Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/308 E. 2023/615 K. 11.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/308 Esas
KARAR NO : 2023/615
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 26/04/2021
KARAR TARİHİ : 11/07/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) Davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
İDDİA : Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Davacı vekilinin dava dilekçesi ve özetle ;23.03.2020 tarihinde müvekkile ait … plaka sayılı araca … plaka sayılı aracın çarpması sonucu maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kazada müvekkil aracının arka ve ön kısımlarından hasarlandığı, … plaka sayılı araç sürücüsü kazada asli ve tam kusurlu olup,araç davalı sigorta şirketine ZMMS trafik sigortası ile sigortalı olduğunun, kaza sonrası araçta değer kaybı oluştuğu, bunun için Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvuru neticesinde … numaralı dosya üzerinden yürütülen yargılama neticesi araçta sigorta genel şartları ekinde yer alan formülasyona göre araçta 5.924,72-TL değer kaybı tespit edildiği ve alacağın tahsili için aleyhe hususları kabul etmemek üzere fazlaya ilişikin haklar saklı tutularak talep ıslah edildiği, ancak ıslah dilekçesi sonrası Anayasa Mahkemesinin iptal kararı uyarınca alınan bilirkişi raporunda müvekkil aracında 10.000,00-TL değer kaybı belirlediğinin,daha önce bir kere ıslah yoluna gidildiğinde 5.924,72-TL değer kaybı ödemesi karara bağlandığı, bakiye olacak 4.075,28-TL değer kaybı alacağı için davalı aleyhine İzmir … İcra Müdülüğü’nün … Esas sayılı dosyasında davalı aleyhine icra takibi başlatıldığı ve davalının haksız olarak itiraz ederek takibin durdurulduğu, bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile takibin devamına,asıl alacağın % 20’sinden az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı sigorta şirket vekili dava dilekçesinde ve özetle; Müvekkil şirket tarafından icra dosyasına 12.933,86-TL ve maddi hasar yönünden tedarik ve tazminat olarak toplamda 25.945,49-TL ödeme yapıldığı, kabul anlamına gelememek kaydıyla müvekkil sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında poliçe limiti oranında sorumlu olduğunun, bu nedenlerle sürücü kusurlarının belirlenmesini talep ettikleri, araçtaki değer kaybının ZMMS Genel Şartlara göre belirlenmesi gerektiğinin, yasal faiz talep edilebileceği, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
UYUŞMAZLIĞIN TESPİTİ, DELİL DEĞERLENDİRMESİ VE GEREKÇE:
1). Dava İİK 67. Maddesi uyarınca açılmış İtirazın İptali Davasıdır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, İzmir … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasına dayanak yapılan ve temelinde 23.03.2020 tarihinde … ve … plaka sayılı araçlar arasında gerçekleşen trafik kazası nedeniyle … plaka sayılı araçta oluşan değer kaybının hukuksal engel nedeniyle ıslah edilemeyen 4.225,00-TL’lik kısmı için alacaklı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2) Değer kaybı alacağının tahsili için daha evvel Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurulduğu görülmektedir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’nun … numaralı dosyası üzerinden yürütüldüğü görülen tahkim yargılamasında dosyanın bilirkişiye gönderildiği, bilirkişi tarafından sigorta genel şartları ekinde yer alan formülasyona göre yapılan hesaplama doğrultusunda araçta 5.924,72-TL değer kaybı bulunduğunun tespit edildiği, bunun üzerine Başvuran Vekili tarafından ıslah dilekçesi verildiği, bu sırada Anayasa Mahkemesi’nin … E, … K. Sayılı iptal kararının Resmi Gazete’de yayımlanmış olması ve sigorta genel şartları ekinde yer alan formülasyona göre hesap yapılmasının iptal edilmesi nedeniyle hakem tarafından yeniden ara karar tesis edilerek dosyanın yeniden bilirkişiye gönderildiği, Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı uyarınca gerçek zarar prensibi doğrultusunda alınan bilirkişi raporuna göre ise araçtaki değer kaybının 10.000-TL olduğu tespit edildiği, ancak daha önce bir kere ıslah yoluna başvurulmuş olması ve bu yüzden hukuki engel bulunması nedeniyle yeniden ıslah talebinde bulunulamadığı ve netice olarak 5.924,72-TL değer kaybının başvurana ödenmesi şeklinde hüküm verildiği anlaşılmaktadır.
3) Sigorta Tahkim Komisyonu’nun …, K. … no’lu ilamının 4.2 Gerekçeli Karar başlığı altında araçta 10.000,00-TL değer kaybının oluştuğunun tespit edildiği, sonrasında yapılan ıslah talebinin daha önceden yapılmış olan ıslah talebi nedeniyle kabul görmediği ve bu nedenle taleple bağlı kalınarak 5.924,72-TL değer kaybının kabulünün gerektiğinin belirtildiği ve itiraz yolu açık olmak üzere başvurunun kabulü ile 5.924,72-TL değer kaybı bedelinin sigorta şirketinden alınarak başvurana ödenmesine karar verildiği görülmektedir.
Sigorta Hakemi tarafından verilen karara sadece 300,00-TL bilirkişi ücretinin Yargılama Gideri kapsamına dahil edilmemesinin hatalı olduğu yönünde itirazda bulunulduğu anlaşılmaktadır.
İtiraz Hakem Heyeti’nin …, … no’lu ilamında ise; itirazın kabulü yönünde hüküm kurulduğu ve Sigorta Hakemince verilen kararın diğer maddelerinin aynen infazına karar verildiği görülmektedir.
4) Hukuki engel nedeniyle başvuranın elde edemediği bakiye değer kaybını öncelikle İzmir … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı takip dosyasında talep ettiği, borca itiraz üzerine mahkememizde işbu davayı açmış olduğu anlaşılmıştır.
5) Ticari uyuşmazlıklarda “Arabuluculuk” bir dava şartı olarak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5/A maddesinde düzenlenmiş olup, “Bu Kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” hükmünü içermektedir.
Davacının dava öncesi arabuluculuk bürosuna başvurduğu, ancak anlaşmanın sağlanamadığı, böylelikle dava şartı olarak düzenlenen zorunlu arabuluculuk yolunun tüketildiği ve dava şartının yerine getirilmiş olduğu dava dilekçesi ekinde dosyaya ibraz olunan arabuluculuk son oturum tutanağından anlaşılmaktadır.
6) Karayolları Trafik Kanunu’nun “14/4/2016 tarihli 6704 sayılı Kanunun 5 md. ile değişik “Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı” başlıklı 97. maddesi;
“Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” hükmünü öngörmekte olup, dava dilekçesi ekinde yer alan 23/06/2020 tarihli başvuru dilekçesinin davacı tarafça davalı sigorta şirketinin adresine … Kargo vasıtasıyla gönderildiği ve böylelikle dava şartı olan Yazılı Başvuru şartının da sağlandığı görülmüştür.
7) İİK’nın 67/1 maddesi “Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir.” hükmünü içermektedir. Bu hükme göre; itirazın iptali davalarında 1 yıllık hak düşürücü süre itirazın alacaklıya tebliği tarihinden itibaren başlar. İtiraz tebliğ edilmedikçe süre başlamaz. Ayrıca icra dosyasında alacaklının icra işlemleri yapmış olması itirazın tebliği anlamına gelmez. Bu nedenlerle İzmir … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takibinde davalılar tarafından yapılan borca itiraz gereği 10.12.2020 tarihinde icra takibinin durdurulmasına karar verildiği, icra dosyası kapsamında borçlunun itirazına ilişkin dilekçenin alacaklıya tebliğ edildiğine dair bir evrakın ya da tebliğ mazbatasının yer almadığı anlaşılmıştır. Buna göre1 yıllık hak düşürücü sürenin işlemediği ve işbu davanın hak düşürücü süre dolmadan açılmış olduğu tespit olunmuştur.
8) Davaya konu trafik kazasının 23.03.2020 tarihinde, İzmir ili Bayraklı ilçesinde gerçekleştiği, …’in sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracın davacı …’a ait olan park halindeki … plaka sayılı araca çarpması ile kazanın vuku bulduğu mevcut Kaza Tespit Tutanağından anlaşılmaktadır.
9).Zarar gören … plaka sayılı aracın kaza tarihinde Davacı … adına tescilli olduğu;
Zarar veren … plaka sayılı aracın ise dava dışı … İnşaat Hafriyat Beton İmalatı Akaryakıt Mobilya Turizm İhracat İthalat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. adına tescilli olduğu dosyada mevcut araç ruhsat suretleri ile sabittir.
10) Zarar veren … plaka sayılı aracın 01.08.2019 – 01.08.2020 tarihlerini kapsar şekilde . … AŞ.’de Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) yani zorunlu trafik sigortası ile sigortalanmış olduğu celp olunan hasar dosyası içinde yer alan … no’lu poliçe sureti ile anlaşılmaktadır. Davaya konu trafik kazasının tarihi poliçede belirtilen risk periyodu içinde yer almaktadır.
11) Trafik kazaları sonucu uğranan zararlardan sorumluluk da haksız fiil sorumluluğu kapsamında yer almaktadır. Haksız fiil, bir kimsenin hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışı ile başka bir kimsenin zarara uğramasına yol açmasıdır.
Haksız fiil sorumluluğu; “Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkileri” başlığı altında, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
TBK md. 49; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
TBK md. 50; “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” hükmünü içermektedir.
9) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu;
91/1. Maddesinde; “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (MMS) yaptırmaları zorunludur”;
85/1. Maddesinde; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”;
85/son maddesinde ise; “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-3 maddesinde; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” düzenlemesi ile sorumluluk sınırları gösterilmiştir.
Yukarıda açıklanan ve alıntılanan hükümler doğrultusunda Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nın motorlu bir aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
10) Zarar veren … plaka sayılı aracın 01.08.2019 – 01.08.2020 tarihleri arasında zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası ile Davalı … Sigorta AŞ.’de sigortalıdır. Kaza 23.03.2020 tarihinde meydana gelmiş olup, risk periyodu içerisinde olduğundan davacının talep ettiği tazminattan sigorta şirketi sorumlu olacaktır.
Ancak sigortacının sorumluluğu, yukarıda izah edilen sorumluluk esasları dahilinde işletilen aracın işleteninin veya işletenin kusurundan sorumlu olduğu sürücünün kusurlarından kaynaklanan zararlarla sınırlı olarak dava dışı araç sürücüsünün kusuru oranındadır.
11) Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından aldırılan bilirkişi raporunda … plaka sayılı araç sürücüsünün % 100 kusurlu olduğunun belirtildiği, tahkim hakeminin de bu raporu hükme esas alarak karar vermiş olduğu görülmektedir.
Ayrıca mahkememizce aldırılan 18.01.2022 tarihli Bilirkişi Raporunda;
… plaka sayılı araç sürücü …’in olay günü, gündüz 08.30 sıralarında, 7368/5 sokakta seyrine devam ettiği sırada yolun solunda uygun olarak park halinde durmakta olan davacıya ait … plaka sayılı aracın ön kısımlarına çarpması meydana gelen trafik kazasında idaresindeki … plakalı aracını sevk ve idare hatasıyla önlemsizce sebebiyet verdiği kazada etken olması nedeniyle hatalı davranış faktörlerinin etken olduğu olayda 2918 sayılı KTK’nın Madde 84/l “Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak park edilmiş araçlara çarpma” kuralını ihlal ettiği kanaatine varıldığı,
… Plaka sayılı araç … önünde kurallara uygun vaziyette park halinde olduğundan kazaya katkı sağlayacak oluşum faktörü görülmediği kanaatine varıldığı,
… plaka sayılı aracın meydana gelen kaza sonucunda, sigorta şirketinin yapmış olduğu değer kaybı bedeline ek olarak 4.075,28 TL daha ilave değer kaybı bedeli ödemesi gerektiği şeklinde görüş ve kanaat belirtildiği anlaşılmaktadır.
12) Mahkememizce yapılan değerlendirmede; Sigorta Tahkim Komisyonu’nun … .E., K. … no’lu dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda … plaka sayılı araç sürücüsünün % 100 kusurlu olduğunun belirtilmiş olduğu, tahkim hakeminin de bu raporu hükme esas alarak karar vermiş olduğu, ilamın 4.2 Gerekçeli Karar başlığı altında araçta 10.000,00-TL değer kaybının oluştuğunun tespit edildiği yönünde ifade yer aldığı, ancak taleple bağlı kalınarak 5.924,72-TL değer kaybının sigorta şirketinden alınarak başvurana ödenmesine karar verildiği, mahkememizce aldırılan 18.01.2022 tarihli Bilirkişi Raporunda … plaka sayılı araç sürücü …’in KTK’nın Madde 84/l “Park için ayrılmış yerlerde veya taşıt yolu dışında kurallara uygun olarak park edilmiş araçlara çarpma” kuralını ihlal ettiği ve buna karşın … plaka sayılı aracın … sokak No: … önünde kurallara uygun vaziyette park halinde olması nedeniyle kazaya katkı sağlayacak oluşum faktörü görülmediği, böylelikle … plaka sayılı araç sürücü ….’in % 100 (Tam) Kusurlu olduğu ve de raporda belirtilen bakiye değer kaybı miktarının Sigorta Tahkim Komisyonu’nun ..E…, K. … no’lu dosyasında aldırılan bilirkişi raporunda belirtilen rakam ile örtüşmekte olduğu anlaşılmakla mahkememizce aldırılan 18.01.2022 tarihli Bilirkişi Raporunun dosya kapsamı ile uyumlu ve denetime elverişli olduğu yönündeki değerlendirmemizle hükme esas alınmış ve aşağıdaki karara hükmolunmuştur.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-.Davanın KABULÜ İLE;
Davalının İzmir … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyasında yapılan icra takibine İTİRAZININ İPTALİNE, takibin 4.075,28-TL asıl alacak ve 149,72-TL işlemiş faizi ile toplam 4.225,00-TL üzerinden üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren Yasal Faiz işletilmesine,
2- Alacağın likit olduğu değerlendirilmekle İİK madde 67 gereğince hüküm altına alınan alacağın % 20’si oranında hesaplanan 845,00-TL İcra İnkar Tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3- Karar tarihinde Yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 278,38-TL harçtan peşin alınan 59,30-TL’nin mahsubu ile bakiye 219,08-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4- Arabuluculuk Kanunu Madde 18/A fıkra 13, 14 gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
5- Davacı tarafından yatırılan 59,30-TL Başvurma Harcı, 59,30-TL Peşin Harç, 8,50-TL Vekalet Harcı olmak üzere toplam 127,10-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.075,28 -TL Vekalet Ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan 600,00-TL bilirkişi ücretinin ve 63,25-TL tebligat ve posta ücreti olmak üzere toplam 663,25-TL Yargılama Giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8- Taraflarca yatırılan Gider Avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda HMK 341 maddesi gereğince miktar itibariyle Kesin Olarak verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 11/07/2023
Katip…
e-imza
Hakim…
e-imza