Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/816 Esas
KARAR NO : 2021/1064

DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 30/11/2021

Davacı vekili tarafından Mahkememizde açılan Zayi Çek iptali davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda:
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; müvekkilinin Muhasebe ve Aracılık sözleşmesi ile Muhasebe ve Mali Müşavirlik hizmetlerini yapan İzmir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler odasına kayıtlı bulunan … ile çalıştığını, müvekkilinin defter ve diğer kayıtları üzerindeki incelemelerini ve kayıt işlemleri ile birtakım yasal işlemlerin yerine getirilmesi amacıyla 21.05.2012 ve 30.10.2020 dönemine ilişkin tüm defter ve mal alış belgeleri ile SGK işyeri dosyaları mali müşavir …’a teslim edilerek “….Mahallesi ….Sokak No:….Blok Kat….Apartmanı Bayraklı/İzmir” adresindeki ofisinde muhafaza edildiğini, 03.11.2020 tarihinde İzmir ilinde meydana gelen deprem neticesinde, mali müşavirin ofisinin bulunduğu binada oluşan ağır hasar nedeniyle yetkili resmi makamlarca binaya girişler kesin bir şekilde yasaklandığını, bina içerisindeki eşyaların tahliyesine hatta bina içerisine giriş imkanı dahi tanınamayarak binanın yıkıldığını, Müvekkilinin Yevmiye Defteri (2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020);
Defteri Kebir(2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020);
Envanter Defteri (2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020);
Yönetim Kurulu Karar Defteri (2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020);
Ortaklar Pay Defteri, Genel Kurul Karar ve Müzakere Defteri, Alış Belgeleri, Satış Belgeleri, Diğer Sair Belgeler, Tahsilat ve Tediye Belgeleri, KDV İade Dosyaları, SGK Dosyaları, Personel Özlük Dosyaları, 2012-2013-2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait tüm defter, fatura ve sair belgelerin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
1-Tüm dosya kapsamından; davacı TTK’nun 82. maddesi gereğince ticari defter ve belgelerini zayi olduğu gerekçesi ile zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. TTK’nun 82/7. maddesi gereğince, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içerisinde ziyaa uğrarsa tacir ziyaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Madde içeriğinden de anlaşıldığı üzere zayi belgesi isteyebilmek için ticari detfer ve belgelerin bir afet neticesinde ziyaa uğraması veya hırsızlıkla zayi olması gerekmektedir. Yine ziyaa uğradığı tarihten itibaren 15 gün içerisinde talebin mahkemeye ulaştırılması gerekmektedir.
2-Somut olayda davacı 30/10/2020 günü İzmir ilinde meydana gelen deprem sonrası ticari defter ve diğer sair belgelerinin bulunduğu muhasebecisine ait işyerinin acil yıkım kararı ile yıkıldığını, defterlerin ve diğer belgelerin alınmasının mümkün olmadığını, ticari defter ve kayıtların binanın yıkılmasıyla zayi olduğunu ileri sürerek ticari defter ve kayıtlarının, faturaların, gider belgelerinin zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir. Dava dilekçesi ekinde davacının muhasebeciliğini … adlı serbest muhasebeci mali müşavirin yürüttüğüne dair kayıt örneği sunulmuştur. Mahkememizce yapılan araştırma sonucu dosyaya giren Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün 03.11.2020 tarihli cevabi yazı ekinde yer alan bilgilerden anılan SMMM …’a ait işyerinin bulunduğu binanın deprem sonrasında kontrollü olarak yıkıldığı tespit edilmiştir.
3-Mahkememizce davacı hakkında yürütülen bir vergi incelemesi bulunup bulunmadığı hususunda araştırma yapılmış gelen müzekkere cevaplarına göre davacının vergi incelemesi altında olmadığı anlaşılmıştır.
Dosya kapsamının incelenmesinden davacıya ait 2015-2020 yılları aralığında kullanılan ticari defterlerin İzmir 9.Noterliği’nde açılış ve kapanış onaylarının yaptırıldığı, 2012 yılına ait ticari defterlerin İzmir…Noterliği’nde açılış onaylarının yapıldığı, 2014 yılına ait yevmiye defterinin açılış onayının İzmir….Noterliği’nce yapıldığı, seri ve sıra noları gösterilen fatura ve sevk irsaliyelerinin basım bilgilerinin … Matbaa’nın 27.04.2021 tarihli dilekçesi ekinde yer aldığı görülmüştür.
4-6102 sayılı TTK’nın 64. maddesinde, her tacirin ticari defterleri tutmakla yükümlü olduğu, 82/1 maddesinde, Ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, Alınan ticari mektupları, Gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64 üncü maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
5-Dosya kapsamında davacının ticari defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yapılmasına dair kayıtların getirtildiği, yine fatura ve sevk irsaliyelerinin basımına ilişkin kayıtların da getirtildiği, diğer defter ve belgelerin kanunen tutulması zorunlu defter ve kayıtlardan olduğu, ayrıca yine bu defter ve kayıtların düzenli olarak tutulmasını sağlayacak fatura ve sevk irsaliyesi gibi belgeler hakkında da zayi belgesi verilebileceği, davacı tarafça niteliği seri-sıra noları somutlaştırılan faturalar yönünden zayi belgesi verilebileceği değerlendirildiğinden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
6-Zayi belgesi ancak kanunen tutulması zorunlu defter ve belgeler hakkında verilebilmektedir. Davacı vekili tarafından ticari defter ve kayıtların yanında alış belgeleri, satış belgeleri, tahsilat ve tediye belgeleri, SGK dosyaları, personel özlük dosyaları gibi sair belgeler hakkında da zayi belgesi verilmesi talep edilmiş ise de bunların nitelikleri itibariyle belirlenebilir olmadıkları, zayi belgesi verilecek belgenin seri ve sıra no gibi hususlarının ayırt edici olarak belirli olması gerektiği, reddine karar verilen belgeler yönünden belgelerin yeterince somutlaştırılamadığı anlaşıldığından kabul dışında kalan sair belgeler yönünden davanın reddine karar verilmiştir.(Benzer yönde içtihat için bkz: Yargıtay 11.HD. 2011/8653 Esas 2012/8520 Karar sayılı ilamı)
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABUL KISMEN REDDİ İLE ; davacı şirkete ait,
-2012-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ait Yevmiye Defteri, Defteri Kebir ve Envanter Defterlerinin;
-2014 yılı yevmiye defterinin,
-2012 yılı Yönetim kurulu karar defteri ve 2012 yılı ortaklar pay defterinin,
-Davacının seri ve sıra noları A-24801-25050, A-29401-29650 başlangıç ve bitiş noları dahil bu aralıkta yer alan tüm faturalarının,
30/10/2020 tarihinde İzmir ilinde meydana gelen deprem dolayısıyla ağır hasar gören binanın kontrollü olarak yıkılması sırasında enkaz altında kalarak zayi olduğunun tespitine,
-Diğer belgeler yönünden taleplerin reddine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin olarak alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 4,90-TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydığına, bakiye harç terkin sınırları içinde kaldığından tahsil müzekkeresi yazılmasına yer olmadığına,
3-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve resen davacıya iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı taktirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/11/2021
Katip …
e-imza
¸

Hakim …
e-imza
¸