Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/717 Esas
KARAR NO : 2021/488

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/07/2016

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili Mahkememize verdiği dilekçe ile; müvekkili yüklenici ile, davalı şirket (iş sahibi) arasında 28.12.2011 tarihinde düzenlenen mal alım-satım sözleşmesi gereğince, müvekkilinin … Hastanesi Kojenerasyon Sistemi ile ilgili, beklemeden kaynaklanan aksaklıkların giderilmesi için yatak değişimi ve bakım işlerini gerçekleştirildiğini, davalı şirket yetkilisinin de imzasını taşıyan servis formları bulunmasına rağmen, işe ilişkin olup, takibe konulan 22.03.2016 tarihli 23.636.58 Euro tutarındaki iki adet faturaya dayalı icra takibine davalı tarafça haksız olarak itiraz edildiğini, faturaya dayalı alacak olduğu için likit olduğunu belirterek, itirazın iptali ile % 20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
GEREKÇE: Davalı vekili; müvekkilinin dava dışı kurum ile yapılan eser sözleşmesinde yüklenici olduğunu, … Hastanesi inşaatı sonrasında hastanenin kendi elektriğini üretmesi amacıyla davacıdan enerji üreten bir makine satın aldıklarını, bu makinanın son derece komplike bir makine olduğunu, çalıştırılmasının belli koşullara ve elektrik kurumuna bağlı olduğunu, davacı şirketin makineyi yerine monte etmesine rağmen çalışır duruma getirmediğini, davacının makinanın çalıştırılması için defalarca hastaneye davet edildiğini, zira ehil olmayan kişiler tarafından çalıştırılmasının mümkün olmadığını, ihtara rağmen makinayı çalıştırmadığı için satıcı temerrüdüne düştüğünü, makinanın hassas bir alet olması ve çalışmadan beklediği zaman içerisindeki bakıma ihtiyacı oluşunda kendi sorumluluğunu yadsıyarak, makinanın çalışması için gerekli işlemlerin masrafını davalı şirkete fatura ettiğini, şirketler arasında böyle bir anlaşma bulunmadığını, servis formlarının imzalanmasının borcun kanıtı olmadığını, sadece çalışır vaziyette teslimi için yapılan servisi gösterdiğini, bu nedenle faturanın noter aracılığı ile iade edildiğini, borca ve faize hükmedilemeyeceğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Uyuşmazlık, davacı yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini gereği gibi yerine getirip getirmediğinin belirlenerek, takibe konu faturalarda belirtilen arızanın meydana gelmesinde davacının kusurlu olup olmadığının saptanmasına ilişkindir.
Taraflar arasında 28.12.2011 tarihli mal alım-satım sözleşmesi başlığını taşıyan sözleşme ilişkisinin kurulduğu, anılan sözleşme gereğince davacı yüklenicinin, davalının dava dışı iş sahibi ile yapmış olduğu sözleşme kapsamında inşa edilen hastaneye, sözleşmenin 2. maddesinde tanımlanan ürünleri temin etmeyi ve yine sözleşmenin 3. maddesinde belirtilen şekilde söz konusu jeneratörler ile ilgili ekipmanın gümrük işlemlerinin tamamlanması, jeneratör gruplarının ve diğer ekipmanların Manisa …’da bulunan şantiyeye teslimatı, yerlerine indirilmesi, montajlarının tamamlanması, kullanılacak olan atık ısı eşanjörleri ve atık ısı kazanları ile mekanik boru bağlantılarının yapılarak, elektrik kısmında alternatör çıkışında 400 V gerilim üretecek şekilde, ana pano ve içindeki transfer, giriş ve çıkış şalterleri ile bağlantı ve kumanda panosu ve ekipmanları, transfer panosu, sistem ile paralel çalışma için gerekli olan senkronizasyon kontrol panosu, ekipmanları ve bağlantıları dahi tüm elektrik sistemi ile sistemin ilgili proje ve şartnameler doğrultusunda temin ve tesis edilecek olan, uzaktan kontrol ve izleme yapılmasına yönelik otomasyon ve scada sistemi işleri, mekanik kısımda da 90 derece sıcak su üretecek şekilde bağlantı flanjlarına kadar mekanik bağlantıları yapılarak sistemin devreye alınması işlerini üstlendiği, davalı iş sahibi-asıl yüklenicinin ise, flanj bağlantılarından sonra sistem ile entegrasyonu sağlamayı, elektrik kısmında ise 400 V alternatör çıkışından sonraki kısmın sisteme entegre edilmesini üstlendiği, sözleşme bedelinin 26.000 Euro + KDV olarak kararlaştırıldığı, sözleşmenin 6.maddesi ile de davacı yüklenicinin işçilik, montaj ve malzeme hatalarından doğabilecek arızalar nedeniyle iki yıl süre ile garanti verdiği sabittir.
İzmir … İcra Müd’nün … sayılı takip dosyasının incelenmesinde; alacaklısının … olduğu, borçlusunun … olduğu, 23/02/2016 tarihli … nolu 23.636,58 Euro asıl alacak ve 18,38 Euro işlemiş faiz olmak üzere 23.654,96 Euro alacağın tahsili amacıyla takip yapıldığı, borçlunun alacaklıya bir borcunun bulunmadığını iddia ederek itiraz ettiği anlaşılmıştır.
Sözleşme ve takip, dava konusu fatura, teknik servis bilgi formu dosya içerisinde mevcuttur. Burada davalı taraf, makinenin monte edildiğini ancak çalıştırılmadığı için ödemeyi yapmadığını savunmaktadır. Dosya davacının edimlerini yerine getirip getirmediği, jeneratörün sözleşmeye uygun çalışıp çalışmadığı konusunda bilirkişi heyetine tevdi edilmiş, rapor alınmıştır. Bu arada … Hastanesi Başhekimliğine yazı yazılarak, hastaneye monte edilen jeneratörün halen çalışıp çalışmadığı, trijenerasyon sisteminin ne zaman çalışmaya başladığı, geçici ya da kesin kabulün yapılan yapılmadığı, yapıldıysa ne zaman yapıldığı, hususu sorulmuş, hastaneden gelen yazı cevabında; jeneratörlerin 01.09.2015 – 31.12.2015 tarihleri arasında … firması tarafından çalıştırılıp test çalışmalarının yapıldığını, 01.01.2016 tarihinden itibaren Hastane İdaresi tarafından Trijenerasyon Sisteminin çalıştırıldığını, sisteminin geçici kabulünün 08.05.2015 tarihinde … tarafından, kesin kabulünün ise 05.08.2015 tarihinde yapıldığını hali hazırda da sistemin çalıştığını bildirdiği görülmüştür. Hastane yönetiminin dava tarihinden sonraki 17.05.2017 tarihli yazısında Trijenerasyon sistemi Verimlilik Sorunu konusundaki yazışma incelendiğinde, sistemin devreye alınmasından sonra soğutmada yetersizlik olduğu, sistemin verimliliğinin sağlanması, proje ve teknik şartnamesine uygun hale getirilmesi için … firmasının her aşamada uyarıldığı, 12.05.2017 tarihindeki yani dava tarihinden sonraki testlerde çalışmanın 24.05.2017 tarihinde bitirileceğine dair söz verildiğinin belirtildiği, kısaca sistemdeki sorunun dava tarihinde ve sonrasında dahi mevcut olduğu anlaşılmaktadır.
Bilirkişi heyeti raporuna göre de; sistemin sözleşmeye uygun olarak fiziken gerçekleşmesinin %85 oranında gerçekleştiği, gerçekten de Hastane ile … firması arasında Trijenerasyon sistemi Verimlilik Sorunu konusundaki yazışmalar incelendiğinde, sistemin devreye alınmasından sonra soğutmada yetersizlik olduğu, sistemin verimliliğinin sağlanması, proje ve teknik şartnamesine uygun hale getirilmesi ve sözleşmeye uygun hale gelmesi için 90 derece olması gerektiği halde yapılan ölçümlerde sıcaklığın 86.5 derece olduğu bu anlamda sistemin yalnızca kurulumu değil, sözleşmenin 3.maddesinde belirtilen 90 derece ısı üretecek şekilde bağlantı flanşlarına kadar mekanik bağlantıların yapılarak sistemin devreye alınması işinin de davacının sorumluluğunda olduğu bu anlamda davacının üzerine düşen edimi yerine getirmediği anlaşılmakla davanın reddine karar vermek gerektiği kanaat ve sonucuna varılmıştır.
Hükmün temyiz edilmesi üzerine dosya BAM … Hukuk Dairesine gönderilmiş, 12.10.2020 tarihli kararında ” Mahkemece, dosyaya sunulan 08.11.2017 tarihli bilirkişi raporu ile davalının ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme ve makine mühendisinin tespitleri doğrultusunda davacının edimlerini yerine getirmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, davaya konu fatura … Hastanesi kojenarasyon sisteminde beklemeden kaynaklı aksaklıkların giderilmesi ve servis işleri nedeniyle düzenlenmiş olup, istinaf dilekçesinde de belirtildiği üzere bilirkişiler tarafından uyuşmazlığın çözümüne yönelik denetime elverişli ve davacının sorumluluklarını belirleyen, taraflar arasında düzenlenen sorumluluklar listesi kapsamında edimlerin yerine getirilip getirilmediği, faturaya konu arızaların hangi nedenden kaynaklandığı, davacıya kusur izafe edilip edilemeyeceği yönlerinden inceleme yapılmadığından yetersizdir.
Belirtilen nedenle mahkemece HMK’nın 266 ve devamı maddeleri gereğince, uyuşmazlığın çözümüne ilişkin olmak üzere konusunda uzman iki makina mühendisi ve bir elektrik-elektronik mühendisinden oluşan üç kişilik bilirkişi heyeti oluşturulmak suretiyle öncelikle sözleşmenin 2 ve 3.maddelerinde belirtilen edimlerin kapsamının, özellikle sözleşmedeki “devreye alınma” kavramı üzerinde durularak belirlenmesi, davacının sözleşme ile yüklendiği edimlerini yerine getirip getirmediğinin saptanarak, taraflar arasında makinaların teslimi konusunda bir uyuşmazlık bulunmadığı ancak davacı tarafından devreye alınması gerektiği iddia edilmiş olmakla sözleşme ile yüklenilen edimin çalıştırma işini de kapsayıp kapsamadığının, sözleşmenin 3.maddesine göre davalı tarafça yapılması gereken işler ve süreci ile makinalarda meydana gelen arızanın hangi nedenden kaynaklandığının, ortaya çıkan durumda davacının kusuru bulunup bulunmadığı yönünde rapor alındıktan sonra dosyadaki diğer delillerde değerlendirilerek bir hüküm kurulması gerekirken esasa ilişkin deliller toplanmaksızın, konusunda uyuşmazlık bulunmayan fatura yönünden ve yasaya aykırı olarak sadece davalı defterlerinin incelenmesi ile yetinilerek hüküm kurulmuş olması dairemizce doğru görülmemiştir şeklinde hükmün kaldırılmasına karar verilmiştir.
BAM kararında bozma gerekçesi olarak yalnızca davalı defterleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapıldığı belirtilmesine rağmen bu hususun doğru olmadığı, Mahkememizce profesör düzeyince Makine Müh.bilirkişi ve SMMM bilirkişiden rapor alındığı, ancak mecburen Mahkememizce direnme hakkı bulunulmadığından, BAM kararında belirtilen şekilde yeniden rapor aldırılmıştır.
Mahkememizce BAM Kararı gereği aldırılan rapora göre, ” Davacı … firması ile Davalı … firması arasındaki yapılan sözleşmeye göre sistemin Devreye Alınması ve ilk çalıştırmadan sonra 2 (iki) yıl süre ile ünite her türlü işçilik, montaj ve malzeme hatalarından doğabilecek arızalara karşı … firmasının garantisi altındadır. Trijenerasyon sistemi 08.05.2015 tarihinde … tarafından kabulü yapılarak işletmeye alınmış sistemdeki arıza 2016 yılında oluşmuş ve giderilmiştir. Dolayısıyla oluşan arızanın sorumluluğunun … firmasında olduğu,
Devreye Alınma ; Tesisin elektrik, mekanik, inşaat, scada, otomasyon, izleme ve haberleşme sisteminin kurulumu ve tesisin çalışır duruma getirilmesidir. Sistemin devreye alınması … firmasının sorumluluğu altındadır. Hastane yönetiminin yazdığı yazılar incelendiğinde ;sistem devreye alındıktan sonra da sistemde teknik aksaklıklar olduğu ve verimli çalışmadığı anlaşılmaktadır.
Makinaların montajı ve ilk devreye alımından sonra makinanın özelliklerine göre makine imalatçı firmanın talimatları doğrultusunda işinin ehli ustalar ile bu tür büyük kapsamlı makinaların 1(Bir) ay da bir kere 10 dakika yağlama, 1 tur manuel çevirme, ¼ tur ilerleme, 180 derece vb gibi fonksiyonlar ile mudahale etmek gereklidir. İmalatçı, tedarikçi firmaların belirlediği işin ehli kişilerce yatakların hasarsız çalışma şartlarını sağlamak ve süreklileştirmek için bakımın, yağlamanın ve hasar analizlerinin yapılması zorunludur. Motorun uzun zamanlı beklemekten kaynaklı “Ana yataklardaki aşırı pas nedeniyle YATAK DEĞİŞİM işlemi gerçekleştirilmiştir.
Arıza oluşmaması için makinanın bakımının yapılması, belli periyotlarla çalıştırılması sorumluluğunun … firmasında olduğu,
Makinalarda oluşan arızaların … firmasının sözleşme ile belirtilen edimlerini tam olarak yerine getirmemesinden kaynaklandığı teknik olarak belirtilmiştir.
BAM öncesi alınan teknik raporun da benzer mahiyette olduğu, raporlar arasında bir çelişki bulunmadığı anlaşılmıştır.
Dolayısı ile sözleşmeye göre davacının kendi üzerine düşen vazifeleri yerine getirmediği BAM öncesi ve sonrası alınan teknik raporlarda ayrıntılı olarak belirtildiğinden davanın reddine karar vermek gerektiği kanaat ve sonucuna varılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Karar ve ilam harcı olan 59,30.-TL harcın peşin alınan 918,09.-TL harçtan mahsubu ile bakiye artan harç olan 858,79.-TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı taraf kendini bir vekille temsil ettirdiğinden avukatlık asgari ücret tarifesi gereğince hesap edilen ve takdir olunan 10.678,90.- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Kullanılmayan gider avansının hüküm kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık yasal istinaf süresi içinde, İstinaf yolu açık olmak üzere taraf vekillerinin yüzüne karşı verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 03/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır