Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/353 Esas
KARAR NO : 2023/159

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 08/01/2010
KARAR TARİHİ : 01/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı vekili, dava dilekçesi ve duruşmalarda özetle; Mülkiyeti …’ne ait olan …….. Mahallesi’nde bulunan ve tapuda …M…….pafta, … ada, 1 parselde kayıtlı bulunan ……..Hamamı için 19.04.2006 tarih ve …sayılı kararı ile İzmir …….. Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından yapının
restorasyonu için hazırlanan restorasyon projesinin onaylandığını, müşavir firma … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd.şti. ne restorasyon projesi ile ihale dokümanlarının hazırlanması kontrollük hizmetlerinin
yürütülmesi amacı ile yetki verildiğini, ilgili müşavir firma tarafından hazırlanan proje, mahal listeleri ve yaklaşık maliyetlerin idare teknik personelleri tarafından incelenerek onaylandığını, onaylanan bu proje, mahal listesi ve yaklaşık maliyet tabloları ile … ihale kayıt numarası ile anahtar teslim götürü bedel olarak ihaleye çıkıldığını, 23.08.2006 tarihinde yapılan ihalede 924.309,51-YTL ile 899.710,00-YTL aralığında üç teklif verildiğini, bu
tekliflerden en uygununun 899.710,00-YTL ile … İnş. San. Ve Tic. Ltd.Şti. ne ait olduğunu, dönemin İzmir Vakıflar Bölge Müdürü Dr. … tarafından verilen tekliflerin birbirine yakın olması nedeni ile rekabet ortamı oluşmadığı gerekçesi ile ihalenin iptal edildiğini, 11.09.2006 tarihinde …ihale kayıt numarası ile ve aynı yaklaşık maliyetle bir ihale daha açıldığını, bu ihalede 758.119,00-YTL ile 546.753,00-YTL aralığında değişen dört teklif verildiğini, bu teklifler içerisinde en avantajlı teklifin 546.753,00-YTL ile … İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ne ait olduğunu, 18.09.2006 tarihinde İzmir Vakıflar Bölge Müdürü Dr. … tarafından ihale komisyon kararının onaylandığını. bu onay üzerine yüklenici ile sözleşme imzalanarak süreçlerin başlatıldığını, 07.02.2007 tarih ve 2726 sayılı kurul kararına göre,
mahallinde yapılan incelemede;
İstenilen detay projelerin kurula iletilmeden uygulamaya geçildiğini, soyunmalık mekânı haricindeki diğer üst örtülerin yalıtımının sıva olması gerekirken alaturka kiremit yapıldığını, iç mekanda cehennemlik ve tüteklik temizlikleri yapılmadan yapının onarımına geçildiğini, iç duvarların uygulama projelerine aykırı olarak alçı sıva ile sıvandığı yönünde izinsiz ve projeye aykırı uygulamalar bulunduğunu, bu sebeple …’nün uyarılması gerektiğini, restorasyon çalışmalarının durdurularak ayrıntılı projelerin kurula iletilmesi gerektiğine dair karar alındığını, 26.09.2007 tarih ve 3262 sayılı kurul kararında ise; istenen röleve çizimlerinin ve restorasyon projesinin
uygun olduğuna,
durdurulan imalatların devam etmesine, yapının soyunmalık ve sıcaklık mekânlarından alınacak orijinal sıva örneklerinin analizlerinin yaptırılmasına, analiz sonuçlarına uygun yaptırılacak sıvanın uygulama
sonucu kurula iletilecek restorasyon projesine işlenmesine, döşemelerin sağlam olması nedeni ile kaldırılmayan halvet döşeme kaplamalarının altındaki cehennemlik ayaklarının izdüşümlerinin işlendiği restorasyon projesi ile uygulama sonucunda hazırlanacak rapor ve fotoğrafların kurula iletilmesine karar verildiğini, ancak;
16.05.2007 tarih ve 2986 sayılı karar da istenilen yeni projelerin dosyada olmadığının belirtildiğini, 01.10.2007 tarih ve 4564 sayılı karar ile 26.09.2007 tarihli kararda belirtilen hususların fen ve sanat kurallarına uygun olarak tamamlanması, iç sıvaların orijinal sıvaya bağlı kalınarak yapılması ve taşınmazın en geç bir ay içerisinde idareye teslim edilmesi yönünde karara bağlandığı. 17.06.2008 tarih ve 2650 sayılı yazı ile yüklenici firmaya “işin kurul kararı onaylı projesine uygun olarak tamamlanmadığı belirtilerek söz konusu işte gecikme sebeplerinin belirtilerek, işin projesine, kurul kararlarına, uzman raporuna, sözleşme ve eklerine uygun olarak idareye teslim edilmesi gerektiği hususunun bildirildiğini, 31.12.2007 tarihinde tamamlanması gereken hamamın 17.06.2008 tarihinde inşaat halinde olduğu, müvekkil idare müfettişlerince 11.09.2008 tarihinde onarım işinin mahallinde yapılan incelemede; hamamdaki imalatların bitirilmediğini, kapıların takılma aşamasında olduğunu, buna rağmen yüklenicinin kurul kararına ve onaylı projeye uygun davranmamasından dolayı meydana gelen gecikme için
sözleşme hükümlerinin uygulanmadığının tespit edildiğini, Türkiye Büyük Millet Meclisinde Vakıflar kanunu
görüşmeleri sırasında İzmir Vakıflar Bölge Müdürlüğünde ihalelerin dağıtıldığı yönündeki iddiaların incelenmesi
için müfettiş görevlendirildiğini, müfettişlerce onarım işinin dosyası üzerinde ve imalat mahallinde yapılan incelemeler sonucunda hazırlanan raporda; yüklenici lehine yapılan uygulamaların, ihaleye dayanak teşkil eden mahal listesinin, yaklaşık maliyetin ve pursantajın hazırlanması sırasında da mevcut olduğu, onarım sürecinde eksik, kusurlu ve sözleşmesine uygun olmayan imalatların yapıldığı, yaklaşık maliyetin hazırlanmasında mahallinde
uygulanmasına dahi mümkün olmayan imalatlara yer verildiği, düzenlenen 1 ve 2 nolu hak ediş raporları ile
sözleşme bedelinin tamamının ödendiği ve bu sebeple uzman bilirkişilerce inceleme yapılması gerektiği
yönünde tespitlerin ortaya konulduğunu. bilirkişilerce yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda yükleniciye K.D.V. dahil toplamda 421.931,54 YTL fazladan ödeme yapıldığı yönünde tespitte bulunulduğunu, açıklanan nedenlerle; davanın kabulü ile 421.931,54-TL sı tutarındaki idare zararının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ve diğer davalılarla birlikte müteselsilen davalı … İnşaat Sanayi ve Ticaret Lİmited Şirketi’nden tahsiline, 443.785,97-TL sı tutarındaki idare zararının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ve diğer davalılarla birlikte müteselsilen davalı … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Limited Şirketi’nden tahsiline, idare zararının 441.440,78-TL sı kısmının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ve diğer davalılarla birlikte müteselsilen davalı …’den tahsiline, idare zararının 2.345,19-TL sı kısmının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ve diğer davalılarla birlikte müteselsilen davalı …’dan tahsiline, idare zararının 421.931,54-TL sı kısmının ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ve diğer davalılarla birlikte müteselsilen davalı …’tan tahsiline, … İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Limited Şirketi’nin menkul ve gayrimenkul malları üzerine ihtiyati tedbir kararı verilmesine, mahkeme masrafı ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP : Davalı … İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; denetimi yapan müfettişlerden………… ile Bölge Müdürü ve bir kısım şüpheli personel hakkında organize hareket ettikleri ve kendilerine ekonomik kazanç sağlamak amacı ile bir suç yapılanması içerisinde oldukları, kanunen yapması gerekenleri yapmamak ve nüfus kullanmak sureti ile menfaat elde etmek maksadı ile davrandıkları gerekçesi ile
Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğu için söz konusu davanın açıldığını, davanın dayanağının teftişte tutulan raporlar olduğu, kanunlarda, yönetmeliklerde, tüzüklerde ve taraflar arasında akdedilen sözleşmede onarım işinin müfettiş soruşturmalarına uygun olması hususunda bir kural olmadığını,
müfettiş raporlarının ilme uygun olmadığı ve konunun uzmanlarınca hazırlanmadığını, bilirkişilerin raporlarının ihalenin kanuni dayanağı olmayan yaklaşık maliyet listesi üzerinden değerlendirmiş olmaları sebebi ile eksik imalatların oluştuğunu, mahal listelerinin idare tarafından hazırlanmadığını, ihale dosyasında mahal listesinin yer almadığını, bundan dolayı işin sözleşmesine, projesine ve teknik şartnamesine bakarak tek fiyatlı teklif verdiğini,
taahhüdünün uygulama projesi ve sözleşmesi olduğu halde yaklaşık maliyet üzerinden yapmadığı kalemler
çıkarılarak davanın yürütüldüğünü, mahal listesi olmadığından uygulama projesine göre teklifini vermiş olduğu ve kabul yönetmeliğine göre işin bitmiş olduğunu, geçici ve kesin kabul işlemlerinin yapılmadığını, buna karşılık,25.12.2017 tarihinde bitirilen işin ardından hamamın 21.12.2009 tarihinde bir kamu kuruluşuna tahsisi edildiğini, geçici kabul tarihinden itibaren 1 ay içerisinde gerekli incelemenin yapılıp varsa gerekli eksiklerin bulunup yükleniciye bildirilmesi gerektiğini, bunun yapılmamış olmasının işin tamamlanmış olduğu ve
yüklenicinin talebinin kabul edildiği anlamına geleceğini, yapılmadığı veya eksik yapıldığı tariflenerek hesaplanan 443.785,97-TL idare zararı olarak belirtilen kalemlerin tahsili talebinin yasal dayanaktan uzak olduğunu, çünkü taraflar arasındaki sözleşmenin anahtar teslim götürü bedel olduğunu, yaklaşık maliyette belirtilen cetvellerin söz konusu olmayacağını, mahal listesi olmadığından idarece hatalı hesap yapıldığını, yaklaşık maliyet hatalı olduğundan, pursantaj cetvelinin de idare tarafından yanlış hesaplandığını,
buna göre davanın reddi ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; söz konusu davada birincil yapı denetim yetkilisinin
Müşavir Firma … Müh. Müş. Ltd. Şti., ikincil yetkili yapı denetim görevlilerinin ise Mimar ……ve Elektrik Teknikeri …….olduğunu, yaklaşık maliyeti hesaplayan, güncelleyen ve icmal tablosunu düzenleyen teknik eleman olmadığını,
komisyonun güncellediği “ icmal tablosu” nu teftişe ve davaya dahil edilmeyen Bölge Müdür Yardımcısı …..’ın uygun görüş ile arz etmesi üzerine imzalamış olduğunu, dolayısı ile sorumlu tutulmaması gerektiğini,
eski eser onarım ve restorasyonlarında birinci derece yetkili ve sorumlu olanların mimar ve mühendisler olduğunu, idarenin müşavir firmanın düzenlediği hak edişleri, idarenin de teknik elemanlarına kontrol ettirerek ikinci bir kontrol mekanizması kurduğunu,
konunun teftiş edilmesine dayanak olan TBMM’ de verilen önergede bölge müdürlüğünde görevli bir sözleşmeli bayan mimarın sorumluluğunu ve arkasında duran Genel Müdür Yardımcısının kim olduğu, bunların paravan şirketler olup olmadığının sorulmakta olmasına karşılık müfettişleri bu konunun üzerine gitmeyip kendisini sorumlu tuttuklarını, müfettiş incelemesi başlamadan önce tüm eski eser onarımları ve hak edişlerini incelemeye aldığını,
teftiş ile bu sürecin yarım kaldığını, incelediği bazı onarım ihalelerinde inceleme komisyonunun tespitleri doğrultusunda hak edişlerde kesintiler yaptığını, bu gerekçelerle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği
görülmüştür.
Davalı … vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; fazla ödemeye mesnet teşkil eden tabloların imzasız
olan dolayısı ile belge niteliği taşımayan cetveller üzerinden tanzim edildiğini ve bunun hukuka aykırı olduğunu, sözleşme sürecinde kullanılmayan yaklaşık maliyet üzerinden hüküm kurmanın hiçbir ihale sisteminde bulunmayan bir durum olduğunu, yüklenici firma tarafından düzenlenen ve müşavir firma tarafından incelenerek onaylanan hak edişleri müşavir firmanın idareye sunmuş olduğu raporlar doğrultusunda değerlendirerek koordinatörlük görevi
doğrultusunda imzaladığını, …’ın 5018 sayılı kanuna göre harcama yetkilisi olduğunu, hak edişlerin onun imzası ile
ödendiğini, aynı şekilde Bölge Müdür Yardımcısı ……ın da sorumlu ikinci kişi olduğunu, tüm ihalelerde etki ve yetkisinin büyük olduğunu, ihale komisyonu başkanı olarak birçok ihalenin yenilenmesini sağlayan kişi olduğunu,
uygulamanın hiçbir aşamasında tek yetkili olmadığını, tek başına verdiği karar, talimat veya uygulamanın
bulunmadığını, buna göre davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı … Müh. Müş. Hiz. Ltd. Şti vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda özetle; idare ile yapılan Müşavirlik Hizmeti sözleşmesi kapsamındaki 12 yapının yaklaşık maliyet çalışması için 30 gün süre verildiğini, yani her yapı için
ortalama 3 gün süre düştüğünü, bu sürede onarım raporları, maliyet, pursantaj ve mahal listeleri hazırlanarak 03.08.2006 tarihinde ihaleye teslim edildiğini, ancak idare ile yapılan karşılıklı görüşmelerde yaklaşık maliyetin değerlendirilmediğini, ihaleye verilen teklifin harcama yetkilisi tarafından kabul gördüğünü, idarenin aksi durumda
rekabet şartlarının oluşmaması sebebi ile ihaleyi iptal etme yoluna gidebileceğini, işin tek yetkilisi Dr. …’ın işin devamı aşamasında pek çok defalar incelemelerde bulunduğunu, kullanıma engel hiçbir imalatın bulunmadığını,
anahtar teslim götürü bedel sözleşme eklerinde olmayan, idare ile yüklenici arasında imzalanan sözleşme sonrasında hiçbir geçerliliği kalmayan yaklaşık maliyet üzerinden değerlendirme yapılmasının kamu ihale kanununa aykırı olduğunu, uygulamanın tüm aşamalarının ve ödemelerin idare bilgisi, onayı ve talimatı ile yapıldığını, … müfettişlerince hazırlanan raporun gerçek dışı olduğunu, idarenin zararının bulunmadığı ve sözleşme kaynaklı
bütün edimlerini yerine getirdiklerini ve tespit edilen bedeli taraflarından istenmesinin hukuki olarak
mümkün olmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep ettiği görülmüştür.
Davalı …’a usulüne uygun dava dilekçesi ve tensip zaptı tebliğ edilmiş olmasına rağmen, davaya cevap vermediği ve duruşmalara iştirak etmediği görülmüştür.
DELİLLER :Davacı iddiasını ispata yönelik olarak; tapu kaydı, koruma kurulu kararı, ihale dosyası, sözleşme ve eki şartname, idare oluru müfettiş raporu ve ekleri, keşif ve bilirkişi incelemesi ile sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı … vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; Mimar …….’in 01/06/2006 tarihli raporu, yaklaşık maliyet hesap cetvelleri, mahal listesi, metraj listesi, pursantaj oranları, yaklaşık maliyet icmal güncelleme tablosu, teknik şartnameler, 09/08/2006 tarihli ihale onay belgesi, 25/08/2006 tarihli mukim yazısı, ihale dosyası, yazışmalar, görevlendirme yazıları, onarımlar listesi, suç duyuruları, keşif ve bilirkişi incelemesi, tanık ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı … İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; ihale dosyası, pursantaj oranları, teknik şartnameler, tip idari şartname, uygulama işlerine ait tip sözleşme, uygulama işleri genel şartnamesi, yapım işleri uygulama yönetmeliği, Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki kültür varlıklarının röleve, restorasyon, restitüsyon projeleri, sokak sağlıklaştırma, çevre düzenleme projeleri ve bunların uygulamaları ile ilgili değerlendirme, muhafaza nakil işleri ve kazı çalışmalarına ilişkin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yönetmelik, yönergeler, standart formlar, plan krokisi, mahal listesi, hak ediş raporları, taraflar arasındaki yazışmalar, keşif ve bilirkişi incelemesi ve sair delillere dayandığı görülmüştür.
Davalı … Müh. Müş. Hiz. Ltd. Şti vekili savunmasını ve iddialarını ispat yönünde; ihale dosyası ve ekleri, yüklenici ile idare arasında imzalanan sözleşme, müşavirlik hizmet sözleşmesi ve eki özel teknik şartname, yapım işleri raporları, uygulama öncesi sürecine ait fotoğraflar, toplantı tutanakları, uygulanan imalatlara ilişkin liste ve fotoğrafları, yapının İzmir Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından belediyesine tahsis yazısı, 4734 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, yapım işleri genel şartnamesi, kurul kararı, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’nın 07/03/2007 tarih ve 2007/017 sayılı karar ile alınan yüksek fen kurulu kararı, Bayındırlık Ve İskan Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’nın fen kurulu kararı, kamu ihale kurumu uzmanlarından ……..’un görüşü, bilirkişi incelemesi, tanık ve sair her türlü delile dayandığı görülmüştür.
Tarafların dosyaya celbini talep ettiği bilgi ve belgelerin dosyaya teminine müteakiben, uyuşmazlığın çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden, dava dosyasının konusunda uzman iki teknik bilirkişi ve ayrıca Borçlar Hukuku Ana Bilim Dalı üyelerinden bir kişiden oluşan bilirkişi heyetine tevdi edilmek üzere Manisa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne talimat yazıldığı, talimat mahkemesince dosyanın mimar Yard. Doç . Dr……….. ile inşaat mühendisi Yard. Doç. Dr. …’na tevdi edildiği, bilirkişi heyetince dosyaya ibraz edilen 29/03/2012 tarihli raporda özetle; idare ile Davalı Yüklenici arasında tanzim edilen “Götürü Bedel Süzleşme” dikkate alındığında, Müfettiş raporlarına dayanılarak iddia olunan ve maliyet esas alınarak gerçekleştirilen fazla ödeme tespitinin ve iddiasının gerçekçi olmayacağı, Anahtar Teslim Götürü Bedel sistemi ile yapılan uygulamalarda, ihale sürecince hazırlanan yaklaşık maliyetin, ihaleye esas projeye ait ödeneğin ayrılmasında ve işin ihale aşamasında isteklilerin sunduğu tekliflerin değerlendirilmesinde, işin uygun bedelle ihale edilmesinin sağlanması açısından ihale komisyonuna yol gösterici belge/doküman olarak değerlendirilebileceği, dava konusu inşaat işi ile ilgili olarak, gerek uygulamaya esas projelerinin hazırlanması, gerek ihaleye esas dokümanların hazırlanması ve gerekse uygulamaların gerçekleştirilmesi süreçlerinde, özellikle bu tür tarihi eserlerde yapılması gereken teknik prosedürlerin ve gösterilmesi gereken teknik özenin yeterli düzeyde gerçekleştirilmemiş olduğu, bunun sonucunda da davanın gelişmesinde önemli rol alan bir çok belirsizliğin ortaya çıktığı, bununla birlikle dava konusuna da esas teşkil eden ilgili Müfettiş raporundaki hususlar dikkate alındığında, sözleşme bedeli 546.753,00-TL. oları dava konusu inşaat işinde. ihaleye esas birim fiyat cetvelinde yer aldığı halde mahallinde yapılmayan ve buna karşılık hakedişte ödenen imalat kalemlerinin (dava dilekçesinde yapılmayan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 235.995,76-TL olduğu, yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan ve hakedişlerde ödenmiş olan metrajlardan (miktarlardan) daha az. veya daha fazla yapılmış olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde pursantaj altında veya üstünde yapılan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 134.,948,45-TL olduğu, yaklaşık maliyet cetvelinde yer almayan ve buna bağlı olarak hakedişlere girmemiş olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde fazladan veya yerine yapılan imalat olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 63.760,91-TL olduğu, bununla birlikte bu başlık kapsamında yer alan, diğer bir değişle, davalı yüklenici tarafından yapılmış olduğu halde hakedişlerde ödenmemiş olan çeşitli imalat kalemlerinin söz konusu olduğu, taraflar arasında nihai kesin kabul ve kesin hesapların yapılmamış olduğu, ara hak edişlerde yapılan ödemelerin yükleniciler için müktesep hak teşkil etmeyeceği dolayısıyla iddia olunan idare zararının yapılacak kesin hesap işlemleri ile tahsil edilebileceğini rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Bilirkişi heyetine Hukukçu bilirkişi Arş. Gör. … da eklenerek talimat mahkemesince aldırılan 20/12/2012 tarihli bilirkişi heyeti ek raporunda özetle; İdare ile Davalı Yüklenici arasında tanzim edilen “Götürü Bedel Sözleşme” dikkate alındığında, Müfettiş raporlarına dayanılarak iddia olunan ve maliyet esas alınarak gerçekleştirilen fazla ödeme tespitinin ve iddiasının gerçekçi olmayacağı, Anahtar Teslim Götürü Bedel sistemi ile yapılan uygulamalarda, ihale sürecince hazırlanan yaklaşık maliyetin, ihaleye esas projeye ait ödeneğin ayrılmasında ve işin ihale aşamasında isteklilerin sunduğu tekliflerin değerlendirilmesinde, işin uygun bedelle ihale edilmesinin sağlanması açısından ihale komisyonuna yol gösterici belge/doküman olarak değerlendirilebileceği, dava konusu inşaat işi ile ilgili olarak, gerek uygulamaya esas projelerinin hazırlanması, gerek ihaleye esas dokümanların hazırlanması ve gerekse uygulamaların gerçekleştirilmesi süreçlerinde, özellikle bu tür tarihi eserlerde yapılması gereken teknik prosedürlerin ve gösterilmesi gereken teknik özenin yeterli düzeyde gerçekleştirilmemiş olduğu, bunun sonucunda da davanın gelişmesinde önemli rol alan birçok belirsizliğin ortaya çıktığı, bununla birlikte dava konusuna da esas teşkil eden ilgili Müfettiş raporundaki hususlar dikkate alındığında, sözleşme bedeli 546.753,00 TL olan dava konusu inşaat işinde, ihaleye esas birim fiyat cetvelinde yer aldığı halde mahallinde yapılmayan ve buna karşılık hak edişte ödenen imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde yapılmayan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 235.995,76TL olduğu, yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan ve hakedişlerde ödenmiş olan metrajlardan (miktarlardan) daha az veya daha fazla yapılmış olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde pursantaj altında veya üstünde yapılan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 134.948,45-TL olduğu, yaklaşık maliyet cetvelinde yer almayan ve buna bağlı olarak hak edişlere girmemiş olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde fazladan veya yerine yapılan imalat olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 63.760,91-TL olduğu, bununla birlikte bu başlık kapsamında yer alan, diğer bir değişle, davalı yüklenici tarafından yapılmış olduğu halde hak edişlerde ödenmemiş olan çeşitli imalat kalemlerinin söz konusu olduğu, taraflar arasında nihai Kesin Kabul ve Kesin Hesapların yapılmamış olduğu, ara hak edişlerde yapılan ödemelerin yükleniciler için müktesep hak teşkil etmeyeceği, dolayısıyla iddia olunan idare zararının yapılacak kesin hesap işlemleri ile tahsil edilebileceğini rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Dava dosyasının, hem tarafların bilirkişi raporuna itirazlarının karşılanması, hem de iddia savunma, dosyadaki bilgi ve belgeler, müfettiş raporlarındaki b bulgular ile daha önceki tespit edilen rapordaki veriler dikkate alınarak, yapılan ve yapılmayan imalatlarlar ile ilerle yüzdeleri hesapları gözetilerek, yüklenicinin kesin hesabının çıkartılarak, davacının gerçek idare zararı ile davalıların sorumlu oldukları tutarların ayrı ayrı miktarlarının hesaplanıp belirlenmesi için ek rapor düzenlenmesi hususunda dava dosyasının yeniden bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 29/07/2013 tarihli ikinci ek raporda özetle; davalı özellikleri dikkate alınarak önceki kök raporun hazırlanmış olduğu, yapı denetimini üstlenen davalıların yaklaşık maliyetin hatalı tespit edilmesi ve benzeri nedenlerle meydana gelen zarar ve ziyandan sorumlu oldukları hususunun takdirinin, son tahlilde, Sayın Mahkeme’ye ait olduğunu; idare ile davalı yüklenici arasında tanzim edilen “Götürü Bedel Sözleşme” dikkate alındığında, Müfettiş raporlarına dayanılarak iddia olunan ve maliyet esas alınarak gerçekleştirilen fazla ödeme tespitinin ve iddiasının gerçekçi olmayacağı, Anahtar Teslim Götürü Bedel sistemi ile yapılan uygulamalarda, ihale sürecince hazırlanan yaklaşık maliyetin, ihaleye esas projeye ait ödeneğin ayrılmasında ve işin ihale aşamasında isteklilerin sunduğu tekliflerin değerlendirilmesinde, işin uygun bedelle ihale edilmesinin sağlanması açısından * ihale komisyonuna yol gösterici belge/döküman olarak değerlendirilebileceği, dava konusu inşaat işi ile ilgili olarak, gerek uygulamaya esas projelerinin hazırlanması, gerek ihaleye esas dokümanların hazırlanması ve gerekse uygulamaların gerçekleştirilmesi süreçlerinde, özellikle bu tür tarihi eserlerde yapılması gereken teknik prosedürlerin ve gösterilmesi gereken teknik özenin yeterli düzeyde gerçekleştirilmemiş olduğu, bunun sonucunda da davanın gelişmesinde önemli rol alan birçok belirsizliğin ortaya çıktığı, bununla birlikte dava konusuna da esas teşkil eden ilgili müfettiş raporundaki hususlar dikkate alındığında, sözleşme bedeli 546.753,00-TL olan dava konusu inşaat işinde, ihaleye esas birim fiyat cetvelinde yer aldığı halde mahallinde yapılmayan ve buna karşılık hak edişte ödenen imalat kalemlerinin (dava dilekçesinde yapılmayan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 235.995,76 TL olduğu, yaklaşık maliyet cetvelinde yer alan ve hak edişlerde ödenmiş olan metrajlardan (miktarlardan) daha az veya daha fazla yapılmış olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde pursantaj altında veya üstünde yapılan imalatlar olarak adlandırılmıştır) toplam bedelinin KDV hariç 134.948,45-TL olduğu. yaklaşık maliyet cetvelinde yer almayan ve buna bağlı olarak hak edişlere girmemiş olan imalat kalemlerinin (Dava dilekçesinde fazladan veya yerine yapılan imalat olarak adlandırılmıştır.) toplam bedelinin KDV hariç 63.760,91-TL olduğu, taraflar arasında nihai Kesin Kabul ve Kesin Hesapların yapılmamış olduğu, ara hak edişlerde yapılan ödemelerin yükleniciler için müktesep hak teşkil etmeyeceği, inceleme ve hesaplama yapılırken dosya ile ilgili tüm hususların taraflarınca itinalı olarak tahlil edilmesi dolayısıyla son takdirin sayın mahkemeye ait olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Dava dosyasındaki uyuşmazlık bakımından kesin hesabın yapılması zorunluluğu bulunmadığından, davacı idarenin yaklaşık maliyet cetveli ve ihale dokümanlarında belirlenen bedellerin sözleşme tarihindeki piyasa fiyatlarının belirlenmesi, daha sonra da bu fiyatlara göre bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak yaklaşık maliyet cetveli, ihale evrakları ve sözleşme bedelinin belirlenmesinde davalı idare elemanlarının ihmal ve kusurlarının bulunup bulunmadığı varsa dereceleriyle davalı yüklenicinin sözleşme ile eki ihale dokümanlarına göre yapımını üstlendiği halde hiç yapmadığı ya da eksik yaptığı işler olup olmadığı ve bunlar sebebiyle kendisine ne miktarda fazla ödemede bulunulduğu konusunda tasfiye kesin hesabı çıkartılması suretiyle ek rapor alınmasına karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 23/10/2014 tarihli üçüncü ek raporda özetle; bedeli ödenen fakat yapılmamış olan imalatlar toplamının 286.381,56-TL (KDV hariç) olduğunu, yapıldığı halde bedeli ödenmeyen imalatlar toplamının ise 63.760,91-TL (KDV hariç) olduğunu belirlediklerinden, yükleniciye yapılmış fazla ödeme tutarının 222.620,65-TL (KDV hariç) olduğunun anlaşıldığı, buna göre, 222.620,65-TL + KDV tutarı kadar davacı idarenin alacağı olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Davalıların sorumluluklarının, sorumlu oldukları miktarların ayrı ayrı belirlenmesi için bilirkişi heyetinden ek rapor aldırılmasına karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 01/09/2015 tarihli dördüncü ek raporda özetle; bedeli ödenen fakat yapılmamış olan imalatlar toplamının 286.381,56-TL (KDV hariç) olduğunu, yapıldığı halde bedeli ödenmeyen imalatlar toplamının ise 63.760,91-TL (KDV hariç) olduğunu belirlediklerinden, yükleniciye yapılmış fazla ödeme tutarının 222.620,65-TL (KDV hariç) olduğunun anlaşıldığını, buna göre, 222.620,65-TL + KDV tutarı kadar davacı idarenin alacağı olduğu kanaatinin tekrarı sayın mahkemenin takdirine sunulduğunu, toplam değer 222.620,65 TL+ KDV olup, davalıların sorumluluklarının ayrı ayrı değerlendirilmesi hususunda takdirin sayın mahkemede olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Dosyanın mahkememizce belirlenecek bir mimar, bir inşaat mühendisi ve nitelikli eser sözleşmelerinden anlayan bir bilirkişi olmak üzere 3 kişilik bilirkişi heyetine tevdii edilerek, mahkemizce daha önce oluşturulan 02/04/2013 ve 12/12/2013 tarihli ara kararlar uyarınca, davacı vekilinin rapora karşı 16/11/2015 tarihinde vermiş olduğu itiraz dilekçesi de dikkate alınarak rapor düzenlemelerinin istenilmesine karar verildiği, dava dosyasının mimar-restorasyon uzmanı bilirkişi ……….. ve inşaat yüksek mühendisi İbrahim …………’dan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 27/02/2020 tarihli raporda özetle; bilirkişi raporunun Tablo 1 de yer alan işlerin hiç yapılmadığı halde fazladan ödenen miktarın yaklaşık maliyet göre belirlenen pursantaj oranları ile 248.458,32-TL olduğu hesaplanmış olmakla bu imalatlardan 229.349,40-TL lik kısmının uygulama alanının olmadığı, bu halde Anahtar Teslimi Götürü Bedel sözleşmeye esas imalat uygulama projesine göre belirlendiğinden eksik imalat olarak hesaplanan 229.349,40-TL lik imalatın projede olmadığından zaten sözleşmenin konusu olmadığı, yaklaşık maliyetin hatalı hesaplanması sebebiyle yapılmadığı düşünülen 229.349,40 TL lik işin, yaklaşık maliyeti 1.013.379,03 TL, sözleşme bedeli 546.753 TL olan işte, yaklaşık maliyete oranlanması ile yaklaşık maliyetin projeye göre (229.349,40 / 546.753 x 1.1013.379,03) 425.087,51-TL fazla hesaplanmasından ibaret olduğu, diğer bir ifade ile davacı idarenin yaklaşık maliyeti belirleyen personelinin yaklaşık maliyeti 425.087,51 TL fazla hesaplandığının anlaşıldığı, yaklaşık maliyetin gizli olduğu, yüklenicilerin yaklaşık maliyetten haberdar olmadığı ve tekliflerin projeye göre verildiği göz önüne alındığında, ayrıca fazla hesaplanan yaklaşık maliyetin düzeltilmiş halinin (1.013.379,03 – 425 .087,51=588.291,52 TL) dahi sözleşme bedelinin üzerinde olduğu görülmekle, yaklaşık maliyetin hatalı hesaplanması ve buna bağlı olarak pursantaj oranlarının hatalı hesaplanması sebebiyle İdare zararının gerçekte oluşmadığının anlaşıldığı,
Davacı İdarenin burada hesaplanan 248 458,32-TL lik zararının 229.349,40-TL lik kısmı yaklaşık maliyetin hatalı hazırlanması sebebiyle, 19.108,92-TL lik kısmı ise eksik imalat sebebiyle hesaplandığı, eksik yapıldığı halde fazladan ödenen 19.108,92-TL lik zararın elektrik işlerine ilişkin olduğu anlaşılan 1.987,45-TL kısmına ilişkin olarak Elektrik Kontrolü …, Kontrolör … ve Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu oldukları, eksik yapıldığı halde fazladan ödenen 19.108,92-TL lik zararın inşaat işlerine ilişkin olduğu anlaşılan 17.121,47-TL kısmına ilişkin olarak İnşaat Kontrolü …, Kontrolör … ve Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu olduklarının tespit edildiği,
Tablo 2 de yer alan işlerin müfettiş raporlarına göre pursantaj değerinin altında veya üstünde yapılan imalat kalemlerine ilişkin olup bedelinin 134.948,45 -TL olduğu, Tablo 3 de yer alan işlerin müfettiş raporlarına göre fazladan veya yerine yapılan imalat kalemlerine ilişkin olup bedelinin 59.408,51 -TL olduğu hesaplanmış olup, davacı İdare tarafından yaklaşık maliyete hatalı hazırlanmış olup pursantaj oranlarının değişeceğinin tartışmasız olduğunu, anahtar teslimi götürü bedel sözleşmede esas olan uygulama projesi olup proje kapsamında öngörülen iş tamamlandığı taktirde hatalı düzenlenen yaklaşık maliyete göre belirlenen pursantaj oranına kıyasla eksik veya fazla iş yapıldığından söz edilemeyeceğini, burada esas olan yüklenicinin teklifini verdiği uygulama projesine göre imalatların tamamlanmış olup olmadığı olduğunu, iş birim fiyatlı olmadığından iş tamamlandığında en nihayetinde yüklenici toplam teklif bedelinin %100 ünü hakettiğini, yaklaşık maliyete göre bir imalatın pursantaj oranı fazla hesaplanmış ise bir diğerinin veya diğerlerinin eksik hesaplanmıştır zira toplam her zaman %100 olmak zorunda olduğunu, başka bir anlatımla projeye göre eksik imalat olmaması durumunda (müfettiş raporunda projeye göre değil pursantaja göre eksik ve fazla imalat ifadesi kullanılmış) yaklaşık maliyete kıyasla fazla ödemeden söz etmenin mümkün olmadığını, ancak işin ilerleyişine göre yeniden belirlenecek pursantaj oranlarıyla hesaplanması gereken hakedişlere göre bir miktar erken veya geç ödeme çıkabileceğini, bu durumda işin doğası gereği olup kesin hakkediş ile düzeltileceğini, ayrıca sözleşme eki uygulama projesine göre iş artışı veya eksilişi olduğuna dair bir kayda rastlanmadığını, bu halde buna bağlı olarak sözleşme bedelinde eksiliş veya artıştan söz etmenin mümkün olmadığını, bu yönüyle de davalı yüklenicinin fazla imalat yaptığını söylemenin d e mümkün olmadığını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Dosyanın mahkememizce belirlenecek eser sözleşmelerinden anlayan bilirkişiye önceki ara kararlar dairesince tevdii edilerek rapor düzenlenmesinin istenilmesine karar verildiği, ticari nitelikte hesaplama uzmanı bilirkişi … tarafından dosyaya ibraz edilen 19/01/2021 tarihli raporda özetle; teknik dayanağı 27.02.2020 Tarihli Bilirkişi raporunda yer alan sonuç ve kanaat uyarınca Davacı …’nün talepleri doğrultusunda Dilşikar Hatun Hamamı restorasyon işleri kapsamında 19.108,92-TL eksik imalat yapıldığının tespit edildiği, davalı Kontrolör … ve Davalı Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu oldukları ve zararın tamamından 19.108,92-TL sorumlu oldukları, Davalı Elektrik Kontrolü … sorumlu olduğu miktarın 1.987,45-TL olabileceği, Davalı İnşaat Kontrolü …’in sorumlu olduğu miktarın 17.121,47-TL olabileceğini, sonuç ve kanaatine nihai takdirin Sayın Mahkemeye ait olduğunu, yapılan inceleme neticesinde Davalı …’ın zararın meydana gelmesinde kusurlu bir fiilinin tespit edilemediğini rapor ve beyan ettiği görülmüştür.
Taraf vekillerinin itirazına binaen dava dosyasının bilirkişiye tevdi ile ek rapor aldırılmasına karar verildiği, ticari hesaplama uzmanı bilirkişi … tarafından dosyaya ibraz edilen 09/12/2021 tarihli ek raporda özetle; teknik dayanağı 27.02.2020 Tarihli Bilirkişi raporunda yer alan sonuç ve kanaat uyarınca Davacı …’nün talepleri doğrultusunda Dilşikar Hatun Hamamı restorasyon işleri kapsamında 19.108,92-TL eksik imalat yapıldığı, davalı Kontrolör … ve Davalı Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu oldukları ve zararın tamamından 19.108,92TL sorumlu oldukları, davalı Elektrik Kontrolü … sorumlu olduğu miktarın 1.987,45-TL olabileceği, davalı İnşaat Kontrolü …’in sorumlu olduğu miktarın 17.121,47-TL olabileceği, yapılan inceleme neticesinde Davalı …’ın zararın meydana gelmesinde kusurlu bir fiili tespit edilemediğini rapor ve beyan ettiği görülmüştür.
Mahkememizin 10/05/2019 tarihli ara kararında, dava dosyasının bir mimar, bir inşaat ve bir de nitelikli eser sözleşmesinden anlayan bilirkişi heyetine tevdi ile heyet raporu alınmasına karar verildiği halde, ticari nitelikteki hesaplama uzmanı bilirkişi …’un bilirkişilikten çekilmesi üzerine, heyete bu hususta bilirkişi ataması yapılmadan dosyanın teknik bilirkişilere verildiği, teknik bilirkişiler tarafından da 27/02/2020 tarihinde heyet raporu sundukları, bilahare dosyanın heyete tevdi yerine ticari nitelikte hesaplama uzmanı bilirkişi …’e tevdi edilerek rapor ve ek rapor alındığı, tarafların iddia, savunma ve itirazlarının teknik bilirkişilerce ticari nitelikte hesaplama uzmanı bilirkişi tarafından birlikte değerlendirilmesi gerektiği, bu nedenle son sunulan raporun hüküm kurmaya elverişli nitelikte olmadığı anlaşılmakla, dava dosyasının teknik bilirkişiler …ve … ile ticari nitelikte hesaplama uzmanı bilirkişi …’e tevdi ile, bilirkişilerin heyet olarak tarafların iddia, savunma ve itirazlarını inceleyerek, itirazları karşılar nitelikte, dosya kapsamına uygun, denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor aldırılmasına karar verildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 07/03/2022 tarihli ek raporda özetle; teknik dayanağı 27.02.2020 Tarihli Bilirkişi raporunda yer alan sonuç ve kanaat uyarınca Davacı …’nün talepleri doğrultusunda ……. restorasyon işleri kapsamında 19.108,92TL eksik imalat yapıldığı, davalı Kontrolör … ve Davalı Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu oldukları ve zararın tamamından 19.108,92-TL sorumlu oldukları, davalı Elektrik Kontrolü … sorumlu olduğu miktarın 1.987,45 TL olabileceği, davalı İnşaat Kontrolü ……….. in sorumlu olduğu miktarın 17.121,47-TL olabileceği ,yapılan inceleme neticesinde Davalı …’ın zararın meydana gelmesinde kusurlu bir fiilinin tespit edilemediğini, nihai takdir ve kanaatin mahkemeye ait olduğunu rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Mahkememiz tarafından iş bu aşamaya kadar iki ayrı bilirkişi heyetinden rapor ve ek raporlar alınmış olup, iki bilirkişi heyeti rapor ve ek raporları arasında önemli miktarda farklılık ve çelişkiler bulunduğu, taraf vekillerinin de itirazları dikkate alınarak, her iki bilirkişi heyeti raporları arasındaki çelişkileri giderecek tarafların iddia ve savunmaları ile itirazlarını karşılayacak dosya kapsamına uygun denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapor aldırılması hususunda dava dosyasının mahkememizce bilirkişi kurulu isim listesinden resen görevlendirilecek bir mimar, bir inşaat mühendisi, bir nitelikli hesaplama uzmanı bilirkişiden oluşacak bilirkişi heyetine tevdi ile rapor aldırılmasına karar verildiği, dava dosyasının inşaat mühendisi bilirkişi …….., ticari nitelikte hesaplama uzmanı bilirkişi ……. ve mimar bilirkişi ……….’tan oluşan bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 23/09/2022 havale tarihli raporda özetle; yükleniciye keşif artışı verilmediği, bu sebeple yüklenicinin teklif ettiği bedelin, %100’ünü aldığı, proje ve mahal listelerine göre fazla ödeme yapıldığına dair bir tespitin bulunmadığı, fazla ödemeye dair tespitlerin pursantaj listesi üzerinden tespit edildiğinin görüldüğü, bu sebeple proje ve mahal listelerine göre imalatların tamamlanmış olduğu ve yüklenicinin teklif ettiği bedelin %100’ünü aldığı
anlaşılmakta olup, fazla ödeme yapılmadığı kanaatine varıldığı, fazladan ödenen 19.108,92-TL’lik zararın: 1.987,45-TL’lik kısmının, elektrik işlerine ilişkin olduğu bu sebeple Elektrik Kontrolü …, Kontrolör … ve Yüklenici …Yapının
eşit oranla kusurlu oldukları, 17.121,47TL’lik kısmının da, inşaat işlerine ilişkin olduğu bu sebeple İnşaat Kontrolü .
Özşahin, Kontrolör … ve Yüklenici Anıt Yapının eşit oranla kusurlu olduklarını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
Taraf vekillerinin rapora yapmış oldukları itirazlar da dikkate alınarak, itirazları karşılar ve ayrıca Yrd. Doç. Dr. …, Yrd. Doç. Dr. … ve araştırma görevlisi … raporu da incelenerek, iş bu rapordan ayrılma gerekçelerini de gösterir denetime ve hüküm kurmaya elverişli ek rapor tanzimi hususunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdi edildiği, bilirkişi heyeti tarafından dosyaya ibraz edilen 24/10/2022 tarihli ek raporda özetle; yükleniciye keşif artışı verilmediği, bu sebeple yüklenicinin teklif ettiği bedelin, %100’ünü aldığı, proje ve mahal listelerine göre fazla ödeme yapıldığına dair bir tespitin bulunmadığı, fazla ödemeye dair tespitlerin pursantaj listesi üzerinden tespit edildiği, Bu sebeple proje ve mahal listelerine göre imalatların tamamlanmış olduğu ve yüklenicinin teklif ettiği bedelin %100’ünü aldığı anlaşılmakta olup, fazla ödeme yapılmadığı kanaatine varıldığını, fazladan ödenen 19.108,92-TL’lik zararın: 1.987,45TL’lik kısmının, elektrik işlerine İilişkin olduğu bu sebeple Elektrik Kontrolü …, Kontrolör … ve Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu oldukları, 17.121,47TL’lik kısmının da, inşaat işlerine ilişkin olduğu bu sebeple İnşaat Kontrolü …, Kontrolör … ve Yüklenici …Yapının eşit oranla kusurlu olduklarını rapor ve beyan ettikleri görülmüştür.
DEĞERLENDİRME :Dava; eser sözleşmesinden doğan alacak istemine ilişkin olduğu, yapılan yargılama, toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamından anlaşılacağı üzere,
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacı … tarafından düzenlenen ihale sonucu davalı müflis … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti ne yüklenici olarak verilen, mülkiyeti …’ne ait olan Manisa İli,
Merkez, Necati Mahallesi’nde bulunan ve tapuda 20M.3 pafta,
… ada, 1 parselde kayıtlı bulunan Dilşikar Hatun Hamamı için 19.04.2006 tarih ve …sayılı kararı ile İzmir 2 Numaralı
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından yapının restorasyon işine dair, sözleşme kapsamında, davalı müflis şirketin üstlendiği işi tam, eksiksiz ve ayıpsız olarak ifa edip etmediği, bu kapsamda davalı müflis şirkete, davacı … müdürlükçe fazladan ödeme yapılıp yapılmadığı, varsa ne miktarda ödeme yapıldığı, oluşan zarar ile yapılan fazla ödemelerin, davalı yüklenici müflis şirket, restorasyon projesi ile ihale dokümanlarının hazırlanması kontrollük hizmetlerinin yürütülmesi işini üstlenen davalı … Müh. Müş. Hiz. Ltd. Şti nden, dava konusu sözleşmeye ilişkin ihalenin yapılmasında ve sözleşmenin uygulanması sırasında, davacı idarenin bölge müdürü ve ihale yetkilisi olan davalı …’tan, inşaat işlerinin kontrolörlüğünü yapan davalı … ve elektrik işlerine ilişkin kontrolörlüğü yapan davalı …’dan talep edilip edilemeyeceği ve davalıların ne miktar alacaktan sorumlu oldukları noktasında toplanmıştır.
Mahkememizce tarafların dosyaya sundukları ve celbini talep ettikleri dosya, belge ve kayıtların teminine müteakiben, mahkememizce görevlendirilen üç ayrı bilirkişi heyetinden ayrı ayrı rapor ve ek raporlar alınmış olup, mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu, dosyaya temin edilen aynı mahiyetteki tespitleri içeren ikinci ve üçüncü bilirkişi heyeti raporlarındaki tespitler de dikkate alınarak, mahkememiz heyetince yapılan değerlendirmede,
Davacı idare tarafından, anahtar teslim götürü bedel ile davalı müflis şirkete, yüklenici olarak verilen …….nın restorasyon işine dair, ihale dokümanının hazırlanması sırasında, yaklaşık maliyetin hatalı düzenlendiği, bu kapsamda davalı yüklenici müflis şirkete fazla ödemede bulunulduğu iddia edilmiş ise de, projeye göre yapılması gereken imalat tutarının 588.291,00-TL olduğu, davalı yüklenicinin ise 546.753,00-TL teklifi ile işi üstlendiği, davacı idarece eksik imalat olarak hesaplanan 229.349,40-TL lik imalata ilişkin işlerin ise, projede bulunmadığı, iş bu kapsamda, davalı yüklenici şirkete fazladan yapılan bir ödeme bulunmadığı, davalı yüklenicinin restorasyon işleri kapsamında 19.108,92-TL eksik imalat yaptığı, iş bu imalatın eksik yapılmasından dolayı oluşan zarardan, davalı yüklenici müflis şirket ile davalı kontrolör … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti nin müteselsil sorumluğu bulunduğu, eksik imalattan kaynaklı 19.108,92-TL lik zararın 1.987,45-TL lik zararın elektrik işlerinden kaynaklandığı, elektrik işleri kontrolörlüğünün davalı … tarafından yapıldığı bu nedenle iş bu miktar alacaktan yüklenici ve kontrolör şirket yanında davalı …’ın da birlikte sorumlu bulunduğu, eksik imalattan kaynaklı 17.121,47-TLlik zararın , eksik imalatı yapılan inşaat işlerine ilişkin olduğu, inşaat işlerine ilişkin kontrolörlüğün davalı … sorumluluğunda olduğu, iş bu nedenle davalı …’in iş bu miktar zarardan diğer davalılar yüklenici ve kontrolör şirket ile birlikte müteselsil sorumluluğu bulunduğu, ihale dokümanının hazırlanması, ihalenin yapılması ve ihale kapsamındaki restorasyon işlerinin yapımı sırasında davacı idarenin bölge müdürü olan davalı …’ın zararın oluşmasında kusuru ve sorumluluğu bulunmadığı kanaatine varılmakla, davalı … aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalılar aleyhine açılan davanın ise kısmen kabulü ile aşağıda yazılı hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi HMK 294/4 mad. gereğince bir ay içinde açıklandığı üzere;
1-Davalı … aleyhine açılan davanın reddine,
2-Davalılar Müflis … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, … Mühendislik müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti, … ve … aleyhine açılan davanın KISMEN KABULÜ ile
17.121,47-TL inşaat işlerine ilişkin fazla ödemeden doğan alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Müflis … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti, …’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
1.987,45-TL elektrik işlerine ilişkin fazla ödemeden doğan alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Müflis … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, … Mühendislik müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti, …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
Harçlar Kanunu 1 sayılı tarife uyarınca hükmolunan miktar üzerinden 1.305,33-TL nispi karar ilam ve harcı alınması gerektiğinden, davacı tarafça peşin yatırılan 6.590,25-TL harçtan iş bu miktar harcın mahsubu ile bakiye 5.284,92-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Davacı tarafça peşin olarak yatırılan 1.305,33-TL harçtan, davalı …’in 1.169,56-TL lik kısmı ile, davalı …’ın 135,76-TL lik kısmı ile sınırlı sorumlu olmak kaydıyla davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 9.200,00-TL maktu ücreti vekaletten davalı …’ın 1.987,45-TL miktar ile sınırlı sorumlu olmak kaydı ile davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesinin 3/2 maddesine göre hesap edilen 62.070,42-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesinin 3/2 maddesine göre hesap edilen 59.395,17-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılar Müflis … İnşaat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, … Mühendislik Müşavirlik Hizmetleri Ltd. Şti’ne eşit oranda verilmesine,
Avukatlık asgari ücret tarifesine göre hesap edilen 9.200,00-TL maktu ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı …’e verilmesine,
Davacı tarafça, davalı … yönünden yapılan 78,50-TL tebligat ve posta gideri olan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafça yapılan 17,15-TL başvuru harcı, 644,70-TL tebligat ve posta gideri, 7.800,00-TL Bilirkişi ücreti, 217,50-TL keşif ücreti, 50,00-TL araç ücreti dahil olmak üzere toplam 8.729,35-TL yargılama giderinin kabul ve red oranına göre 395,34-TL nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafça peşin yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair Davacı vekili Av. … ile davalı … vekili Av. … ile Davalı Müflis … İflas İdaresi vekili Av. … geldi. E-duruşma sistemi üzerinden davalı … vekili Av. …’nın yüzüne karşı, diğer tarafların yokluğunda, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.01/03/2023

Başkan …
e-imza
Üye …
e-imza
Üye …
e-imza
Katip …
e-imza