Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/775 E. 2022/467 K. 15.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/775 Esas
KARAR NO : 2022/467

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/12/2020
KARAR TARİHİ : 15/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkili firmanın ses ve ısı yalıtımında sektöre yenilik katan ,patentli olan … markası için sektörde ses getirmesi nedeniyle ve yoğun talebin karşılanması amacıyla alternatif olarak davalı şirket ile üretim amaçlı bir çalışmanın yapıldığı, söz konusu çalışma çerçevesinde davacı müvekkil ve davalı … arasında 18.10.2018 tarihinde bir “FASON ÜRETİM SÖZLEŞMESİ” imzalandığı, sözleşmeye rağmen davalı şirket temsilcisi …’ın ,… adlı ürünün aynısını başka isim bir isimle üretmek amacıyla müvekkil şirkette üç yıla yakın çalışmış olan … ile anlaşarak müvekkil şirket ile olan sözleşmenin amir hükümlerini ihlal ettiği, davalının sadece üretim kısmında kalmakla yetinmediği, ayrı bir şirket kurarak müvekkil şirketin tüm müşteri kayıtlarını elinde bulunduran …’yi kurulan şirkete ortak yaptığı ve … markasının taklidini yaparak haksız kazanç elde ettiği, akdedilen sözleşmede belirlenen cezai şartın ortak iradelerin ürünü olduğu, sözleşmenin davalı tarafından ihlal edilmesi nedeniyle müvekkilinin zarara uğradığı ve bu zararın her geçen gün arttığı, cezai şartın borçlunun kusuruna bağlı olduğu, dilekçede açıklandığı üzere davalının taklit ürün üretip satması nedeniyle kusurlu olduğu, müvekkilinin cezai şartı aşan bir zararının bulunması durumunda TBK m.112 çerçevesinde buna ilişkin talep ve dava haklarını saklı tuttuklarını , açıklanan tüm bu nedenlerle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 100.000,00-USD tutarındaki cezai şartın dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle beraber davalıdan tahsil edilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; davanın konusunun bir sözleşme ihlali olmayıp … marka haklarının ihlali olup olmadığıyla ilgili olduğundan davanın Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nde açılması gerektiği, davacı ile müvekkili arasında bir sözleşmenin akdedildiğinin doğru olduğu ,söz konusu sözleşmenin genel olarak konusu ve içeriğinin müvekkilinin davacının ihtiyaç duyduğu …ürünlerini fason olarak üreteceği ve davacının da bedeli ödeyeceği hususunda toplandığı, söz konusu …ürünlerini müvekkil şirketin davacının siparişinden önce de üretip piyasaya sürdüğünü, zaten davacı şirketin müvekkilinin bu ürünleri üretip piyasaya sattığını bildiğinden dolayı müvekkiline üretim yaptırdığını, …ürünlerinin 1900 yılından, Türkiye de ise 1980 yılından bu yana yaygın olarak üretilen kimyasal bir ürün olduğu, davacının C kalite …ürününü herhangi bir yatırım yapmaksızın incelemesiz patente dayandırarak sektörde tekel oluşturmaya ve haksız rekabet yapmaya çalıştığı ,davacı ile müvekkil arasında akdedilen sözleşme edimlerinin karşılıklı olarak yerine getirildiği, asıl borç ile ilgili herhangi bir ihtilaf bulunmamasından dolayı borcun ifa edildiği ve sözleşmenin sona erdiği , müvekkili tarafından borcun ihlalinin söz konusu olmayıp kusurundan da bahsedilemeyeceğinden cezai şart talebinin yersiz olduğu, cezai şartın borcun konusuyla ilgili ve edimin ifasına yönelik olması gerekmesine rağmen taraflar arasında akdedilen sözleşmede borç dışı hususlar hakkında cezai şart öngörüldüğü ve bu nedenle sözleşme dışı borç oluşturduğu , bu durumunun menfaat elde etmeye yönelik olduğu, davacının … markalı ürününe ait olmak üzere üretim standartları ve proses verilerinin davalıya vermediği, davacının yalnızca …olarak bilinen polimerin standart C kalite ürününü satın aldığı, bu kapsamda hiçbir zaman davalıya kullanım yeri ve müşteri çevresi hakkında bilgi vermediği, davalının daha önceleri de C kalite …ürününün satışını yaptığı, sözleşmenin muhtelif hükümlerinde bahsi geçen 556 sayılı KHK”’nın ,yalnızca … marka haklarının ihlaline yönelik cezai şart maddeleri içerdiği, davalının bir başkasına … markası ile ürün satmadığı, kaldı ki sözleşmede bahsi geçen KHK’nın 2016 yılında yürürlükten kaldırıldığı, diğer yandan şirket yetkilisi … ile …’nin taraflar arasında ticaret süregelirken tanışık dahi olmadıkları , açıklanan tüm bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; 29/07/2019 tarihli arabuluculuk son tutanağı, 18/10/2018 tarihli sözleşme, müvekkil şirket kayıtları, … özlük dosyası, Ticaret sicil gazetesi kayıtları, marka, patent, TSE tescil ve belge suretleri, … ürün tanıtım kitapçığı, fotoğraf ve videolar, ihtarnameler, … referans listesi, davalının dava konusu taklit ürün numuneleri, davalının, … markalı ürünü taklit ederek uygulama yaptığı müşteri listesi, yazışmalar, Yargıtay içtihatları, keşif ve bilirkişi incelemesi, tanık anlatımları, imzalı ve pullu vekaletname sureti ve her türlü yasal delile dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; … mimarlık incelemesiz patent iptal yazısı, davacıların müvekkil şirketi kötülediğine dair şahit anlatımları , bilirkişi incelemesi, yemin ve sair her türlü delile dayandığı görülmüştür.
Davacı vekili tarafından, taraflar arasında imzalanan 18/10/2018 tarihli Fason Üretim Sözleşmesi’nin dosyaya ibraz edildiği görülmüştür.

Tarafların dosyaya celbini talep ettiği bilgi ve belgelerin dosyaya teminine müteakiben, uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden, dosyanın konusunda uzman Kimya mühendisi ve SMMM bilirkişisinden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmek üzere Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazıldığı, talimat mahkemesince dava dosyasının SMMM … ve yüksek kimyager Prof. Dr. …’tan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 09/12/2021 tarihli raporda özetle; davalı şirketin yasal defterleri ve kayıt düzeni yasal mevzuata uygun olup, yasal delil özelliğini taşıdığı, nu kayıtlar üzerinde yapılan incelemede; davalı şirketin sözleşme öncesi ve sonrasında sözleşme konusu ürünü “…” markası ile davacı şirket dışında herhangi diğer bir müşterisine satmadığı, sözleşme konusu ürün ve benzerleri diğer müşterilere teknik özellikleri belirtilerek “MTN EVA” markası ile satıldığı, sözleşmenin 4.SORUMLULUKLAR başlıklı 4.3 maddesi Üreticinin (Davalının) … markası ile başkalarına satış yapılamayacağını hükme bağlamış olup, hükme aykırı bir kayıt veya belgeye rastlanmadığı, davalı şirketin davacı şirkete satışlarının toplam satışlar içindeki payı 2018 ve 2019 yılları için sırasıyla %14,85 ve %7,23 olduğu, davalı şirketin bu kadar düşük oranlarla sadece davacı şirket için üretim yapması, sadece ona ürün satması ticaretin genel işleyişine uygun bir kabul olmayacağı, sözleşmenin 4.SORUMLULUKLAR başlıklı 4.6 maddesi “Üreticinin (Davalının) … Mimarlık (Davacı) ile AR-GE çalışması yapılmış ve standartlar kapsamında belgelendirilmiş ürünün” başka nam ve marka ile başkalarına satılmasını yasaklandığı ve cezai şarta bağlandığı, ancak sözleşme ekinde veya dava dosyasında anılan ürünün teknik özelliklerini, kimyasal bileşimini (ürünün hangi bileşiklerden hangi oranlarda oluştuğunu) belirten bir belge veya patente rastlanılmadığı, sözleşmede belirtilen inşaat yapı malzemesi olarak kullanılan “ısı/ses/darbe yalıtım izolasyon ürünü” genel bir tanım olup, geliştirilen ürünü piyasada mevcut muadillerinden ayırıcı bir özellik taşımadığı, bu nedenle üretici firmanın sözleşme konusu ürünü diğer müşterilerine başka marka ile satıp satmadığının tespitinin olanaklı olmadığı, davacının diğer müşteriler nezdinde tespit edilip dosya muhteviyatına eklenmiş bir deliline de rastlanmadığından bu konuda takdirin mahkemeye ait olduğunu, ayrıca dosya ekine davacı tarafından sunulmuş inşaat firmalarına davalının mal sattığına dair bir kayda da rastlanmadığını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Davacı vekilinin itirazına binaen, davalı şirketin davacı ile olan sözleşmesinden önce ve sözleşme sırasında ve sonrasında, sözleşmeye konu ürünle aynı nitelikte ürün üretip, davacı dışında şahıslara satışının yapıldığına dair kayıt ve faturaların birer suretinin çıkartılarak rapora eklenmesi ile , davalı şirketin dava dışı … Tek. San Tic. Ltd. Şti unvanlı bir şirket ile ortaklığı olup olmadığı, davalı şirketin iş bu şirket ile davacı vekilinin itirazında belirttiği ve aralarında organik bağ bulunduğu belirtilen şirketler ile olan ticari ilişkisini gösterir, itirazları karşılar mahiyette, dava dosyası kapsamına uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor aldırılması hususunda Gebze Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yeniden talimat yazıldığı, talimat mahkemesince dava dosyasının yeniden bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 31/03/2022 tarihli ek raporda özetle;
… kiralayan, kiracı olarak ise … Teknolojileri Sanayi Ve Dış Ticaret Limited Şirketi olduğu, aralarında kira sözleşmesi olduğu ve adreslerinin aynı yerleşkede olduğunun tespit edildiği, ilgili gayrimenkulün 252 hesapta binalarda kayıtlı olduğu defter kayıtlarında tespit edildiği,

…, 2018 yılında … Teknolojileri Sanayi Ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile hiçbir şekilde mal ve hizmet alım satımı gibi bir ticari ilişkiyi gösteren fatura vs. ticari belge düzenlemediği, adreslerinin aynı yerleşkede olduğunun tespit edildiği,
…, 2019 yılında … Teknolojileri Sanayi Ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile 7.080.00TL(KDV dahil) kiradan dolayı ticari ilişkide bulunduğu, bundan başka hiçbir şekilde mal ve hizmet alım ya da satışı olmadığı,
…, 2020 yılında … Teknolojileri Sanayi Ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile 2 adet fatura ile 13.560.00TL(KDV dahil) kira bedeli olarak fatura kestiği, 2 adet fatura ile 84.960.00TL(KDV dahil) mal sattığı (8mm epdm rulo, 2dem derzli eva) fatura ve ticari defter kayıtlarından tespit edildiği,
Dosyada bulunan referans ve alıcılar listesinde bulunan hiçbir firma ile ticari ilişkiye rastlanılmadığı,
2018-2019-2020 yılları satış faturalarında Davacı … ne kesilen faturaların ürün adı ve açıklaması kısmında, … Ürün adı bulunmakta olduğu başka hiçbir faturada bu açıklamanın olmadığını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; fason üretim sözleşmesinden doğan cezai şart alacağı istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, taraflar arasında akdedilen 18/10/2018 tarihli “Fason Üretim Sözleşmesi” kapsamında, davalının, davacı adına üretimini yaptığı ürünleri, taraflar arasındaki sözleşmenin 4.3 maddesi hükmüne aykırı olarak, başka firma için üretip satıp satmadığı, bu kapsamda sözleşmenin davalı tarafça ihlal edilip edilmediği, ihlal edilmiş ise sözleşme kapsamında, davalının davacıya ödemesi gereken cezai şart alacağı miktarı noktasında toplandığı,
Taraflar arasındaki fason üretim sözleşmesinde, üretici… Mimarlığın tescilli markası “…” adı altında veya … muadili benzeri adı altında söyleminde başka bir firmaya üretim yapamayacağı, ürettiği … marka ürünleri kendi hesap ve namına satamayacağı, aksi halde 100.000,00-USD cezai işlem uygulanacağının kararlaştırıldığı, davalı tarafça, taraflar arasındaki sözleşme tarihinden önce ve sözleşme tarihinden sonra dava konusu ürünün üretim ve pazarlamasının yapıldığı, ancak taraflar arasındaki sözleşmede kararlaştırılan … markası ve benzeri ifadeler kullanılarak, davacı dışında başka bir firmaya üretim ve satış işleminin yapılmadığı, davalının gerek sözleşme öncesinde ve gerekse sözleşme sırasında “Mtn Eva” markası ile satış yaptığı, yine davalı ile aynı binada faaliyette bulunan dava dışı … Teknolojileri Sanayi Ve Dış Ticaret Limited Şirketi ile aralarında “…” ismi altında ürün alım satım ve üretimi konusunda ticari ilişki bulunmadığı, davalı şirket defter ve kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi ve sonrasında düzenlenen rapor içeriğinde tespit edilmiş olup, bilirkişi raporlarındaki iş bu tespitin aksine, davacı tarafça, davalının “…” markası adı altında üçüncü şahıslara üretim ve pazarlama yaptığına dair iddiasını kanıtlar delil sunulmadığı, davalı şirketin aynı ürünü başka bir isim adı altında üretip pazarlamasına dair, taraflar arasındaki sözleşmede herhangi bir sınırlamaya gidilmediği, başka isim adı altında iş bu ürünün üretim ve pazarlamasının yapılmasının, sözleşmenin ihlali sayılmayacağı, bu nedenle de ispat edilemeyen davanın reddi gerektiği kanaatine varılmakla, davanın reddi ile aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Davacı tarafça peşin yatırılan 13.318,75-TL harçtan 80,70-TL red karar ve ilam harcının mahsubu ile bakiye 13.238,05-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 56.045,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davalı tarafça yargılama gideri yapılmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davalıya iadesine,
Ticari hukuk uyuşmazlıklarında dava şartı olan arabuluculuk görüşmeleri kapsamında, arabulucuya ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.15/06/2022

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza