Emsal Mahkeme Kararı İzmir 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/548 E. 2023/89 K. 07.02.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

DOSYA NO : 2019/548 Esas
KARAR NO : 2023/89

DAVA : Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 28/11/2019
KARAR TARİHİ : 07/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Trafik Sigorta Sözleşmesi Kaynaklı) Davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
İDDİA : Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; 13.08.2019 tarihinde, …’e ait, sürücü … sevk ve idaresindeki …plakalı aracın, müvekkile ait, … plakalı araca çarpması neticesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği ve olay yerinde görevli memurlar tarafından trafik kazası tespit tutanağı tutulduğu, müvekkil aracına zarar veren …plaka sayılı araç 14.06.2019-2020 tarih aralığında ve … poliçe nolu ZMMS trafik poliçesini düzenleyen davalı … Sigorta A.Ş’nin sigortalı araç sürücüsünün tam ve asli kusuru olup,sebebiyet verdiği kaza neticesinde oluşan maddi zararlardan sorumlu olduğunun, …plaka sayılı aracın ZMMS trafik poliçesini düzenleyen davalı sigorta şirketi açısından zarar ve sigorta arasında uygun illiyet bağı mevcut olduğunun,TTK’nun 4. maddesinden doğan hukuk davalarının ticari dava sayıldığı, aynı kanunun Asliye Hukuk Mahkemesinin vazifesi içinde bulunan ve bu kanunun 4.maddesindeki hükmü ile,ticari sayılan davalara ticaret mahkemesinde bakılacağı hususu ile davanın Asliye Ticaret Mahkemelerinin görevleri arasında olduğu … Sigorta A.Ş’nin İzmir‘de şube şeklinde örgütlenmiş bölge müdürlüğü bulunması nedeniyle, İzmir Mahkemelerinin yetkili olduğu dava açılmadan önce arabuluculuk yoluna başvurulduğu ancak anlaşma sağlanamadığı,müvekkile ait araç Alman trafiğine kayıtlı olup,araçta kaza nedeniyle,Almanya’da ki … Mühendislik bürosu tarafından 27.08.2019 tarihli bilirkişi raporu ile araçta toplam hasar bedeli olarak KDV dahil 14.400,34 Euro ve aracın rayiç değerinin 10.400,00 Euro hurda değerinin de 1.800,00 Euro olarak tespit edildiği,hurda değeri düşülmesi neticesinde araçtaki zararın 8.600,00 Euro olacağı, sigorta şirketinin 24.10.2019 tarihinde 39.000,00 TL ve ödeme günündeki kuruna karşılık gelen (1 Euro= 6.4370 TL) 6.058,72 Euro olarak kısmı ödeme yaptığı,bu bedelin temeerüd tarihindeki kur karşılığı tutarı kadar sorumlu olacağı bu nedenlerle 02.10.2019 temerrüd tarihindeki (1 Euro = 6.2021 TL) olması sebebiyle 6.288,91 Euro‘ya tekabül ettiğinden sigorta şirketinin 229,47 Euro bakiye zararı devam ettiği,bu duruma göre de müvekkil aracında 8.600,00 Euro-6.058,75 Euro = 2.541,28 Euro zarar gerçekleştiği,ayrıca müvekkil rapor için bilirkişiye 1.013,46 Euro ödeme yapıldığı,müvekkilin daimi ikametgahın Almanya olması ve aracın Almanya plakalı olduğu dikkate alındığında müvekkilin zararı gidermek için yabancı para Euro üzerinden harcama yapacağı, bu nedenle müvekkilin zararının tazminide Euro üzerinden hesaplanması gerektiğinin,sigorta şirketinin 02.10.2019 tarihinde temerrüde düştüğünden temerrüd faizine hükmedilmesi gerektiği,davalı sigorta şirketinin muhtemel süre uzatım talebinin reddi gerektiğinin,fazlaya dair her türlü talep ve dava hakkı saklı kalmak kaydıyla davanın kabulüne,müvekkil aracında oluşan 2.541,28 Euro’nun araç sahibi ve sürücü bakımından kaza tarihi olan 13.08.2019 dan başlayarak sigorta şirketi yönünden ise temerrüd tarihi olan 02.10.2019 tarihinden itibaren başlayacak şekilde müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline ve 1.216,18 Euro bilirkişi ücretinin fiili ödeme tarihindeki T.C.M.B. Efektif satış kuru karşılığı TL olarak davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı … vekili cevap dilekçesinde ve özetle;13.08.2019 tarihli kazanın meydana geldiği yer Ankara – Şereflikoçhisar olduğundan yetki yönünden dosyanın Şereflikoçhisar Mahkemelerine gönderilmesi gerektiği,aracın Türkiye’de hasar alması sebebiyle Türkiye şartlarına göre zarar belirlenmesi ve müvekkilde yaşamını Türk parası kazanarak sürdürdüğü,bu bedel müvekkil açısından ödeme güçlüğü yaratacağı, davalı müvekkile ödeme kolaylı sağlayacak bir miktarın tespiti halinde Mahkemenizden bu miktarın nazara alınmasını talep ettikleri, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davalı … Sigorta A.Ş. vekilinin cevap dilekçesinde ve özetle; Kazaya karıştığı iddia edilen …plaka sayılı araç müvekkil şirket nezdinde ZMMS trafik poliçesi ile sigortalı olup, müvekkilin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olduğu, müvekkil şirkete yapılan başvuru neticesinde 604158-0 numaralı hasar dosyası açıldığı ve müvekkil tarafından davacıya 39.000,00 TL ödeme yapılması sebebiyle müvekkil üzerine düşen sorumluluğu yerine getirdiği ve yapılan ödeme ile poliçe teminatının kalmadığı,dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiğinin, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
UYUŞMAZLIĞIN TESPİTİ, DELİL DEĞERLENDİRMESİ ve GEREKÇE :
1).Dava, haksız fiil nedeniyle oluşan Hasar Tazmini istemine ilişkin Alacak Davasıdır.
2) Karayolları Trafik Kanunu’nun “14/4/2016 tarihli 6704 sayılı Kanunun 5 md. ile değişik “Doğrudan doğruya talep ve dava hakkı” başlıklı 97. maddesi;
“Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” hükmünü öngörmekte olup, dava dilekçesi ekinde yer alan 13/01/2020 tarihli başvuru dilekçesinin kargo ile gönderildiği ve böylelikle KTK’ nın 97. Maddesinin dava şartı olarak aradığı Yazılı Başvuru şartının da sağlanmış olduğu görülmüştür.
3) Davaya konu trafik kazasının 13.08.2019 tarihinde, Ankara ili Şereflikoçhisar ilçesinde gerçekleştiği, davalı …’e ait, davalı …’in sevk ve idaresindeki …plaka sayılı aracın davacı …’ya ait ve yine …’nın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı araca çarpması ile kazanın vuku bulduğu dosyada mevcut Kaza Tespit Tutanağından anlaşılmaktadır.
4) Davalı tarafın Yetki İtirazı değerlendirildiğinde;
6100 sayılı HMK.’nın genel yetkiyi düzenleyen 6. maddesininin 1. fıkrasına göre; “Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir”. Yine aynı Yasa’nın 16. maddesinde ise, “Haksız fiilden doğan davalrda, haksız fiilin işlendiği veya zararın meydana geldiği yahut gelme ihtimalinin bulunduğu yer ya da zarar görenin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir” hükmü yer almaktadır. Ancak, HMK.’da kesin yetki halleri açıkça sayılmış olup, haksız fiile ilişkin davalardaki yetki, kesin yetki olmayıp, bir seçimlik yetkidir. Diğer taraftan 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 110. maddesi ile ZMSS Genel Şartlarının C.7. maddesinde ise “Motorlu araç kazalarından dolayı hukuki sorumluluğa ilişkin davalar, sigortacının merkez veya şubesinin veya sigorta sözleşmesini yapan acentanın bulunduğu yer mahkemelerinden birinde açılabileceği gibi, kazanın vuku bulduğu yer mahkemesinde de açılabilir.” ifadesine yer verilmiştir. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman şeçme hakkı davalılara geçer.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatları uyarınca şubeye göre daha geniş yetkili olan bölge müdürlüklerinin bulunduğu yer mahkemelerinin de yetkili kabul edildiği bilinmekle, davalı sigorta şirketinin “……. İzmir” adresinde Ege Bölge Müdürlüğü’nün bulunduğu tespit olunmuştur.
Somut olayda, rizikonun, yani kazanın Ankara ili Şereflikoçhisar ilçesinde gerçekleştiği, davacının yerleşim yerinin Almanya olduğu, ancak davalı sigorta şirketinin İzmir ilinde Ege Bölge Müdürlüğünün mevcut görüldüğünden, davacının davasını İzmir ilinde açarak yetkili mahkemeyi doğru olarak seçmiş olduğu anlaşıldığına göre, davalının yetki itirazı mahkememizce kabul edilmemiş ve mahkememizin yetkili olduğu değerlendirilmiştir.
5) Zarar veren … plaka sayılı aracın 14.06.2019 – 14.06.2020 tarihlerini kapsar şekilde … Sigorta AŞ.’de Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) yani zorunlu trafik sigortası ile sigortalanmış olduğu celp olunan hasar dosyası içinde yer alan … no’lu poliçe sureti ile anlaşılmaktadır. Davaya konu trafik kazasının tarihi poliçede belirtilen risk periyodu içinde yer almaktadır.
6) Trafik kazaları sonucu uğranan zararlardan sorumluluk da haksız fiil sorumluluğu kapsamında yer almaktadır. Haksız fiil, bir kimsenin hukuka aykırı ve kusurlu bir davranışı ile başka bir kimsenin zarara uğramasına yol açmasıdır.
Haksız fiil sorumluluğu; “Haksız Fiilden Doğan Borç İlişkileri” başlığı altında, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 49 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir.
TBK md. 49; “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
TBK md. 50; “Zarar gören, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır.” hükmünü içermektedir.
7) 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu;
91/1. Maddesinde; “İşletenlerin, bu kanunun 85/1 maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası (MMS) yaptırmaları zorunludur”;
85/1. Maddesinde; “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”;
85/son maddesinde ise; “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiştir.
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-3 maddesinde; “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının Karayolları Trafik Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” düzenlemesi ile sorumluluk sınırları gösterilmiştir.
Yukarıda açıklanan ve alıntılanan hükümler doğrultusunda Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası’nın motorlu bir aracın işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türü olduğu anlaşılmaktadır.
8) … plaka sayılı araç 14.06.2019 – 14.06.2020 tarihlerini kapsar şekilde sigortalı olup, kaza tarihi olan 13.08.2019 tarihinin risk periyodu içerisinde olduğu ve davacının talep ettiği hasar bedelinden sigorta şirketinin sorumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Ancak sigortacının sorumluluğu, yukarıda izah edilen sorumluluk esasları dahilinde işletilen aracın işleteninin veya işletenin kusurundan sorumlu olduğu sürücünün kusurlarından kaynaklanan zararlarla sınırlı olarak davalı araç sürücüsü …’in kusuru oranındadır. Bu nedenle aracın işleteninin veya sürücüsünün kusur durumunun incelenmesi gerekmektedir.
9) Kaza tespit tutanağı polis marifetiyle tanzim edilmiş olup tutanakta zarar veren …plakalı araç sürücüsü davalı …’in kural ihlalinin bulunduğu, … plaka sayılı araç sürücüsü olan davacı …’nın herhangi bir kural ihlalinin tespit edilemediğinin belirtildiği görülmektedir.
TBK’nın 50. maddesi uyarınca davacı, zararını ve zarar verenin kusurunu ispat yükü altındadır. Davacının bilirkişi deliline dayanmış olması nedeniyle mahkememizce bilirkişiden kusur ve hasar bedelinin belirlenmesi için rapor aldırılmıştır.
10) 16/12/2020 tarihli Bilirkişi Raporunda; … plaka sayılı aracın kaza tarihi itibariyle 2. el rayiç değerinin 13.500,00 Euro olması sebebiyle pert-total işlemine tabii tutulmasına gerek olamayacağı kanaatine, … plaka sayılı araçtaki hasar bedeli KDV hariç 6.105,94 Euro olabileceği ve sigorta şirketinin yapmış olduğu ödeme ile talep edilen hasar bedelinin karşılanmış olduğu kanaatine, Davacıya ait … plaka sayılı araçta 750,00 Euro ekspertiz ücretinin uygun olduğu görüş ve kanaatini bildirmiştir.
11) Ankara ATK Adli Tıp Grup Başkanlığının 03/03/2021 tarihli raporunda; Davaya konu … plaka sayılı Almanya tescilli 2006 model BMW 730 d Dizel 192.324 km. binek otomobilde kaza nedeniyle oluşan zarar toplamının 9.806,18-Euro olduğu kanaatini bildirir müşterek raporunu bildirmiştir.
12) Ankara ATK Adli Tıp Grup Başkanlığınca hazırlanan 02/07/2021 tarihli raporda; Yapılan ödemeler ve tazminat yükümlülüğüne dair takdir Mahkemenize ait olmak üzere PERT TOTAL işlemi uygulanan davaya konu otomobilde kaza nedeniyle 9.806,18-Euro zararın oluştuğu kanaatini bildirir müşterek EK RAPOR’unu bildirmişlerdir.
13) Kusur ve Hasar Tespiti Amacıyla İstanbul ATK tarafından 28/04/2022 tarih ve … sayılı hazırlanan raporda;
Davalı sürücü …’in % 100 oranında tam kusurlu bulunduğu,
Sürücü …’ya kusur yüklenmesinin mümkün olamayacağı, … plaka sayılı otomobilde oluşan zararın itibari bedelinin 9.806,18 Euro olduğu ve bu bedelin tamamının davalı sürücü …’in kusur oranına karşıt geldiği kanaatini bildirir müşterek raporunu bildirmişlerdir.
14) Denetime elverişli ve dosya kapsamı ile uyumlu olduğu kanaatiyle 28.04.2022 tarihli İstanbul ATK Raporu Mahkememizce de benimsenerek hükme esas alınmıştır.
15) … Sigorta AŞ. tarafından … plaka sayılı aracı sigortalayan … poliçe no’lu poliçede Zorunlu Mali Sorumluluk limitinin 36.000 TL yazmakta olduğu görülmekte ise de 01.07.2019 tarihinden itibaren teminat limitinin 39.000 TL’ye çıkarıldığı, dava dilekçesinde ise davalı sigorta şirketi tarafından dava öncesi davacıya 39.000 TL ödeme yapılmış olduğunun belirtildiği, böylelikle teminat limiti kadar ödemenin dava öncesi davalı sigorta şirketince zaten yapılmış olduğu ve teminat limitinin dolmuş olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle davalılar Osman ve Ayşe’ye yönelik davanın kabulüne karar verilirken, davalı … Sigorta AŞ’ye karşı açılmış olan davanın ise reddi yönünde hüküm kurulmuştur.
Davalılar … ve …’in sorumluluklarının haksız fiile dayanmakta olduğu ve temerrüte haksız fiil tarihinde düşmüş olduğu yönündeki değerlendirmeyle kaza tarihi olan 13/08/2019 itibariyle faiz işletilmesine karar verilmiştir.
17) Davacı vekili yurt dışında yaptırdığı ekspertiz ücretinin, yargılama gideri olarak davalıdan tahsiline karar verilmesini de talep etmiş olup, dosyaya sunulan 28/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda, dava öncesi yapılmış olan ekspertiz incelemesi için 1.206,18-Euro değerinde olabileceği yönünde görüş bildirildiği ve davacı tarafça bu hususa karşı açıkça bir itiraz ileri sürülmediği dikkate alınarak bu miktar üzerinden ekspertiz ücreti yargılama giderlerine dahil edilmiş, yurt dışında yapılan ekspertiz masrafının dava tarihindeki döviz kuru (6,3606-TL) üzerinden TL karşılığının yargılama giderine eklenerek davanın KABUL – RED oranına göre taraflar arasında paylaştırılması gerekeceğini belirttiğinden aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
18) 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-13. Fıkrası uyarınca arabuluculuk ücreti yargılama giderlerinden olup, İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun sarf kararı ile 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin hazine tarafından karşılandığı anlaşıldığından bu tutar yargılama giderleri kapsamında değerlendirilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-. Davalılar … ve … yönünden Davanın KABULÜ ile;
2.541,28-Euro tutarında maddi tazminatın 13/08/2019 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca hesaplanacak değişken oranda faiz ile birlikte, fiili ödeme tarihindeki merkez bankası efektif satış kuru karşılığı Türk Lirasının davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2- Davalı … Sigorta AŞ yönünden ise; poliçe limiti dolduğundan Davanın REDDİNE;
3- Karar tarihinde Yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 1.104,17-TL harçtan peşin alınan 275,76-TL’nin mahsubu ile bakiye 828,41-TL harcın davalılar … ve …’den tahsili ile hazineye irat kaydına,
4- Arabuluculuk Kanunu Madde 18/A fıkra 13, 14 gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL’nin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
5- Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL Başvuru Harcı, 275,76-TL Peşin Harç, 6,40-TL Vekalet Harcı olmak üzere toplam 326,56-TL harcın davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00-TL Vekalet Ücretinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7- Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,000-TL Vekalet Ücretinin davacıdan alınarak davalı … KATILIM SİGORTA ANONİM ŞİRKETİ ‘ne verilmesine,
8- Davacı tarafından yapılan 500,00-TL bilirkişi ücretinin, 7.672,03-TL Ekspertiz Ücretinin, 1.060,00-TL ATK faturasının ve 474,66-TL tebligat ve posta ücreti olmak üzere toplam 9.706,69-TL Yargılama Giderinin davalılar … ve …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9- Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair; davacı ve davalı … vekillerinin yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda tebliğden itibaren 2 Hafta İçerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesine İstinaf Yolu Açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu, usulen anlatıldı. 07/02/2023

Katip …..
(e-imzalıdır)

Hakim …
(e-imzalıdır)