Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/1232 Esas
KARAR NO : 2021/925

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/11/2017
KARAR TARİHİ : 03/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkili şirket ile davalı arasına mal satım mutabakatı neticesinde, müvekkili şirketin
mal alımı gerçekleşmeden davalı yana mal bedeli olarak çekler teslim ettiğini,
davalı şirketin müvekkili şirketten çekleri almış olmasına rağmen taraflar arasında mal
alım satımı gerçekleşmediği ve çeklerin bedelsiz kaldığı, davalı şirket bir kısım bedelsiz çekleri
müvekkil şirkete iade etmiş olmasına rağmen bir kısım çek ise edilmediği, müvekkilinin toplamda
davalı şirkete 985.500-TL bedelli çek verdiği,
İzmir … 1.Sanayi Sitesi Şubesine ait aşağıda listelenen çeklerin bedelsiz kaldığı,
müteahhit defalarca talep edilmiş olmasına rağmen müvekkili şirkete iadesinin yapılmadığı, bedelsiz
kalmış olan çeklerin iadesi için İzmir….Noterliği’nin 12.10.2017 tarihli ….yevmiye numaralı
ihtarnamesinin keşide edildiği, İadesi talep edilen çeklerin 20.12.2017 vade tarihli 48.800,00-TL bedelli …
seri numaralı, 15.12.2017 vade tarihli 47.500,00-TL bedelli ….
seri numaralı, 10.12.2017 vade tarihli 49.500,00-TL bedelli ….
seri numaralı, 05.11.2017 vade tarihli 49.800,00-TL bedelli ….
seri numaralı, 10.12.2017 vade tarihli 49.600,00-TL bedelli ….
seri numaralı, 25.12.2017 vade tarihli 49.800,00-TL bedelli …
seri numaralı, 29.12.2017 vade tarihli 49.900,00-TL bedelli …
seri numaralı, 05.12.2017 vade tarihli 51.200,00-TL bedelli …
seri numaralı, 05.01.2018 vade tarihli 49.000,00-TL bedelli …
seri numaralı, 29.01.2018 vade tarihli 49.000,00-TL bedelli …
seri numaralı toplam 494.100,00-TL bedelli çekler olduğu, müvekkili şirketin çekleri teslim ederken çek tevdii bordrosu olup düzenlenmemiş olup
çek fotokopileri düzenleme sırasında ancak fotoğraflanarak görüntüsünün alındığı,
açıklanan nedenlerle öncelikle teminatsız taleplerinin kabul görmediği takdirde
Mahkemece uygun görülecek teminat karşılığında davaya konu çeklerin bedelsiz kaldığının tespiti ile
müvekkili şirketin davalı şirkete borçlu olmadığının tespitine, avukatlık ücreti ile mahkeme
masraflarının davalı şirkete yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; müvekkil şirkete çekler verildiğinden bahisle ikame edilmiş işbu davada çeklerin iadesi
için davalı müvekkil şirkete başvurulduğu ihtarname çekildiği gösterilmiş olsa da davaya konu çekler
için müvekkil şirkete gelmiş olan herhangi bir yazılı bildirim, ihtarname bulunmadığı,
Kaldı ki davacı taraf ın işbu iddialarında ” İzmir … Noterliği’nin 12/10/2017 tarihli ….
Yevmiye Numaralı ihtarnamesini çekildiğini ve tebligatın iade geldiğini ” belirttiği, müvekkil şirkete
ulaşmış olan herhangi bir yazılı bildirim bulunmadığı,
davacı tarafın işbu davayı ikame ederek haksız kazanç elde etmeye çalıştığı, davacı yanca
çeklerin bir kısmının iade edildiğinin ancak her nasılsa diğer kalan çekler için müvekkil şirkete
ulaşılamadığını, çeklerin iade edilmediğinin belirtildiği,
davacı tarafın iddialarının bir an için kabul edildiğini düşündüklerinde; madem dava
açılmadan önce müvekkil şirkete ulaşılamıyor idi müvekkil şirket çeklerin bir kısmının iadesinin nasıl
sağladığını, eğer müvekkil kötü niyetli ve haksız kazanç elde etme amacı içerisinde olsa çeklerin
tamamının iadesinden kaçınmayacak mıydı, davacı tarafın açmış olduğu davada iddiaların bu sorulara cevap veremez nitelikte olduğu,
çelişki içerdiği, kaldı ki müvekkil davalı şirkete işbu çeklerin iadesi ile ilgili olarak herhangi bir yazılı
bildirim yapılmadığı, dolayısıyla işbu davanın açılmasında herhangi bir hukuki yarar da bulunmadığı,
davacı taraf yine dava dilekçesinde davalı müvekkil şirketin çekleri almış olmasına
rağmen mal alım satımının gerçekleşmediğini ve çeklerin bedelsiz kaldığını, davalı şirketin bir kısım bedelsiz çekleri iade etmesine rağmen bir kısım çekleri iade etmediğini iddia ettiği, davalı müvekkil
şirket iyi niyetini göstererek aralarındaki sözlü anlaşmaya göre çeklerin iadesini sağladığı, diğer
taraftan yine sözlü anlaşmaya göre dava konusu iadesi istenen çeklerin müvekkil şirkette kalmasının
kararlaştırıldığı,
işbu şekilde anlaşılmasına rağmen davacı taraf haksız olarak işbu davayı ikame ettiği, davacı tarafın herhangi bir şekilde yazılı delil ve belge sunamamasının da davanın
haksızlığını ortaya koyduğu, her ne kadar davacı tarafından senetlerin kambiyo vasfına haiz olduğu
göz ardı edilerek aralarında kurulmuş olan sözlü anlaşmaya istinaden çeklerin verildiği belirtilmemiş
ise de söz konusu çekler ile ilgili olarak borcun halen devam ettiği, dolayısıyla davacı tarafın belirttiği
gibi senetlerin bedelsiz kalması durumu söz konusu olmayıp senetler ile ilgili olarak mal alım-satımı
gerçekleştiği,
açıklanan nedenlerden ve Sayın Mahkemenizce re’sen öngörülecek nedenlerden ötürü
huzurda açılmış haksız davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa
yükletilmesine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı vekili 18/10/2021 tarihli beyan dilekçesinde, davacı taraf herhangi bir malı müvekkile vermeksizin 20 adet çeki müvekkil şirkete hatır çeki olarak teslim ettiğini, iş bu çeklerden sadece bir tanesinin dava dışı üçüncü bir şahsa cirolandığını, ancak davacı tarafın iş bu çek bedelini bankada bulundurmadığı için İstanbul … İcra Müdürlüğü’nce takibe başlanıldığını, iş bu takip borcunun müvekkili tarafından ödendiğini, bunun dışında kalan diğer çeklerin de iade edildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; çek listesi, İzmir …. Noterliği’nin 12/10/2017 tarihli…. yevmiye numaralı ihtarı, çek görüntüleri, taraflara ait ticari defter ve kayıtlar, bilirkişi incelemesi, ikamesi mümkün her türlü yasal delile dayandığı görülmüştür.
Davalı vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; keşif, bilirkişi incelemesi, yemin, tanık, ve karşı tarafın delil sunmasına karşılık delil sunma hakkı saklı kalmak kaydı ile her türlü delile dayandığı görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği bilgi ve belgelerin dosyaya teminine müteakiben uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden, dosyanın konusunda uzman mahkemesince resen belirlenecek SMMM bilirkişisine tevdii ile tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, davalı şirket defter ve kayıtları ile dava dosyası üzerinde inceleme yapılarak, taraflar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı, var ise dava konusu çeklerin iş bu ticari ilişki kapsamında verilip verilmediği, çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı, bu kapsamda davalının davacıya mal ve hizmet sunumunda bulunup satış ve tesliminin gerçekleşip gerçekleştirmediği hususunda inceleme yapılarak, tarafların iddia ve savunmalarını karşılar nitelikte dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor aldırılması hususunda İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazıldığı, talimat mahkemesince dosyanın konusunda uzman SMMM bilirkişisi …’a tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya ibraz edilen 23/02/2021 tarihli raporda özetle; Davalı şirketin 2017 yılına ait defterleri Vergi Denetim Kurulu (VDK)’nda olduğundan incelenemediğini ve defterleri teslim ettiklerine ait tutanakta bulunamadığından tarafına ibraz edilemediğini, 2018 yılına ilişkin ticari defterlerin, T.T.K m.64,66, V.U.K. m.220-226′ göre açılış tasdiklerinin usulüne uygun olarak yaptırıldığı, yevmiye defterinin T.T.K m.64. göre kapanış tasdikinin olmadığını fakat defter kayıtlarının birbirini doğruladığı ve davalı defterlerinin Kayıt nizamı bakımından V.U.K. m. 215-219 hükümleri ile Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerine uygun olduğu fakat 2017 yılı defterlerinin Vergi Denetim Kurumu (VDK)’na teslim tutanağının olmaması ve 2018 yevmiye defterinin kapanış tasdikinin olmaması nedeni ile ticari defterlerin davacı şirket lehine veya aleyhine delil kabiliyetlerinin mahkemenin takdirinde olduğunu, davalı şirketin ticari defter ve dayanaklarına göre; davacı şirket lehine veya aleyhine delil kabiliyeti Yüce Mahkemenin takdirinde olmakla birlikte, davalı şirketin takip tarihi itibariyle davacı şirkete borç kaydının olmadığını rapor ve beyan ettiği görülmüştür.
Uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgi gerektirdiğinden, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda, davacı şirket defter ve kayıtları ile dava dosyası üzerinde inceleme yapılarak taraflar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı, var ise dava konusu çeklerin iş bu ticari ilişki kapsamında verilip verilmediği, çeklerin bedelsiz kalıp kalmadığı, bu kapsamda davalının davacıya mal ve hizmet sunumunda bulunup satış ve tesliminin gerçekleşip gerçekleştirmediği hususunda inceleme yapılarak, tarafların iddia ve savunmalarını karşılar nitelikte dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli rapor aldırılması hususunda dava dosyasının konusunda uzman SMMM bilirkişisi …’e tevdi edildiği, bilirkişi tarafından dosyaya ibraz edilen 27/09/2021 tarihli raporda özetle; dava dosyası, dava dosyasında mevcut bilirkişi raporu ile davacı şirketin 2017 yılına ait yasal
defterleri üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, işbu raporun inceleme sonucu, Davalı … Ambalaj San.Tic.Ltd.Şti’nin 2017 yılına ait yasal defterlerinin açılış ve
kapanış onaylarının yasal süresi içerisinde yaptırılmış olduğu, muhasebe kayıtlarının usulüne uygun
tutulduğu, yevmiye defteri kayıtları ile kebir defterinin birbiri ile uyumlu olduğu,
davacı … Ambalaj San.Tic.Ltd.Şti. tarafından 05.08.2017 tarihinde on adet
vadeli çeke istinaden 494.100-TL tutarında ödeme yapıldığı,
davacının yasal defterlerine göre, davalı … Ambalaj San.Tic.Ltd.Şti. tarafından
işbu çeklere istinaden herhangi bir mal tesliminde bulunulmadığı,
davacının yasal defterlerine göre, işbu çekler dışında davalı şirket ile aralarında başkaca bir
fatura ve ödeme ilişkisinin bulunmadığı,
davacı yasal defterlerine göre, davalı Nye İhracat ve İthalat İç ve Dış Ticaret Ltd.Şti.’nin
06.11.2017 dava tarihi itibari ile 494.100-TL tutarında borç bakiyesi bulunduğu,
dava dosyasında mevcut bilirkişi raporuna göre, davalı yanca 2018 yılı yasal defterleri ile
2017-2018 yılı muavin dökümlerinin sunulduğu, 2017 yılı yasal defterlerinin incelemede olduğu
beyan edilerek ibraz edilmediği,
ilgili bilirkişi raporuna göre, davalının 2017-2018 yılı muavin dökümleri ile 2018 yılı yasal
defterlerinde dava konusu çeklerin kayıtlı bulunmadığı, mal/ürün teslimine ait bir kayda rastlanmadığı, davalı şirketin davacı şirket ile ilgili herhangi bir hesap hareketinin mevcut olmadığı,
dava dosyası kapsamında yapılan incelemelerde … Çamdibi Şubesi nezdinde
bulunan 10.12.2017 vadeli …no.lu 49.500-TL tutarındaki dava konusu çek için dava dışı Adem
Tek tarafından aralarında taraflarında bulunduğu dört adet borçlu adına bir icra takibinin bulunduğu,
dava dosyası kapsamında yapılan incelemelerde davalı şirket adına keşide edilen 444.600-TL
tutarındaki dava konusu diğer dokuz adet çekin akıbetinin ne olduğu konusunda tarafınca herhangi bir
tespit yapılmasının mümkün olmadığını rapor ve beyan ettiği görülmüştür.
Davacı vekiline yemin metnini hazırlayıp dosyaya sunması için iki hafta süre verildiği, her ne kadar davacı vekili tarafından 05/05/2020 tarihi itibariyle davalı tarafa yemin teklifi edilmesini talep ediyoruz şeklinde beyan dilekçesi verilmiş ise de davacı vekilinin iş bu beyanında yeminin açıkça beyan edilmediğinden teklifin HMK 227. Maddesi netiliğinde unsurları taşıyan yemin teklifi niteliğinde bulunmadığı iş bu nedenle usulüne uygun olmayan yemin teklifi üzerinde ve hangi vakanın veya vakaların yeminle ispatı istendiği hususu mahkememizce davacı iradesi dışında sonradan ikmali de caiz bulunmadığından davalı şirketi temsile yetkili olanların yemini edası hususunda bu aşamada talimat yazılmasına yer olmadığına davalı vekilinin iş bu husustaki talebinin reddine karar verildiği görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; kambiyo senedinden dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olduğu , yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere, taraflar arasında davaya konu çeklerin davacı tarafça davalı tarafa verildiği hususunda ihtilaf bulunmadığı, davacı tarafın iş bu çekleri davalı tarafa satış sözleşmesi kapsamında sipariş edilen mal bedeli karşılığı, davalı tarafa, mal teslimi yapılmadan önce teslim edilen çeklerden ibaret olduğunu, davalı vekili ise cevap dilekçesinde, çeklerin davacı taraftan alındığı, karşılığında mal teslimi yapılmadığı ve çeklerin davacıya iadesinin sağlandığı davanın açılmasında hukuki yarar bulunmadığı itirazında bulunduğu, ancak dava konusu çeklerin davalı tarafından davacıya iade ve teslim edildiğine dair herhangi bir kanıt sunmadığı. Davalı vekilinin bilirkişi raporuna itiraz dilekçesinde ise, dava konusu çeklerin diğer çeklerle birlikte müvekkiline hatır çeki olarak verildiğini ancak bu çeklerin iade edildiğini, sadece bir tanesinin ciro edilip takibe konu edilmesi nedeni ile müvekkil tarafından bedelinin ödendiğine dair beyanda bulunduğu, gerek davalı vekilinin cevap dilekçesindeki beyanı ile gerekse de bilirkişi raporuna itiraz dilekçesindeki beyanı içeriğine göre, davalı tarafça davaya konu çeklerin herhangi bir bedel karşılığı olmaksızın davacıdan teslim alındığının kabul edildiği, iş bu kabule karşın dava konusu çeklerin davalı tarafça davacıya iade edildiği veyahutta bedelinin ödendiği veya bedeli karşılığı mal teslimi yapıldığına dair herhangi bir belge ve kayıt sunulmadığı, iş bu nedenle davacının iş bu davayı açmakta hukuki yararı bulunduğu, dava konusu çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile davanın kabulü ile aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ İLE, davacının keşidecisi olduğu, İzmir … 1. Sanayi sitesi şubesine ait 20/12/2017 vade 48.800,00-TL’sı bedelli …. seri nolu, 15/12/2017 vade 47.500,00-TL’sı bedelli ….seri nolu, 10/12/2017 vade 49.500,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 05/11/2017 vade 49.800,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 10/12/2017 vade 49.600,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 25/12/2017 vade, 49.800,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 29/12/2017 vade 49.900,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 05/12/2017 vade, 51.200,00-TL’sı bedelli …. seri nolu, 05/01/2018 vade, 49.000,00-TL’sı bedelli … seri nolu, 29/01/2018 vade 49.000,00-TL’sı bedelli … seri nolu, çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine,
Davacı tarafça peşin yatırılan 8.438,00-TL’nin mahsubu ile 25.313,97TL karar ve ilam harcının davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 8.438,00-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 41.755,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafça yapılan 31,40-TL başvuru harcı, 189,00-TL tebligat ve posta gideri, 1.000,00 TL Bilirkişi ücreti dahil olmak üzere toplam 1.220,40-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 03/11/2021

Başkan …
e-imza

Üye …
e-imza

Üye …
e-imza

Katip …
e-imza