı Şubesinin, … Elektrik Dağıtım A.Ş. Karşıyaka Elektrik Dağıtım şebekesindeki K-587 nolu trafo merkezinin E-1 nolu harici dağıtım panosundan enerji aldığı davalı şirketin yazısında belirtilmektedir.
Davalı şirkettin davaya cevap dilekçesi ekinde sunulan arıza ekiplerine ait Araç Görev İş Emrinde 26.01.2019 tarihinde davacının sigortalısının enerji aldığı E-1 nolu harici dağıtım panosunda 315 amperlik NH (bıçaklı) sigortalardan biri attığı tespit edilmiş, arıza ekipleri tarafından atan sigorta yenisi ile değiştirilerek arıza giderilmiştir. Bunun dışında davacı tarafından sigortalanan banka şubesinin enerji aldığı panoda herhangi bir arıza meydana gelmediği görülmektedir.
b) Elektrik dağıtım şebekelerinde herhangi bir aşırı yüklenme yada kısa devre nedeniyle sigorta atması durumu, rutin ve çok sık karşılaşılan olaylardandır. Sigortanın atması bu sigorta üzerinden beslenen abonelerden, dağıtım sistemine yansıyan bir kısa devreden yada aşırı yüklenmeden kaynaklanmış olabilir. Sigortanın atması nedeniyle bu sigorta üzerinden enerji alan aboneler bir süre enerjisiz kalır, ancak sigorta değiştirilerek enerji verildiğinde normal koşullarda tekrar çalışmaya devam ederler. Özetle sigortanın atmış olması bu sigorta üzerinden enerji alan abonelerde tek başına bir arıza oluşturmaz.
Davacının sigortalısı olan Banka şubesindeki …klima grupları için Fujıtsu katalogundan yapılan araştırmada; …klima grubunun 20 HP – 15 KW gücünde olduğu ve 3 faz üzerinden beslendiği görülmektedir. 3 fazlı elektrik enerjisi üzerinden beslenen tüm cihaz ve motorlarda herhangi bir nedenle fazlardan birinin enerjisinin kesilmesi (yada o faza ait sigortanın atması) halinde motor iki faz üzerinden çalışmaya devam edeceğinden, nominal çalışma akımından fazla akım çeker, böyle bir durum söz konusu sistemin yada motorun arızalanmasına neden olabilir. Fazlardan birinin kesilmesi sık karşılaşılan arıza niteliğinde olduğundan, böyle durumlarda arızalanmayı önlemek için üç fazlı motor ve cihazlarda ‘faz koruma rölesi’ kullanılır. Bu röle kendi içerisinde sürekli olarak üç fazdaki gerilimin varlığını kontrol eder ve fazlardan herhangi biri kesildiğinde cihazı devreden çıkararak 2 faz üzerinden çalışmasını ve aşırı akım çekerek cihazın arızalanmasını önler. Davaya konu olaydaki gibi fazlardan birine ait sigorta attığında kompresör grubunun (klima sisteminde gaz dolaşımını ve basıncının sağlayan ana motor) arızalanabilmesi için ya ‘faz koruma rölesinin’ olmaması, yada ‘faz koruma rölesinin’ devre dışı edilmiş yada arızalanmış olması gerekmektedir.
Özetlenecek olursa; davacının sigortalısındaki …klima gruplarının arızalanmasının ana nedeni; elektrik şebekesindeki dağıtım panosunda sigorta atması değil, banka iç elektrik dağıtım tesisatında ve …klima gruplarının koruma ve kontrol sistemlerinde yeterli koruyucu önlemin alınmamış olmasından yada bu sistemlerin çalışmamış olmasından kaynaklanmaktadır.
c) … Elektrik Dağıtım A.Ş. elektrik şebekesindeki K-587 nolu trafonun E-1 nolu harici dağıtım panosundan sadece davaya konu cihazların bulunduğu banka şubesi enerji almamaktadır. Bu tür harici dağıtım panolarından çevredeki çok sayıda bina birden beslenmekte olup, bu binalarda çok sayıda konut ve iş yeri bulunmaktadır. Eğer sigorta atması olayı arıza nedeni olsa, diğer bina ve işyerlerinde de benzer arızaların meydana gelmesi kaçınılmazdır. Bu durumda aynı gün çok sayıda aboneden benzer arızaların oluşması ve şikayetlerin gitmesi gerekmekte iken böyle bir durumdan söz edilmemektedir.
d) Davacının sigortalısı olan banka şubesinde …klima gruplarının dışında çok sayıda elektronik hassas cihaz (bilgisayarlar, UPS sistemi (kesintisiz güç kaynağı), para sayma makinesi, telefon santrali, fax, vb) bulunmaktadır. Eğer …klima sistemlerinin arızalanmasına neden olay gerilim yüksekliği yada voltaj dalgalanması olmuş olsa, aynı banka şubesindeki kullanılan ve daha hassas diğer elektronik cihazların da aynı şekilde arızalanması gerekecektir. Böyle bir durum olmadığı halde sadece …klima sisteminin arızalanması, arızalanan bu cihazın kendi iç yapısından, cihaz üzerindeki koruyucu sistemlerin çalışmamasından yada sistemin periyodik bakımının düzgün olarak yapılmamasından kaynaklanmış olabileceğini göstermektedir. Dosya içerisinde …klima sistemin periyodik bakımlarının yetkili servisi tarafından düzenli olarak yapıldığına dair bir belge de bulunmamaktadır.
Bu hususlar birlikte değerlendiğinde;
-Davacının sigortaladığı Ziraat Bankası Denizbostanlı şubesinde 26.01.2019 tarihinde arızalanan… marka …klima sisteminde meydana gelen hasarın, … Elektrik Dağıtım A.Ş. sorumluluğundaki elektrik dağıtım şebekesinden kaynaklanmadığı, arızanın meydana gelmesinde davalı şirketin hizmet kusurunun bulunmadığı, banka içerisinde çok sayıda hassas elektronik sistem bulunmakta iken hasarın sadece …klima gruplarında meydana gelmesinin nedeninin davalının elektrik şebekesindeki dağıtım panosunda sigorta atması yada gerilim yükselmesi değil, banka iç elektrik dağıtım tesisatında ve …klima gruplarının koruma ve kontrol sistemlerinde yeterli koruyucu önlemin alınmamış olmasından yada bu koruyucu sistemlerin çalışmamış olmasından veya bu klima sistemlerinin periyodik bakımlarının düzgün yapılmamış olmasından kaynaklanmış olabileceği,
– Buna karşılık Ekspertiz raporunda belirtilen, Fujıtsu marka ………. model …Klima sisteminin onarımı için hesaplanan 11.600 TL tutarındaki hasar tutarının; hasarın boyutu ile uyumlu olduğu ve hasar tarihindeki piyasa rayiçlerine uygun olduğu görüş ve kanaatine varılmıştır…” şeklinde rapor sunulduğu görülmüştür.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
1-Dava sigortacının halefiyete dayalı olarak zarar sorumlusuna karşı başlattığı icra takibine yapılan itirazın iptali davasıdır.
2-Davacı vekilince dava dilekçesinde davacının sigortalısı olan T.C.Ziraat Bankası Denizbostanlı Şubesi’ne ait klimaların elektrik dalgalanması nedeniyle arızalandığını, arızanın davalının sorumluluğundaki elektrik kesintisi ve voltaj yükselmelerinden kaynaklandığını, şubedeki klimaların onarımı için sarf edilen ve sigorta şirketi tarafından karşılanan 11.600,00-TL hasar tazminatının davalının sorumluluğunda olduğunu ileri sürerek itirazın iptaline karar verilmesi talep edilmiştir.
3-Davalı vekili cevap dilekçesinde zamanaşımı defi ileri sürmüş, hasarın meydana geldiği tarihte hasar oluşturabilecek bir elektrik arızası bulunmadığı, aynı şebekeden elektrik alan çok sayıda abone olmasına rağmen yalnızca davacının sigortalısına ait eşyaların zarar görmesinin cihazların kendi kusur veya bakımlarının yapılmamasından kaynaklandığı savunularak davanın reddi talep edilmiştir.
4-Rücuen tazmin davaları halefiyet esasına dayalı davalar olup görev hususunda zarar gören ile zarar veren arasındaki hukuki ilişkiye göre belirleme yapılması gerekmektedir. Davacı sigortacının haklarına halef olduğu dava dışı zarar gören şirket bir ticaret şirketi olup zarar gören klimalar da şirketin faaliyet alanında olan banka şubesinde yer almaktadır. Davalı elektrik dağıtım şirketi de tacir olduğundan yargılamanın asliye ticaret mahkemesinde görülmesi gerekmekte olup mahkememizin görevi hususunda herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır.
5-Davacının sigortalısı ile davalı arasındaki sorumluluk ilişkisi haksız fiilden kaynaklanmaktadır.
Haksız fiil sorumluluğu, “Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkileri” başlığı altında, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49. ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
49. maddesi “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.
Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
50. maddesi, “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.”
6-Haksız fiil, bir kimsenin hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışı ile başka bir kimsenin zarara uğramasına yol açmasıdır. Yargısal içtihatlar ve doktrine göre haksız fiilin unsurları;-Fiil, davranış,
-Fiilin hukuka aykırı olması
-Zararın meydana gelmesi,
-Kusur,
-Fiil ve zarar arasında illiyet bağı bulunması, olarak sıralanmaktadır.
Yine TBK’nın 50. maddesi ile “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” hükmü düzenlemesi uyarınca zarar gören zararı ile zarar verenin kusurlu olduğunu ispatla mükellef kılınmıştır.
7-Mahkememizce davacının sigortalısının gördüğü zarar ile davalının eylemleri arasında illiyet bağının bulunup bulunmadığı hususunda elektrik mühendisi bilirkişi ile makine mühendisi bilirkişiden oluşan heyete dosya tevdi edilerek bilirkişi incelemesi yaptırılmış, dosyaya sunulan 18/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle sigortalıya ait banka şubesinde çok sayıda elektronik cihaz bulunmasına rağmen yalnızca klimalarda hasar meydana gelmesinin sebebi olarak banka iç elektrik tesisatında ve …klima koruma ve kontrol sistemlerinde yeterli koruyucu önlem alınmamış olmasından veya klimaların periyodik bakımlarının yapılmamış olmasından kaynaklanabileceği yönünde görüş bildirilmiştir.
Bilirkişi raporunun banka tesisatları incelenmeksizin düzenlendiği anlaşıldığından dosya yeniden bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, Banka şubesi, zarar gören klimalar ve tesisatların bilirkişi heyetince yerinde incelenmesi suretiyle düzenlenen 29/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda da aynı yönde görüş bildirilerek meydana gelen hasarda davalı şirketin kusurunun bulunmadığı yönünde görüş bildirildiği görülmüştür.
Bilirkişi ek raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiş, itiraz süresinde rapora karşı bir itiraz veya beyan sunulmadığı görülmüştür.
7-Mahkememizce tüm dosya kapsamı, bilirkişi raporu ve haksız fiile ilişkin yasal düzenlemeler dikkate alınarak yapılan değerlendirmede, davalı elektrik dağıtım şirketinin sorumlu olduğu dağıtım şebekesinde hasarın meydana geldiği 26/01/2018 tarihinde elektrik arızası olduğu sabit ise de, taraflarca itiraza uğramayan bilirkişi raporunda belirtilen görüşte banka şubesinde klimalara göre daha hassas nitelikte cihazlar bulunmasına rağmen yalnızca klimaların arızalanmış olmasının cihaz içi güvenlik önlemlerinin yetersizliğinden veya klima bakımlarının periyodik bakımlarının gereği gibi yapılmamasından kaynaklanmış olabileceğinin belirtildiği, bu haliyle davalı tarafça da süresinde itiraz edilmeyen bilirkişi heyeti görüşü mahkememizce de benimsenerek davalının kusurunun ispat edilemediği değerlendirildiğinden davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL harçtan peşin olarak alınan 161,27-TL harcın mahsubu ile fazla yatırılan 80,57‬-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacıya iadesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına takdir edilen 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
4-Davacının sarf ettiği yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen iadesine,
6-Dava şartı arabuluculuk kapsamında hazine tarafından karşılandığı anlaşılan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına, bu hususta harç tahsil müzekkeresi yazılmasına,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı takdirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır