Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/403 E. 2022/767 K. 08.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/403 Esas
KARAR NO : 2022/767

DAVA : Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/07/2020
KARAR TARİHİ : 08/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı … Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti. vekilinin 23.12.2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı … tarafından Torbalı İcra Müdürlüğü’nün ….. E. sayılı dosyasıyla müvekkil şirket aleyhine icra takibi açıldığı, ödeme emrinde cari hesap alacağı uyarınca müvekkilden 40.192,33 TL tahsil edilmek istendiği, dava tarihi itibariyle takibin kesinleştiği, resmi hesap ve muhasebe kayıtları uyarınca müvekkil şirketin cari hesabının, davalıya16.481,76 TL borç bakiyesi verdiği, yani izah edilen ticari ilişki uyarınca müvekkil şirketin borcunun 16.481,76 TL olduğu, müvekkil şirketin cari hesap borcu 16.481,76 TL olmasına rağmen davalı bu miktarı aşar şekilde 40.192,33 TL asıl alacak üzerinden icra takibini açtığı, müvekkil tarafından, davalıya muhtelif tarihlerde bir takım ödemelerin yapıldığını, müvekkilinin Yapı Kredi Bankası hesap dökümü uyarınca davalı …’e dökümü verilen 27.11.2015 tarihindeki 1.809,86 TL’nin Eft yoluyla, 15.12.2016 tarihindeki 10.000,00 TL ödemenin Yapı Kredi çek ödemesi şeklinde, 02.12.2016 tarihinde 2.000,00 TL’nin Eft yoluyla, 21.02.2017 tarihindeki 5.000,00 TL’nin Eft yoluyla, 26.06.2018 tarihindeki 20.000,00 TL’nin Yapı Kredi çek ödemesi şeklinde yapıldığının sabit olduğu, saklı kalmak kaydıyla davanın kabulü ile Torbalı İcra Müdürlüğü dosyasından ötürü müvekkil şirketin davalıya 23.710,57 TL borçlu olmadığının tespitine, davalı yanın kötü niyetli icra takibi nedeniyle İİK m.72/S uyarınca haksızlığı anlaşılan takip konusu alacağın (23.710,57 TL) 9420’sinden aşağı olmamak kaydıyla kötü niyet tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesi talep edilmektedir.
Davalı … vekilinin 18.01.2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkili ile karşı tarafın defter, belge, fatura ve
kayıtları incelendiğinde müvekkilin karşı taraftan icra dosyasındaki takip miktarı kadar alacaklı olduğunun anlaşılacağı, açıklamış oldukları nedenlerle, açılan haksız davanın reddine, davacı taraf kötü niyetli
olduğundan %20 den aşağı olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama
giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmektedir.
Dava, cari hesap alacağı için başlatılan icra takibine karşı açılan menfi tespit istemine ilişkindir.
Menfi tespite konu Torbalı İcra Müdürlüğü’ nün …….Esas sayılı dosyası incelendiğinde; davalı tarafından, davacı aleyhine toplam 40.192,33 TL cari hesap alacağı dayanak gösterilerek ilamsız takibin başlatıldığı, ödeme emrine süresinde itiraz edilmediğinden takibin kesinleştiği görülmüştür.
Davacı taraf cari hesap borcunun 16.481,76 TL olduğunu ikrar ederek bakiye 23.710,57 TL yönünden menfi tespit talep etmiş ve delil olarak ödeme belgeleri ile birlikte münhasıran davalı ticari defterlerine dayanmıştır.
Kural olarak, bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran/iddia eden taraf, o vakıayı ispat etmeye mecburdur (4721 s.TMK m.6).
İspat yüküne ilişkin bu genel kural menfi tespit davaları için de geçerlidir. Yani, menfi tespit davalarında da, tarafların sıfatları değişik olmakla beraber, ispat yükü bakımından bir değişiklik olmayıp, bu genel kural uygulanır. Bu davalarda da bir vakıadan kendi lehine haklar çıkaran (iddia eden) taraf, o vakıayı ispat etmelidir.
Menfi tespit davasında borçlu ya borçlanma iradesinin bulunmadığını ya da borçlanma iradesi bulunmakla birlikte daha sonra ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürebilir.
Borçlu, borcun varlığını inkar ediyorsa, bu durumlarda ispat yükü davalı durumunda olmasına karşın alacaklıya düşer. Borçlu varlığını kabul ettiği borcun ödeme gibi bir nedenle düştüğünü ileri sürüyorsa, bu durumda doğal olarak ispat yükü kendisine düşecektir.
Bilirkişiden 25/10/2021 tarihinde alınan asıl raporda özetle; “… Davalı …’in 2015 yılı yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, Muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulmadığı, (düzenlenen fatura ve ödemelerin yasal defterlere intikal ettirilmediği) kebir defterinin sunulmamış olması sebebi ile yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin uyumlu olup olmadığının tespit edilemediği, Davalı …’in 2016-2017 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulmadığı, (bazı ödemelerin toplu bir şekilde yasal defterlere intikal ettirildiği) kebir defterinin sunulmamış olması sebebi ile yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterlerinin uyumlu olup olmadığının tespit edilemedi; davalı …’in 2018 yılı kebir ve envanter defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulmadığı, (bazı ödemelerin toplu bir şekilde yasal defterlere intikal ettirildiği) yevmiye defterinin ibraz edilmemiş olması sebebi ile açılış ve kapanış onaylarının yaptırılıp yaptırılmadığı ve kebir defteri ile uyumlu olup olmadığının tespit edilemediği, Davalı …’in 2019 yılı yasal defterlerinin açılış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, kapanış onayının bulunmadığı, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterlerinin uyumlu olduğu, davalı … ile davacı … San.Tic.Ltd.Şti. arasında Personel Yemek hizmeti ile ilgili yazılı olmayan ticari bir ilişki kurulduğu, İşbu ticari ilişkinin davalı yanca düzenlenen 31.07.2015 tarih 32046 no.lu 755,06-TL’lik fatura ile başladığı, 31.01.2019 tarih ……. no.lu 3.362,58-TL’lik fatura ile sona erdiği, İşbu ticari ilişkiye istinaden davalı … tarafından düzenlenmiş bulunan 7.376,48-TL tutarındaki altı adet fatura ile işbu faturalara istinaden yapılan davacı ödemelerinin davalının yasal defterlerine intikal ettirilmemiş olduğu, işbu raporun Tarafların Yasal Defterleri arasındaki farklar bölümünde ayrıntısı ile açıklandığı üzere bu durumun davacının borç alacak bakiyesini etkilememesi sebebi ile işbu fatura ve ödemelerin hesaplamalara dahil edilmediği, bu sebeple davacı şirketin 24.09.2019 icra takip tarihli borç/alacak hesaplamalarında taraflar arasındaki ticari ilişkinin 2016 yılından sonraki muhasebe hareketleri açısından dikkate alındığı, davalı … tarafından 2016-2017-2018-2019 yıllarında çeşitli tarihlerde kdv dahil 111.110.22-TL tutarında toplam 38 adet fatura düzenlendiği, işbu faturalardan 104.534,64-TL tutarındaki 37 adedinin davacının yasal defterlerinde kayıt altına alındığı ancak 30.06.2017 tarih ….. no.lu 6.575,58-TL tutarındaki faturanın davacı yasal defterlerinde kavıtlı olmadığı, dava dosyası kapsamında yapılan incelemelerde işbu fatura muhteviyatı hizmetin davacıya sunulup sunulmadığı, işbu faturanın tebliğ edilip edilmediği konularında tarafımca somut bir tespit yapılmasının mümkün olmadığı, bu sebeple 6.575,58-TL’lik fatura bedelinden kimin sorumlu olacağı konusundaki hukuki ve nihai yorumun takdirinin Sayın Mahkemeye ait olduğu, dava dosyası kapsamında yapılan incelemelerde tarafların yasal defterleri de dikkate alınarak işbu faturalara istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti. tarafından gerek çek gerek nakit gerek banka aracılığı ile toplam 79.000-TL tutarında bir ödeme yapıldığının kabul edilebileceği, işbu raporun Tarafların Yasal Defterleri Arasındaki Farklar başlıklı bölümünde ayrıntısı ile belirtilen bilgiler ışığında davacı yasal defterlerinde kayıtlı bulunan 17.958,12-TL tutarındaki üç adet ödemenin yapılıp yapılmadığı konusunda tarafımca somut bir tespit yapılamadığı, işbu raporun Tarafların Yasal Defterleri Arasındaki Farklar başlıklı bölümünde ayrıntısı ile belirtilen bilgiler ışığında davacı yasal defterlerinde kayıtlı bulunan 17.958,12-TL tutarındaki üç adet ödemenin yapılıp yapılmadığı konusunda tarafımca somut bir tespit yapılamadığı, Davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nin 2015-2016-2017-2019 yılları yasal defterlerin açılış ve kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun tutulduğu, yevmiye defieri kayıtları ile kebir defterlerinin uyumlu olduğu, sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verilmediğine ve somut olarak tespit edilemeyen 17.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmemesine karar verilmesi durumunda, Davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün ……. Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 25.534,64-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği, -Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacyı verildiğine ve somut olarak tespit edilemeyen 17.958,12 TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmemesine karar verilmesi durumunda, -Davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün … dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 32.110,22-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği, -Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verilmediğine ve somut olarak tespit edilemeyen 17.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmesine karar verilmesi durumunda, Davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 7.576,52-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği kanaatine varılmıştır.” şeklinde rapor sunulduğu görülmüştür.
Bilirkişiden 13/07/2022 tarihinde alınan ek raporda özetle; “Sayın Mahkemenin 11.01.2022 tarihli görevlendirmesi çerçevesinde dava dosyasına sunulan yeni belgeler ile tarafların itirazları da dikkate alınarak dava dosyası üzerinde yapılan ek incelemeler sonucunda gerek kök raporun gerekse işbu raporun ek inceleme, değerlendirme ve tespitler bölümünde ayrıntısı ile belirtilen tüm bilgi ve belgeler ışığında; Tarafların itirazları ile birlikte dava dosyasına sunulan belgeler ışığında davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL ile 7.958,12-TL’lik ödemeler yönünden tarafımca somut tespit yapılamamış olması sebebi ile kök raporda olduğu gibi takdir Sayın Mahkemeye bırakılarak dört alternatifli bir hesaplama yöntemine gidilmiştir.
Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verildiğine ve somut olarak tespit edilemeyen 7.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmesine karar verilmesi durumunda, davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 24.152,10-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği, -Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verilmediğine ve somut olarak tespit edilemeyen 7.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmemesine karar verilmesi durumunda, -Davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün…… Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 25.534,64-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği, -Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verildiğine ve somut olarak tespit edilemeyen 7.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmemesine karar verilmesi durumunda, -Davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün …… Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 32.110,22-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği, -Sayın Mahkeme tarafından davacının kabulünde olmayan 6.575,58-TL’lik fatura muhteviyatı hizmetin davacıya verilmediğine ve somut olarak tespit edilemeyen 7.958,12-TL’nin davacı ödemesi olarak kabul edilmesine karar verilmesi durumunda, davalı …’in işbu davaya esas Torbalı İcra Müdürlüğü’nün ……. Esas sayılı dosyasına istinaden davacı … San.Tic.Ltd.Şti.’nden 24.09.2019 icra takip tarihi itibari ile 17.576,52-TL tutarında asıl alacak talep edebileceği değerlendirilmiştir.” şeklinde rapor sunulduğu görülmüştür.
Somut olayda; davacı kabul ettiği 16.481,76 TL bedel dışında borcunun bulunmadığını ileri sürdüğünden alacaklı konumunda bulunan davalı taraf alacağın varlığını ispat etmek durumundadır. Davacı, davalının ticari defterlerine münhasıran dayandığından ve mahkememizce davalı ticari defterinde kayıtlı olmayan 30/06/2017 tarih ….. numaralı faturaya ilişkin kesin süre içerisinde sevk irsaliyesi de sunulmadığından incelenen ticari defterlere göre, davalı tarafından davacıya toplam bedeli 104.534,64 TL olan 37 adet faturanın düzenlendiği,
-davacı tarafından toplam 96.958,12 TL ödemenin yapıldığı davacı ticari defterlerinde kayıtlı ise de, gelen müzekkere yanıtları ve yine mahkememizce davacı tarafa verilen kesin süre içerisinde 7.958,12 TL’ lik ödemeye ilişkin delilin sunulmadığı, 10.000,00 TL bedelli çekinde ödenmediği muhatap yazı cevabı ile görüldüğünden, davacının ödemelerinin toplam 79.000,00 TL olduğu sabit olup,
-toplam 104.534,64 TL fatura bedellerinden ödendiği sabit olan 79.000,00 TL’ nin mahsubu sonucu bakiye borcunun 25.534,64 TL olduğu, davacının kabulünde olan bedelinde düşümü ile davacı tarafın, 10.157,54 TL asıl alacak ve davalı TBK’ nın 117/1. Maddesi gereği davacıyı temerrüde düşürmediğinden işlemiş faiz yönünden de borçlu olmadığının kabulüne, davalı takip başlatmakta kötü niyetli olmadığından buna ilişkin delilde dosyaya sunulmadığından kötü niyet tazminatının reddine, mahkememizce tedbir kararı verilmediğinden de davalı lehine tazminata hükmedilmeyerek aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1–Davanın KISMEN KABULÜ ile; davacının Torbalı İcra Müdürlüğü’ nün … Esas sayılı takip dosyasında 10.157,54 TL asıl alacak ve 4.500,15 TL işlemiş faiz yönünden borçlu olmadığının tespitine,
2-Tarafların tazminat taleplerinin REDDİNE,
3-Alınması gereken 1.002,63 TL karar ve ilam harcının yatan 404,92 TL peşin harçtan mahsubu ile eksik kalan 597,71 TL’ nin davalından alınarak Hazine’ ye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan ve mahsup edilen 404,92 TL peşin harç ve 54,40 TL başvurma harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yargılama sırasında davacı tarafından yatırılan ve harcanan 76,80 TL posta ve diğer giderler ile 650,00 TL bilirkişi masrafı olmak üzere toplam 726,80 TL yargılama giderinin kabul red oranı nazara alınarak 449,91 TL’sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye giderin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesap ve takdir edilen 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
7-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş olduğundan A.A.Ü.T. Uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesap ve takdir edilen 9.032,88 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
8-Yargılama sonucunda ve re’sen yapılacak gider olmadığı takdirde, gerekirse re’sen yapılacak gider de mahsup edilmek ve 6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi gereğince yatırılan avansın kullanılmayan kısmının yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı tebliğden itibaren 2 hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesine hitaben mahkememize verilecek istinaf dilekçesi ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.08/11/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır