Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/589 E. 2021/501 K. 08.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/589 Esas
KARAR NO : 2021/501

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 13/12/2019
KARAR TARİHİ : 08/06/2021

Yukarıda açık kimliği yazılı taraflar arasında mahkememizde görülen davanın yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde; Müvekkilin elinde bulunan aşağıda niteliği yazılan çeklerin kargo taşıması sırasında çalındığını, müvekkilinin yukarıda sözü geçen toplam 96.000,00-TL meblağlı çeklerin lehdarı olduğunu, söz konusu çeklerin, ticari faaliyet yürüttüğü çek lehdarlarından, ticari alışveriş nedeniyle tahsilat makbuzları karşılığında teslim alındığını, söz konusu çeklerin, müvekkili tarafından teslim alındıktan sonra ciro yapılmadan, …’e gönderilmek üzere, 07.12.2019 tarihinde … Kargo … Şubesi’ne, teslim edildiğini, çekler, kargo taşıması sırasında çalındığını, yukarıda açıklanan nedenlerle tüm hakları saklı kalmak kaydıyla, … Bankası … Şubesine ait Keşidecisi … (T.C. No: …) olan Lehtarı olan ve tarafımıza çekin teslimini yapan … olan … no.lu ve 30.09.2020 vade tarihli 20.000 TL meblağlı çekin; … Bankası … / Sakarya Şubesine ait Keşidecisi … (T.C. No: …) olan Lehtarı … olan … no.lu ve 31.07.2020 vade tarihli 15.000 TL meblağlı çekin; … … Şubesine ait Keşidecisi … (T.C. No: …) Lehtarı …. olan … Seri no.lu ve 25.07.2020 vade tarihli 16.000 TL meblağlı çekin; … … Şubesine ait Keşidecisi …. (Vergi No: …) Lehtarı …. olan … no.lu ve 31.08.2020 vade tarihli 25.000 TL meblağlı çekin; …. … Şubesine ait Keşidecisi … (T.C.Kimlik No: …) Lehtarı …. olan … no.lu ve 31.10.2020 vade tarihli 20.000 TL meblağlı çekin ödenmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve iş bu çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE;
1-Çek iptali davası poliçe hakkında düzenlenen hükümlere tabi olup, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 757 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
“MADDE 757- (1) İradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir.
(2) Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.”
“MADDE 758- (1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir.
(2) Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.”
“MADDE 759- (1) Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
(2) İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.”
“MADDE 760- (1) Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder.
MADDE 762- (1) Poliçenin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır.
(2) Özellik gösteren olaylarda, mahkeme, uygun göreceği daha başka ilan önlemlerine de başvurabilir”
2-Somut olayda davacı tarafça dava konusu 5 adet çekin kargo taşıması sırasında çalındığı ileri sürülerek çeklerin iptali talep edilmiştir.
3-Yargılama sırasında dava konusu çeklerden 4 adetinin …’nin elinde bulundurduğu ve bu çeklerin tahsilat için bankalara ibraz edildiği anlaşılmıştır.
4-Yukarıda sayılanların dışında kalan 5. Çek olan … İstanbul Şubesi’ne ait 31/08/2020 keşide tarihli 25.000,00TL bedelli çekin ise dava dışı … tarafından ibraz edildiği, banka tarafından ödeme yasağına rağmen çek bedelinin ibraz edene ödendiği anlaşılmıştır.
5-Dava konusu çekleri elinde bulunduranların anlaşılması üzerine davacı vekiline çek istirdadı davası açmak üzere süre verilmiş, verilen süre içerisinde çeklerden 4 adetini elinde bulunduran ve tahsil edilen 1 adetinde ise cirosu bulunan …’ne yönelik çek istirdadı davası açıldığı, davanın İzmir … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasında görüldüğü, dava dilekçesinin incelenmesinden davaya konu tüm çekler yönünden dava açıldığı anlaşılmıştır.
6-Dava sırasında dava dışı … tarafından müdahale talebinde bulunulmuş ise de, “Çek iptali davaları, özelliği itibari ile hasımsız açılan davalardan olup, yapılan yargılama sırasında çek hamilinin ortaya çıkması durumunda, çek iptali davasını açan davacıya, mevcut çek hamiline karşı çek istirdadı davası açması konusunda süre verilmeli, istirdat davasının açılması halinde, çek iptali davasının konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, açılmaması halinde ise çek iptali davasının reddi yönünde hüküm kurulmalıdır. Hasımsız olarak açılan davalarda, üçüncü kişilerin davaya müdahaleleri halinde davanın çekişmeli duruma gelmesi mümkün ve gerekliyse de, çek iptali davalarında yukarıda açıklanan prosedür gereğince, kararda üçüncü kişilerin hakkı zedeleyen hükümler bulunsa dahi karar onun bakımından kesin hükmü teşkil etmeyeceğinden, hasımsız şekilde açılan davaya üçüncü kişilerin asli ya da fer’i müdahale imkanı yoktur.”(Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin 2016/13390 E. 2018/5022 K. 09/08/2018 tarihli ilamı) Yargıtay 11.Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihadı uyarınca çekişmesiz yargı işlerinden olan çek iptali davasında asli veya fer’i müdahalede bulunulamayacağı, zira yargılama sonucu elde edilecek hükmün kesin hüküm niteliği taşımayacağı gözetilerek müdahale talebinin reddi yönünde karar verilmiştir.
7-Yukarıda ayrıntılı gerekçeleri açıklandığı üzere dava konusu çeklerle ilgili hasımlı olarak istirdat davası açıldığı gözetilerek görülmekte olan davada konusuz kalma nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2-Harçlar Yasası gereğince alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin olarak alınan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 14,90-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına, bakiye harç terkin sınırları içinde kaldığından alınmasına yer olmadığına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Fazla yatırılan gider avansının, karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
5-Dava konusu çekle ilgili mahkememizce verilmiş 20/12/2019 tarihli tensip ara kararının 6 nolu bendindeki ara karar ile verilmiş olan ödeme yasağına ilişkin ihtiyati tedbirin kararın kesinleşmesinden sonra kaldırılmasına ve bu konuda ilgili banka şubelerine müzekkere yazılmasına
6-Davacı tarafça yatırılan teminatın 6100 sayılı HMK’nın 392/2. Maddesinde belirtilen süreler geçtiğinde davacıya iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize bir dilekçe verilmesi veya tutanağa geçirilmek kaydıyla mahkememiz zabıt katibine beyanda bulunmak ve bu beyanın mahkememiz Hakimi tarafından onaylanması sureti ile istinaf kanun yoluna gidilebileceği, yasal süre içinde istinaf kanun yoluna başvurulmadığı taktirde kararımızın kesinleşeceği, yasal sürede istinaf kanun yoluna gidilmesi halinde dosyanın ilgili İzmir Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi’ne istinaf konusunda karar verilmek üzere gönderileceği açıklanmak sureti ile açık yargılama sonunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır