Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/931 Esas
KARAR NO : 2023/187

DAVA : İstirdat
DAVA TARİHİ : 24/11/2022
KARAR TARİHİ : 15/03/2023

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan İstirdat davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Tire İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında davacılar murisinin ölümü üzerine davacılar aleyhinde takibe devam edildiği, takip kapsamında davacılardan çek tazminatı ve icra vekalet ücreti dahil olmak üzere icra borcunun tahsil edildiği, davalı takip alacaklısı tarafından vekilin azledildiği, ödeme tarihi itibariyle davalının vekilinin bulunmadığı, bu nedenle davalının ödeme tarihi itibariyle icra vekalet ücretine hak kazanmadığı, yine çek tazminatından keşidecinin sorumlu olduğu, ciranta ve diğer sorumlulardan çek tazminatı talep edilemeyeceği, icra müdürlüğünce yapılan tahsilatın hatalı olduğu, icra vekalet ücreti ve çek tazminatı bedellerinin takip alacaklısı olan davalı tarafından davacıya istirdadı gerektiği belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı cevap dilekçesinde özetle; davacılar murisi ile davacılar …’ın icra kefili olduğu, bu nedenle adı geçenlerin icra takibine konu tüm borçlardan kanunen sorumlu olduğu, kendisi tarafından vekil azledilmiş ise de vekilin 2014 yılından itibaren icra dosyalarını takip ettiği, bu durumun 2022 yılına kadar devam ettiği, vekil azledilmiş olsa da vekalet ücretinin kendisi tarafından ödendiği, bu ücretin takip borçlularına yükletilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVA:
Dava kambiyo senedine dayalı takip kapsamında ödeme yapan davacıların takibe konu çek tazminatı ve icra vekalet ücretinin takip alacaklısı olan davalıdan istirdadı istemine ilişkindir.
DELİLLER:
-Tire İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davalının, Türkiye İş Bankası İzmir Yeşilyurt Şubesine ait olan keşidecesi … Petrol Ürünleri ve Gıda San. Tic. Ltd Şti, lehtar ve cirantası …Dış Ticaret Pazarlama Ltd Şti, cirantası …, hamili kendisi olan 10/01/2014 keşide tarihli, 68.000,00 TL bedelli karşılıksız çeke istinaden vekili aracılığı ile keşideci, lehtar ve ciranta aleyhinde Tire İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında 68.000,00 TL asıl alacak, 985,07 TL işlemiş faiz, 204,00 TL çek komisyonu, 6.800,00 TL çek tazminatı olmak üzere toplam 75.989,07 TL üzerinden takip başlattığı, takibin kesinleştiği, takip kapsamında haciz işlemlerinin uygulandığı, takip borçluları … ve …Dış Ticaret Ltd Şti ile üçüncü kişi sıfatı ile davacılar murisi … ve davacı …’ın 17/03/2014, 09/09/2014, 20/05/2015, 21/03/2016 ve 31/05/2016 tarihlerinde ödeme taahhütlerinde bulunduğu, takip alacaklı (davalı) vekilinin 13/04/2022 tarihli dilekçesi ile azledildiğini icra müdürlüğüne bildirdiği, takip sırasında kefil …’ın ölümü üzerine mirasçıların takibe taraf olarak eklendiği, ödeme emri çıkartıldığı, … mirasçıları olan davacılar İbrahim, …’ın 18/05/2022 tarihinde icra dosyasına ödeme yaptığı, bu tahsilatın davalı şirkete 20/05/2022 tarihinde ödendiği, davacılar tarafından çek tazminatı ve icra vekalet ücretinin iadesinin icra müdürlüğünden istenildiği, icra müdürlüğünce bu talebin reddedildiği, bunun üzerine davacılar tarafından iş bu davanın ikame edildiği anlaşılmıştır.
Davacılar tarafından çek tazminatı ve icra vekalet ücretinin kendilerinden tahsil edilemeyeceği, bu alacak kalemleri yönünden yapılan ödemenin istirdadı gerektiğinin iş bu dava ile iddia edildiği, davalının ise davacılar murisinin ve davacılar Haluk ile Faruk’un icraya kefil olduğu, kefalet nedeniyle tüm borçlardan sorumlu oldukları ve kendisinin takipte vekilinin bulunduğu, icra vekalet ücretine hak kazandığını savunduğu, taraflar arasında davacıların çek tazminatı ve icra vekalet ücretinden sorumlu olup olmadığı, istirdat koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığa konu takip dayanağının çek olduğu, niteliği itibariyle davanın mutlak ticari dava olduğu, mahkememizin görevli olduğu değerlendirilmiştir.
A) Çek Tazminatının İstirdatı Talebi Yönünden:
Davacılar kendilerinin ve murislerinin takibe dayanak çekte keşideci olmadığından bahisle çek tazminatının kendilerinden talep edilemeyeceğini ileri sürmüş iseler de, davacılar murisi Hasan ile davacı Haluk’un 21/03/2016 tarihinde tüm icra borcuna üçüncü kişi sıfatı ile müşterek ve müteselsil kefil oldukları, bu nedenle davacıların takibe konu çek tazminatı yönünden muris Hasan mirasçısı olarak ve ayrıca davacı Haluk yönünden de bizzat kefil olarak sorumluluğunun bulunduğu, icra müdürlüğünce bu kalem yönünden davacılardan yapılan tahsilatın usulüne uygun olduğu, istirdadının talep edilemeyeceği, her ne kadar davacılar tarafından 15/03/2023 tarihli celsede icra kefaletinin geçerli olmadığı, eş rızasının alınmadığı ileri sürülmüş ise de davacıların dava dilekçesinde bu yönde bir iddialarının bulunmadığı, davacıların iddialarını genişletemeyeceği ve değiştiremeyeceği mahkememizce değerlendirilmekle çek tazminatı yönünden istirdat talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
B) İcra Vekalet Ücretinin İstirdatı Talebi Yönünden:
İcra takibi ve dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekalet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez. (Avukatlık Kanunu m. 164/Son)
6100 sayılı HMK’nın 73. maddesi hükmüne göre vekalet, kanunda özel yetki verilmesini gerektiren hususlar saklı kalmak üzere, hüküm kesinleşinceye kadar, vekilin icra dosyasının ve davanın takibi için gereken bütün işlemleri yapmasına, hükmün yerine getirilmesine, yargılama giderlerinin tahsili ilebuna ilişkin makbuz vermesine ve bu işlemlerin tamamının kendisine karşı da yapılabilmesine ilişkin yetkiyi kapsar. Bu kural avukatlık kanununun 171. maddesinde de benimsendiği gibi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin, “Avukatlık ücretinin kapsadığı işler” başlıklı 2. maddesinde de benzer yönde düzenleme bulunmaktadır.
Yine 6100 sayılı HMK’nın “Vekilin Azli ve İstifasının Şekli” başlıklı 81. Maddesine göre “vekilin azli ve istifasının, mahkeme ve karşı taraf bakımından hüküm ifade edebilmesi için, bu konudaki beyanın dilekçe ile bildirilmesi veya tutanağa geçirilmesi ve gerektiğinde ilgilisine yapılacak tebligat giderinin de peşin olarak ödenmesi zorunludur.”
“Vekilin Azli” başlıklı 83.madde ise “vekil ile takip edilen davada, vekilin azli halinde vekalet veren, davayı takip etmez ve 2 hafta içinde bir başka vekil de görevlendirilmez ise tarafın yokluğu halinde uygulanacak hükümlere göre işlem yapılır.” şeklindedir.
6098 sayılı TBK’nun 512.maddesi uyarınca azlin vekalet ilişkisini sona erdiren hallerden olduğu, icra takibi kapsamında alacaklının icra vekalet ücretine hak kazanabilmesi için icra müdürlüğünce kendisine ödeme yapılan tarih itibariyle takipte kendisini vekille temsil ettirmesinin zorunlu olduğu, ancak davalı vekilinin takip sırasında 13/04/2022 tarihli dilekçesi ile azledildiğini icra müdürlüğüne bildirdiği, davacılar tarafından icra dosyasına ödeme yapılan 18/05/2022 tarihi itibariyle davalının takipte kendisini vekille temsil ettirmediği, bu nedenle icra müdürlüğünce davalı yararına icra vekalet ücreti hesaplanması ve davacılardan tahsil edilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, davacılarca yapılan bu ödemenin istirdadının talep edilebileceği, davacılar tarafından ödeme tarihinden itibaren faiz talep edilmiş ise de, 6098 sayılı TBK’nun 117.maddesine göre sebepsiz zenginleşenin iyi niyetli olduğu hallerde temerrüt için bildirimin şart olduğu, davacılar tarafından davalıya bildirim yapıldığına dair herhangi bilgi ve belge sunulmadığı bu nedenle davalının dava ile temerrüde düştüğünün kabulü gerektiği değerlendirilmekle aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Benzer yöndeki kararlar için bkz. Yargıtay 16. HD. 2018/5485 Esas, 2021/2588 Karar, Yargıtay 14. HD. 2018/1334 Esas, 2021/3011 Karar, Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2016/1133 Esas ve 2017/7027 karar sayılı ilamları).
Davacılar tarafından HMK 329.maddesi uyarınca sözleşme vekalet ücretinin davalıya yükletilmesi talep edilmiş ise de davacılar tarafından davalının kötüniyetli olduğu ispat edilmediği gibi söz konusu işlemin icra müdürlüğü işleminden kaynaklandığı anlaşılmakla anılan hükmün yasal koşulları oluşmadığından davacıların bu talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile, 10.678,58 TL’nin dava tarihi olan 20/10/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 729,45 TL karar ve ilam harcından davacılar tarafından yatırılan 298,50 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 430,95 TL karar ve ilam harcının davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3-Davacılar tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 298,50 TL peşin harç, 122,50 TL müzekkere-tebligat-posta giderinden oluşan toplam 501,70 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (10.678,58/17.478,58=0,61) 306,51 TL’nin davalıdan tahsili davacılara ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacılar üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacılar kendisini dava ve duruşmalarda vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-4. maddesi uyarınca takdir edilen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacılara ÖDENMESİNE,
5-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara İADESİNE,
6-Tire Arabuluculuk Bürosu’nun 2022/47 sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.560,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-11-13. maddesi uyarınca davalıdan tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
7-Tire İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasının mercine İADESİNE,
8-Davacıların HMK’nun 329 maddesi uyarınca sözleşme vekalet ücreti taleplerinin REDDİNE,
Dair, 6100 sayılı HMK’nın 341 vd. Maddeleri uyarınca miktar itibariyle kesin olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/03/2023

Katip …
¸E-imza

Hakim …
¸E-imza