Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/268 Esas
KARAR NO : 2023/798
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/03/2023
KARAR TARİHİ : 17/10/2023
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA : Davacı asil sunmuş olduğu dava dilekçesiyle; … tarafından … Mahallesi, … Etapta, … ada, … parselde kayıtlı … nolu bağımsız bölümde hak sahipliğinin yapılan kura sonucu belirlendiğini, davalı tarafından dairenin peşinatını ödeyip hak sahipliğini kendisinden devralmak istediğini bildirdiğini, … konutlarının tesliminden sonra 5 yıl süre ile devri mümkün değilken, peşinatı ödeme imkanı bulunmadığından 05.04.2022 tarihli geçersiz olan “Taşınmaz Devrine Dayalı İnanç Sözleşmesi” ile taşınmazı devretmeyi kabul ettiğini, davalı ile yapılan bu sözleşme gereği her ne kadar sözleşmede 62.437,08 TL peşinatın tarafına ödendiğini, dairenin … tarafından tarafına tesliminden sonra 1 yıl süre ile taksitlerin davalı tarafından ödeneceği, vazgeçme halinde 240.000,00 TL cezai şart ödeyeceği kararlaştırılmış ise de, davalı tarafından kendisine 05.04.2022 tarihinde 62.500,00 TL ve yine aynı tarihte 60.000,00 TL olmak üzere toplam 122.500,00 TL ödeme yapıldığını, sözleşmeden caymak gibi bir niyetinin bulunmadığını, sözleşmede belirtilen 240.000,00 TL cezai şart bedeli kadar düzenlenmiş olan 05.04.2022 tanzim tarihli senedi teminat olarak davalıya verdiğini, daha sonra senet üzerindeki miktarın davalının tarafına verdiği tutardan fazla olması nedeniyle ihtarname ile kendisine iadesini talep ettiğini, davalının kötüniyetli olarak senedi icra takibine konu ettiğini, kendisinin davalıya bir borcunun bulunmadığını, davalı ile herhangi bir alışverişinin de bulunmadığı, bu nedenle davalının Selçuk İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosya ile yaptığı takipteki kambiyo senedine ait borcunun geçersiz sözleşmedeki herkes aldığını verir kuralı gereği 122.500,00 TI. olduğunun ve bu kapsamda bu borcu ödediğinde geçersiz. sözleşmedeki ödeme yükümümü de yerine getireceğinin, bakiye 117.500,00 TL için borçlu olmadığının ve takibe dayanak kambiyo senedinin 117.500,00 TL yönünden geçersiz olduğunun tespitine, kambiyo senedindeki 117.500,00 TL’lik kısmın hükümsüzlüğüne, davalının kötüniyeti nedeniyle 117.500,00 TL üzerinden % 20 kötüniyet tazminatı ödemesine, karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili sunmuş olduğu cevap dilekçesiyle; öncelikle görevli mahkemelerin Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, bu nedenle davanın usulden reddinin gerektiğini, müvekkili ile davacı arasında sözleşme imzalandığı, davacı tarafça da ikrar edildiği üzere müvekkilinin davacıya 122.500,00 TL ödeme yaptığını, sözleşme kapsamında da davacının taşınmazı devir borcunun doğduğunu, ancak davacı tarafın taşınmazı devretmekten vazgeçtiğini, sözleşmenin de şekil şartlarına uymadığı için geçersiz olduğunu belirterek kendisine yapılan ödemeyi de iade etmemekte ısrar ettiğini, bu kapsamda müvekkili tarafından davalı aleyhinde icra takibi başlatıldığını, ayrıca davaya konu senedin sözleşme ile ile hiçbir şekilde ilişkisi bulunmadığını, davacı tarafça senedin teminat olarak verildiğine dair hiçbir yazılı ibarenin de bulunmadığını, bu nedenle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
1-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında Selçuk İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyasının bir sureti getirtilmiş olup, dosyamız arasına delil olarak eklenmiştir.
2-Yine mahkememizce yapılan yargılama sırasında Manisa … İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyasının bir sureti getirtilmiş olup, dosyamız arasına delil olarak eklenmiştir.
3-Mahkememizce yapılan yargılama sırasında Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’na müzekkere yazılmış olup, gelen 07.06.2023 tarihli cevabi yazı dosyaya delil olarak eklenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ / KABUL :
Dava ; dava ve takibe konu senetten dolayı davacının davalıya davaya konu tutar kadar borçlu olmadığının tespiti istemine yönelik menfi tespit davasıdır.
Selçuk İcra Dairesi’nin … Esas sayılı icra takip dosyasına dayanak bononun incelenmesinde, bonoyu düzenleyenin davacı, lehtarının davalı, düzenleme tarihinin 05.04.2022, ödeme tarihinin 11.04.2022, keşide yerinin Selçuk, 240.000,00 TL bedelli olduğu, nakden kaydının bulunduğu ve üzerinde teminat verildiğine dair kaydın bulunmadığı belirlenmiş ve davacı tarafça sunulan 05.04.2022 tarihli “Taşınmaz Devrine Dayalı İnanç Sözleşmesi” içeriğinde bu bonodan söz edilmediğinin görülmüştür.
Menfi tespit davalarında ispat yükü kural olarak alacaklıdadır. Ancak kambiyo senetleri soyut borç ikrarını içeren senetler oldukları, kambiyo senetlerinde soyutluk prensibinin en önemli işlevinin ispat açısından kendisini gösterdiği, buna göre, bir kambiyo senediyle borç altına giren kimse, borçlu olmadığını iddia ediyor ise bu hususu ispat etmekle yükümlü olduğu, bu nedenle kambiyo senedi uyarınca açılan menfi tespit davasında ispat külfetinin davacı borçluya düştüğü sabittir.
Bono, bağımsız borç ikrarını içeren bir senettir. Bu nedenle bir illete bağlı olması gerekmez ve kural olarak ispat yükü senedin bedelsiz olduğunu ileri süren tarafa aittir. Ancak, senette borcun nedeni “mal” ya da “nakit” olarak belirtilmişse, davacının yazılı borç sebebine dayanmaya hakkı olacağından, ispat yükü bunun aksini ileri süren tarafa ait olacaktır (HMK m. 191/1, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (TMK) m. 6).
Eğer taraflardan dan biri senet metninde yazılı kaydın doğru olmadığını söylüyorsa, buna senedin talili denmektedir. Bu anlamda talil senet metninde açıklanan düzenleme (ihdas) nedenine aykırı beyanda bulunma anlamına gelmektedir ve bu hâlde ispat yükünün kaydın aksini iddia edene ait olacağında kuşku bulunmamaktadır. (Yargıtay HGK’nun 05.02.2019 tarih ve 2017/(19)11-821 E. – 2019/58 K. sayılı ilamı ) Davalı, nakden kaydı bulunan bono nedeni ile alacaklı olduğunu ileri sürmüş olmasına rağmen davacı bononun teminat amacı ile verdiğini savunarak senedin düzenleniş nedenini de talil etmiştir. Senede dayalı bu iddianın aksinin de yine yazılı belge ile kanıtlanması gerekir.
Bononun teminat amaçlı verildiğinin kabul edilebilmesi için, neyin teminatı olarak verildiğinin ya bononun önündeki veya arkasındaki yazılar veya ayrı bir belge (İİK’nun 169/a maddesinde öngörülen) ile teminat senedi olduğunun kanıtlanması gerekir. (Yargıtay HGK 28.03.2018 tarih, 2017/12-1140 E. 2018/563 K. sayılı ilamı)
Mahkememizce “Taşınmaz Devrine Dayalı İnanç Sözleşmesi”nin tarihi ile dava konusu bononun düzenlenme tarihinin aynı olması ve sözleşmede belirtilen cezai şart tutarı ile dava konusu bono bedelinin aynı olması, dava konusu bononun teminat olarak verildiğinin yeterli delili kabul edilmemiştir.
Davacı tarafça, takip dayanağı ve dava konusu senedin, taraflar arasında 05.04.2022 tarihli “Taşınmaz Devrine Dayalı İnanç Sözleşmesi”nin teminatı olarak verildiğine dair yazılı ve kesin bir delil sunulmamıştır.
Bu nedenlerle, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM
Yukarıda gerekçesi açıklandığı üzere;
Davanın REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gerekli olan 269,85 TL maktu karar ve ilam harcının başlangıçta mahkememize yatırılan 2.006,61 TL peşin harçtan mahsubu ile bakiye 1.736,76 TL nispi karar ve ilam harcının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3.120,00 TL arabuluculuk ücretinin, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 25/9 ve 26.maddesi gereğince 6183 Sayılı Yasa kapsamında davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 18.625,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere karar verildi. 17/10/2023
Katip …
e-imzalı
Hakim …
e-imzalı