Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/1007 Esas
KARAR NO : 2023/511
DAVA : Mülkiyet (Tespit İstemli)
DAVA TARİHİ : 27/12/2021
KARAR TARİHİ : 08/06/2023
Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; dava konusu olan özellikleri yazılı bulunan İş Makinası … Taş. Tuz. San Ve Tic. Ltd. Şti. (yeni … Taşımacılık A.Ş.) tarafından, … İş Makinaları Motorlu Araçlar Sanayi Ve Ticaret A.ş. şirketinden 03/10/2018 tarihli … seri no.lu faturada görüleceği üzere satın alındığını, sonrasında istemde bulunan müvekkili de … Taş. Tuz. San Ve Tic. Ltd. Şti.’nden 04/08/2020 tarihli faturada görüleceği üzere satın almış olup buna ilişkin olarak 472.000,00-TL’yi satın almış olduğu şirkete 17/07/2020 tarihinde 236.000,00-TL ve 29/07/2020 tarihinde 236.000,00-TL olacak şekilde ödemiş olup ödeme dekontlarının sunulduğunu, iş makinasının müvekkili adına tescili için mülkiyetinin tespiti gerekmekte olması sebebiyle delil olarak gösterilen belgelerden görüleceği üzere müvekkilinin iş makinasının maliki olduğunu, ikinci el olup da fatura ile satışı yapılan ve tescile yetkili odanın iş makinesi bilgi sistemine (imbs) kayıtlı olmayan iş makinelerinin tescili için sahiplik belgesi talep edildiğinden işbu davanın açılması zaruretinin hasıl olduğunu, iş makinesine Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yönetim Kurulunun 17/10/2008 tarihli ve 113 sayılı kararı ile yürürlüğe konulmuş bulunan İş Makinelerinin Tescili İle İlgili Esasların 9. Maddesinin 4.fıkrası gereğince iş makinesine ait mülkiyetinin tespitini ve müvekkili adına sahiplik belgesi çıkartılmasına karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP: Davalıya dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğ edildiği ancak davaya cevap vermediği görülmüştür.
DELİLLER: Şirketler arasında düzenlenen faturalar, muhasebe kayıtları, ödeme kayıtları delil olarak değerlendirilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
1-Dava, davalıdan satın alınan 2.el iş makinesinin mülkiyetinin tespiti talepli tespit davasıdır.
2-Davacı vekili dava dilekçesinde dava konusu … Marka, … seri nolu dizel motorlu 2008 model … tipi … davalı şirketten fatura karşılığı satın alındığını, aracın iş makinesi bilgi sistemine kayıtlı olmadığını, kayıt için sahiplin belgesi talep edildiğini ileri sürerek iş makinesinin davacı mülkiyetinde olduğunun tespiti ile sahiplin belgesi verilmesi talep edilmiştir.
3-2918 sayılı yasanın 22/c-2 maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 29/a 4-2 maddesi uyarınca dava konusu iş makinesi özel veya tüzel kişinin üyesi bulunduğu ticaret ve sanayi odasına tescili zorunlu araçlardandır. Aynı yönetmeliğin 36. maddesi ile tescilli olmayan araçların satış ve devirlerinin geçerli olması için sahiplik belgesinin esas alınarak noterlerce yapılacağı öngörülmüştür.
Somut olayda, dava konusu iş makinesi tescile tabi olan araç niteliğinde olmasına rağmen sahiplik belgesi esas alınarak noterce yapılacak devir işlemi ile mülkiyetin devri gerektiği halde yönetmeliğe aykırı olarak harici yapılan satış işlemine dayanıldığından mülkiyetin kazanılması mümkün değildir (Benzer yönde Yargıtay … HD’nin … E., … K. sayılı kararı).
Yargıtay içtihatlarında ve yukarıda belirtilen düzenlenmelerde belirtildiği üzere, iş makinelerinin tescil edilebilmesi için sahiplik belgesinin ibrazı zorunlu olup, sahiplik belgesinin de o araçlar için fatura, iş makinesi ithal edilmiş ise faturaya ek olarak gümrük giriş beyannamesi ve gümrük vergisinin ödendiğine dair makbuzun, eğer araç 2. el ise noter satış senedi olarak tanımlandığı, davaya konu olan ve 2. el olduğu anlaşılan iş makinesinin adi satım sözleşmesi kapsamında fatura karşılığı satın alındığı, bu satış işleminin noterden yapılması gerektiği ortadadır. Taraflar arasında noterden yapılacak bir satım sözleşmesi veya devir senedi ile davacının bu araçlara sahip olduğunun belgelendirilebileceği, anılan araçlar ithal edilmiş ve anılan makinelerin ilk maliki davacı ise fatura veya gümrük giriş beyannamesi ile odaya başvuru yapmasının mümkün bulunduğu, bu belgelerin ne şekilde temin edilemediği veya odaya ibraz edilemediği belgelendirilmeden mahkemeye müracaatla mülkiyeti tespiti istenemeyecektir (Yargıtay … HD’nin … E., … K. sayılı; … HD’nin … E., … K. Sayılı kararı).
Ayrıca, mülkiyetin tespiti ve sahiplik belgesi verilmesi talebini içerir bu tür davalarda husumetin yönlendirileceği tarafın aracın son maliki olması gerekmektedir. Zira geçerli bir şekilde aracın mülkiyetini elde edememiş olan kişiye karşı açılacak mülkiyetin tespiti davasının davacıya araç üzerinde mülkiyet hakkı tanımayacağı açıktır. Somut olayda dava konusu iş makinesinin 25/06/2008 tarihinde dava dışı … Kiralama A.Ş. Adına tescil edildiği ve finansal kiralama yoluyla … Nakliyat Ticaret ve Sanayi A.Ş.’ye teslim edildiği, kiracı şirket tarafından aracın kira ödemelerinin yerine getirilmemesi üzerine sözleşmenin feshedildiği ve mülkiyetin halen … Kiralama A.Ş.’ye ait olduğu, dava dışı araç kiracısı … Nakliyat Ticaret ve Sanayi A.Ş. Tarafından iş makinesinin 02/01/2014 tarihli fatura ve harici satış ile … Elem.İml.İnş.Taah.Oto.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti.’ne satıldığı, dava dışı … .İml.İnş.Taah.Oto.Nak.San.ve Tic.Ltd.Şti. Tarafından aynı aracın 25/06/2018 tarihli fatura ve harici satış ile dava dışı … Araçlar San.ve Tic.A.Ş.’ye satıldığı, … Araçlar San.ve Tic.A.Ş. Tarafından aracın 03/10/2018 tarihli fatura ve harici satış ile … Taş.Tuz San.ve Tic.Ltd.Şti.’ne satışının gerçekleştirildiği, sonrasında ise … Taş.Tuz San.ve Tic.Ltd.Şti.’nin 04/08/2020 tarihli fatura ve harici satışı ile davacıya aracın satışının gerçekleştirildiği görülmüştür.
4-Buna göre, dava konusu iş makinesinin … Kiralama A.Ş. Mülkiyetinde olduğu halde aracın kira sözleşmesi nedeniyle zilyedi olan dava dışı … Nakliyat Ticaret ve Sanayi A.Ş. Tarafından harici satış sözleşmesi ile satıldığı, mülkiyeti kendisine ait olmayan bir aracın harici satışıyla 3.kişiye ve sonraki satış sözleşmeleriyle davacıya kadar süren silsilede satış gerçekleştiren şirketlerin hiçbirinin aracın maliki olmadığı dikkate alındığında davacının da aracın mülkiyetini elde etmesine imkan bulunmadığı, aracın tescile tabi nitelikte olduğu gözetildiğinde mülkiyetin harici satış veya Türk Medeni Kanunu’nun 763.maddesinde düzenlenen taşınır mülkiyetinin kazanılması hükümlerinden faydalanamayacağı, zira tescile tabi bir aracın sahiplik belgesi veya mülkiyetin varlığını gösterir diğer belgeler bulunmaksızın satın alınmasının iyi niyeti ortadan kaldıracağı, bu haliyle davacının dava konusu iş makinesinde mülkiyeti geçerli şekilde kazanmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
5-Davalı şirket tarafından mahkememize davanın kabul edildiğine dair beyan dilekçesi sunulmuş ise de dava konusu uyuşmazlık niteliği itibariyle davalının yanında aracın gerçek hak sahibinin haklarını da etkiler nitelikte olduğundan kabul beyanının sonuca etkisi bulunmadığı değerlendirilmiştir. Davanın yöneltileceği taraf esasen araç üzerinde gerçek mülkiyet hakkını bulunduran taraf olması gerekmektedir. Davacının dava açılış anında tarafta iradi yanılmayla değil kendi satın aldığı kişiye yönelik olarak bilinçli olarak davanın ikame edildiği ve tarafta yanılma yoluyla taraf sıfatının değiştirilemeyeceği değerlendirilmiştir. Davalı ile gerçek malik … Kiralama A.Ş. Arasında mecburi dava arkadaşlığı da bulunmadığından davacıya araç malikinin davaya dahil edilmesi yönünde süre verilmemiş, davacı tarafça açılacak yeni bir dava ile araç malikine karşı dava ikame edilebileceği değerlendirilmiştir.
Davanın reddine karar verilmiş ise de davacı ile davalı arasındaki hukuki ilişkiye ve taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığı halde davanın tescil amacıyla açıldığı dikkate alınarak davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 179,90-TL harçtan peşin olarak alınan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 120,6‬0-TL karar ve ilam harcının davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından sarf edilen yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen ilgili taraflara iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı takdirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/06/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır

BU BELGE ELEKTRONİK İMZA İLE İMZALANMIŞ OLUP AYRICA ISLAK İMZA UYGULANMAYACAKTIR.
“5070 sayılı yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur”