Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/32 E. 2021/688 K. 14.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

.
T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
.
ESAS NO : 2021/32 Esas
KARAR NO : 2021/688
.
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/09/2014
KARAR TARİHİ : 14/09/2021
.
Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; Davalı tarafından, müvekkilleri hakkında İzmir … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile kambiyo senetlerine özgü icra takibi yapıldığını, icra takibine mesnet senet hakkında İzmir….Asliye Hukuk Mahkemesinin … E. ,… K. Sayılı dosyası ile menfi tespit davası açıldığını, ancak anılan davada görevsizlik kararı verildiğini, müvekkili …’in, davalıdan menşe şahadetnamesi olan 67 adet kıl keçiyi 20.500,00-TL’ye satın aldığını; 10.500,00.-TL nakit ödeme yaptığını ve bakiye için takibe konu 18.09.2011 vadeli, 08.09.2011 keşide tarihli ve 10.000,00-TL meblağlı senedi verdiğini, senedi oğlu müvekkili …’in kefil sıfatı ile imzaladığını, müvekkili keçileri teslim aldıktan sonra, 31 adedini kestiğini ve sattığını, daha sonra keçilerin davalı ve arkadaşları tarafından, Salihli’de … adlı çiftçiden dolandırıcılık sureti ile satın alındığı, bedellerinin ödenmediği iddiasıyle, Salihli Cumhuriyet savcılığından 2011/5200 Soruşturma dosyası ile yürütülen tahkikatta, 11.09.2011 tarihinde jandarma müvekkilin damında keçileri yediemin sıfatı ile bıraktığını, daha sonra da keçilerin yediemin sıfatı ile …’ya verildiğini halen müvekkiline verilmediğini, Salihli Cumhuriyet Savcılığına yürütülen soruşturma sonucu, Salihli …. Asliye Ceza Mahkemesi … E.,… K. Sayılı davası açıldığını, müvekkilinin satın aldığı keçiler karşılığı senet verildiğini, ancak satın aldığı keçilerin yarıdan fazlasının savcılıkça geri alındığını, müvekkillerin davalıya İzmir ….İcra Müdürlüğü … sayılı dosyasına mesnet senet nedeni ile borçlu olmadığının tespitine, İzmir … İcra Müdürlüğü … sayılı icra takibinin ve takibe mesnet senedin iptaline karar verilmesini karar ve talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili, cevap dilekçesinde özetle; Müvekkilinin, dava dilekçesinde adı geçen … isimli şahsı tanımadığını, söz konusu keçilerin … mah. …./MANİSA adresinde ikamet etmekte olan … isimli şahıstan satın alındığını, satım işlemi sırasında satıcı …’tan menşe şahadetnamesi de alındığını, daha -sonra borçlular ile yapılan alım-satımda menşe şahadetnamesinin borçlulara verildiğini, satıma konu keçilerin, … isimli şahıstan alındığını ve parasının da ödendiğini, müvekkilimin … isimli şahıs ile herhangi bir alışverişi olmadığını, müvekkilinin, bu şahsı dolandırmış olmasının da mümkün olmadığını, davacı tarafın ileri sürdüğü dolandırıcılık iddiasının doğru olmadığının Salihli.. Asliye Ceza Mahkemesi ….E- K. sayılı dosyada sanıkların beraat kararı almaları ile saitlendiğini, davacı tarafın, müvekkiline olan borçlarını ödememek için senedin iptalini talep ettiğini, Haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olan davanın reddine, davacı tarafın %20’den aşağı olmamak kötü niyet tazminatına mahküm edilmesini talep etmiştir.
BOZMA ÖNCESİ GEREKÇE:
Dava, davası olup, Mahkememizin 29/03/2018 tarih ve … Esas, … karar sayılı kararı ile; davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından istinaf edilmiş, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 10/12/2020 tarih ve … Esas …. Karar sayılı kararı ile; “…Dava ve takip konusu senette lehtarın …, borçlunun …, bono bedelinin 10.000,00 TL olduğu, 08/09/2011 tarihinde keşide edilen ve kambiyo senedi vasfında olan bonoda vade tarihinin 18/09/2011 olduğu görülmüştür.
Borçlar Kanunu 214 maddesinde düzenlenen, Zapta karşı tekeffül borcu, satıcının sattığı ve teslim ettiği satım konusu üzerinde üçüncü bir kişinin üstün hakkının bulunması sebebiyle zapt edilmesi sonucu ortaya çıkan bir sorumluluktur.
Davacı, satıcının sorumluluğu gereği, bonodan dolayı borcu bulunmadığı iddasını ispat yükü altındadır.
Somut olayda, davacıların davalıdan toplam 20.500TL bedelli 67 adet keçi aldığı, bedelin 10.500TL.sinin peşin ve nakit ödenip, kalan kısım için bono verildiği, bir kısmının kesildiği ve satıldığı, kalan 36 adetinin Seydişehir Jandarma komutanlığı tarafından 16/09/2011 tarihinde teslim alındığı tarafların kabulündedir. Satıma konu hayvanların, hırsızlık malı olduğu ve dava dışı sanıklar aleyhine Salihli….Asliye Ceza Mahkemesinde yargılamanın sürdüğü de uyuşmazlık konusu değildir. Davalı tarafın, hırsızlık suçu ile irtibatı bulunmadığı ve iyi niyetli satıcı olduğu dosya kapsamı ile sabit ise de, davalılar 26/09/2017 tarihli celsede, Salihli Asliye Ceza Mahkemesine ait… sayılı dosyası yargılaması sırasında, keçilerin davacıya iade edildiğini ileri sürmüşlerdir. Mahkemece, bu savunma değerlendirilmeden, ilgili ceza dosyası incelenmeden davanın kabulüne karar verilmesi yerinde olmamıştır.
Sonuç olarak; Salihli Asliye Ceza Mahkemesine ait… sayılı dosyanın celbi ile davacıya satılarak daha sonra Jandarma tarafından alındığı iddia olunan keçilerin davacı tarafa tekrar verilip verilmediği ve ceza yargılamasının sonucu ile birlikte değerlendirilerek sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden, dosyanın HMK 353/1-a/6 maddesi gereğince mahkesine iadesine dair aşağıdaki hükmün kurulması gerekmiştir…” gerekçesi ile kaldırılmıştır.
Mahkememizin … Esas sayılı dosyasına kaydı yapılan dosyanın yapılan yargılaması sonunda;
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
1-Dava İİK 72.maddesi uyarınca takipten sonra açılan menfi tespit davasıdır.
2-İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17.Hukuk Dairesi’nin bozma kararı öncesinde mahkememizce ” 6098 s. TBK.nın 217. Maddesinde satılanan tam zaptı halinde alıcının seçimlik hakları sayılmıştır. Eldeki davada, Salihli Cumhuriyet Başsavcılığının 16.9.2011 tarih ve 2011/5200 soruşturma sayılı yazısı ile el konularak hayvanlar yönünden satılanın tam zaptı halinin gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Davacı bu hayvanlar yönünden sözleşmeden dönme ve bedelin iadesini(senedin bedelsiz kalması nedeni ile menfi tespit) talep etmektedir. Davalı zapt nedeni ile kusursuz olduğunu belirtmiş ise de, anılan hükmün son fıkrasında satıcının kusursuz olduğunu ispat etmedikçe alıcının satılanın elinden alınması yüzünden uğramış olduğu diğer zararları ödemekle yükümlü olduğunu belirtmekle, maddenin mefhumu mufalifinden satıcı kusursuz olsa da zapt olunan satılanın bedelini geri vermekle yükümlü olduğu anlaşılmaktadır. Eldeki davada, davalının zapt nedeni ile kusuru ispat edilmemiş ise de tam zapt nedeni ile satılanın bedelini(senedi) iade etmekle yükümlü olduğu kanaatine varılmıştır.” gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bozma kararında “Salihli Asliye Ceza Mahkemesine ait… sayılı dosyanın celbi ile davacıya satılarak daha sonra Jandarma tarafından alındığı iddia olunan keçilerin davacı tarafa tekrar verilip verilmediği ve ceza yargılamasının sonucu ile birlikte değerlendirilerek sonuca göre karar verilmesi gerektiğinden…” gerekçesi ile ceza yargılaması sırasında davacıya dava konusu keçilerin iade edilip edilmediği hususu araştırılarak yeniden değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiş ve kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
3-Mahkememizce bozma kararı sonrası Salihli 1.Asliye Ceza Mahkemesi’nin… Esas sayılı dosyası Uyap üzerinden celb edilmiş, dosyada her ne kadar sanıklar hakkında daha önce beraat kararı verilmiş ise de Yargıtay ….Ceza Dairesi’nin 02/11/2016 tarih … Esas …. Karar sayılı ilamı ile beraat kararının bozulduğu, bozma sonrası yargılama sonucu sanıklar ….. ve …… hakkında ayrı ayrı mahkumiyet kararı verildiği, mahkumiyet kararının Yargıtay 15.Ceza Dairesi’nin 15/06/2020 tarih …. Karar sayılı ilamı ile onandığı ve ceza yargılamasının kesinleştiği görülmüştür.
Gerek ceza yargılaması dosyasının incelenmesinden gerekse dosyamıza sunulan 10/07/2017 tarihli Seydişehir İlçe Jandarma Komutanlığı yazısı ve 12/06/2017 tarihli Seydişehir Cumhuriyet Başsavcılığı yazılarından davaya konu 36 adet keçinin ilk sahipleri olan …’ya teslim edildiğinin belirtildiği, tüm dosya kapsamında davacıya teslim edildiğine dair en ufak bir delil bulunmadığı, esasen davalı tarafça da keçilerin davacıya teslim edildiğinin iddia edilmediği, davalı vekilinin keçilerin Cumhuriyet Savcısı tarafından ilk sahibi olan …’ya yediemin olarak verilmesini hatalı bir işlem olarak nitelediği, müvekkilinin kusuru olmadığını, satış anında keçileri davacıya teslim ederek edimini ifa ettiğini ileri sürdüğü ancak duruşma zaptında ayrıntılı ifade edilmediği için keçilerin davacıya yeniden teslim edilmiş gibi beyanda bulunduğu şeklinde de anlaşılabileceği, fakat tüm dosya içeriğinden davalı vekilinin ifadesinin satış sonrasında edimin ifası kapsamında keçilerin teslim edildiğine yönelik olduğunun anlaşıldığı, bunun aksine bir delilin hukuk yargılamasında ve ceza yargılamasında bulunmadığı anlaşıldığından dava konusu 36 adet keçinin davacıya iade edilmediği değerlendirilmiştir.
4-Ceza yargılaması dosyasında toplanan delillerden de anlaşıldığı üzere davacı tarafından davalıdan satın alınan toplam 67 adet keçinin 31 adetinin davacı tarafından tüketildiği, kalan 36 adetinin ise ceza soruşturması kapsamında elinden alınarak keçilerin ilk sahibine teslim edildiği sabittir. Uyuşmazlık konusu davalıların keçilerin davacıdan alınması nedeniyle sorumlu tutulup tutulamayacakları noktasında toplanmaktadır. 818 sayılı BK’nın 189/1 maddesine göre, satıcı satılan şeyin bir üçüncü şahıs tarafından satımın akdi zamanında mevcut bir hak sebebiyle tamamen veya kısmen zaptedilmesinden alıcıya karşı sorumlu olur. Somut olayda davacı ile davalı arasındaki satışın gerçekleştirildiği tarih itibariyle dava dışı …’nın davacıya satışı gerçekleştirilen keçiler üzerinde hak sahibi olduğu açıktır. Davalının kusurunun bulunup bulunmaması zapttan sorumluluğu etkilememektedir. Satıcı kusuru olsun veya olmasın alıcının elinden alınan malın değerinden sorumludur. Satıcının kusursuzluğu mal bedeli dışında uğranılan zararlara ilişkin olup somut olayda yalnızca satış bedeline ilişkin talepte bulunulduğu gözetildiğinde davalının kusurunun bulunup bulunmaması neticeyi değiştirmemektedir.
5-Ayrıntılı gerekçeleri yukarıda açıklandığı üzere davacı ile davalı arasında imzalanan satış sözleşmesine konu 67 adet keçinin 36 adetinin davacının elindeyken üçüncü kişinin hakkı nedeniyle elinden alındığı, geçen süreçte bu keçilerin davacıya iade edilmediğinin sabit olduğu, mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 189/1. Maddesi uyarınca davalının zapta karşı tekeffül hükümleri dairesinde mal bedeliyle sorumlu olduğu, davacının 67 adet keçiyi 20.500,00TL’ye aldığı, 36 adetinin davacının elindeyken dava dışı …’ya ait olduğu anlaşıldığından ilgilisine iade edildiği, keçi sayısı orantılandığında 31 adet keçi bedelinin 11.014,92TL tutarında olduğu, dava konusu bono miktarının 10.000,00TL olduğu gözetildiğinde senedi doğuran borcun sona erdiği anlaşılmakla davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile,
İzmir ….İcra Müd.nün … sayılı takip doyası ile takip dayanağı olan keşidecisi …, kefili …, keşide tarihi 08/09/2011, lehdarı … olan, 18/09/2011 ödeme tarihli 10.000,00.-TL bedelli senet nedeniyle davacılar … ve …’in davalı …’a borçlu olmadıklarının tespitine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 683,10-TL harçtan peşin olarak alınan 148,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 534,60-TL. Harcın davalıdan tahsili için vergi dairesine harç tahsil müzekkeresi yazıldığından, yeniden alınmasına yer almadığına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacı yararına takdir edilen 4.080,00-TL. vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından peşin olarak yatırılan 148,50-TL. harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yargılama gideri olarak yapılan toplam 607,88-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Fazla yatırılan gider avansının, karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı taktirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 14/09/2021

Katip …
e-imza
¸

Hakim …
e-imza
¸