Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İZMİR
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/9
KARAR NO : 2022/623

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/01/2022
KARAR TARİHİ : 19/07/2022

Davacı tarafından davalı aleyhine açılan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının mahkememizde yapılan açık yargılaması sonunda, tüm dosya incelendi.
İDDİA VE TALEP:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … tarihinde, …’ye ait ve kendisi sevk ve idaresindeki … plakalı aracın müvekkili …’e ait ve kendisinin idaresinde olan … yabancı plakalı araca çarpması neticesinde, maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, davalının kazaya sebebiyet verdiğini, olay yerine gelen polis memurlarınca düzenlenen kaza tespit tutanağına göre sigortalı davalı araç sürücüsünün kazada tam ve asli kusurlu olduğunu, davalı sigortanın … plakalı sigortalı aracın zmms sigortacısı olduğunu, poliçe limitleri dahilinde zarardan sorumlu olduğunu, davalı sürücünün ise haksız fiil faili olarak sorumlu olduğunu, tüm dava şartlarının yerine getirildiğini belirterek müvekkilinin uğradığı zarar karşılığı 3.914,54 Euro hasar bedeli ile 788,22 Euro bilirkişi ekspertiz ücretinin yargılama gideri olarak tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP VE SAVUNMA:
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; davaya konu alacağın zamanaşımına uğradığı, hakdüşürücü süre itirazında bulunduğu, yetkili mahkemelerin Niğde Mahkemeleri olduğu, zarar ve kusurun ispat külfetinin davacıda olduğu, talep edilen tazminat miktarının meydana gelen hasar miktarı ile fahiş olduğu, kdv talep edemeyeceği, davacının kötüniyetli olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya ait aracın hasar tutarına ilişkin ekspertiz yapıldığı ancak davacının belirlenen hasar bedelini kabul etmediğini, taraflar mutabık kalmadığından davacıya ödeme yapılmadığını, mahkemece kusur ve hasar yönünden bilirkişi incelemesi yapılması gerektiği, talebin fahiş olduğu, davacının kdv talep edemeyeceği, dava öncesi yapılmış olan ekspertiz ücretinden sorumlu olmadıklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DAVA:
Dava, 6098 sayılı TBK’nın 71 ve 2918 sayılı KTK’nın 85 ve devamı maddeleri uyarınca motorlu araç işletilmesinden kaynaklanan maddi tazminatın (hasar bedeli) karayolları motorlu araçlar zorunlu mali mesuliyet sigortacısı ve haksız fiil faili sürücü tarafından tazmini isteğine ilişkindir.
DELİLLER:
-Kaza tutanağı,
-Davacı tarafından yaptırılan ekspertiz incelemesine ilişkin rapor,
-… Sigorta A.Ş ye ait poliçe ve hasar dosyası,
-Türkiye Noterler Birliğinin … tarihli yazısı ve eki,
-Bilirkişi …’in 25/05/2022 tarihli raporu.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davacının, … tarihinde … plakalı aracın kendisine ait … plakalı araca çarpması neticesinde maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiği, kolluk tarafından maddi hasarlı kaza tespit tutanağının düzenlendiği, aracında hasar oluştuğu, Almanya’da alınan ekspertiz raporuna göre aracın onarımının Almanya ülkesi rayiçlerine göre 3.914,54 Euro olarak belirlendiği, bu işlem için 788,22 Euro ekspertiz ücreti ödendiği, bu zararların kazaya sebebiyet veren … plakalı aracın zmss sigortacısı olan … Sigorta A.Ş ile haksız fiil faili sürücüsü olan davalı … tarafından tazmin edilmesi gerektiği iddiasıyla işbu davayı ikame ettiği, davalı … Sigorta A.Ş’nin sorumluluklarının poliçe teminat limiti, sigortalı sürücünün kusuru ve gerçek zarar ile sınırlı olduğu, davacının Almanya ülkesi rayiçlerine göre talepte bulunamayacağı ve kdv isteyemeyeceği, davacının zararının miktarını ve kusuru ispatlaması gerektiğini savunduğu, diğer davalı …’in ise hak düşürücü süre itirazı ile zamanaşımı definde bulunduğu, mahkememizin yetkisine itiraz ettiği, talep edilen tazminat miktarının fahiş olduğu, hasarın Türkiye rayicine göre belirlenmesi gerektiğini savunduğu, taraflar arasında mahkememizin yetkili olup olmadığı, dava konusu alacağa ilişkin hak düşürücü süre ve zamanaşımının gerçekleşip gerçekleşmediği, davacıya ait aracın meydana gelen kazada hasarlanıp hasarlanmadığı, hasarlanmış ise davacının zararının bulunup bulunmadığı, zararı var ise miktarının ne kadar olduğu ve davalıların sorumluluklarının bulunup bulunmadığı hususlarında uyuşmazlık bulunduğu anlaşılmıştır.
Davalı … tarafından mahkememizin yetkisine itiraz edilmiş ise de, davalı … Sigorta A.Ş’nin İzmir ilinde bölge müdürlüğü bulunduğu, davalılar arasında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğu, usul ekonomisi ilkesi gereğince davalılar hakkındaki yargılamanın birlikte yürütülmesi gerektiği, 2918 sayılı KTK’nun 110.maddesi uyarınca mahkememizin yetkili olduğu anlaşılmakla davalının yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalı … tarafından zamanaşımı defi ve hak düşürücü süre itirazında bulunulmuş ise de, davaya konu uyuşmazlığın haksız fiilden kaynaklanan tazminat isteğine ilişkin olduğu, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan tazminat davalarında hak düşürücü sürenin söz konusu olmadığı, zamanaşımı yönünden yapılan incelemede ise davaya konu kazanın … tarihinde meydana geldiği, davacının iş bu davayı 13/01/2022 tarihinde ikame ettiği, 6098 sayılı TBK’nun 72 ve 2918 sayılı KTK’nun 109 maddesi uyarınca dava konusu tazminat alacağının 2 yıllık zamanaşımına tabi olduğu, kaza ve dava tarihi itibariyle 2 yıllık zamanaşımı gerçekleşmediğinden davalının zamanaşımı definin reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce dava konusu kaza nedeniyle tarafların kusur oranları, davacı aracında hasar oluşup oluşmadığı, oluşmuş ise miktarı hususlarında rapor düzenlenmesi için dosyanın otomotiv bilirkişiye tevdi edildiği, bilirkişinin 25/05/2022 tarihli raporunda, davalı sürücünün sola dönüş kurallarına uymadığı, kavşağa kontrolsüz girdiği, doğrultu değiştirme manevralarını yanlış yaptığı, dönüş ve geçiş kuralına aykırı hareket ettiği, kazanın meydana gelmesinde etken ve tam kusurlu olduğu, davacının ise kazanın önlenmesinde alabileceği herhangi bir tedbir bulunmadığı ve kusursuz olduğu, davacı aracının 2007 model BMW 7.30i marka araç olduğu, davacı aracının söz konusu kazada sağ ön çamurluk, tampon, lastik ve jant kısmından hasar aldığı, davalı sigorta tarafından yapılan ekspertiz incelemesinde yedek parça, işçilik ve kdv hariç hasar bedelinin 3.183,14 TL olarak belirlendiği, davacının Almanya ülkesinde yaptırdığı ekspertiz incelemesinde ise aracın ikinci el rayiç bedelinin 6.550 Euro, araç onarım bedelinin 3.914,54 Euro olarak belirlendiği, davacı tarafından Almanya ülkesinde yaptırılan ekspertiz incelemesine konu yedek parça ve işçilik fiyatlarının meydana gelen kaza ve hasar ile uyumlu olduğu, ayrıca söz konusu yedek parça ve işçilik bedellerinin Almanya ülkesi rayiçlerine uygun olduğu, buna göre davacı aracının hasar onarım bedelinin Almanya ülkesi rayiçlerine göre yedek parça, işçilik ve kdv dahil 3.914,54 Euro olduğu, ancak söz konusu ekspertiz raporunda aracın Almanya ülkesinde kaza öncesindeki rayicinin 6.550 Euro olarak belirlendiği dikkate alındığında, onarım bedelinin aracın rayiç değerinin %50’sini aşması nedeniyle aracın tamirinin ekonomik olmadığı, dava konusu aracın 2007 model olduğu ve 246.258 km’de bulunduğu, yapılan piyasa araştırmasında söz konusu aracın rayicinin davacı tarafından yapılan ekspertizde olduğu gibi 6.550 Euro olarak kabul edilmesi gerektiği, araçta meydana gelen hasarın niteliği ve boyutu dikkate alınarak yapılan sovtaj değerlendirilmesinde ise sovtaj bedelinin 3.700 Euro olarak tespit edildiği, buna göre davacının gerçek zararının 2.850 Euro(6.550-3.700) olduğu, talep edilen ekspertiz ücretinin Almanya piyasa rayiçlerine uygun olduğu yönünde görüş ve kanaat bildirildiği görülmüştür.
Davacıya ait araca … 9 plakalı aracın çarpması neticesinde davacı aracının hasarlandığı, meydana gelen kazaya davalı sürücü …’nin kavşakta geçiş önceliğine ve dönüş kurallarına uymamasının sebebiyet verdiği, davacının kazanın önlenmesinde alabileceği herhangi bir tedbir bulunmadığı, bu nedenle davalı sürücünün %100 tam kusurlu kabul edilmesi gerektiği, davacının aracının yabancı plakalı olduğu, aracın Türkiye’de tamir ettirilmesi zorunluluğunun bulunmadığı, davacının bu konuda seçimlik hakka sahip olduğu, 6098 sayılı TBK’nun 99. maddesi ve HGK’nun 10.12.2003 gün ve 2003/4-754 Esas ve 2003/749 Karar sayılı ilamı uyarınca, zarar, zarar gören açısından hangi para birimine göre doğmuşsa, o para biriminin tazminat olarak talep edilmesinin amaca uygunluk yönünden kabulü gerektiği, seçimlik hakkını ikamet ettiği ülkede tamir ettirme yönünde kullanan davacının aracın Almanya’da tamir edilmesi halindeki tamir bedelini yabancı paranın fiili ödeme günündeki TL karşılığı olarak talep edilebileceği, aracın onarımı yapılsın yada yapılmasın, onarıma dair fatura olsun ya da olmasın haksız fiil faili ile onun eyleminden sorumlu olan diğer kişilerin hasar bedelini KDV dahil ödemek zorunda olduğu, buna göre mahkememizce alınan bilirkişi raporuna göre davacı aracının tamirinin ekonomik olmadığı, pert total kabul edilmesi gerektiği, bu halde aracın kaza öncesi serbest piyasa rayici ile kaza sonrası hasarlı haldeki rayici arasında 2.850 Euro fark bulunduğu, bu farkın davacının gerçek zararını oluşturduğu, her ne kadar davacı Almanya da yapılan ekspertiz raporunda hasar bedelinin 3.914,54 Euro olarak belirlendiğini ve zararının bu olduğunu ileri sürmüş ise de, söz konusu raporda da açıkça belirtildiği üzere davacı aracının Almanya da kaza öncesi hasarsız haldeki rayicinin 6.550 Euro olduğu, aracın onarım bedeli yedek parça, işçilik ve kdv dahil 3.914,54 Euro olarak belirlendiğine ve bu bedel açıkça aracın kaza öncesi hasarsız haldeki emsal fiyatının %50’sini aştığına göre artık söz konusu aracın tamirinin ekonomik olduğundan bahsedilemeyeceği, bu halde davacının sadece aracın kaza öncesi hasarsız haldeki serbest piyasa rayici ile kaza sonrası hasarlı haldeki sovtaj bedeli arasındaki farkı talep edebileceği, yine davacı vekili aracın Almanya ülkesindeki kaza öncesindeki serbest piyasa rayici ile sovtaj bedelinin hatalı belirlendiğini ileri sürmüş ve bilirkişi raporuna bu yönlerden itiraz etmiş ise de, mahkememizce alınan bilirkişi raporunda söz konusu araca emsal olan araçların Almanya serbest piyasa satışına ilişkin ilan kayıtlarının raporda gösterildiği, ayrıca davacı tarafından delil olarak sunulan Almanya ülkesinden alınmış olan ekspertiz raporunda da davacı aracının kaza öncesi hasarsız haldeki emsalinin 6.550 Euro olduğunun belirtildiği, bununla birlikte sovtaj bedeli belirlenirken aracın kaza nedeniyle hasar gören parçaları ile satışının ve kullanımının mümkün olup olmadığı, aracın hasarlı haliyle değer belirlemesi yoluna gidildiği, davacıya ait aracın sağ çamurluk, tampon ve lastik, jant kısmında meydana gelen hasarların niteliğine bakıldığında bu hasarların kısmi çökük ve çizik şeklinde olduğu, bu hasarların lokal boya ve onarım işlemi ile giderilmesinin olanaklı olduğu, bilirkişi tarafından belirlenen sovtaj bedelinin meydana gelen hasarın niteliği ve boyutuna göre zarar ve hakkaniyete uygun olduğu, davacının bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının açıklanan nedenlerle mahkememizce yerinde görülmediği, davalılarca bilirkişi raporunda belirlenen zararın fahiş olduğu savunulmuş ve Türkiye rayicine göre değerlendirme yapılması talep edilmiş ise de yukarıda açıklandığı üzere yerleşik Yargıtay uygulamasına göre davacının yabancı plakalı araca ilişkin ikamet ettiği ülke rayicine göre talepte bulunabileceği, mahkememizce alınan bilirkişi raporunun gerekçeli olduğu, meydana gelen hasarın niteliği, dava konusu aracın özellikleri ve davacı tarafından sunulan belgeler ile diğer dosya kapsamı ile usul ve yasaya uygun olduğu, kazaya sebebiyet veren davalı aracının davalı … Sigorta AŞ nezdinde zmms poliçesi ile sigorta kapsamına alındığı, kaza tarihi itibariyle maddi hasarlarda poliçe teminat limitinin araç başına 41.000,00 TL olduğu, davalı … Sigorta şirketinin sigortalısının vermiş olduğu zarardan sigortalının kusur oranında ve teminat limitiyle sorumlu olduğu ve temerrüdün davacının davalı sigorta şirketine başvurusundan itibaren 8. iş gününün sonu olan 11/12/2021 tarihinde gerçekleştiği, davalı …’un ise kazaya sebebiyet veren aracın sürücüsü/ haksız fiil faili ve aynı zamanda araç işleteni olarak meydana gelen zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, davalı …’un 6098 sayılı TBK’nun 117. maddesi uyarınca haksız fiil tarihi olan kaza tarihinde temerrüde düştüğü ancak davacı vekilinin dava dilekçesinin talep sonucu kısmında açıkça davalı …’ dan 09/07/2021 tarihinden itibaren faiz talep etmekle adı geçen davalının bu tarihten itibaren faiz talebinden sorumlu tutulması gerektiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Benzer yöndeki kararlar için bkz.Yargıtay 17. H.D’nin 08.09.2014 tarih 2013/12151E, 2014/11264K ve 25.11.2013 tarih 2013/15553E, 2013/16482K sayılı kararları).
6102 sayılı TTK’nın sigorta sözleşmelerine ilişkin genel hükümlerin düzenlendiği kısmında yer alan 1426/1. maddesinde “sigortacı, sigorta ettiren, sigortalı ve lehtar tarafından, rizikonun, tazminatın veya bedel ödeme borcunun kapsamının belirlenmesi amacıyla yapılan makul giderleri, bunlar faydasız kalmış olsalar bile, ödemek zorundadır” düzenlemesi yapılmıştır. Davacı tarafından davalı sigortanın yaptırmış olduğu ekspertizin hasar ve bedel yönünden kaza ve serbest piyasa rayiçlerine uygun olup olmadığının değerlendirilmesi bakımından yaptırılan özel eksper incelemesi için ödenen (ve belgesi sunulu ve Almanya piyasa rayiçlerine göre makul olan) ekspertiz ücreti anılan kanun hükmü kapsamında değerlendirilmiş ve 6100 sayılı HMK’nun 323.maddesi uyarınca yargılama gideri olarak hüküm altına alınmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın KISMEN KABULÜ ile, 2.850 Euro maddi tazminatın davalı …yönünden 09/07/2021 tarihinden itibaren, diğer davalı … Sigorta A.Ş yönünden ise 11/12/2021 tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasanın 4/a maddesine göre işleyecek faizi ile birlikte ve fiili ödeme tarihindeki T.C Merkez Bankası Efektif Satış Kuru karşılığı Türk Lirası olarak davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (davalı … Sigorta A.Ş kaza tarihi olan 2020 yılı poliçe teminat limiti olan 41.000,00 TL ile sınırlı sorumlu olmak üzere) davacıya ÖDENMESİNE, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Alınması gerekli 3.044,84 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin olarak yatırılan 1.045,70 TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 1.999,14 TL karar ve ilam harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafından talep edilen ekspertiz masrafı olan 788,22 Euro’nun davanın kısmen kabul kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık durumuna göre 573,86 Euro’sunun fiili ödeme tarihindeki T.C. Merkez Bankası’nın efektif satış kuru üzerinden belirlenecek “TL” karşılığının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Davacı tarafından yatırılan 80,70 TL başvurma harcı, 1.045,70 TL peşin harç, 750,00 TL bilirkişi ücreti ve 163,20 TL müzekkere-tebligat giderinden oluşan toplam 2.039,60 TL yargılama giderinin davanın kısmen kabulü ile kısmen reddi sebebiyle tarafların haklılık oranına göre (2.850/3.914,54=0,73) 1.488,90 TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, bakiye kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
5-Davanın sadece davalı … Sigorta A.Ş yönünden ticari dava olduğu ve dava şartı zorunlu arabuluculuğa tabi olduğu anlaşılmakla İzmir Arabuluculuk Bürosu’nun …/… sayılı arabuluculuk dosyasında suçüstünden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A. maddesi uyarınca davalı … Sigorta A.Ş’den tahsili ile HAZİNEYE İRAD KAYDINA,
6-Davacı dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-3. fıkrası uyarınca 6.594,62 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
7-Davalı … Sigorta A.Ş dava ve duruşmalarda kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’nin 13/1-3. fıkrası uyarınca reddolunan dava değeri üzerinden belirlenen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı … Sigorta A.Ş’ye ÖDENMESİNE,
8-6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansından bakiye miktarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya İADESİNE,
Dair, karar HMK 341vd maddeleri gereğince tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize veya aynı nitelikteki başka yer Mahkemesine verilecek dilekçe ile İzmir Bölge Adliye Mahkemeleri nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/07/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır