Emsal Mahkeme Kararı İzmir 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/521 E. 2023/942 K. 24.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/521 Esas
KARAR NO : 2023/942
TALEP : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
TALEP TARİHİ : 22/06/2023
KARAR TARİHİ : 24/11/2023
Talep eden tarafından açılan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali) çekişmesiz yargı işinin mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Talep eden vekili talep dilekçesinde özetle; Müvekkilinin hamili olduğu … Bankası A.Ş, … Şubesine ait, keşidecisi …, cirantası …, hamili …, 31/08/2023 keşide tarihli, 100.000,00 TL bedelli, … seri numaralı çeki kaybettiğini belirterek zayi nedeni ile çekin iptaline ve ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
TALEP:
Talep, 6102 sayılı TTK’nın 818/1(s). maddesi delaletiyle, aynı Kanunun 757. vd. maddelerine dayalı zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
DELİLLER:
-… Bankası A.Ş nin 13/10/2023 tarihli yazısı ve eki,
-Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin 22/08/2023, 04/09/2023 ve 15/09/2023 tarihli ilanları.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Talep, zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkin olup, HMK’nın 382/2(e)-6. hükmü gereğince çekişmesiz yargı işidir.
6102 sayılı TTK’nın 818. maddesi delaleti ile çekler bakımından iptal davaları açısından uygulanması gerekli TTK’nın 757 ve devamı maddelerinde iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir hak olup, TTK’nın 759/2. maddesi uyarınca, iptal isteminde bulunan kişi çek elinde iken zayi olduğuna dair inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak, senedin bir suretini ibraz etmek yahut da senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür.
TTK’nın 763. maddesinde de “mahkemece dilekçe sahibinin poliçe elindeki ziyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulduğu taktirde verilecek ilanla poliçeyi eline geçirene belirli bir süre içerisinde poliçeyi getirmeyi davet eder, aksi halde poliçenin iptaline karar verileceğini ihtar eder.” hükmü düzenlenmiştir.
Zayi nedeniyle çek iptali davası açılabilmesi için öncelikle TTK’nın 780 ve 781. maddeleri uyarınca yasal unsurlara haiz bir çekin bulunması esastır. Bu unsurlara haiz olmayan bir belgenin kambiyo senedi vasfı taşımaması nedeniyle TTK hükümleri uyarınca zayi nedeniyle iptali istenilemez.
Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi’ne müzekkere yazılarak 6102 Sayılı TTK’nın 760. maddesi uyarınca çek üzerinde hak iddia edenlerin veya bu çeki elinde bulunduranların mahkememize müracaat etmeleri hususununu 3 kez ilan edilmesi istenilmiş, 22/08/2023, 04/09/2023 ve 15/09/2023 tarihlerinde usulüne uygun yapılan gazete ilanlarına rağmen TTK’nın 761. maddesine göre üç aylık yasal süre içerisinde talep konusu çeki elinde bulunduran kişilerin mahkememize iptali istenen çekle ilgili herhangi bir müracaatta bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar ve dosya kapsamındaki deliller bir arada değerlendirildiğinde; zayi nedeniyle iptal isteminde amacın, keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararını keşideciye/muhataba ibraz etmek olduğu, çek iptali talebinde sonucunda verilen karar keşideci borçluya ibraz ile borçludan çek bedelinin tahsili imkanı sağladığı, talepte bulunma hakkının hamile ait olduğu, somut olayda talebe konu çekin içeriği hakkında bilgi sunulmasına göre talep edenin hamil olduğunun kabulü gerektiği, bu sebeple talepte bulunanın iş bu talepte bulunmasında hukuki yararı bulunduğu, söz konusu çekin zorunlu unsurları taşıdığı, çeki elinde bulunduranların mahkememize müracaat etmeleri hususunda gerekli yasal ilanların usulüne uygun olarak yapıldığı, yasal süresi içerisinde iptali istenen çek hakkında mahkememize müracaat eden olmadığı, çekin talep edenin istemi dışında kaybolduğu-zayi olduğu konusunda kanaat oluştuğu, talep yönünden yasal bir engelin bulunmadığı ve diğer yasal şartların oluştuğu anlaşılmakla talep konusu çekin iptaline karar vermek gerektiği kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
HÜKÜM:
Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Talebin KABÜLÜ ile, … Bankası A.Ş, … Şubesine ait, keşidecisi … cirantası …, hamili …, 31/08/2023 keşide tarihli, 100.000,00 TL bedelli, … seri numaralı hamiline yazılı çekin zayi nedeniyle İPTALİNE,
2-Alınması gerekli 269,85 TL karar ve ilam harcından talep eden tarafından yatırılan 179,90 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 89,95 TL karar ve ilam harcının talep edenden tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3-Mahkememizce bu yargılama nedeniyle yapılan yargılama giderlerinin talebin mahiyeti gereği talep eden üzerinde BIRAKILMASINA,
4-6100 Sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca talep eden tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının kararın kesinleşmesinden sonra talep edene İADESİNE,
Dair karar, HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere talep eden vekilinin yüzüne karşı, açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/11/2023
Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı